Morgunblaðið - 08.06.1980, Blaðsíða 6

38
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 8. JÚNÍ1980
Pottarim
Urnsjón: SIGRÚN
DAVÍÐSDÓTTIR
Þaö hefur margt viturlegt
verið sagt um gestrisni Islend-
inga. Sumum þykir við skara
fram úr í þeirri íþrótt, a.m.k.
miðað við höfðatölu... Hvað
sem því líður eru íslenzk kaffi-
boð ótrúlega rausnarleg. Það
hefur lengi þótt eftirsóknar-
vert að hafa sem flestar
tegundir og sem mest af rjóma.
Það er vissulega ein stefna, en
önnur er sú að hafa færri
tegundir og hugsa einnig um
þá, sem ekki hrífast svo mjög
af kökum.
Kökugerðarlist virðist
löngum hafa legið vel fyrir
okkur, hvernig sem á því stend-
ur. Eitthvað hlýtur þó að vera
farið að draga úr kökubakstri
í heimahúsum, a.m.k. ef marka
má innkaup í brauðbúðum fyrir
helgar. Sennilega er þessi list
þó enn iðkuð af fullum krafti
til sveita, enda er þar lengra að
fara í búðir. Kökugerðarlistin
hefur reyndar komist inn í
bókmenntirnar. Halldór
Laxness lýsir kökum Hnall-
þóru í Kristnihaldi undir Jökli.
Og því er það, að myndarlegar
tertur hafa stundum verið
kallaðar eftir þessari mynd-
arkonu og nefndar Hnallþóru-
tertur. Hér á eftir fer uppskrift
af köku, sem jafnvel Hnall-
þóra hefði verið fullsæmd af,
en kakan heitir þó eftir annarri
konu. Og líklega hefðu þessar
tvær heiðurskonur getað bor-
ið saman bækur sínar í bökun-
armálum, ef þær hefðu getað
hitzt...
Svona risakaka hæfir vel,
þegar tilefnið er ærið. Hún
hentar vel á kaffiborð, en einnig
sem eftirréttur og þá gjarnan
með glasi af portvíni, eða
kaffi. Ef kakan á að fara á
kaffiborð, er tilvalið að hafa eina
þurra köku með, og svo brauð.
Brauðið má gjarnan vera
heimabakað, borið fram
ósmurt með t.d. ostum úr sýrð-
um rjóma, kæfu eða öðru því
sem ykkur þykir girnilegt.
Einhvers konar eplakökur, t.d.
heitar, og gjarnan pæi, eru
einnig tilvaldar og alltaf sér-
lega lystugar. Gerkökur, e.t.v.
með eplum, finnst mér vera
ómissandi á hvert vel búið kaffi-
borð. Og munið að gerkökur og
brauð er alls ekki vandbakað.
Látið ekki hrollvekjandi þjóð-
sögur um vandamál gerbakst-
ursins hræða ykkur frá fram-
kvæmdum.
Flestir eiga meira en nóg
af kökuuppskriftum, svo að
vandinn felst fyrst og fremst í
því að velja eitthvað gott úr
bunkanum. Það er ekki
óskynsamlegt að hafa i huga,
rösklega og skipulega til verks.
Sjálfsagt er að hafa sem flesta
með við undirbúninginn, því
það er varla sanngjarnt að í
heilli fjölskyldu bitni allur
undirbúningurinn á einum eða
einni.
Góða skemmtun!
Terta Ragnheiðar
Ef þessi terta er borin
fram sem hluti af viðamiklu
kaffiborði dugir hún handa um
15 manns, og reyndar vel það.
Um hana er ekki margt að
segja. Þetta er súkkulaði-
appelsínu-marsipankaka, harla
bragðgóð og líkust sælgæti.
Hún er best ef hún fær að
standa um nótt, svo að botn-
arnir blotni vel upp og allt bragð
samlagist sem bezt.
Botnar:
4 egg
1 'k dl sykur
1 dl hveiti
1 dl kartöflumjöl
2 tsk lyftiduft
rifinn börkur af 1 appelsínu
1 dl appelsínusafi
1. Setjið ofninn á 200°.
Smyrjið kringlótt kökuform,
gjarnan svokallað springform.
KAFFIBOÐ
að það fer vel á því að kökurnar
séu ólíkar á einhvern hátt. T.d.
að ekki sé sama einkennandi
hráefnið í meira en einni köku,
aðeins ein sé heit, aðeins ein með
rjóma, og að þær séu misgróf-
ar, missætar, og ólíkar á að
líta. Yfirleitt er farsælast að
hafa fáar tegundir en góðar, eins
og ég nefndi áðan. Vegna
framkvæmdanna er hag-
kvæmt að sumt sé hægt að
undirbúa áður, svo að ekki lendi
allt á síðustu stundu.
Undirbúningurinn er eink-
um áríðandi ef margt verður
um manninn í kringum kaffi-
borðið. Það er seinlegt verk að
hella upp á kaffi fyrir marga.
Því er ráðlegt að gera það áður
en gestirnir koma og hella því á
hitakönnur. Sumir eiga eða
geta fengið lánaðar kaffivél-
ar, sem er tímasparnaður. Ef á
þarf að halda, er væntanlega
hægt að fá lánað leirtau og
hnífapör hjá vinum og kunn-
ingjum. Sem sagt, málið er að
hugsa vel fyrir öllu í tæka tíð,
skipuleggja hvað þarf að gera
og hvenær og ganga svo
Þau opnast á hliðinni og því
auðvelt að ná botninum úr.
Ef þið hafið ekki slíkt form, er
bezt að setja pappír í botninn,
svo að auðvelt sé að steypa
kökunni úr.
2. Þeytið eggin svo þau freyði
vel. Bætið sykrinum í í mjórri
bunu, meðan þið þeytið vel.
Rafmagnshrærivél er óneitan-
lega til þæginda. Þeytið nú
enn og ákaflega, svo að eggja-
hræran verði nápast hvít og
nokkuð stíf. Blandið þurrefn-
unum saman og sigtið þau í.
Blandið nú þessu öllu saman og
svo rifna appelsínuberkinum.
Gætið þess að þvo appelsínuna
vel áður og rífið aðeins yzta
lagið utan af henni. Deigið í
formið og formið í ofninn. Þar á
kakan að bakast á neðstu rim í
30—35 mín. Stingið prjóni í.
Ef hann kemur þurr úr miðj-
unni er hún bökuð. Ef kakan
ætlar að dökkna um of áður en
hún er fullbökuð, er ekkert
annað en að setja álpappír yfir
hana í ofninum. Hellið safanum
yfir heita, fullbakaða kökuna.
3. Þegar mesti hitinn er
rokinn úr botninum, er hann
tekinn úr forminu. Nú er að
skera hann í tvo helminga, svo
hægt sé að setja krem inn í
hana.
Krem:
200 gr suðusúkkulaði
4 egg
Vi 1 rjómi
4 matarlímsblöð
'h dl appelsínusafi
4. Bræðið súkkulaðið. Það er
ekki flókið mál. Aðalatriðið er
að bræða í vatnsbaði og ekki við
háan hita. Súkkulaði bráðnar
við um 40°, svo það þarf ekki
mikið til. Ef hitinn verður of
mikill, bráðnar eða brennur syk-
urinn í súkkulaðinu og hleypur
í kekki. Þá er ómögulegt að
gera krem úr súkkulaðinu. Sem
sagt, bræðið súkkulaðið, en ekki
á of miklum hita. Látið mesta
hitann rjúka úr því.
5. Bögglið matarlímsblöðin
saman og leggið þau í bleyti í
vatnsbað.
6. Skiljið eggin. Þeytið rauð-
urnar þar til þær lýsast og
freyða. Blandið þá bráðnu
súkkulaðinu saman við og
þeytið, svo þetta samlagist.
Þeytið rjómann, svo hann verði
nokkuð stífur.
7. Kreistið vatnið úr mat-
arlímsblöðunum. Leysið þau
nú alveg upp í volgum appelsínu-
safanum. Það er auðveldast að
hita þetta saman í potti.
Þegar blöðin eru alveg bráðin
takið þá pottinn af og látið þetta
kólna.
8. Blandið saman súkkulaði,
rauðunum og rjómanum. Þá er
að blanda saman matarlíminu
og rjómanum. Vafalaust hafið
þið heyrt ógnvekjandi sögur
um það, hvernig matarlímið
hljóp saman í óútskýranlega
kekki, þegar því var hellt út í
það sem það átti að stífa. Það
er engin hætta á að þetta verði
ef matarlíminu er hellt í mjórri
bunu, meðan þið þeytið kröft-
uglega. Einnig er miklu auð-
veldara að leysa það fyrst upp í.
vökva, sem síðan er hellt í,
heldur en að bræða það og
hella því eintómu í. Mat-
arlímið má ekki vera of heitt,
þegar því er hellt í, aðeins rétt
volgt í mesta lagi. Ef það er of
heitt mærnar kremið, því
súkkulaðið skilst aðeins frá.
Kremið er þó alls ekki ónýtt,
heldur breytir aðeins um útlit
og verður svolítið hrukkótt.
Það tekur vafalaust enginn
eftir því, sem ekki veit af því. í
stuttu máli, þá hellið þið mat-
arlímsblöndunni í mjórri
bunu út í súkkulaðirjómann
meðan þið þeytið af krafti.
9. Stífþeytið hvíturnar veru-
lega vel og blandið þeim saman
við súkkulaðirjómann. Látið nú
kremið inn í kæliskáp, svo það
stífni.
10. Þegar það er hæfilega
stíft, er það sett á neðri
botninn, og hinn svo lagður ofan
á. E.t.v. er gott að setja
álpappírsræmu í kring, svo
að kremið leki ekki út. Setjið
kremið ekki alveg út á brún, því
efri botninn þrýstir því alltaf
eitthvað út.
Yzta lag:
2% dl rjómi
25 gr sykur
börkur af 2 appelsínum
vatn
sykur
200 gr marsipan
ca. 150 gr flórsykur
1—2 msk appelsínusafi
11. Skrælið börkinn þunnt af.
Það er bezt að gera það með
ostahníf. Reynið að hafa ræm-
urnar sem lengstar. Skerið
ræmurnar síðan í stafi. Setj-
ið þá í pott með ofurlitlu af
köldu vatni og látið suðuna
koma upp. Þegar hún kemur
upp, hellið þið vatninu af og
setjið börkinn á pappír. Stráið
svolitlu af sykri yfir.
12. Þeytið rjómann ásamt 25
gr af sykri. Bætið minnstu
appelsínuræmunum út í rjóm-
ann.
13. Hnoðið marsipanið með
sykrinum og 1 msk af safa.
Bætið safa í ef ykkur finnst
massinn of þurr, en annars
svolitlu af sykri, ef ykkur
finnst hann of blautur. Nú
getið þið auðvitað gengið frá
kökunni eins og ykkur sýnist,
en ég sting upp á einni leið.
Fletjið marsipanið út í langa
ræmu, Það er bezt að gera það á
plasti og jafnvel leggja plast
ofan á, ef ykkur finnst mass-
inn festast við keflið. Ræman á
að passa nokkurn veginn utan
um kökuna. Mér finnst þægi-
legast að hafa ræmurnar
tvær, og skeyta þær saman á
hliðunum. Það er skemmtilegt
að skera þær til með kleinu-
járni.
14. Setjið nú þeytta rjómann
ofan á kökuna, en ekki á
hliðarnar. Setjið marsipanræm-
urnar utan á hliðarnar. Setjið
síðan löngu appelsínuræm-
urnar ofan á eins og ykkur
finnst fara bezt. Afganginn af
marsipaninu getið þið mótað í
blómablöð, stafi, kúlur eða
annað skraut, sem ykkur dett-
ur í hug. Þar með er kakan
tilbúin. Hún lítur út eins og
víður marsipanstrompur með
rjóma ofan á. Látið hana nú
standa á svölum stað, a.m.k. í
nokkra klst. Hún er bezt svöl,
en alls ekki kæliskápsköld.
Ath. í gömlum uppskrift-
um er alltaf tekið fram, að það
eigi að sigta hveiti þegar það er
sett í deig. Sennilega er þetta
til þess að ekkert óæskilegt
berist í matinn, en líka til þess,
að sem mest loft komist í hveitið
og kakan verði sem léttust. Ég
held að það sé eitthvað til í
þessu og sigta því hveitið,
þegar mikið stendur til.
Þið skuluð ekki láta það
villa um fyrir ykkur, þó að
kökugerðin sé útskýrð í löngu
máli. Það er ekki af því að það
sé svo flókið mál að búa
svona köku til, heldur til þess
að ekkert fari milli mála og að
einnig þeir sem eru stutt
komnir út á tertugerðar-
brautina geti líka spreytt sig
og bakað þessa ljúffengu
tertu... Það er nefnilega
barnaleikur ef leiðbein-
ingarnar eru lesnar nákvæm-
lega og þeim fylgt vel í þeim
atriðum, sem máli skipta. Auð-
vitað getið þið átt við ykkur
sjálf hvernig þið gangið endan-
lega frá kökunni, og hvernig þið
bragðbætið hana. Vín, annar*
ávaxtasafi og hnetur
eru allt góðar
viðbætur.
OtlÍfiEFfrt .ÍAFAN
Útvarpssegulbandstæki
í bíla
meö stereo móttakara
BORGARTUN118
REYKJAVÍK SiMI 27099
TC- 850/860 ML
Bylgjur: LW/MW/FM —MPX
Magnari: 2x6 wött
Hraöspólun: Afram og til baka
Auto Reverse Suðeyðir (Noise killer)
Styrkstillir fyrir móttöku
TC -25 ML
Bylgjur: LW/MW/FM-
Magnari: 2x6 wött
Hraöspólun: Áfram
- MPX
SJÓNVARPSBÚtHN
Verö kr. 128.000.-
Verö kr. 79.500.-