Morgunblaðið - 23.04.1980, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 23. APRÍL 1980
Guðmundur Breiðfjörð
Pétursson — Minning
Fæddur 28. ágúst 1914.
Dáinn 13. apríl 1980.
í dag, 23. apríl kl. 3 fer fram frá
Fossvogskirkju útför Guðmundar
Péturssonar stýrimanns, Stang-
arholti 32 hér í borg. Hann lést úr
hjartasjúkdómi í Landakotsspítal-
anum sunnudaginn þann 13. þessa
mánaðar. Þessi félagi minn og
sveitungi hét fuliu nafni Guð-
mundur Breiðfjörð. Hann var
fæddur að Saxhóli í Breiðuvíkur-
hreppi á Snæfellsnesi þann 28.
ágúst 1914 og var því á sextugasta
og sjötta aldursári er hann lést
um aldur fram. Foreldrar hans
voru Pétur Guðmundsson frá
Brennu á Hellissandi, síðar út-
vegsbóndi og formaður í Ártúni í
Keflavík sama staðar, og kona
hans, Guðrún Þórarinsdóttir Þór-
arinssonar bónda og hreppstjóra
og konu hans Jensínu Jóhanns-
dóttur. Merk hjón sem að verðleik-
um nutu mikilla vinsælda og hylli
sveitunga sinna. Guðmundur ólst
upp í stórum systkinahópi hjá
foreldrum sínum í Ártúni til
fullorðins ára. Hann hóf ungur að
aldri sjómennskuferil sinn, fyrst
sem viðvaningur með föður sínum
á opnu áraskipi og síðar sem
fullgildur háseti á trillubátum er
þeir fyrst komu til sögunnar á
Hellissandi. Hann starfaði síðan
sem sjómaður mestan hluta
ævinnar bæði á smáum og stórum
fiskibátum og enn síðar sem
stýrimaður og skipstjóri á togara-
flotanum eftir að hann lauk prófi
frá Sjómannaskólanum árið 1941.
Svo óvænt kom mér andlátsfregn
Guðmundar að ég hneigði höfuð
mitt í djúpri þögn langa stund, svo
þungu höggi þótti mér ég vera
sleginn í andlitið er ég skynjaði
fráfall þessa hugþekka drengskap-
armanns, þótt ég annars vegar
hefði vitneskju um að hann hefði
ekki gengið heill til skógar nokkur
hin síðari ár og hins vegar að mér
væri sagt frá dauða hans af
hæversku og tillitssemi af einni
skrifstofustúlkunni í fyrirtækinu.
Þegar Guðmundur hætti störfum
á sjónum og hvarf að atvinnu í
landi réðst hann til starfa hjá
Fiskifélagi íslands og starfaði þar
til æviloka við vaxandi vinsældir
því bæði var að maðurinn var
vinnufús og eins hitt að hann var
mjög samviskusamur gagnvart
vinnuveitanda sínum. Því ríkir nú
við fráfall hans eftirsjá í góðum
og eftirminnilegum drengskap-
armanni og þykir að vonum skarð
fyrir skildi, þar sem áður ríkti
kæti og hrekklaus spaugsyrði er
nú þögn og dapurleiki og gáska-
brosið horfið af vörum félaga hans
og samstarfsmanna nú um sinn.
Ósjaldan kom það fyrir að við
mættum Guðmundi á göngum
fyrirtækisins og værum ef til vill
eitthvað þungt hugsandi eins og
oft vill verða, að hann tók okkur
tali og sjaldan brást það að
viðkomandi skunduðu frá honum
glaðir í sinni, en hann stóð
broshýr og glettinn eftir á gangin-
um.
Guðmundur var grandvar
maður í allri umgengni og var
góðum og hagnýtum gáfum gædd-
ur sem komu honum að góðu haldi
í starfi og leik. Hann var þeirrar
manngerðar að hann kætti hvern
mann er á vegi hans varð en
grætti engan enda er það og
aðalsmerki þeirra sem taldir eru
drengir góðir.
Þetta er myndin af honum
Guðmundi Péturssyni er mér
stendur gleggst fyrir hugarsjón-
um. í einkalífi sínu naut hann
verðskuldaðrar hamingju. Hann
gekk að eiga frændkonu sína,
Lydíu Guðmundsdóttur, þann 19.
apríl 1940, mikla mannkostakonu
að allri gerð. Þeim varð fjögurra
barna auðið og eru þau öll vaxin
úr grasi og búin að stofna eigin
heimili. Nú að leiðarlokum þakka
ég Guðmundi samfylgdina og mik-
ið myndi það nú gleðja mig ef ég
ræ magnþrota síðasta róðurinn
upp að ókunnu ströndinni ef ég
sæi þar Guðmund Pétursson glað-
an og brosandi eins og á samvist-
ardögunum svo segjandi: Vertu
velkominn gamli og þreytti Snæ-
fellingur. Ég skal koma skektunni
þinni í haust fyrir þig það er sko
ekkert mál. Ég votta af alhug
konu hans, fjölskyldu og ættingj-
um öllum samúð mína og óska
þeim heilla og hamingju um
ókomin saknaðarár. Að lokum
árna ég Guðmundi Péturssyni
fararheilla til hinna nýju heim-
kynna. Fari hann heill og sæll um
aldir.
Kristján Þórsteinsson
frá Öndverðarnesi.
Þegar maður heyrir um andlát
góðs vinar drúpir maður ósjálfrátt
höfði og horfir í tómið. Smátt og
smátt hverfa þessi snöggu geðhrif
og hugurinn leitar á vit minn-
inganna. Maður horfir ekki lengur
sljóum augum á ekki neitt heldur
greinir skýrt löngu liðna atburði
þar sem þeir koma fram milli
dökka skýjabólstranna. Leiðir
okkar Guðmundar Breiðfjörðs
Péturssonar er lést 13. þessa
mánaðar lágu saman haustið 1939
er við báðir settumst til náms í
Sjómannaskólanum. Ég var eitt-
hvað seinn fyrir í fyrsta tímann og
voru allir sestir er ég kom inn í
kennslustofuna. Ég skimaði eftir
auðu sæti og var ég svo heppinn að
þetta auða sæti var við hliðina á
Guðmundi. Það var komið fram á
varir mínar að spyrja hann hvort
meiningin væri að slá svo um sig í
bekknum að hann þyrfti tvö sæti
en gerði það ekki, heldur ávarpaði
hann með tilheyrandi kurteisi.
Hann taldi sjálfsagt að ég notaði
sætið. Verð ég að segja að heppn-
ari gat ég ekki verið, skemmtilegri
sessunaut hefði ég ekki getað lent
hjá. Enda hlýtur svo að vera, því
þennan eina og hálfa vetur sem
námið tók, liðu ekki svo margir
dagar að ég ekki labbaði inn á
Njálsgötu, þar sem hann bjó með
fjölskyldu sinni til að sitja hjá
honum þar líka. Reyndi oft á
þolrifin í Lullu blessaðri, konu
hans, þegar við vorum að skvaldra
fram á miðnætti en hana langaði
að fara að hafa það rólegt. Ég segi
nú ekki að erindið til Guðmundar
á kvöldin hafi alltaf verið bara að
fá að sitja hjá honum og heyra
hann vera sniðugan og skemmti-
legan. Nei, hann kunni ýmislegt
fleira. Hann kunni að létta af
manni áhyggjum þegar maður
rembdist eins og rjúpan við staur-
inn, en gat ekki.
Stærðfræðingur var hann ágæt-
ur og stjörnufræðin lá fyrir hon-
um eins og hefði hann síðustu
árþúsundin henst sem flökku-
stjarna um þvera og endilanga
vetrarbrautina og þekkti þar
hvern krók og kima. Þegar þessu
skemmtilega skólatímabili lauk
skildu leiðir eins og gengur. Þær
lágu þó saman aftur nokkuð mörg-
um árum síðar. Hann var þá
kominn í útgérðarbasl en ég var
orðinn fisksali við erfiðar aðstæð-
ur. Okkar samskipti urðu þá með
ofurlítið öðrum blæbrigðum í
þetta skiptið en á skólaárunum.
Hann sem útgerðarmaður vildi fá
sem mest verð fyrir sinn fisk, en
ég aftur á móti vildi gera sem best
innkaup. En þessi andstæðu sjón-
armið stóðu ekki í vegi fyrir
margra ára ánægjulegum við-
skiptum okkar í milli, eða allan
þann tíma er hann gerði út frá
Reykjavík. Á þessum árum dáðist
ég oft að þeirri miklu skafheið-
ríkju og bjartsýni er alla jafna
fyllti svipmót þessa ágæta skóla-
bróður míns. Væri þó synd að
segja að útgerðin hafi alltaf verið
eintómur dans á rósum hjá hon-
um. Þó maður ætti ekki beinlínis
von á því, þá kom það manni samt
sem áður ekki á óvart þó brúnir
sigu og þungi færðist í augnaráðið
þegar sem erfiðlegast gekk hjá
honum, en bjartsýni og skapið
góða náði fljótt undirtökunum og
leystu úr öllum vandamálum.
í byrjun viðskipta okkar var ég
á bíl sem Guðmundi fannst
skammarlega lítill, atyrti hann
mig og sagði það meir en litla
ósvífni að ætlast til þess að hann
fiskaði ekki meir en á þessa
bíldruslu. Ég þumbaðist við að fá
mér stærri bíl og benti á þá
staðreynd að hann hefði dugað til
þessa. En ég lá fljótlega í því,
Guðmundur kom með hlaðafla að
landi og varð ég að fara frá og ná
mér í annan fisksala til að taka
fiskinn með mér en sagði við hann
áður en ég fór að þeim væri óhætt
að setja á drusluna eins og
kæmist. Þegar ég kom svo niður
að bíl aftur voru þeir búnir að
fylla bílinn svo rækilega að ekki
hefði mátt troða fisktitti í húsið á
honum, svo ég tali nú ekki um
ósköpin á pallinum. Ég sé fyrir
mér glaðklakkalegan svipinn á
Guðmundi þegar hann horfði á
mig ryðja húsið til að komast að
stýrinu. Neyddist þá til að hlæja
með hinum. Húmorinn gat verið
gálgakenndur á stundum þegar
galsi var í mannskapnum.
Þegar ég svo kveð góðan vin við
þessi tímamót og þakka allar
ánægjustundirnar sem við áttum
saman, vil ég óska sjálfum mér til
handa að þegar ég í lokin tek land
eftir siglingu yfir móðuna miklu
að hann setji mig niður við hlið
sér og fræði mig um það sem hann
hefur gert. Guð blessi Lullu, konu
hans, og börnin þeirra.
Steingrímur Bjarnason.
í dag verður jarðsettur frá
Fossvogskirkju Guðmundur
Breiðfjörð Pétursson, en hann lést
á Landakotsspítala sunnudaginn
13. apríl sl. eftir mjög skamma
sjúkdómslegu.
Guðmundur var fæddur 28. ág-
úst 1914 að Saxhóli í Breiðavíkur-
hreppi. Foreldrar hans voru þau
Guðrún Þórarinsdóttir frá Saxhóli
og Pétur Guðmundsson frá
Brennu á Hellissandi, en þau
hjónin áttu 9 börn, 8 syni og eina
dóttur og var Guðmundur næst-
elstur þeirra systkina. Guðmund-
ur ólst upp i foreldrahúsum í
stórum og gtaðværum systkina-
hóp, en 13 ára fór hann að heiman
til Stykkishólms þar sem hann réð
sig á bát og var það upphaf á
löngum og farsælum sjómennsku-
ferli sem stóð í rúm fjörutíu ár eða
allt þar til hann varð að fara í
land af heilsufarsástæðum fyrir
um 10 árum.
Guðmundur kynntist eftirlif-
andi konu sinni, Lydíu Guðmunds-
dóttur, þegar þau voru mjög ung
og voru þau frá því mjög samrýnd
og góðir förunautar. Ekki ætlum
við að rekja lífshlaup Guðmundar
út í hörgul þar sem kynni okkar
hófust ekki fyrr en um 1960.
Guðmundur var á margan hátt
litríkur maður. Glaðværð hans og
kímni gerði honum auðvelt að
umgangast fólk og var hann því
alltaf hrókur alls fagnaðar. Hann
hafði yndi af að segja frá og kunni
það og þeir sem fengu að heyra
kunnu svo sannarlega að meta
sögur hans og hláturinn sem
vanalega fylgdi á eftir. Guðmund-
ur var alla tíð mikill áhugamaður
um stjórnmál og skoðanaríkur á
því sviði og hann þreyttist aldrei á
að tala máli hinna smáu og
undirokuðu. Oft um dagana vék
hann peningum að þeim ógæfu-
mönnum, sem höfðu orðið undir í
harðri lífsbaráttunni, enda mat
hann einlægni og góðvilja margra
slíkra, en hafði andúð á tildri,
rembingi og hégómaskap ýmissa
sem meira máttu sín.
Eins og margur sjómaður var
Guðmundur oft langdvölum að
heiman og gat því ekki notið
samvista við konu sína og börn
sem skyldi, en stopular samveru-
stundir voru því dýrmætari en
ella. Eftir að hann fór að vinna í
landi gaf hann barnabörnum
sínum ómælt af ást sinni og
umhyggju og var eins og hann
vildi með því bæta upp óhjá-
kvæmilegar fjarverustundir sjó-
mannsáranna. Barnabörn hans
geyma í hugum sér ljúfar minn-
ingar um afa sinn, kátan, þolin-
móðan og stundum örlítið utan við
sig. Hatturinn fylgdi Guðmundi
hvert sem hann fór og oft var
hlegið dátt þegar hann var að fara
og fann hvergi hattinn og leitaði
hans allsstaðar jafnvel í ísskápn-
um.
Eftir að Guðmundur fór í land
starfaði hann hjá Fiskifélagi
íslands og er okkur til efs að hann
hefði getað starfað í landi án þess
að starfið tengdist sjónum því að
fyrst og síðst var Guðmundur
sjómaður.
Með Guðmundi er horfinn af
sjónarsviðinu góður drengur. Við
þökkum fyrir að hafa átt samfylgd
með honum, sem þó hefði mátt
vera lengri. Það er gott að hafa
fengið að kynnast slíkum manni
og við munum sakna hans.
Blessuð sé minning Guðmundar
Péturssonar.
Aldrei er svo bjart
yfir MlinxKmanni,
aA eigi neti syrt
eins sviplexa o« nú.
og aldrei er svo svart
yfir sorgarranni.
að eigi geti birt
fyrrir eiiifa trú.
(M. Jochumss.)
Sigurður Einarsson,
Gunnar Felixson.
t
Ástkær móðir okkar, tengdamóðir og amma
JÓHANNA JAKOBSOÓTTIR,
Skúlagötu 74,
lést f Landspítalanum 21. apríl.
Börn, tengdabörn og barnabörn.
t
Móöir okkar
VALGERDUR SÆMUNDSDÓTTIR
Hátúni 10 B,
lést að Vífilsstööum mánudaginn 21. apríl.
Oddbjörg Jónsdóttir,
Steinunn Jónsdóttir.
t
Móöir mín, tengdamóöir og amma
MARÍA INGIBJÖRG SÆBJÖRNSDÓTTIR
Skeggjagötu 9
veröur jarösungin frá Dómkirkjunni miövikudaginn 23. apríl kl.
13.30.
Þeim sem vildu minnast hennar er bent á líknarstofnanir.
Sjöfn Sigurjónsdóttir Reyndal
Erlingur Reyndal
og barnabörn.
t
Innilegar þakkir fyrir auösýnda samúö og vinarhug viö andlát og
útför móðursystur minnar,
GUÐRÍÐAR JÓSEPSDÓTTUR,
Noröurbrún 1.
F.h. ættingja,
Lára Hjaltested.
t
Hjartanlega færum viö öllum alúðarþakkir sem sýndu okkur
samúö og vinarhug við andlát og útför
BALDURSBALDURSSONAR
Magnea Jónsdóttir,
Hafliði Baldursson,
Brynja Baldursdóttir,
Guömundur Ó. Baldursson,
Halldóra Baldursdóttir,
Baldur Guömundsson,
Hildur Þorláksdóttir,
Guömundur Jónsson,
Helga Stefánsdóttir,
Hilmar Sigurjónsson,
Jón Baldursson og systkinabörn.
t
Inmlegar þakkir fyrir auðsýnda samúö og vinarhug viö andlát og
útför
ÞORKELS FRÍMANNS AÐALSTEINSSONAR,
Tjarnargötu 12, Sandgerói,
Olafía Guömundsdóttir,
börn, tengdabörn og barnabörn.
t
Okkar innilegustu þakkir til allra ættingja, vina og vandalausra,
nær og fjær, fyrir auösýnda samúö og hluttekningu vegna andláts
og útfarar
JÚLÍU MAGNÚSDÓTTUR
Hagamel 18.
Sérstakar þakkir færum viö læknum, hjúkrunarliöi og ööru
starfsfólki að Hátúni 10B fyrir aödáanlega hjúkrun og umönnun i
hennar löngu veikindum.
Guð blessi ykkur öll og launi ykkur starfiö.
Guðbjörn Guömundsson, Magnús Guöbjörnsson,
Elfn Guöbjörnsdóttir, Björn Halldórsson,
og barnabörn.