Morgunblaðið - 03.08.1980, Qupperneq 17

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 3. ÁGÚST 1980
17
Sverrir
Sigurðsson,
sem fyrir
skömmu
gaf Há-
skóla íslands
málverka-
safn,
heimsóttur
urkantinn. Þær kannast orðið
við mig.
— Hann veit um hreiður,
segir Ingibjörg, hérna út um
allt, en segir engum frá, ekki
einu sinni mér.
Var narraður
til Kanarí
— Þið hafið sennilega ekki
oft verið í siglingum á sumrin?
— Ég skal nú segja þér, að
ég var einu sinni narraður til
Kanarí. Mér leiddist svo
óskaplega, ég hafði ekkert að
gera, því ég kann ekki að
liggja í sólbaði.
— Myndirðu vilja brjóta
þetta land hér á nýjan leik,
Sverrir, þegar þú horfir til
baka á verkin þín?
— Nei, ekki hér, ég fengi
mér betra land til ræktunar.
Hér verður skóflustungan hvít
af jökulleir. Svo eru snjó-
þyngslin, sem mikið skemma,
annars hef ég verið að reyna
að byggja upp varnargarða.
Svo var oft skelfing erfitt að
eiga við ána hérna, þó lítil
spræna sé. Stundum varð hún
ófær og gestir hjá okkur
lokuðust inni.
Ingibjörg býður okkur í
kaffi og heimabakaðar kökur í
bústaðnum. Upphaflega var
þetta 20 fermetra skúr, sem
kallaður var verkamannsskýli.
Nú er það notalegt og rúmgott
sumarhús. Ég leiði að því
hugann yfir bakkelsinu, hvort
húsráðendur kynnu betur við
sig hér í sveitinni eða á
Seltjarnarnesinu, þar sem þau
búa.
— Þegar ég er hér, segir
Ingibjörg, langar mig ekki á
Nesið, en þegar ég er þar,
langar mig ekki hingað.
— Við hjónin sögðum, að
mig minnir, við Björn Th.: Þú
þarft að koma hingað til þess
að þekkja okkur virkilega.
— Hvort þykir þér nú
vænna, Sverrir, um málverkin
þín eða myndina, sem þú sérð
hérna út um gluggann?
— Það er nú ekki gott að
segja, mér þykir vænt um
hvorutveggja. Þetta er þó dá-
lítið ólíkt, þessi mynd hérna er
lifandi og sköpuð af okkur, en
í hinu er maður þiggjandi.
Það er farið að kvölda.
Margt hefur verið spjallað,
sem ekki verður fest á blað.
Tíminn liður hratt á þessum
fallega stað, en sem við hverf-
um á braut af skógarsvæðinu
upp á melana, þá hugsar
maður sem svo: Allt þetta er
hægt að gera víða á Islandi, ef
ár trésins væru fleiri hjá
mörgum.
Dr. Erlendur Haraldsson dósent:
JÆerk bók um
Islendinga
Richard F. Tomasson:
ICELAND THE FIRST NEW SOCIETY
útgefiö af lceland Review
Iceland the First New Society er
tvímælalaust merkasta bók sem
útlendur maður hefur ritað um
íslendinga um áratugi. Reyndar
þekki ég enga bók sem er sam-
bærileg. Þetta er ekki ferðabók
þótt höfundur hafi heimsótt land-
ið nokkrum sinnum og ferðast
víða, heldur er þetta fyrst og
fremst bók um okkur íslendinga
rituð af fræðimanni sem virðist
ekki aðeins glöggskyggn á ein-
kenni þjóða, heldur hefur af að-
dáanlegri elju aflað sér sægs
gagna um íslenska þjóðfélags-
hætti, sögu, bókmenntir, trúmál,
venjur og viðhorf ýmiss konar.
Bók sína byggir Tomasson á kynn-
um sínum af ýmsum þekktum
mönnum hérlendis, á stöðluðum
viðtölum við hundrað manns víða
um land og framar öllu á fjölda
prentaðra heimilda innlendra sem
erlendra, fornra sem nýrra.
Richard Tomasson (sem er ekki
af íslenskum ættum) er prófessor í
félagsfræði við háskóla Nýju
Mexíkó í Bandaríkjunum. Hann
hefur áður skrifað merka bók um
Svía og sænskt þjóðfélag. Áhugi
hans virðist fyrst og fremst vera á
samanhurði þjóða sem byggður er
á áreiðanlegum heimildum. Áhug-
inn fyrir íslandi stafar þó ef til
vill öðru fremur af því að hann
telur íslenskt þjóðfélag hið fyrsta
og jafnframt elsta hinna nýju
þjóðfélaga Vesturlanda. Landnám
Islands var fyrirrennari mann-
flutninganna miklu til Vestur-
heims er ýmiss konar hefðir voru
lagðar að baki og nýjar þjóðir
mótuðust. Athygli Tomassons
beinist að því hvernig þjóðfélag
skapast við þessar aðstæður og
hvers konar þjóðareinkenni það
hefur í för með sér.
Þótt bókin fjalli fyrst og fremst
um íslendinga nútímans, þá hefst
hún með eftirtektarverðum sam-
anburði landnáms íslands og
landnáms evrópskra manna í Suð-
ur og Norður-Ameríku nokkrum
öldum síðar. Tomasson skoðar
þróun íslensks þjóðfélags, sögu
okkar, bókmenntir og hugsunar-
hátt frá öðru sjónarhorni en við
eigum að venjast. Hann gerir
þetta á lifandi og læsilegan hátt,
rökstyður niðurstöður sínar vel og
fræðimannalega og kemur ótrú-
lega víða við. Það er aðdáanlegt
hve þessi útlendi maður kafar
djúpt í það efni sem hannglímir við.
Manni sýnist að sennilega geti
þeir, sem sinna íslenskum fræð-
um, sögu, jafnvel bókmenntum,
lært nokkuð af þessari bók, fengið
ný viðmið, séð ýmsa þætti í víðara
samhengi en fyrr. Jafnvel kven-
réttindakonur og rauðsokkur ættu
að geta lesið sitthvað þarna sér til
gagns og skilnings. Fyrir islensk
þjóðfélagsfræði, sem enn eru á
bernskuskeiði, er bókin varanlegt
framlag. Tomasson virðist reynd-
ar vel heima í þvi sem þegar hefur
verið gert hérlendis á þessu sviði.
Sennilega er þetta merkasta bók
um okkur íslendinga síðan Guð-
mundur Finnbogason ritaði bók
sína „íslendingar“ fyrir nær fjór-
um áratugum. Það, hversu bók
þessi er mun víðtækari og byggir
meira á rannsóknum og ýmsum
tölulegum upplýsingum, má að
nokkru þakka því verki sém unnið
hefur verið í félagsvísindum við
Háskóla íslands undanfarinn ára-
tug.
Bók þessi er gefin út samtímis
af University of Minnesota í
Bandaríkjunum og Iceland Re-
view. Hún er vel úr garði gerð, um
260 blaðsíður að stærð, prýdd
nokkrum myndum og með ritskrá
og atriðaskrá. Haraldur J. Hamar,
útgefandi Iceland Review, á þakk-
ir skilið fyrir að koma bókinni út
hérlendis.
Okkur
vantar
duglegar
stúlkur og
stráka

Úthverfi
Hrísateigur
Hraunteigur
Hringið í síma
35408
Utanhússveggklæðning
Ál eða plast
Þetta hus er klætt með liggjandi
álklæðningu.
Við bjóðum 2 tegundir af utan-
hússveggklæðningum.
Frá ALSIDE stærsta framleiöanda í USA í utanhússálklæöningum
fáum viö álklæöninguna.
ALSIDE-klæöningin fæst í 14 litum — tvenns konar áferö — slétt
eöa meö viðaráferö. Lóörétt eöa liggjandi (sköruö). Mjög falleg.
PLAST-klæöninguna fáum viö frá SONOBAT í Belgíu. Fæst í
mörgum litum. Klæöningin er tvöföld meö milligeröum, mjög sterk.
Búin aö fá margra ára góöa reynslu á íslandi. Fer mjög vel á
húsum.
Viö sérhæfum okkur í utanhússveggklæöningum. Kanniö úrvaliö
hjá Kili s/f.
Kjölur s/l,
Vesturgötu 10, sími 21490. Víkurbraut 13, sími 2121.