Morgunblaðið - 21.12.1979, Blaðsíða 20

52
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 21. DESEMBER 1979
Dagrún Kristjánsdóttir:
Góð bók er gulli betri
íslendingar eru almennt taldir
bókamenn og rétt er það að mikið
er gefið út af bókum og mikið er
lesið, en þar með er ekki öll sagan
sögð. Réttara væri að spyrja um
það hvernig bækur eru gefnar út
og hvaða bækur eru lesnar?
Margir una sér langar stundir
við bókalestur og er ekki frítt við
að það sé talið nokkuð órækt
merki um góðar gáfur, en þá
gleymist að huga að því hvernig
bækur það eru sem lesnar eru, því
magnið er ekki endilega rétti
mælikvarðinn, — heldur gæðin.
Eðlilegt er það að vísu, að val á
bókum til lestrar, sé misjafnt, en
æskilegt er að það sé að jafnaði
vandað — eins og allt annað sem
við tökum okkur fyrir hendur.
Mikið er til af góðum bókum, um
ýmis efni, en samt er það misjafnt
hve efni þeirra er beinlínis nyt-
samt og hve lengi sú nytsemi
varir.
Það er vissulega mestur fengur í
þeim bókum sem við höfum var-
anleg not af og hafa bætandi áhrif
á daglegt líf okkar, ásamt því að
vera öruggt ferðanesti leiðina á
enda, út yfir þau mörk sem okkur
eru sett í jarðneskri tilveru.
Bækur sem helzt geta gefið
vísbendingar í þessa átt eru marg-
ar til, en misgóðar, má þar nefna
bækur um trúarleg efni, guðspeki
og lífið að loknu jarðlífi. Flestar
bækur um þessi efni miða að því
að leysa sálina úr fjötrum fávizku
og ófrelsis, nema þær, sem enn
kenna það, að þegar sál og líkami
skiljast að, sé ekki nema um
tvennt að velja fyrir þá vitund
sem lifir af líkamsdauðann — þ.e.
sálina — og það er annaðhvort
eilíf sæla, beint í framhaldi af
rysjóttu mannlífi, eða eilíf útskúf-
un með tilheyrandi kvölum. Hve
margir eru svo fullkomnir og
algóðir að þeir geti vænst þess að
geta flogið beint að fótskör Guðs,
úr mannheimi? Eru það þeir er
boða þessa kenningu? Og hvað um
alla hina? Eru þeir svo gegnsýrðir
af vonsku að þeim hæfi aðeins það
versta? Hvað sagði ekki Kristur: I
húsi föður míns eru margar vist-
arverur. Til hvers eru þær allar, ef
aðeins er um tvær að ræða,
Himnaríki eða Helvíti? Enn eru
þeir sem boða í nafni trúar sinnar,
svefn til dómsdags, sem virðist
vera nokkurð óljóst, hvenær renna
muni upp og kæmi mér ekki á
óvart þó að þeir yrðu vel hvíldir og
útsofnir, sem þann kost kjósa, því
enginn veit hve margar milljónir
ára geta liðið, áður en sá dagur
rennur upp.
Það er sannarlega ekki furða þó
að myrkrið sé mikið í hugskoti
þeirra og lífi, sem láta þessar
ömurlegu skoðanir ráða og hafa
þessi viðhorf til framtíðarinnar og
eilífðarinnar. Ég vænti þess að
Drottinn sé réttlátari og kær-
leiksríkari en svo, að hann sjái
Dagrún Kristjánsdóttir
ekkert nema svart og hvítt og
þessvegna þurfa vistarverurnar að
vera fleiri en tvær, svo að rúm sé
fyrir okkur öll, svo misgóð og
misvond sem við erum og eigum
misjafnlega langa leið fyrir hönd-
um til fullkomnunar, en það er
markmiðið með tilvist okkar að
við nálgumst smám saman, með
meiri reynslu og þroska, hið full-
komna upphaf, þ.e. Guð. Tækifær-
ið er okkur gefið hér á jörð,
þessvegna er það afarmikils vert
að við nýtum þá möguleika eftir
því sem vit og geta leyfir. Við
gerum öll mistök að meira eða
minna leyti, þau geta leitt til
erfiðleika sem okkur finnst við
ekki ráða við. Við hittum einfald-
lega ekki á réttu lausnina, þó að
hún liggi mörgum í augum uppi,
en hún er sú að tengja saman —
trú á Guð, trú á sjálfan sig og trú
á að allir erfiðleikar víkji, sé
stöðugt haft í huga að við erum
ekki ein um að ráða fram úr
vandamálum okkar ef að við
afráðum að biðja Guð um hjálp.
Jarðlífið er ekki eitt og Guð annað
— þetta er — eða á að vera
samofið, þannig gengur allt bezt.
Mér barst í hendur bók, fyrir
nokkru sem ætti að vera til á
hverju heimili. Hún er eftir Nor-
man Vincent Peale, þýdd af Bald-
vin Þ. Kristjánssyni og heitir
BJARTSÝNI LETTIR ÞÉR
LÍFIÐ.
Þessi bók lýsir því betur en ég
get komið orðum að, hve mikil
nauðsyn það er fyrir hvern þann
mann, sem vill komast farsællega
í gegnum lífið og yfir torfærur
þess, að eiga sterka tíu — án
hennar erum við lítil og komumst
skammt. Við öðlumst ekki næga
tru á okkar eigin getu —án trúar á
Guð, og jafnvel þó að margur
virðist trúa aðeins á sjálfan sig, þá
nægir það ekki til lengdar, áður en
varir virðist eitthvað hafa gripið í
taumana, sem við ráðum ekki við.
I bók dr. Peale eru gefin mörg og
góð ráð, við margskonar vanda-
málum og djúpstæðum erfiðleik-
um og miða þau undantekningar-
laust að því að auka bjartsýni og
von hjá þeim fjölmörgu sem eru
að gefast upp í lífsbaráttunni. Er
það gert á þann eina hátt sem fær
er og gefur varanlega bót þjökuð-
um huga um leið og greiðist úr
öðrum erfiðleikum — sterk trú á
handleiðslu Guðs, er styzta og
bezta leiðin til bjartsýni og vel-
gengrti. Þó vil ég taka það fram að
sú velgengni getur verið önnur, en
venjulega er átt við með því orði,
sem í hugum fólks merkir oftast
ríkidæmi eða það að geta veitt sér
flest sem hugurinn grinist, það er
í raun ekki velgengni, þar sem það
spillir frekar og tefur fyrir þroska
flestra, nema þeirra sem nota auð
sinn öðrum til góðs.
Nú eru það efalaust margir sem
eru andvígir því sem að framan er
sagt og telja þetta ekki svo
auðvelt, sem það er sett fram. Það
er rétt að það er ekki oft „auðvelt"
að sigrast á erfiðleikum, en þar
með er ekki sagt að það sé ekki
hægt. Sama má segja um trúna, —
það hafa ekki allir sömu tilhneig-
ingu til trúar, en það er líka hægt
að læra að trúa og öðlast sterka
trú, en það þarf að iðka trú og
leggja rækt við hana til þess að
hún verði það afl í lífi manns, sem
megnar að breyta því til góðs —
breyta vonleysi í bjartsýni, van-
mætti í styrk. Bók dr. Peale
kennir okkur hvernig þetta er gert
og það er enginn skortur á erfið-
leikunum sem margur á við að
stríða, en þrátt fyrir það vinnast
margir sigrar eingöngu fyrir
bjartsýni sem á rót sína að rekja
til vaxandi trúar, — trúar sem er
tengd lífinu. Það vinnst lítið með
sunnudagstrú sem oft virðist að-
skilin hversdagsleikanum og slitin
úr tengslum við raunveruleikann,
Guðs er þörf alla daga vikunnar,
það kemur skýrt fram m.a. í
bókinni; Bjartsýni léttir þér lífið.
Þúsundir manna hafa reynt það
hvernig máttur trúar og bjartsýni,
hafa gjörbreytt lífi þeirra, — ekki
aðeins andlegri líðan, heldur
beinlínis veraldlegu gengi á ýmsan
hátt. Og um leið og einstaklingun-
um fjölgar sem eru í andlegu
jafnvægi og sáttir við hina félags-
legu heild — þá fer mannlíf
batnandi í öllu tilliti. Allir þættir
lífsins, eru svo nánir og samofnir
að einangruð fyrirbæri eru varla
til. Allt bæði illt og gott geislar
frá sér áhrifum, meira eða minna
á ýmsan hátt og má líkja þeim við
gárur sem myndast á lygnum
vatnsfleti, sé steini kastað í vatn-
ið, gárurnar ná langt út frá
staðnum þar sem steinninn féll.
Vil ég þakka Baldvin Þ. Krist-
jánssyni fyrir það sem hann hefur
lagt til liðsinnis batnandi heimi,
með þýðinu sinni á bók dr. Peale
og fyrri bókum hans, sem allar
sýna fram á, hverju máttug trú
getur komið til leiðar.
Norðurstjarnan í Hafnarfirði:
Framleiðir upp
í 450 milljón
króna samning
FYRIR skömmu var und-
irritaður í Reykjavík sölu-
og framleiðslusamningur
annars vegar af hálfu
Sölustofnunar lagmetis
sem seljanda og Norður-
stjörnunnar h.f. í Hafnar-
firði sem framleiðanda og
fyrirtækisins Christian
Bjelland h.f. í Bandaríkj-
unum hinsvegar, en samn-
ingurinn var gerður með
milligöngu dótturfyrir-
tækis Sölustofnunar lag-
metis í Bandaríkjunum,
Iceland Waters Industries
í New York.
Samkvæmt samningi
þessum var samið um sölu
á niðursoðnum léttreyktum
síldarflökum að heildar-
verðmæti 450 millj. kr., en
vara þessi verður seld á
Bandaríkjamarkaði með
vörumerki Chr. Bjelland.
Samningurinn er sá
stærsti, er gerður hefur
verið af hálfu Sölustofnun-
ar lagmetis til þessa á
vestrænum markaðssvæð-
um, en áður hafa stærri
samningar verið gerðir við
Sovétríkin. Norðurstjarnan
h.f. í Hafnarfirði framleið-
ir ein upp í þennan samn-
ing.
Unnið er að frekari sölu
á þessari vörutegund á
Bandaríkjamarkaði, m.a.
sölu með íslenzku vöru-
merki, Iceland Waters.
Standa vonir til að takast
megi að selja á næsta ári á
Bandaríkjamarkaði einum
þessa vörutegund fyrir
u.þ.b. 800 millj. kr., og yrði
þá bæði um að ræða magn-
og verðmætisaukningu á
milli ára, allt að 30% í
magni og um 15% í verð-
mæti í erlendri mynt.
Sérstök áherzla verður á
það lögð af hálfu Sölustofn-
unar lagmetis að auka sölu
á lagmeti undir eigin vöru-
merki stofnunarinnar.
EF ÞAÐ ER
FRÉTTNÆMT
ÞÁ ER ÞAÐ í
MORGUNBLAÐEVU
U (il.VSIM, \
simiw i:R;
22180
imic v rjí€it3£öfitaqiaH Ú-r [>ieuoiov£loscí