Morgunblaðið - 13.12.1978, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 13. DESEMBER 1978
Útgefandi
Framkvæmdastjófi
Ritstjórar
Ritstjórnarfulltrúi
Fréttastjóri
Auglýsingastjóri
Ritstjórn og afgreiósla
Auglýsingar
hf. Arvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guðmundsson.
Björn Jóhannsson.
Baldvin Jónsson
Aóalstræti 6, sími 10100.
Aðalstrœti 6, sími 22480.
Áskriftargjald 2500.00 kr. á mánuöi innanlands.
I lausasölu 125 kr. eintakið.
Bann við aftur-
virkni skatta
Alþingismennirnir Matthías Á.
Mathiesen og Geir Hall-
grímsson hafa lagt fram frumvarp
á Alþingi þess efnis, að afturvirkni
skatta sé bönnuð í stjórnar-
skránni, — eða eins og í greinar-
gerðinni segir: „Stefnt er að því að
auka réttaröryggi á sviði skatta-
mála og setja sem gleggstar
skorður við því, að afturvirk og
íþyngjandi lög séu sett um skatta
á tekjur og eignir. Slík ákvæði
geta valdið skattþegnum — bæði
mönnum og ópersónulegum skatt-
greiðendum — verulegum erfið-
leikum, ekki sízt þegar gerðar hafa
verið ráðstafanir um fjármál í
réttmætu trausti þess, að skatt-
lagning á tekjur og eignir verði í
samræmi við þágildandi löggjöf."
Hér er hreyft miklu réttlætis-
máli, sem varðar hvern einasta
þegn í þjóðfélaginu. Það eru
gerðar þær kröfur til einstaklings-
ins, að hann standi í skilum til
hins opinbera, greiði keisaranum
það sem keisarans er, og hagi
fjármálum sínum í samræmi við
það. Samsvarandi skorður er
nauð^ynlegt að setja hinni opin-
beru skattheimtu. Fortakslaust
bann við afturvirkni skatta er einn
iiðurinn í því að knýja á ríkisvald-
ið um það að það sníði sér stakk
eftir vexti. Jafnframt stuðla slík
ákvæði aö því á jákvæðan hátt að
draga úr skattsvikum.
Ríkisstjórn skatt-
heimtunnar
að var að sjálfsögðu óhjá-
kvæmilegt, að frumvarp um
afturvirkni skatta yrði lagt fram á
þessu þingi. Ríkisstjórn Geirs
Hallgrímssonar hafði beitt sér
fyrir nýjum skattalögum, þar sem
gengið var út frá því sem algjöru
grundvallaratriði, að ekki yrði um
afturvirk, íþyngjandi ákvæði að
ræða. Þetta var margsinnis undir-
strikað af þáverandi fjármálaráð-
herra, Matthíasi Á. Mathiesen, og
allir stjórnmálaflokkar lýstu sig
sammála þessu grundvallaratriði.
Síðan komst ríkisstjórn skatt-
heimtunnar til vaida. Hennar
fyrsta verk var það að leggja
sérstaka skattauka á tekjur og
eignir, áem þegar höfðu verið
skattlagðar á sama árinu. Mjög
orkaði tvímælis, að þvílíkar aðfar-
ir stæðust ákvæði stjórnarskrár-
innar, og m.a. taldi einn af
prófessorum lagadeildar, Jónatan
Þórmundsson, að svo væri ekki. En
forsætisráðherra varði sig með, að
þetta væri ekki beinlínis bannað.
Síðan þetta gerðist hefur vandi
ríkissjóðs enn aukizt vegna til-
verknaðar ríkisstjórnarinnar,
enda gjörir hún ýmist að ausa fé
eða gefa fyrirheit um að ausa fé á
báðar hendur. Það eru því engin
undur, þótt hún haldi látlaust
áfram að brýna sultargogginn út
af ríkissjóði. En skattborgararnir
vita það eitt, að þeirra bíður það á
næsta ári að standa undir enn
þyngri sköttum og gjöldum en
nokkur leið var að gera sér í
hugarlund á síðastliðnu vori og
hausti.
En eins og áður segir telur
forsætisráðherra sig að engu
bundinn af ákvæðum stjórnar-
skrárinnar. Nauðvörn skattborg-
aranna er sú, að knýja á það við
fulltrúa sína á Alþingi, að frum-
varp þeirra Matthíasar Á. Mathie-
sens og Geirs Hallgrímssonar um
bann við afturvirkni skatta verði
að lögum á þessu þingi.
Tekjuskattar eru
launþegaskattar
Um það er ekki ágreiningur
lengur, að tekjuskattar eru
fyrst og fremst launþegaskattar.
Ef þeir verða of háir, verka þeir
lamandi á framtak og verðmæta-
sköpun i þjóðfélaginu. Þess er
þegar farið að gæta. Menn sjá ekki
tilgang í því að leggja það á sig að
vinna langan vinnudag, ef bróður-
hlutinn á að renna til ríkissjóðs.
Og allra sízt, þegar svo stendur á
sem nú, að það er beinlínis yfirlýst
stefna ríkisstjórnarinnar að
hækka tekjuskatt á miðlungstekj-
ur og þar yfir eins og hún frekast
treystir sér til. Þó liggur fyrir, og
er ekki umdeilt, að tekjuskattarnir
koma mjög misjafnlega niður og
leggjast ekki þyngst á þá, sem
mestar ráðstöfunartekjur hafa.
Jafnframt því sem óhóflega háir
tekjuskattar draga með þessum
hætti úr framtaki og vinnusemi,
ýta þeir undir skattsvik. Við
höfum dæmin fyrir okkur um það.
Alþýðuflokknum er tamt að tala
um neðanjarðarhagkerfi. Ef nokk-
ur ríkisstjórn hefur stuðlað að því
að þvílíkur óþrifnaður nái að vaxa
og dafna á landi hér, er það sú
ríkisstjórn skattheimtunnar, sem
nú situr að völdum. Aðgerðir
hennar beinast leynt og ljóst að
því að brjóta niður það frelsi í
athöfnum og viðskiptum, sem hér
hefur þróast siðan á dögum
Viðreisnar, og er eitt fært um það
að lyfta okkur á sama lífskjarastig
og nágrannaþjóðir okkar búa við.
Það er og verður hlutverk Sjálf-
stæðisflokksins að standa vörð um
þetta frelsi sem á öðrum sviðum,
sem eitt getur orðið þjóðinni til
farsældar í bráð og lengd.
Óbundinn af fyrri yfir-
lýsingum verdi ekki sam-
id fyrir 22. desember nk.
- segir eigandi Fjalakattarins um gjöfina til borgarinnar
ÞORKELL Valdimarsson,
eigandi hússins Aðalstræti
8, þ.e. Fjalarkattarins, hef-
ur ritað borgarráði bréf og
ítrekað að hann vilji gefa
borginni húsið með því
skilyrði að það verði fjar-
lægt af lóðinni. Þorkell
hafði gefið borginni frest
til 27. desember en í bréf-
inu kveðst hann reiðubú-
inn til þess að lengja
frestinn en þó ekki lengur
en til 1. maí n.k.
Þorkell tilkynnti þessa gjöf
sína fyrst 21. júní í sumar. I
bréfinu til borgarráðs kveðst
hann hafa átt vinsamleg viðtöl
við forseta borgarstjórnar um að
leysa þetta mál með öðrum hætti
án þess að til brottflutnings
hússins komi. Kveðst Þorkell
hafa nefnt ýmsa möguleika á
makaskiptum og þá milligjöf á
annan hvorn veginn eftir því sem
við hafi átt.
Þorkell segir ennfremur að
nefndar viðræður hafi ekki borið
Einum sleppt
NÚ sitja tveir menn í gæzluvarð-
haldi vegna rannsóknar hjól-
barðamálsins á Keflavíkurflug-
velli en þriðja manninum var
sleppt úr gæzlu í fyrrakvöld.
Rannsókn málsins er haldið
áfram af fullum krafti.
árangur að hans mati og því
ítreki hann boðið til borgarinnar
og óski eftir skjótum svörum.
Einnig sé hann reiðubúinn til
viðræðna við borgaryfirvöld um
hugsanlega sölu á lóð og húsi,
sem yrði að vera lokið fyrir 22.
desember.
„Ef það verður ekki tel ég mig
óbundinn af öllum fyrri yfirlýs-
ingum mínum varðandi þetta mál
og mun gera þær ráðstafanir,
sem ég hef rétt til og mér eru
nauðsynlegar til að verjast enn
meiri fjárhagslegum skakkaföll-
um en borgin hefur þegar valdið
mér og fyrri eigendum með
afstöðu sinni í skipulagsmálum
vestan Aðalstrætis og hvað
snertir álagningu á eignir þar,“
segir Þorkell í lok bréfsins til
borgarráðs.
Sr. Bernharður Guð-
mundsson ráðinn
blaðafulltrúi biskups
RUNNINN er út umsóknar-
frestur um embætti blaðafulltrúa
biskups og barst ein umsókn um
starfið. Var hún frá sr. Bernharði
Guðmundssyni og hefur honum
þegar verið veitt starfið.
Sr. Bernharður Guðmundsson
lauk guðfræðiprófi frá Háskóla
íslands 1962 og eftir að hafa gegnt
prestsþjónustu i Ögurþingspresta-
kalli og Stóra-Núpsprestakalli
varð hann æskulýðsfulltrúi þjóð-
kirkjunnar og gegndi hann því
starfi þar til í marz 1973 er hann
hvarf til starfa hjá útvarpsstöð
Lútherska heimssambandsins í
Addis Abeba í Eþíópíu. Sr.
Bernharður Gumundsson hefur
dvalið í Bandaríkjunum mikinn
hluta þessa árs við nám og kynnt
sér ýmis störf varðandí fjölmiðla.
Kona sr. Bernharðs Guðmunds-
sonar er Rannveig Sigurbjörns-
dóttir.
Sr. Bernharður Guðmundsson
Hækkun jöfnunargjalds um 6,1%:
Á tæpast von á jákvæðum undir-
tektum við svo mikilli hækkun
— segir Hjörleifur Guttormsson iðnaðarráðherra —
„ÉG TEL að þetta sé ein af þeim
leiðum sem beina eigi athyglinni að
til að ná inn tekjum til stuðnings
iðnaðinum og iðnþróun,“ sagði
Hjörleifur Guttormsson iðnaðarráð-
herra er Mbl. leitaði álits hans á
þeirri tillögu Félags íslenzkra
iðnrekenda að jöfnunargjald verði
hækkað um 6,1 próscntustig.
„Hins vegar er ljóst," sagði
iðnaðarráðherra, „að ef að það á að
fá um þetta samkomulag við Efta og
EBE, þá þarf að rökstyðja tillögu af
þessu tagi og það telja iðnrekendur
sig hafa gert. Ég á hins vegar tæpast
von á því að tekið verði jákvætt í
hækkun jöfnunargjaldsins að því
marki sem þeir hafa sett fram. Á það
hefur þó ekkert reynt og það er eftir
að marka stefnu stjórnvalda um það
til hvaða aðgerða verði gripið til
stuðnings iðnaðinum á næstunni.
Það liggja fyrir ýmsar ábendingar
í þeim efnum, þar á meðal þau atriði
sem Mbl. nefnir í baksíðufrétt í dag
(sex mánaða innborgunarskylda á
ýmsar vörur og 40% tollur á
sælgæti. Innskot Mbl.) og þetta er
allt til athugunar hjá ríkisstjórn-
inni. Væntanlega líður ekki á löngu
áður en afstaða verður tekin til
einhverra þeirra, því ég held að það
sé fullur skilningur á því að
iðnaðurinn þarf á stuðningi að halda
og þegar tollalækkanir koma til
framkvæmda um áramót.
Auk þess þarf að koma til sérstakt
iðnþróunarátak, sem kostar fjár-
magn, þótt ýmislegt megi bæta eftir
öðrum leiðum, til dæmis með skipu-
lagsbreytingum," sagði iðnaðarráð-
herra.
Pálmatrén gætu komið
í staðinn fyrir jólatrén
Hvalvíkin loks tekin að bryggju í Port Harcourt í gær
— VIÐ GERÐUM okkur von um,
að við yrðum komnir heim úr
þessari Nígeríuferð fyrir áramót,
en nú er orðið ljóst að við komum
í fyrsta lagi heim í byrjun
febrúarmánaðar, sagði Sigfús
Tómasson vélstjóri á Hvalvíkinni
í samtali við Morgunblaðið í gær.
Það var ekki fyrr en í gærmorg-
un, sem skipið var tekið upp að
bryggju í Port Harcourt og voru
þá liðnir 53 dagar síðan skipið
lagði af stað frá íslandi tii
Nígeríu með rúmlega 1600 tonn
af skreið.
Losun skipsjns tekur trúlega um
20 daga ef allt gengur samkvæmt
áætlun, en síðan tekur um 18 daga
að sigla á ný til íslands. Á leiðinni
verður tekinn farmur í einhverri
höfn í Suður-Evrópu, en að sögn
talsmanns útgerðarfélags skips-
ins, Víkur hf., er ekki enn ljóst
hvar það verður.
Sigfús Tómasson sagði að skip-
verjar á Hvalvíkinni hefðu vægast
sagt verið orðnir leiðir á að bíða
eftir því að komast að bryggju og
andinn um borð alveg í lágmarki.
Brúnin hefði þó létzt á mönnum
þegar frétzt hefði að gengið hefði
verið frá málum þannig að skipið
yrði tekið upp að. Er við spurðum
hann hvort menn væru farnir að
hugsa til jólanna sagði hann að
það væri fátt sem minnti á þau,
hitinn væri 30—40 stig og lítið
jólalegt um að litast.
— Við verðum að vona að
kokkurinn gefi okkur eitthvað gott
að borða um hátíðarnar og von-
andi lumar hann á einhverjum
íslenzkum jólamat, sagði Sigfús.
— Jólatré verður varla um að
ræða hjá okkur eins og á íslandi,
en e.t.v. getum við notast við
pálmatré, sem allt er fullt af hér,
sagði Sigfús og bað að lokum fyrir
kveðjur og jólaóskir heim frá þeim
Hvalvíkingum.