Morgunblaðið - 16.05.1979, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 16. MAI 1979
Friðrik Sophusson:
Samkeppnisaðstaða
iðnaðarins verði bætt
FRIÐRIK Sophusson (S) mælti fyrir skömmu fyrir frumvarpi er hann
flytur ásamt þingmönnunum Árna Gunnarssyni (A), Ingvari
Gíslasyni (F) og Kjartani ólafssyni (Abl) um niðurfellingu aðflutn-
ingsgjalda af aðföngum þeirra iðnfyrirtækja er stunda framleiðsu til
útflutnings eða eiga í beinni samkeppni við vörur sem fluttar eru til
landsins.
I ræðu sinni fjallaði Friðrik
Sophusson um það, að vegna
inngöngunnar í EFTA hefðu á
aðlögunartímanum smám saman
verið felld niður að mestu aðflutn-
ingsgjöld af aðföngum sam-
keppnisiðnaðar. Enn séu þó mörg
dæmi þess að fyrirtækjum í út-
flutnings- og samkeppnisiðnaði sé
gert að greiða aðflutningsgjöld af
aðföngum sínum, og valdi þar
eftirfarandi mestu:
1. Aðföngin falla í svokölluð
blönduð tollskrárnúmer, það er
að segja, aðföng iðnaðar falla í
tollskrárnúmer sem að veru-
legu leyti innifela vörur til
annarra notenda en iðnfyrir-
tækja. Hefur því ekki verið
talið fært að fella niður toll í
viðkomandi tollskrárnúmerum
vegna tekjusjónarmiða ríkis-
sjóðs.
2. Túlkun á 12. tölulið 3. greinar
tollskrárlaga, bæði hvað snertir
gildissvið aðfanga og skilgrein-
ingu samkeppnisiðnaðar er of
þröng til að töluliðurinn nái að
heimila niðurfellingu allra
aðflutningsgjalda til sam-
keppnisiðnaðar.
3. Fjármálaráðuneytið hefur
nýverið farið að túlka
heimildarákvæðin þannig, að
einungis sé heimilt að fella
niður eða endurgreiða aðflutn-
ingsgjöld af aðföngum, sem
beri jafnhá eða hærri gjöld en
samkeppnisvaran.
Þingmaðurinn sagði, að bráða
nauðsyn bæri til að hér yrði á
breyting, og því legðu flutnings-
menn á það mikla áherslu að
málið fengi afgreiðslu á þessu
þingi, enda væri það þáttur í
tæknivæðingu iðnaðarins sem
óhjákvæmilega hlyti að leiða til
lægra vöruverðs og þar með betri
lífskjara í landinu.
Meðal þess, sem Friðrik sagði að
stæði í vegi fyrir aukinni fram-
leiðni hér á landi, væri að allt of
háir tollar eru af tækjum til
flutninga innan verksmiðjanna.
Afleiðing þessa sé sú, að vörur séu
fluttar til með handafli eða á
annan frumstæðan hátt, sem
krefst verulegrar áreynslu af
hálfu starfsmannanna. Með breyt-
ingu á þessu, með notkun færi-
banda, lyftara og hlaupakatta,
mætti auðvelda þessa flutninga til
muna. Þannig mætti í senn bæta
vinnuaðstöðuna og auka fram-
leiðnina.
Sagði flutningsmaður, að lagt
væri til að ákvæði um innflutning
tækja af þessu tagi flyttust úr
undanþáguheimildum tollskrár-
laganna yfir í kaflan um frjálsan
innflutning. Þá kvað hann þess að
geta, að frá því í haust hefði
starfað nefnd um iðnþróun, sem
vera ætti iðnaðarráðherra til
ráðuneytis um mótun heildar-
stefnu í iðnaðarmálum. Hefðu
flutningsmenn haft samstarf við
nefndina og væri orðalag tillögu
þeirra að hluta komið frá henni.
Þess væri þó einnig að geta, að
vinna flutningsmanna að þessu
frumvarpi hefði hafist talsvert
áður en það kom til umræðu í
umræddri samstarfsnefnd.
Að lókum sagði Friðrik Sophus-
son, að samtök iðnaðarins hefðu
lýst stuðningi við þetta frumvarp,
og lýst áhuga á að það fengist
samþykkt á þessu þingi.
Hjörleifur Guttormsson (Abl)
iðnaðarráðherra tók næstur til
máls. Sagðist hann vilja þakka
framsögumanni það að hann hefði
getið þess að frumvarpið væri að
stofni og meginhluta frá sam-
starfsnefndinni um iðnþróun. Það
væri gott að Friðrik hefði getið
þess, en ekki yrði þó hjá því
komist að vekja á því frekari
athygli, hve það væri óvenjulegt
að fá inn í þingið texta sem væri
enn á mótunarstigi hjá stjórn-
skipaðri nefnd.
Ráðherra sagðist vera þeirrar
skoðunar að frumvarpið væri í
meginatriðum góðra gjalda vert,
Friðrik Sophusson
enda væri megintilgangur frum-
varpsins að ráða bót á hvimleiðu
vandamáli fyrir þá, sem fyrir
iðnrekstri standa. Fátt væri nú
brýnna á atvinnulífi landsmanna
en efling iðnaðar og bætt sam-
keppnisaðstaða hans, og því fagn-
aði hann sem iðnaðarráðherra
framkomnu frumvarpi og
jákvæðum stuðningi við málstað-
inn sem fram kemur frá flutnings-
mönnum.
Flutningsmaður, Friðrik
Sophusson, tók aftur til máls.
Sagðist hann vilja þakka
ráðherranum fyrir efnislegan
stuðning við málið. Friðrik sagði
að það hefði komið sér á óvart, að
svo virtist sem aðalástæða þess að
ráðherrann tók til máls, hefði
verið sú, að um væri að ræða mál
er unnið hefði verið af aðila er
hann skipaði. Þar væri hins vegar
um misskilning að ræða. Málið
væri það að það hefði verið þó
nokkru fyrir þann tíma er áhugi
sinn hefði vaknað á málinu, og
einnig hefði það verið til umræðu
meðal þeirra er starfa að
íslenskum iðnaði um margra ára
skeið. Þá hefði hann einnig verið
búinn að biðja um upplýsingar um
málið frá Félagi ísl. iðnrekenda
þegar í nóvember.
En þessi atriði sagði Friðrik að
lokum þó ekki vera aðalatriði
málsins, miklu meira máli skipti
stuðningur iðnaðarráðherra við
málið, og hann áttu þingmenn
væntanlega eftir að sjá í verki
næstu daga og vikur.
Fleiri tóku ekki til máls, og var
atkvæðagreiðslu um málið frestað.
Páll Pétursson
Eyjólfur Konráð Jónsson
Málþóf stjórnarþingmanna:
Símaskrá borin í
ræðustól þingmanns
Tillaga Eyjólfs Konráðs Jóns-
sonar (S) o.fl. þingmanna um
beinar greiðslur til bænda kom
til framhaldsumræðu í samein-
uðu þingi í gær. Fyrir lá nefndar-
álit meirihluta allsherjarnefndar
s.þ., sem mælir með samþykkt
tillögunnar (Vilmundur Gylfason
A, Ellert B. Schram S, Gunnlaug-
ur Stefánsson A. Jónas Árnason
Ahi.. Lárus Jónsson S og Ólafur
Ragnar Grímsson Abl.) og álit
minnihluta, sem leggur til veru-
legar breytingar á orðalagi til-
lögunnar (Páll Pétursson F).
Mál höfðu gengið greitt fram á
þingfundinum unz kom að þessari
tillögu. Páll Pétursson (F) flutti
langt mál, sem hann lauk ekki, en
fundi var frestað kl. 15.30 vegna
þingflokksfunda. Las hann m.a.
fylgiskjöl með málinu, sem verið
höfðu í höndum þingmanna vikum
saman, svo greinilegt var, að um
málþóf var að ræða. — Auk þessa
röðuðu 5 framsóknarþingmenn sér
á mælendaskrá. I lestri Páls Pét-
urssonar á fylgigögnum var hon-
um færð hin nýja símaskrá í
ræðustól (Eyjólfur K. Jónsson), ef
lesefni skorti — en einnig sem
nokkurs konar andmæli við mál-
þófi á síðustu starfsdögum þings-
ins.
Þingmenn stjórnarandstöðu,
Sjálfstæðisflokks, hafa reynt að
greiða fyrir framgangi mála, þing-
mála stjórnarliðs sem annarra, en
mörg mál eru síðbúin og undir
hælinn lagt, hvort tími vinnst til
afgreiðslu þeirra. I lofti lá að
málþóf af þessu tagi myndi kalla á
svipuð viðbrögð í öðrum málum,
sem ríkisstjórnin leggur áherzlu á
að fram nái að ganga fyrir þing-
lausnir, sem ráðgerðar eru mið-
vikudaginn 23. þ.m.
Þinjífrcttir í stuttu máli — Þingfréttir í stuttu máli — Þingfréttir í stuttu máli —
Fió,„ þingsályktanir: EndUTSkoðUIl fram-
kvæmdaáætlunar í orkumálum 1979
Þingmál gengu greitt fram í
Sameinuðu þingi í gær. unz
kom að tillögu til þingsályktun-
ar um beinar greiðslur til
ba-nda (sjá rammaírétt á þing-
síðu í dag). Fjórar tillögur voru
afgreiddar sem þingsályktanir
og þrjár til nefndar.
Iðngarðar
Samþykkt var þingsályktun
(flm. Eggert Haukdal S og Guð-
mundur Karlsson S) þess efnis,
að ríkisstjórnin láti undirbúa
löggjöf um byggingu iðnaðar-
húsnæðis með samstarfi ein-
staklinga, félagasamtaka og
sveitarstjórna og með stuðningi
ríkisins. Hafa skal samráð við
Samb. ísl. sveitarfélaga, Iðn-
lánasjóð, Iðnþróunarsjóð,
Byggðasjóð, Fél. ísl. iðnrekenda
og Landssamband iðnaðar-
manna. Könnun og undirbúningi
skal hraðað. Tillagan var sam-
þykkt með 39 samhljóða atkvæð-
Suðurnesja-
áætlun
Þá var samþykkt þingsályktun
um Suðurnesjaáætlun (flm. Gils
Guðmundsson Abl. og Geir
Gunnarsson Abl.). í ályktuninni
felur Alþingi Framkvæmda-
stofnun að undirbúa og vinna
framkvæmda- og fjármögnunar-
áætlun um atvinnuuppbyggingu
á Suðurnesjum. Áætlanagerð
verði flýtt eftir föngum og
áfangaskýrslur gefnar út eftir
því sem verkið vinnst. I tillög-
unni er nánar kveðið á um,
hvern veg staðið skuii að áætl-
anagerðinni, sem er alhliða, en
fjallar ekki sízt um útveg og
fiskiðnað.
Meðferð
íslenzkrar ullar
Þá var samþykkt þingsályktun
um meðferð íslenzkrar ullar
(flm. Vilhjálmur Hjálmarsson F
o.fl.). Ályktunin felur ríkisstjórn
að láta kanna eiginleika ís-
lenzkrar ullar og kanna hversu
bæta megi ræktun hennar og
meðferð með fjölbreyttari fram-
leiðslu og aukin vörugæði að
markmiði.
Könnun á þætti
landbúnaðar-
framleiðslu
Þá var samþykkt þingsályktun
um könnun á þætti landbúnað-
arframleiðslu í atvinnulífi þjóð-
arinnar (flm. Jón Helgason F og
Vilhjálmur Hjálmarsson F). Al-
þingi felur ríkisstjórn að láta
kanna hvað stór hluti þjóðarinn-
ar hefur atvinnu og framfæri af
framleiðslu og vinnslu landbún-
aðarafurða, sem og þjónustu
hvers konar við landbúnað og
búandfólk. Rannsóknin skal og
ná til áhrifa hugsanlegs sam-
dráttar búvöruframleiðslu á at-
vinnulíf þjóðarinnar, í einstök-
um landshlutum og í heild, s.s. á
vaxandi ullar- og skinnaiðnað,
sem eru vaxandi þættir í gjald-
eyrisöflun okkar.
Starfsreglur
og einkaleyfi
Pósts og síma
Albert Guðmundsson (S)
mælti f.vrir tveimur tillögum til
þingsályktunar: 1) að mennta-
málaráðherra láti endurskoða
gildandi reglugerð (nr. 143/1967)
um iðnfræðslu, m.a. með það í
huga, að símvirkjun verði talin
til iðngreina og að si'mvirkjun
verði tekin upp sem námsefni í
iðnskúlum, 2) að sett verði með
reglugerð nánari fyrirmæli um
starfssvið Landssíma íslands
með það að markmiði að sam-
ræma starfsemi og verksvið
símans þeim reglum er gilda
um starfsemi annarra hlið-
sta‘ðra þjónustustofnana. svo
sem rafveitna, hitavcitna og
vatnsveitna. AG sagði m.a. að
ekki væru bornar brigður á
nauðsyn þess að Póstur og sími
ræki símstöðvar og annaðist
lagnir símalína milli staða. Hins
vegar ætti einkaleyfi simans að
vera lokið þegar að þvílkæmi
sem framkvæma þyrfti eftir að
símalögn væri komin í tengil
innan húsveggjar notenda. Eftir
að gengið er frá inntaki eigi
notendum að vera í sjálfsvald
sett hvernig lögnum innanhúss
er hagað og hvaða tæki og efni
eru notuð, svo framarlega sem
öryggis- og gæðakröfum, sem
kunna að verða settar, sé full-
nægt.
Framkvæmdir í
orkumálum 1979
Þá var vísað til nefndar
tillögu frá Þorv. Garðari Kristj-
ánssyni (S) o.fl. þingmönnum
Sjálfstæðisflokks um auknar
framkvæmdir í orkumálum 1979.
Tillagan er svohljóðandi:
„Vegna gífurlegrar hækkunar
olíuverðs, sem nú er skollin á,
ályktar Alþingi að fela ríkis-
stjórninni að endurskoða fyrir-
ætlanir um framkvæmdir í orku-
málum á árinu 1979 til þess að
hraða megi sem mest, að
• 1) innlendir orkugjafar komi
i stað olíu,
• 2) nýttur verði ódýrari inn-
fluttur orkugjafi í stað
dýrari,
• 3) hagnýtt verði betur af-
gangsorka.
Endurskoðunin skal sérstak-
lega ná til cftirfarandi verk-
efna:
• 1. Hraðað verði lagningu
aðalháspennulína raf-
magns til að draga úr
vinnslu raforku með dísil-
vélum og hagnýta megi
meira en orðið er rafmagn
til upphitunar húsa.
• 2. Hraðað verði styrkingu
rafdreifikerfis í sveitum,
svo að það megi anna auk-
inni rafhitun.
• 3. Lokið verði sveitarafvæð-
ingunni.
• 1. Aukin verði jarðhitaleit og
hagnýttir verði til fulls
jarðborar rikisins í því
skyni.
• 5. Hraðað verði framkvæmd-
um við hitaveitur og fjar-
varmaveitur.
Fjármagn það, sem þarf á
árinu 1979 til aukinna fram-
kvæmda í orkumálum, skal fá
með lántökum og beinum fram-
lögum úr ríkissjóði, enda verði
beitt niðurskurði á öðrum út-
gjöldum ríkissjóðs í því skyni.“