Morgunblaðið - 25.11.1978, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 25. NÓVEMBER 1978
13
Pétur Gunnarsson
sígarettu úr gestapakkanum. Viss
passi aö um leið og hann byrjaði
að reykja, gerði holdið uppreisn.
Ein synd býður annarri heim. Nú
var það Björg sem stríddi á hann.
Á eftir blygðaðist hann sín.
Eiginkona föður hans. Samt gerði
hann það aftur stuttu seinna.“
Bókin endar á því að Andri er
orðinn „fullorðinn“, hefur komist í
kynni við lystisemdir holdsins í
Þórsmörk. Kapphlaup Rússa og
Bandaríkjamanna um geiminn
Stendur sem hæst. Bítlarnir
syngja sitt Yeh.
Meðal þess besta í Ég um mig
frá mér til mín er lýsing á
útiskemmtun í Þórsmörk, ferm-
ingarundirbúningi og fermingu og
ekki síst skólalífinu, enda Pétur
kunnur fyrir innsýn sína í það.
Hann segir skemmtilega frá upp-
burðarlitlum nemanda sem roðnar
af minnsta tilefni, gengur niður-
lútur og er feiminn við að láta
skólabræður sjá á sér tippið.
Skáldsögur Péturs Gunnarsson-
ar eru samtímalýsing sem nýtur
sín best fyrir hið sérstaka
andrúmsloft sem við finnum hvar-
vetna í þeim. Sjálf sagan geldur
þess stundúm hve Pétur leggur
mikla áherslu á sviðsmyndir og
skýrslugerð, en þetta er aðferð
sem hann á einn meðal ungra
íslenskra skáldsagnahöfunda.
Gísli Kristjánsson
varð læknir eins og flestir hún-
vetningar sem gengu menntaveg-
inn í þá daga. Þau voru lengi
búsett á Sauðárkróki. Guðbjörg
Jónasdóttir Birkis segir þá sögu.
Fleiri þræðir frá séra Benedikt á
Grenjaðarstað liggja inn í þessa
bók. Bjarni sonur hans sótti sína
brúði, Þórdísi Ásgeirsdóttur, vest-
ur á Knarrarnes á Mýrum. Þau
urðu síðan með kunnustu borgur-
um á Húsavík norður. Þeirra
sonur var Vernharður, höfundur
þáttarins. Bjarni, faðir hans, var
af þeirri kynslóð athafnamanna
sem stóðu á hátindi þegar kreppan
skail yfir 1930 og fóru þar af
leiðandi verst út úr henni, höfðu
mestu að tapa. Þá sögu segir
Vernharður með prýði, en hörð og
lærdómsrík mun sú lexía hafa
orðið honum unglingnum, því
hann er sagður einn fárra íslend-
inga sem rekið hafa hraðfrystihús
hallalaust á Islandi en til þess
kvað þurfa snöggtum meira en
meðalhæfileika. Nú fer Vernharð-
ur ofan í minningabókhaldið og
veitist auðvelt að koma því á
pappírinn.
Freistandi væri að gera að
umræðuefni fleiri þætti þessarar
bókar og tína til ýmis skemmtileg
og frásagnarverð smáatriði sem
greint er frá. Það verður þó ekki
gert að sinni því í rauninni er af of
mörgu að taka. Það yrði nafna-
skógur! Gísli Kristjánsson hefur
valið höfunda þáttanna og valið
vel. Auðséð er að höfundunum er
ánægja að segja frá mæðrum
sínum og rifja upp gamla daga.
Sumir láta meira að segja í ljós að
þeir líti á þetta sem kærkomið
tækifæri til að koma þessum
endurminningum sínum til afkom-
enda sinna — og þá um leið
annarra. Konur þær, sem frá er
sagt, bjuggu við ákaflega misjöfn
kjör. Þarna eru einstæðingsekkjur
og embættismannafrúr og allt þar
á milli. Þjóðfélagið gamla gat
verið miskunnarlaust. Höfundarn-
ir í þessari bók hafa flestir sloppið
við að kenna á því eða erfa það
ekki mjög. Efnið — móðurminn-
ingin — gefur líka tilefni til að líta
á björtu hliðarnar fremur en þær
dökku. Móðirin huggaði, í hennar
návist var lífið að minnsta kosti
bærilegt — ef ekki ljómandi bjart.'
Bókinni lýkur með myndum af
höfundunum og söguhetjum þeirra
og eru þær prentaðar á sérstakan
myndapappír. Sýnilega hefur verið
vandað til útgáfunnar.
Bðkmenntlr
eftir JÓHANN
HJÁLMARSSON
flösku af púrtara í galleríið: „Var
þá ekki um annað að ræða en að
skella sér í hann, annað hefði verið
rakin ókurteisi. Kees Visser kom á
vettvang og skipti þá óðar engum
togum, að fara þurfti eftir annarri
og þá varð Kampari fyrir valinu.
Segja mátti að við þöndum
vængina til flugs. Það var gaman
að láta móðan mása í návist
Þórðar og hlusta um leið á sjálfan
sig segja margt áður óhugsað.“
Ég get ekki annað en dáðst að
úthaldi þeirra manna við drykkju
sem lýst er í þessari bók. En
frásögn Einars af timburmönnum
og öðrum afleiðingum drykkju-
mannar spillir þó gleðinni. Höfuð-
verkur og mórall kemur víða við
sögu.
Það er yfirlýst stefna Einars að
vera ekki gáfaður í dagbókarskrif-
um sínum heldur halda sig við
jörðina. Því verður ekki neitað að
á þessum blöðum gerist fremur
lítið, en þó eru sögur inn á milli
sem eru bærilegt krydd.
Fyrir kunnuga má hafa nokkra
skemmtun af lestri dagbókarinnar
og bréfanna. Ef til vill verða þetta
taldar gagnlegar heimildir síðar
meir þótt erfitt sé að ímynda sér
það.
Eftir lestur þessarar bókar
Einars Guðmundssonar og með
það í huga sem áður hefur frá
honum komið, skáldsögurnar
Lablaða hérgula og Flóttann til
lífsins, gæti áhugasamur lesandi
leyft sér að óska eftir því að hann
teldi ómaksins vert að glíma við
eitthvert verkefni sem yrði annað
en óvart bók, þ.e.a.s. tilviljunar-
kenndar hugdettur eða skýrslur á
pappír.
Elzta sérkort af
Seltjarnarnesinu
bókasafninu í Kaupmanna-
höfn. Með kortinu fylgir
texti, sem Heimir Þorleifsson
er höfundur að, en Helga B.
Sveinbjörnsdóttir hannaði
útgáfuna.
Rótarýklúbbur Seltjarnar-
ness hefur gefið út kort af
Seltjarnarnesi 1715.
Kort þetta gerði kafteinn
Hoffgaard árið 1715 og er það
talið elzta sérkort sem til er
af Seltjarnarnesssvæðinu, en
það er geymt í Konunglega
1979 er þegar gengið í garð á sviði bílaviðskipta.
HSS*
SyNUM
’79 árgerðirnar frá: AM American Motors AM Jeep
Mitshubishi, Japan þessa helgi
Laugardag kl. 10 til 17 Sunnudag kl. 13 til 17
í sýningardeild okkar að Laugavegi 118,
gengið inn frá Rauðarárstíg.
Al It á sama Stað Laugavegi 118 - Simar 22240 og 15700
EGILL VILHJÁLMSSON HE