Morgunblaðið - 16.05.1979, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 16. MAÍ 1979
12 milljarða halli á
þorskveiðiflotanum
Hallarekstur þrátt fyrir 20% fiskverðshækkun
HALLI á þorskveiðiflotanum, bátum og togurum er
áaetiaður 12,1 milljarður króna á ársgrundvelli eftir
nýlega gasolíuhækkun. Ef fiskverð hækkar um 20%
verður eftir sem áður halli á þorskveiðiflotanum, sem
nemur 4,4 milljörðum á ári.
Ráðherranefnd fal-
ið að starfa áfram
ENGIN niðurstaða varð á ríkis-
stjórnarfundi í KærmurKun í
máirfnum vinnumarkaðarins.
Ráðhcrranefndin. scm skýrt var
frá að skipuð hcfði vcrið í Mbl. í
ga‘r. kom saman til fundar
sncmma í KærmorKun ok klukk-
an 10.30 hófst síðan ríkisstjórn-
arfundur. sem stóð fram yfir
hádcKÍ. Svavar Gestsson við-
skiptaráðherra sajjði í samtali
við Morjjunblaðið í gær að enjíin
Líklegt að
fiskverð
gildi frá
15. maí sl.
VERÐLAGSRÁÐ sjávarútvejísins
hclt fund um nýtt fiskvcrð á
sunnudaKÍnn. l>ar var ákveðið að
vísa verðákvörðuninni til yfir-
nefndar Verðlajfsráðs. en þar er
fulltrúi ríkisstjórnarinnar Jón
Sijjurðsson forstjóri Ujóðhans-
stofnunar. scm oddamaður.
Yfirnefndin hélt stuttan fund á
mánudají ojí (?erðist þar fátt
markvert, samkvæmt þeim upplýs-
infíum, sem Mbl. aflaði sér. Annar
fundur verður í dag. Ríkisstjórnin
mun enn ekki hafa tekið um það
ákvörðun með hvaða hætti sá vandi
verður leystur, sem gasolíu-
hækkunin mun valda fiskiskipa-
flotanum. Talið er líklegast, að nýtt
fiskverð verði ákveðið með iögum
og það látið gilda frá 15. maí í stað
1. júní.
niðurstaða hefði fengizt önnur en
sú. að ráðherranefndinni hefði
verið falið að starfa áfram. Sagði
Svavar að hún myndi funda
áfram.
Eins og fram kemur í frétt af
tilmælum ríkisstjórnarinnar til
yfirmanna á farskipum hér í
blaðinu, skýrði Ólafur Jóhannes-
son forsætisráðherra farmönnum
frá því að í gærmorgun hafi öll
ríkisstjórnin orðið sammála um
að fara þess á leit við þá að þeir
frestuðu verkfalli gegn 3% grunn-
kaupshækkun út þetta ár.
Á ríkisstjórnarfundinum í gær
lögðu alþýðuflokksráðherrarnir
ekkert til málanna í umboði þing-
flokksins. Alþýðuflokksmenn segj-
ast nú aðeins skoða tillögur sam-
starfsflokkanna og brjóta þær til
mergjar. Virðist svo sem menn
bíði nú eftir að Alþýðuflokkurinn
spili einhverju út.
Þessar upplýsingar fékk Mbl. í
gær hjá Ágústi Einarssyni hag-
fræðingi LIÚ. Ágúst upplýsti að
reiknað hefði verið út að hallinn á
þorskveiðiflotanum, bátum og tog-
urum af stærri og minni gerð væri
7,6 milljarðar króna fyrir olíu-
hækkun.
Útgjaldaaukning fyrir
þennan flota vegna olíuhækkunar-
innar væru 4,5 milljarðar króna
og heildartapið því 12,1 milljarðar
króna.
Ágúst nefndi sem dæmi að ef
fiskverð yrði hækkað um 12% til
hlutaskipta þyrfti 8% viðbótar-
olíugjald úr 2,5% í 10,5%, til þess
að brúa bilið, sem olíuhækkunin
olli. Þar með væri fiskverðshækk-
unin 20% en hallarekstur þorsk-
veiðiflotans eftir sem áður 4,4
milljarðar og væri hallinn mestur
á bátaflotanum. Hins vegar kæmi
olíuhækkunin verr niður á togur-
um og bátum, sem stunda togveið-
ar.
Ágúst sagði að 20% fiskverðs-
hækkun kostaði fiskvinnsluna
milli 12 og 13 milljarða króna á
ársgrundvelli. Komið hefur fram
að nýleg hækkun á Bandaríkja-
markaði færir fiskvinnslunni 4
milljarða á ári. Það er því mikið
bil sem þarf að brúa og það verður
væntanlega gert með gengislækk-
un, samkvæmt því sem Mbl. var
tjáð í gær.
Mjólkur-
skortur
í nokkra
daga kem-
ur ekki
að sök
— segir Gunnar
Biering bamalæknir
MJÓLKURSKORTUR ætti ekki
að koma að sök fyrir ungbörn.
því að flest eru þau á brjósti
fyrstu mánuðina, en þau börn,
sem af einhverjum ástæðum eru
ekki á brjósti, geta þá notast
við þurrmjólk og er börnum
upp að nærri eins árs aldri
gefin þurrmjólk ef þannig
stcndur á að mjólk þrjóti, sagði
Gunnar Biering barnalæknir cr
Mbl. innti hann eftir hvort
mjólkurskortur myndi hafa
áhrif á ungbörn.
Gunnar sagði að í flestum
tilfellum myndi mjólkurskortur
í nokkra daga ekki koma að sök,
hann væri að vísu til óþæginda,
en ungbörnum væri þá gefin
þurrmjólk, sem fyrr segir og
ársgömlum börnum og eldri
mætti t.d. gefa ávaxtasafa. Ætti
það ekki að koma að sök hvað
næringargildi snerti í nokkra
daga, en ef hins vegar verkfallið
drægist á langinn þyrfti e.t.v. að
gera ráðstafanir. Þá kvaðst
Gunnar gera ráð fyrir að sjúkra-
hús fengju undanþágu og að
mjólkurskortur ætti ekki að
koma niður á þeim.
Umbrotin
í rénun
Landsig hélt áfram á Kröflu-
svæðinu síðdegis í gær en nokkuð
hafði þá dregið úr hraða sigsins.
Landið hafði sigið um 47 senti-
metra eða helming þess sem það
hafði risið áður en þessi hrina
hófst. Jarðskjálftar voru tíðir en
smáir og fundust ekki í byggð.
Að sögn Eysteins Tryggvasonar
má ætla að 30 milljónir rúm-
metra kviku hafi hlaupið norður
f Gjástykki í þessari hrinu.
Umbrotin hafa hagað sér tals-
vert öðru vísi í þessari hrinu en
oftast áður, t.d. er hraði sigsins
aðeins um þriðjungur þess sem
áður gerðist. Ástæða þess hversu
hægt kvikuhlaupið er kann að
vera sú að kvikan eigi nú orðið
erfiðara með að brjóta sér leið
neðanjarðar. Að sögn Eysteins
kemur það reyndar nokkuð á óvart
að þetta kvikumagn skuli þó kom-
ast fyrir neðan jarðar, en ekki
leita upp á yfirborðið.
Þröng á
þingi í
mjólkur-
búðum
Sáttafundur var í deilu
mjólkurfræðinga við
vinnuveitendur á mánu-
dagskvöld, en ekkert mið-
aði í samkomulagsátt og
nýr fundur hefur ekki ver-
ið boðaður. Þrátt fyrir
verkfallið starfa flestir
mjólkufræðingar eins og
áður, en undanþága var
veitt til að vinna mjólk í
mjólkurbúum svo bændur
þyrftu ekki að hella mjólk-
inni niður, en hins vegar
fæst ekki leyfi til að dreifa
henni. Aðeins Mjólkur-
samsalan í Reykjavík not-
ar sér ekki þessa
undanþáguheimild.
Mikil ös var í þeim verzlunum í
gær, sem selja mjólk, og barist um
síðustu mjókurdropana. 35—40
þúsund lítrum mjólkur var í gær
ekið í verzlanir, en í dag verður
mjólk aðeins dreift til barna-
heimila, sjúkrahúsa og elliheim-
ila, um 5000 lítrum.
Dýrt rafmagn
í Siglufirði
SÍKlufirdi. 15. maí.
ENGINN rafmagnsframleiðsla er
nú í Skciðsfossvirkjun og fáum við
Sigifirðingar því rafmagn írá
díselstöðvum þessa dagana, en hjá
SR er einnig keyrð túrbínustöð og
kostar rckstur þessara stöðva
mikið fé. Skeiðsfossvirkjun fram-
leiðir einnig rafmagn fyrir ólafs-
fjörð og Fljót, þannig að sama
ástand er þar.
Snjó hefur verið mokað af götum
hér í dag og einnig af íþróttavellin-
um að undanförnu, en þangað var
snjónum ekið í mesta fannferginu í
vetur. Knattspyrnumenn okkar
verða sennilega að bíða fram í júlí
eftir að fá völl sinn í gagnið, en
skíðamennirnir þurfa ekki að hafa
áhyggjur af snjóleysi um hvíta-
sunnuna þegar Skarðsmótið fer
fram. Ekki sér í dökkan díl í fjöllum
og í görðum í miðbænum mátti
mæla tveggja metra djúpan snjó 1
dag. Allir bílar eru að sjálfsögðu
enn með vetrarbúnaði enda veitir
ekki af hvað sem reglugerðir að
sunnan annars kunna að segja.
- mj.
Ferðakostnað-
ur ekki laun
ÞINGMENN hafa fundið að því
við Morgunblaðið, að í frétt
þess um þaklyftingu á ráð-
herra- og þingmannalaunum
hafi ferðakostnaður verið
reiknaður inn f launadæmi. Á
mánuði hafa þingmenn 41.667
krónur f ferðakostnað innan
kjiirdæmis síns og fyrir dvalar-
kostnað í Reykjavík fá þeir 120
þúsund krónur á mánuði búi
þeir í kjördæmum utan Reykja-
víkur og nágrennis. Það skal
tekið fram, að um er að ræða
greiðslur fyrir kostnað og féllst
Morgunblaðið á að hér sé ekki
um launagreiðslur að ræða.
Þetta breytir þó engu um þær
tölur, sem tilgreindar voru í
sambandi við þaklyftingu, og
þær hækkanir, sem þingmenn og
ráðherrar fengu vegna hennar,
þar sem þaklyftingin miðaðist
einungis við þingfararkaupið og
ráðherralaunin.
„Hefst nú sagan þar
sem frá var horfid”

Hæstiréttur hratt lögbanni á „Þjóf í Para-
dís”, sem sett var fyrir fjórum árum
HÆSTIRÉTTUR staðfesti í gær
dóm bæjarþings Reykjavíkur
frá í marz 1977 um niðurfell-
ingu lögbanns á upplestur
bókarinnar „Þjófur í Paradís“ í
útvarp. en höfundur bókarinn-
ar er Indriði G. Þorsteinsson.
Málavextir eru þeir að í apríl
1975 hóf höfundurinn Indriði G.
Þorsteinsson upplestur á sögu
sinni í útvarpið. Þegar hann
hafði lesið einn lestur af 11
kröfðust ættingjar Tómasar
heitins Jónssonar í Elivogum í
Seyluhreppi þess að lögbann yrði
sett á lesturinn og var það gert í
fógetarétti Reykjavíkur 17. apríl
1975. Lögðu ættingjarnir, sam-
býliskona Tómasar og börn hans
fram tryggingu og höfðuðu síðan
staðfestingarmál fyrir bæjar-
þingi Reykjavíkur.
Kröfur sínar rökstuddu
ættingjarnir með því að Tómas
Jónsson sé fyrirmynd aðalper-
sónunnar í sögunni og hafi þeim
því verið rétt að fá lögbann við
upplestri sögunnar í útvarp til
að vernda hagsmuni, sem eru
tengdir við persónu og minningu
þessa vandamanns síns, sem nú
er látinn.
I dómi Hæstaréttar segir m.a.
að sýnt sé að í skáldsögunni hafi
höfundur að ýmsu leyti stuðst
við vissa atburði úr ævi Tómasar
Jónssonar, einkum þá sem frá er
greint í refsimáli, sem dæmt var
í Hæstarétti í desember 1939.
Beri skáldsögunni svo mjög
saman við atvikalýsingu í refsi-
dómnum, einnig í smáatriðum,
að ekki geti verið um tilviljun að
ræða. A hitt beri að líta að
Tómas hafi andast 1954. Bókin
hafi komið út hjá forlagi bóka-
félags árið 1967. Hún sé því í
margra höndum og almennt
kunn, en lögbannskrafan varði
lestur bókarinnar eins og hún
liggi fyrir prentuð. Ennfremur
að lýsing á aðalpersónunni í
bókinni sé að ýmsu leyti til þess
fallin að vekja samúð. Þegar
þetta sé virt, verði ekki talið að
upplestur bókarinnar í útvarp
brjóti í bága við meginreglur
laga um persónuvernd.
Mál þetta dæmdu Hæstarétt-
ardómararnir Ármann Snævarr,
Björn Sveinbjörnsson, Logi
Einarsson og Magnús Þ. Torfa-
son og Gaukur Jörundsson
prófessor.
Óhæfa að hægt sé að
setja lögbann á skáldverk
„Ég sé ekkert því til fyrirstöðu
að lestur sögunnar hefjist fljót-
lega í útvarpinu og líklega byrja
ég með þessum orðum „hefst nú
sagan þar sem frá var horfið",
þótt fyrsti kaflinn hafi verið
lesinn fyrir fjórum árum,“ sagði
Indriði G. Þorsteinsson í samtali
við Mbl. í gærkvöldi. Ipdriði var
búinn að lesa bókina alla upp á
bönd áður en lögbannið var sett.
„Ég taldi nú víst allan tímann
að svona myndi fara,“ sagði
Indriði G. Þorsteinsson.
Indriði. „Hitt er svo annað mál
að mér finnst það óhæfa að hægt
sé að setja lögbann á skáldverk
með því einu að setja smáupp-
hæð sem tryggingu og að mál
sem þetta skuli taka heil fjögur
ár að fara í gegnum dómskerfið.
Á þennan hátt er mögulegt að
setja bann á hugverk í fjögur ár
af fólki, sem ég tel að komi þessi
skáldsaga ekki meira við en
öðrum landsmönnum.“
Indriði gat þess að lokum að
bókin „Þjófur í Paradís" kæmi
innan skamms út hjá Almenna
bókafélaginu í 2. útgáfu. Bókin
var fyrst gefin út árið 1967, en
hefur verið ófáanleg í nokkur ár.