Morgunblaðið - 30.11.1979, Blaðsíða 16

Morgunblaðið - 30.11.1979, Blaðsíða 16
16 MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 30. NÖVEMBER 1979 Útgefandi Framkvæmdastjóri Ritstjórar Ritstjórnarfulltrúi Fréttastjóri Auglýsingastjóri hf. Árvakur, Reykjavík. Haraldur Sveinsson. Matthías Johannessen, Styrmir Gunnarsson. Þorbjörn Guðmundsson. Björn Jóhannsson. Baldvin Jónsson. Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 10100. Auglýsingar: Aöalstræti 6, sími 22480. Afgreiösla: Skeifunni 19, sími 83033. Áskriftargjald 4000.00 kr. á mánuði innanlands. í lausasölu 200 kr. eintakið. Leiftursókn — hvað er það? Sjávaraflinn, sem berst á land, er mikill. Samt rýrnar kaupmáttur verkamannalauna um 12% á einu ári. Verðlag á útflutningsafurðum okkar er hátt. Samt rýrnar kaupmáttur elli- og örorkulífeyris með tekjutryggingu um 11,3 stig á tæpu ári. Það eru mikil umsvif í athafnalífinu. Samt er atvinnureksturinn að komast í greiðsluþrot. Við öflum meiri tekna en nokkru sinni fyrr. Samt horfumst við í augu við það, að lífskjörin fara síversnandi. Ovissa um framtíðina þjakar þjóðina. Kvíði um það, sem framundan er, setur mark sitt á þjóðlífið. Hvað veldur þessari óáran, þegar öll skilyrði sýnast vera til þess, að við búum við vaxandi velmegun og mikla uppbyggingu? Svarið er: óðaverðbólgan. Hún veldur því, að kaupmátturinn rýrnar, þótt aflinn sé mikill og verðlagið erlendis hátt. Hún veldur því, að fyrirtæki og einstaklingar eru að komast í greiðsluþrot, þótt umsvifin séu mikil. Hún veldur því, að lífskjörin versna, þótt tekjurnar hafi aldrei verið meiri. Hún veldur óvissu og kvíða. Við höfum öll skilyrði til að bæta kjör fólksins í landinu. Við sitjum einir að fiskimiðum okkar eftir sigurinn í 200 mílna deilunni. Við sitjum einir að miklum auði í fallvötnum okkar. Við erum vel menntuð þjóð og höfum skapað mikinn auð í menntun okkar. Þess vegna getum við bætt kjör láglaunafólksins, sem eru svo slæm, að það hlýtur að hrjá samvizku þeirra, sem við betri efni búa. Þess vegna getum við bætt kjör aldraðra, fatlaðra og annarra þeirra, sem búa við skerta starfsorku. Þess vegna getum við tekið til við nýja uppbyggingu í landinu, sem tryggir fleiri og fleiri Islendingum atvinnu og góð lífskjör á næstu áratugum. En til þess að við getum notfært okkur allan þennan auð, sem landið hefur upp á að bjóða og öll þau tækifæri, sem það veitir okkur, þurfum við að hemja verðbólguna — óðaverðbólguna, sem óhamin eyðileggur möguleika okkar til alls þessa. Síðustu 6 árin hefur óðaverðbólgan magnast nánast ár frá ári. Að vísu tókst Geir Hallgrímssyni að draga mjög úr henni um skeið en sá árangur varð ekki varanlegur af ástæðum, sem alkunnar eru. Nú er svo komið, að verðbólgan er komin yfir 80% og allar líkur á því, að hún haldi áfram að magnast á næstu misserum að óbreyttum aðstæðum með þeim afleiðingum, sem allir þekkja og hér hafa verið raktar. Þetta eru forsendur þess, að Sjálfstæðisflokkurinn boðar nú það, sem flokkurinn kallar leiftursókn gegn verðbólgu. Með snörpu átaki vill flokkurinn reyna að rífa þjóðina upp úr verðbólgufeninu og gera okkur kleift að njóta í batnandi kjörum alls þess auðs, sem land okkar hefur upp á að bjóða. Hvað felst í leiftursókn Sjálfstæðisflokksins? Kjarni hennar er sá að færa fjármuni frá ríkinu til fólksins og gefa fólkinu frelsi til þess að ráðstafa þeim sjálft til uppbyggingar og framfará. Þegar Sjálfstæðisflokkurinn talar um niðurskurð ríkisútgjalda á hann ekki við, að hann ætli að brenna þessa fjármuni á báli — það sér verðbólgan um — hann ætlar að færa þá úr kassa ríkisféhirðis í vasa skattgreiðandans. Hann ætlar að draga saman seglin í útgjöldum ríkisins og lækka skatta að sama skapi. Þetta þýðir, að fjármunir eru færðir frá ríkinu til fólksins. Jafnhliða þessu ætíar Sjálfstæðisflokkurinn að afnema hvers kyns boð og bönn þannig að fólkið hafi svigrúm til þess að ráðstafa því aukna fé, sem það hefur handa á milli til uppbyggingar og framfara. Þegar þessi skilyrði hafa verið sköpuð hyggst Sjálfstæðisflokkurinn segja við verkalýð og vinnuveitendur: Nú semjið þið á nýjum grunni og ræðið m.a. um það, hvort ekki er hyggilegt að breyta vísitölukerfinu. í kjölfarið ætlar Sjálfstæðis- flokkurinn svo að hefjast handa um nýja stórfellda uppbyggingu í atvinnulífi þjóðarinnar. Þetta er leiftursóknin. Leiðir hún til minnkandi verðbólgu? Svarið er jákvætt. Hún mun leiða til mikils samdráttar í verðbólgu á tiltölulega stuttum tíma, ef hún verður framkvæmd eins og hún hefur verið sett fram. Þennan kost eiga kjósendur nú um helgina. Þeir eiga líka hinn kostinn, þann að kjósa óbreytt ástand með því að kjósa einhvern vinstri flokkanna þriggja. Er það fýsilegur kostur eins og nú er komið málum? MIÐFJARÐAR- Þjóðviljinn mannaöi sig upp um daginn og skrifaöi leiðara um landsráðstefnu herstöövaand- stæöinga. Þaö var engu líkara en blaöið vaknaöi af værum blundi, svo kyrfilega sem herstöövaand- stæðingar gleymdust í síðustu hundadagastjórn vinstra liösins. Sumir voru farnir aö halda, aö hugsjón herstöövaandstæöinga hefði farizt eins skyndilega í krata- strófu Alþýöubandalagsins og mammútarnir í Sovétríkjunum á sínum tíma, en þeir munu hafa orðið tii í einhverjum hrikalegum og enn óútskýröum náttúruham- förum og dóu meö ótuggið nýgresi í munninum. Hefur þetta orðið vísindamönnum jafn mikil ráögáta og þaö er nú lýðum Ijóst, aö „herstöðvamálið“ sækir engan slagkraft í ómeltanlegt trúboö 19. aldar marxista. Forystugrein Þjóö- viljans minnir einna helzt á söguna af karlinum foröum tíð: Jæja, sagöi hann, þegar hann vaknaði — og meira sagöi hann ekki þann dag- inn. í hvorki meira né minna en 13 mánuöi sögöu alþýðubandalags- menn ekki meira en Jæja, þegar herstöövamálið var annars vegar. Þaö var þeirra stefnuskrá — í reynd. Þjóöviljinn segir, aö samtök herstöövaandstæðinga hafi „látiö aö sér kveöa meö ýmsum hætti“. Þaö er sjálfsagt rétt, en þó ekki í Þjóöviljanum sjálfum eöa Alþýðu- bandalaginu — og allra sízt í síöustu ríkisstjórn. Þar var þaö gleymt og grafiö — og kom aldrei til umræðu. Áöur haföi oröillskan í blaöinu um Variö land keyrt svo úr hófi, aö minnti einna helzt á brjálæöislegt tungutak Jóns þuml- ungs galdraprests og píslarvottar, en hann er sá íslendingur, sem staöiö hefur í hvaö nánustu sam- bandi við djöfsa sjálfan. Varö hann þó manna verst úti vegna illra anda og ofskynjana. Nú er ekki kosið sérstaklega um utanríkismál og enn síður varn- armálin, enda lýöum Ijóst eftir mikil átök og margar kosningar um þau efni, hver er vilji þjóöarinnar. Morgunblaðið gerði þó þá fyrir- spurn nýlega, hvort Alþýöubanda- lagiö, sem lét varnarmálin lönd og leið í síöustu ríkisstjórn, mundi gera brottför hersins aö ófrá- víkjanlegu skilyröi, ef þaö tæki aftur þátt í ríkisstjórn eftir kosn- ingar. Fyrirspurnin þótti svo ómerkileg, aö henni var ekki einu sinni svaraö. Þaö eitt segir sína sögu. Þögnin hrópaöi hærra en mörg orö. En þegar blaðiö gekk svo á fyrrum olíuráöherrann, fann hann út „áfangaáætiun um brott- för varnarliösins", en þaö er jafn- innantómt vígorö og „samningana í gildi“, sem er auövitaö svikin markleysa. Varnir landsins er oröin svo vinsæl stefna meö landsmönn- um, aö fyrrverandi formaöur Fram- sóknarflokksins er farinn að halda henni fram, óhikað. Annars er allt þjóðernistal kommakjarnans heldur óekta og yfirboröslegt. Þeir styöja alþjóö- lega stefnu, sem hefur lagt erfða- menningu heilla þjóða nánast í rúst eins og Eistlendinga, Letta og Lithauga. En nú á aö fá gæöa- stimpil á glæpinn með því aö efna til Olympíuleika á þessum slóöum. Hvernig væri aö hernámsand- stæðingar létu þaö mál til sín taka og hjálpuöu kúguöum þjóðum, sem hafa verið seldar undir okiö, í stað þess aö villa um fyrir löndum sínum, en það gæti haft í för meö sér, aö viö stæöum einn góöan veöurdag yfir köldum kolum. íslenzki kommakjarninn hefur síöur en svo meiri áhuga á þjóö- menningu íslendinga en aðrir. Eitt er víst, aö þeir vilja reisa hér þjóðfélag á alþjóöahyggju, sem hvergi hefur staöizt nema meö blóðrauðan kjarnorkuher að bak- hjarli. Slík stjórnskipan á hvorki skylt viö íslenzkt lýöræöi né þing- ræöi. Auðvitað hugsa ekki allir vinstri menn til íslenzka þjóöfé- lagsins með þessa alþjóðahyggju í huga, hvaö þá alræöishyggju smá- borgarastéttarinnar í Sovétríkjun- um. En kjarninn hefur alltaf veriö veikur fyrir rússnesku fyrirmynd- inni. Hann telur þessa fullyrðingu síöur en svo árás á sig og skoöanir sínar heldur sögulega staöreynd, sem hann er stoltur af. Herstöövaandstæöingar eru bandingjar þessara skoöana, hvort sem þeir vilja eöa ekki. Þess vegna m.a. hafa þeir ekki hljóm- grunn hjá almenningi á íslandi, hvernig sem veöurhaninn Páll Bergþórsson snýst á alþýöu- bandalagsburstinni. Þeir, sem helzt vilja varöveita þjóömenningu okkar og tungu, forðast samneyti viö alþjóöahyggj- una. Tungan er dýrmætasti arfur okkar — og viö eigum raunar ekki annað erindi viö heiminn en varö- veita hana óbjagaöa frá einni kynslóö til annarrar. Hún er hluti af hugsjón okkar um frelsi og lýörétt- indi. Án hennar yröum viö fátækari en ella og án sögulegs jarösam- bands. Þaö á aö leggja höfuö- áherzlu á varöveizlu tungunnar, m.a. meö því aö kenna fólki aö tala. Hlutverk skóla og ríkisfjöl- miðla og ábyrgð í þessum efnum getur ráöiö úrslitum um hvort viö verðum vandanum vaxin. Enn þarf aö heröa róöurinn. Landvarnarmenn vilja leggja sitt af mörkum til aö ísland haldi velli — sé variö land og lýöræöi þess verði ekki alþjóðahyggju kommún- ismans aö bráö. Þessi landvarn- arstefna er aö vísu engin skemmti- ganga, eins og um hnútana er búiö í heiminum, en hún er nauövörn og lífsnauösynleg trygging lítilli þjóö í blóðugum og ofbeldisfullum heimi. Aöildin aö NATO á aö tryggja öryggi okkar út á viö, en sjálf verðum viö aö styrkja innviði íslenzkrar menningar og sjálfstæö- is. Níöstöng gegn NATO

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.