Morgunblaðið - 06.11.1980, Side 5

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 6. NÓVEMBER 1980
5
Pétur H. Blöndal, tryggingafræðingur:
Líf eyrisþegar f arnir að f á
iðgjöld annarra sem lífeyri
„NÚVERANDI forsendur líf-
eyrissjóðakerfis landsmanna
eru löngu brostnar,“ sanði Pét-
ur II. Blöndal. tryKííinjíafræð-
inKur. er MorKunblaðið spurði
hann álits á fréttatilkynninKU
Verzlunarráðs íslands. þar sem
saKt var, að nokkrir lífeyris-
sjóða landsmanna yrðu gjald-
þrota fyrir aldamót. Pétur kvað
forsendur lífeyrissjóðakerfisins
vera jákvæða ávöxtun ok dánar-
líkur 3. áratUKS aldarinnar.
Ekki væri um að ræða slika
ávöxtun nú ok dánarlíkur hefðu
stórum minnkað.
Pétur Blöndal kvað sjóðina því
þegar farna að vinna með
ákveðnu gegnumstreymi, sem
þýddi að margir lífeyrisþegar
væru þegar búnir að taka út sem
lífeyri allan þann fjárstofn, sem
upp hefði safnazt og þeir hafi átt
í sjóðunum, þ.e.a.s. iðgjald sitt,
atvinnurekandans og vexti. Líf-
eyrisþegarnir eru þvi farnir að
nota iðgjöld þess fólks, sem í dag
vinnur og greiðir í sjóðina, sem
lífeyri. Þetta gerist vegna þess
að lífeyrir er í dag verðtryggður
hjá flestum sjóðanna. „Það er
auðvitað mjög mismunandi eftir
sjóðum, hvað þetta er orðið
almennt,“ sagði Pétur. „Þeir
sjóðir, sem hafa hvað versta
aldursdreifingu, búa nú við veru-
legt vandamál og þeir munu þola
þetta ástand verst og verða
fyrstir gjaldþrota."
Morgunblaðið spurði Pétur
Blöndal, hvaða sjóðir það væru,
sem verst stæðu að vígi í þessu
tilliti. „Að óathuguðu máli,
myndi ég telja það vera Lífeyr-
issjóð Dagsbrúnar," sagði Pétur.
„Þá er Lífeyrissjóður starfs-
manna ríkisins mjög illa settur
með aldursdreifingu, en ríkis-
sjóður greiðir þar 80% lífeyris-
greiðslnanna, sem sjóðurinn
greiðir. Sjóðurinn er einn fárra
sjóða, sem greiðir ekki verð-
trygginguna sjálfur. Þetta
ástand mun því ganga hjá sjóðn-
um á meðan verðbólgan er svo
hröð sem raun ber vitni. Hins
vegar mun harðna á dalnum hjá
þessum sjóði, ef verðbólgan dett-
ur niður.“
Lífeyrissjóður verzlunar-
manna stendur hins vegar mjög
vel. Ungt fólk er hlutfallslega
mjög margt í sjóðnum og því
mun sjóðurinn standa hvað
lengst allra sjóðanna. Þá eru
sumir sjóðir, sem þetta kemur
ekkert við, svokallaðir séreigna-
sjóðir, en þeir taka heldur enga
áhættu, heldur greiða út eign
viðkomandi sjóðfélaga, þegar
hann verður ellilífeyrisþegi, ör-
orkulífeyrisþegi eða deyr, óháð
því, hvort hann á erfingja eða
ekki. Slíkur sjóður greiðir fram-
lag viðkomandi út á 10 árum.
Sem dæmi um slíka sjóði er
Lífeyrissjóður lögfræðinga,
Frjálsi lífeyrissjóðurinn og Líf-
eyrissjóður arkitekta.
„Ef allir sjóðirnir væru í einu
kerfi,“ sagði Pétur Blöndal, „þá
myndu þeir hægt og sigandi
nálgast hreint gegnumstreymi
og það er það sem stefnt var að
með frumvarpinu um Lífeyris-
sjóð Islands, sem Guðmundur H.
Garðarsson flutti á Alþingi fyrir
nokkrum árum. En þetta kerfi,
sem við búum nú við, mun
brenna upp eignir sjóðanna áður
en fullt gegnumstreymi kemst á.
Þar með hverfur og sú láns-
uppspretta, sem verið hefur í
sjóðunum."
í frumvarpinu um Lífeyrissjóð
íslands var gert ráð fyrir að
hlutfall lífeyris af launum yrði
60% miðað við brúttólaun, en
iðgjöld til sjóðsins væru þá 12%
af brúttólaunum. Þetta gæti
jafnvel komið opinberum starfs-
mönnum til góða, þeir gætu
fengið betri lífeyri, en þeir fá nú,
þar sem nú er miðað við dag-
vinnulaun, en frumvarpið miðar
við brúttólaun. Iðgjaldaprósent-
an yrði þó í þessu kerfi að vera
breytileg, þannig að ef þjóðin
eltist mikið, yrði prósentan að
hækka, en yngdist þjóðin, myndi
hún lækka. Með hliðsjón af því
var gert ráð fyrir að lífeyrissjóð-
urinn greiddi fæðingarlaun til
þess að hvetja til barneigna, en
með því yrði tryggt að stofn
sjóðsins, hinir vinnandi, héldu
hlutfalli sínu, en fækkaði ekki.
Þetta var talið nauðsynlegt, þar
sem fólki er nú orðið í sjálfsvald
sett, hvort það á börn eða ekki.
Þróunin víða erlendis hefur orð-
ið sú, að fjölmargir hliðra sér við
þeirri fjárhagsbyrði að eignast
börn og ala þau upp.
Athugasemd
í FRÉTT í Morgunblaðinu í gær,
þar sem sagt var frá styrk, sem
Manuela Wiesler fékk frá Sonn-
ing-sjóðnum danska, var þess get-
ið, að Þorgerður Ingólfsdóttir
söngstjóri og Einar Jóhannesson
klarinettuleikari hefðu áður feng-
ið slíkan styrk. Þess ber að geta að
þessi upptalning var ekki að fullu
tæmandi, þar sem Unnur Svein-
bjarnardóttir, víóluleikari hefur
einnig fengið þennan styrk, svo og
Unnur María Ingólfsdóttir fiðlu-
leikari og Hafliði Hallgrímsson
sellóleikari. Eru hlutaðeigendur
beðnir velvirðingar á því að nöfn
þessi skyldi vanta.
Ökumaður P-bíls
gefi sig fram
Á ÞRIÐJUDAGINN, klukkan
rúmlega 17, varð sá atburður á
Bústaðavegi við Reykjanesbraut
að ekið var aftan á græna Lada-
fólksbifreið. I fyrstu var talið að
engar skemmdir hefðu orðið á
bifreiðinni en síðar komu í Ijós
skemmdir og einnig munu hafa
orðið minni háttar meiðsli á
farþega í bifreiðinni. Slysarann-
sóknadeild lögreglunnar þarf
nauðsynlega að ná tali af öku-
manni bifreiðarinnar sem ók aft-
an á Löduna, en það var bifreið
með P-númeri. Er bifreiðastjórinn
beðinn að gefa sig fram við
lögregluna.
Sellóhljómleikar
á Vestf jörðum, Akra
nesi og í Reykjavík
SÉRA Gunnar Björnsson selló-
leikari og Jónas Ingimundarson
pianóleikari halda ferna hljóm-
leika á næstunni. Ilinir fyrstu
verða í Alþýðuhúsinu á Ísafirði,
föstudaginn 7. nóv. nk. kl. 20.30.
Aðrir hljómleikarnir verða í fé-
lagsheimili Bolungarvikur
sunnudaginn 9. nóv. kl. 17, hinir
þriðju i Norræna húsinu laugar-
daginn 15. nóv. kl. 17 og fjórðu
og siðustu á Akranesi sunnudag-
inn 16. nóv.
Hljómleikarnir á ísafirði, í Bol-
ungarvík og á Akranesi eru á
vegum Tónlistarfélaganna þar, en
hljómleikarnir í Norræna húsinu
á vegum Háskóla íslands.
Á efnisskrá eru Sónata nr. 5 í
e-moll eftir A. Vivaldi, einleiks-
svita nr. 1 í G-dúr eftir J.S. Bach
og Sjö tilbrigði eftir Beethoven við
stef Mozarts úr Töfraflautunni.
Eftir hlé eru tvö lög úr „Jewish
Life“ eftir svissneska tónskáldið
Ernest Bloch og lýkur svo hljóm-
leikunum með Sónötu op. 38 í
e-moll eftir Johannes Brahms.
Ný gjaldskrá fyrir
Lögbirtingablaðið
BIRT hcfur vcrið gjaldskrá fyrir
birtingu auglýsinga i Lögbirt-
ingablaðinu. en nýja gjaldskráin
öðlast gildi hinn 15. nóvcmbcr
nk. Tekið er fast gjald fyrir
hinar ýmsu tilkynningar og
skulu hér ncfnd nokkur þcirra:
Fyrir tilkynningu um skrásetn-
ingu hlutafélaga og samvinnufé-
laga kr. 35.600, fyrir tilkynningu
um skrásetningu firma kr. 11.900,
fyrir uppboðsauglýsingu, þrjár
birtingar kr. 16.400, fyrir auglýs-
ingu um óskilafénaö, fyrir hverja
kind eða hross kr. 1.700. Fyrir
dómsbirtingu skal greiða kr.
16.400 og fyrir tilkynningu um
útdrátt í happdrætti, allt að 7
dálksentimetra, skal greiða kr.
9.300. Efni, sem ekki fellur undir
neinn sérstakan flokk, skal greiða
1.400 kr. fyrir dálksentimetrann
og myndamót, sem nota þarf skal
auglýsandi leggja til sjálfur.

LPTOFRA-
DISKURINN
Ryksugan sem svífur

HOOVER Töfradiskurinn S 3005 er ryksuga sem vekur
undrun. vegna þess hve fullkomlega einföld hún er.
Sogstyrkurinn er ösvikinn frá 800 W mótor, og rykpokinn
rúmar 12 litra. já 12 litra af ryki. HOOVER S 3005 er
ennfremur lettasta ryksuga sem völ er á, hún liður um
gólfiö á loftpúða alveg fyrirhafnarlaust
fyrir þig. svo létt er hún.
Verö kr.
139.900,-
Egerléttust...
búin 800 W mótor
og 12 litra rykpoka.
(Made in USA)

HOOVER er heimilishjálp
FALKIN N
SUÐURLANDSBRAUT 8, SÍMI 84670