Morgunblaðið - 12.12.1979, Blaðsíða 16
16
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 12. DESEMBER 1979
Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Ritstjórnarfulltrúi
Fréttastjóri
Auglýsingastjóri
hf. Árvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guömundsson.
Björn Jóhannsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 10100. Auglýsingar:
Aöalstræti 6, sími 22480. Afgreiösla: Skeifunni 19, sími 83033.
Áskriftargjald 4000.00 kr. á mánuöi innanlands. í lausasölu 200 kr.
eintakiö.
Vanræktur
verkþáttur
Kjaramálaráöstefna ASÍ, sem haldin var sl. laugar-
dag, leiddi í Ijós alvarlegan skoðanaágreining og
var frestað án samkomulags eða niðurstöðu.
Verkamannasamband íslands hafði markað stefnu
um beitingu vísitölu til launajöfnunar, sem skipti
ráðstefnunni í tvær fylkingar. Stefna VMSÍ felur það í
sér, að sú krónutala, sem samið verði um í verðbætur á
meðallaun, komi söm og jöfn á alla launaflokka — upp
úr og niður úr, í stað prósentuhækkunar, sem mælt
hefur mismunandi verðbætur og mestar á hæstu
launin.
Fulltrúar hærra launaðra starfshópa innan ASÍ
töldu hins vegar rangt að nota verðbætur eða vísitölu
til launajöfnunar — meðan verðbólgan væri svo mikil
sem nú er. Slík krónutöluleið hefði áður verið reynd
innan ASI og þá skapað mikið ósamræmi við önnur
launþegasamtök, svo sem BSRB og BHM. Hyggilegra
væri að bæta kjör láglaunafólks með grunnkaups-
samningum og félagslegum aðgerðum. Þá settu þeir
einnig fram þau sjónarmið að samflot aðildarfélaga
ASI ætti einungis að ná til afmarkaðra atriða, svo sem
verðtryggingar og félagslegra aðgerða, en að öðru leyti
semdu félög eða sambönd sér um kaup og kjör.
Þegar ljóst var, að sjónarmið stönguðust svo
gjörsamlega á sem raun bar vitni um, flutti formaður
og varaformaður VMSÍ tillögu um frestun ráðstefn-
unnar til 11. janúar 1980, sem var samþykkt.
Þau gagnstæðu sjónarmið, sem hér um ræðir, varpa
ljósi á vanræktan þátt í starfsemi launþegahreyfingar;
þann að móta ákveðna innbyrðis stefnu um launahlut-
föll, en skipting þjóðartekna er í vaxandi mæli að
verða innbyrðis vandamál launþegasamtakanna.
Gagnstæð sjónarmið þeirra Benedikts Davíðssonar og
Guðmundar J. Guðmundssonar, sem fram komu í
fréttaviðtölum í sjónvarpi á dögunum, eru dæmigerð í
þessu efni.
Þá vakna spurningar um, hvort frestun ráðstefn-
unnar tengist á- einhvern hátt núverandi stjórnar-
myndunarviðræðum, en frestunartillagan var flutt af
tveimur alþingismönnum, öðrum úr Alþýðuflokki,
hinum úr Alþýðubandalagi. Við núverandi aðstæður í
þjóðarbúskapnum getur stefnumörkun kjararáð-
stefnu, af því tagi sem hér um ræðir, haft afgerandi
áhrif á framvindu mála og starfsaðstöðu ríkisstjórnar,
hvern veg sem hún er saman sett.
Sá skoðanaágreiningur, sem á yfirborði leiddi til
frestunar kjaramálaráðstefnu ASI, varðaf fyrst og
fremst launahlutföll og launajöfnun í þjóðfélaginu.
Hann opinberar ótvírætt — sem fyrr segir — að
verkalýðshreyfingin hefur ekki, því miður, mótað sér
innri stefnu í þessum veigamikla málaflokki. Það á
ekki að vefjast fyrir mönnum hverjar þær þjóðartekj-
ur eru, sem til skiptanna koma. Um hitt er deilt, hve
stór hluti þessara þjóðartekna á að renna til ríkis og
sveitarfélaga í formi margháttaðrar skattheimtu, og
hve stór hluti að vera eftir í ráðstöfunartekjur
almennings og atvinnuvega. Um það er og deilt, hvert
launahlutfallið skuli vera milli hinna ýmsu starfshópa
þjóðfélagsins. Það er þetta síðasta deilumál sem kom
fram í dagsljósið á kjararáðstefnu ASÍ, og kann að
leiða til þess, að ekki næst samflot aðildarfélaga þess
um launastefnu.
Vera má að ASÍ sé hér komið að þeim vanrækta
verkþætti, sem ekki verður lengur slegið á frest að
takast á við.
Frá undirritun samninganna i gær. f ra vmstn Jöhann U. Bergþórsson f.h. Hraunvirkis o.fl., Eirikur
Briem, framkvæmdastjóri Landsvirkjunar, Jóhannes Nordal, formaður Stjórnar Landsvirkjunar, Halldór
Jónatansson, aðstoðarframkvæmdastjóri Landsvirkjunar, og Páll Sigurjónsson f.h. Fossvirkis. (Ljósm.
Mbl. Emilia).
Áætlað að um 560 manns
starfi við Hrauneyja-
f ossvirkjun næsta sumar
Á SÍÐASTLIÐNU sumri störfuðu mest 320 manns við framkvæmdir við Hrauneyjafoss, en nú starfa þar
185 manns, en fækkar fljótlega i 130 manns, sem verða þar i vetur. Á sumri komanda er gert ráð fyrir að
mest verði þar i vinnu um 560 manns, þar af 60 i stjórnun og eftirliti.
Framkvæmdir hófust við Hrauneyjafossvirkjun sumarið 1978 með greftri Fossvirkis fyrir stöðvarhúsi
virkjunarinnar, en aðilar að Fossvirki eru fstak hf, Loftorka sf, Miðfell hf, E. Phil & Sön A.S. og AB
Skaanska Cementgjuteriet. Snemma á þessu ári bauð Landsvirkjun siðan út fjóra meginhluta
byggingarvinnunnar, sem eru jarðstíflur og aðveituskurður, gröftur fyrir inntaki og flóðgáttum,
steypuframleiðsla og bygging stöðvarhúss virkjunarinnar. í framhaldi af þessu útboði samdi Landsvirkjun
við lægstbjóðendur um vinnu við þá verkþætti, sem átti að hefja framkvæmdir við á þessu ári. Var hér um
að ræða samning við Fossvirki um steypuframleiðslu og byggingu stöðvarhúss og við Ellert Skúlason hf,
Svavar Skúlason hf og Ýtutækni hf. um gröft fyrir inntaki og flóðgáttum.
Vinnunni í ár við umrædda verk-1
þætti er nú að mestu lokið og í
framhaldi af því hefur nú verið
samið við Fossvirki um að ljúka
byggingu stöðvarhússins og virkjun-
arinntaksins á næstu tveimur árum
og hafa með höndum alla steypu-
framleiðslu fyrir virkjunina. Jafn-
framt hafa nú tekizt samningar
milli Landsvirkjunar annars vegar
og Hraunvirkis hf, Ellerts Skúla-
sonar hf, Svavars Skúlasonar hf og
Verkfræðiþjónustu Jóhanns G.,
Bergþórssonar hins vegar um bygg-
ingu jarðstíflu og aðveituskurðar
virkjunarinnar, en þessu verki á
einnig að ljúka fyrir haustið 1981.
í báðum tilvikum er um að ræða
samninga við lægstbjóðendur með
þeirri breytingu að í síðarnefnda
samningnum hefur sú aðildarbreyt-
ing orðið á, að Ýtutækni hefur
dregið sig til baka, en Hraunvirki og
Verkfræðiþjónusta Jóhanns G.
Bergþórssonar bætzt við. Hlutaðeig-
andi verksamningar voru undirrit-
aðir í gær og nemur samningsupp-
hæðin við Fossvirki um 5.700 millj.
króna og við Hraunvirki hf. og fleiri
um 4.300 millj. króna, hvort tveggja
á núverandi verðlagi.
Jóhannes Nordal formaður
stjórnar Landsvirkjunar sagði er
samningarnir höfðu verið undirrit-
aðir, að þetta væru stærstu samn-
ingar um framkvæmdir við bygg-
ingamannvirki, sem samið hefði
verið um hér á landi. Sigölduvirkjun
og Búrfellsvirkjun væru þá að vísu
undanskildar, en í öðru því tilvika
hefðu erlendir aðilar alveg séð um
framkvæmdir og verið stór aðili að
hinu verkinu.
í frétt frá Landsvirkjun segir að í
undirbúningi þessara framkvæmda
hafi stjórn Landsvirkjunar markað
þá stefnu að auðvelda innlendum
verktökum að bjóða í og takast á
hendur í sem ríkustum mæli bygg-
ingaframkvæmdir við Hrauneyja-
fossvirkjun. Væri þetta m.a. gert
með því að skipta verkinu í nokkra
sjálfstæða meginþætti, þar sem
sérstaklega væri boðið í hvern og
einn þeirra.
Hrauneyjafossvirkjun verður 140
MW með tveim 70 MW vélarsam-
stæðum og er stefnt að því, að sú
fyrri verði komin í rekstur haustið
1981 og sú síðari 1982, en hönnun
virkjunarinnar er hagað þannig að
bæta má þriðju vélasamstæðunni
við, þegar henta þykir, án verulegs
tilkostnaðar, hvað byggingarvinnu
snertir, en sú vélasamstæða er
einnig 70 MW. Framkvæmdaáætlun
varðandi háspennulínuna gerir ráð
fyrir, að hún verði komin í gagnið
eigi síðar en haustið 1982.
Viðurkenmng fyrir Afríkuferðamál
NÝLEGA var haldið í Miinchen
árlegt þing ASTA — sem er
stærsta samband ferðaskrifstofa í
heimi — og sátu þingið á tíunda
þúsund fulltrúar. Sl. tuttugu ár
hefur þeim verið vcitt viðurkenn-
ing á þingi ASTA sem mest vinna
að því að þróa fcrðamál í Afríku.
og nú í ár fékk fyrirtæki Ingólfs
Blöndals. Scantravel West Africa,
viðurkenningu öðru sinni, fyrir
gott framlag á þessu sviði.
Ingólfur Blöndal hefur um nokk-
urra ára skeið rekið ferðaskrifstofu
í Tucson í Bandaríkjunum og lagt
þar alla áherzlu á að efla ferðalög
til Afríkulanda, enda var hann um
langt skeið búsettur í Ghana.
í blaðaumsögn sem Mbl. barst
um málið segir, að Ingólfur Blöndal
og fyrirtæki hans ætli á næsta ári
enn að bæta inn í ferðaáætlun sína
og verði þar boðið upp á ferð til
Suður-Afríku, safari' til Kenya og
ferðir til Kamerún og Fílabeins-
strandarinnar.
Hvert ár lætur einAfríkuþjóðanna útbúa sérstakan viðurkenningargrip
af þessu tilefni og var það nú Togo sem fékk einn af sínum beztu
listamönnum til að gcra styttu sem steypt er í eir. Á myndinni eru Hans
Winter, markaðsstjóri Eþíopian Airlines í Bandaríkjunum, Arhoussie,
forstjóri ferðamáiaskrifstofu Togo, Ingólfur með gripinn góða og
Charles Librader, markaðsstjóri Air Afrique í Bandaríkjunum.