Morgunblaðið - 18.12.1981, Blaðsíða 8

8
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 18. DESEMBER 1981
Frá Tónlistaskóla
Kópavogs
TÓNUSMRSKÓU
KÓPfcJOGS
Fyrri jólatónleikar veröa haldnir í sal skólans laugar-
daginn 19. desember kl. 14.00.
Seinni jólatónleikar veröa í Kópavogskirkju sunnu-
daginn 20. desember kl. 14.00. Skólastjóri.
Kuldahúfur og lúffur
á alla fjölskylduna
RAMMAOEPDIN
HAFNARSTRÆTI 19 sImar 17910& 1
Logandi bambusblys sem hægt er að nota aftur og
aftur. Þarf aðeins að fylla hylkið af steinolíu og þá
helst loginn í 2-3 tíma, þolir vind og regn, og gefur
gott Ijós. Gefur sérstakan hátíðablæ.
Tilvalið í GARÐINN - Á LEIÐIÐ í KIRKJUGARÐINN -
FYRIR SKÍÐAFÓLK, í BLYSFARIR - TIL AÐ
KVEIKJA Á RAKETTUM O.FL.
verslunin #
Momla
Suðurlandsbraut 6, sími 30780.
BAMBUS BLYS

, nuHffr>
i
t

■
:

Hljómplatan Eins og þú ert:
Vinur manns við fyrstu kynni
Hljóm-
plötur
Árni Johnsen
Hljómplatan Eins og þú ert,
sem listamennirnir Björgvin Hall-
dórsson, Róbert Arnfinnsson,
Gísli Rúnar Jónsson, Jóhann
Helgason, Ragnhildur Helgadóttir
og Laddi syngja á, verður vinur
manns við fyrstu kynni og á þess-
ari leikandi og skemmtilegu plötu
er ekki til neitt sem heitir kyn-
slóðabil. „Guð minn almáttugur"
segir eldra fólkið þegar það unga
lætur poppið nötra um veggi og
loft og unga fólkið hótar að flytja
að heiman þegar pabbi og mamma
sitja með sparisvipinn og hlusta á
hið sígilda. Með plötunni Eins og
•þú ert getur allt liðið sameinazt í
samstilltan og góðan hóp, því
þessi stórgóða plata er í alla staði
vönduð og það hlaut að þurfa
kunnáttumann eins og Björgvin
Halldórsson til þess að stjórna svo
frábærri samsetningu. Þá er það
ekki sízt fagnaðarefni að platan
býr að textum Kristjáns skálds
frá Djúpalæk þar sem íslenzkt
mál rís með reisn og mönnum
bregður ekki við útþynnt gutl orð-
skrípa. Fálkinn gefur plötuna út
og hefur ekkert til sparað, enda
slík vinnubrögð venja á þeim bæ.
Flest laganna á plötunni eru
eftir bandarískan vísnasöngvarra á
meiði kúrekatónlistarinnar, Tom
T. Hall, en Björgvin valdi lögin úr
feikn miklu safni söngva hans.
Reyndar gerði Brimkló eitt af lög-
um Toms frægt hérlendis, en það
var lagið Mannelska Maja sem
reyndar heitir Ravishing Ruby á
frummálinu. Tom T. Hall er á sex-
tugsaldri. Hann héfur um langt
árabil verið þekktur vísnasöngvari
vestan hafs, hann hefur gefið út
Ijóðabækur og segja má að hans
aðall sé sagnaflutningur. I flestu
sem hann semur gælir hann við að
segja sögu. Hann hefur samið
mikið fyrir börn, texta um sögu
Bandaríkjanna og þannig má
fremur telja hann vísnasöngvara
en „country“-söngvara. Eitt lag er
eftir ókunnan höfund, en tvö lag-
anna, Telpu táta og Það allt er
þakkarvert, eru eftir Björgvin
Halldórsson og staðfesta enn einu
sinni fjölhæfni þessa vinsæla ís-
lenzka söngvara sem tvímlalaust
er á heimsmælikvarða í dægur-
lagasöng í dag.
Björgvin Halldórsson hefur
bæði annazt útsetningar á hljóm-
list plötunnar og stjórnað upptök-
um, en á útsetningu hljóðfæra í
strengjasveit, sem leikur með, má
glöggt þekkja glæsileg vinnubrögð
Jóns Sigurðssonar bassaleikara.
Þá skapar það breidd í Eins og
þú ert að fá til liðs jafn fjölbreytt
úrval flytjenda og raun ber vitni,
auk allstórs hóps hljóðfæraleikara
úr fremstu víglínu skila söngvar-
arnir hlutverki sínu hver á sinn
hátt þannig að ekki verður að
fundið.
Upptökurnar fóru fram í Hljóð-
rita í október sl. og önnuðust þeir
Björgvin og Sigurður Bjóla
hljóðblöndunina, platan var press-
uð í Hafnarfirði og Úlfar Örn
hannaði smekklegt umslag þar
sem sú nýbreytni er á ferð að text-
arnir fylgja í lítilli litabók þar
sem fólk getur duddað með börn-
um sínum á meðan það nýtur
skemmtilegrar plötu sem ég tel
vera eina þá aðgengilegustu sem
er á markaðnum nú fyrir alla fjöl-
skylduna.
Galdratjaldið heitir fyrsta lag-
ið, fjallar um ævintýraheim
drauganna á lipran hátt, Eins og
þú ert fjallar um mannlífið eins og
það gengur sinn vanagang, Tíkin
Hnáta fjallar um trúfestu hunds-
ins og hversdagsbaráttu þeirra
vinföstu dýra. Húsamús er bar-
áttusöngur fyrir tilveru þessa
smáa dýrs og Gísli Rúnar flytur
það af skemmtilegri nærfærni því
það er mikill stærðarmunur á
honum og viðfangsefninu. Öll við
skulum gleðjast byggir á hinu
jákvæða allt um kring ef menn
gæta þess aðeins að hafa hugar-
farið rétt. Það búa ýmis öfl í þér
er gullfallegur texti sem býr yfir
töfrum skáldsins og það er mjög
skemmtilegt hve Kristján frá
Djúpalæk hefur getað fetað lipurt
þann hamar sem fylgir því að láta
textann fylgja dægurlaginu reip-
rennandi eftir án þess að það sé á
kostnað málsins. Laugardagslag
er snaggaralegt stef eftir óþekkt-
an höfund og textinn rétt si svona
til þess að geta umlað með. Telpu
táta er falleg mynd af stúlkubarni,
Það allt þakkarvert er minnir á
það marga sem fólk má vera
þakklátt fyrir á tímum vaxandi
spennu, velferðarkapphlaups og
hégóma og síðasta lagið, Jól, und-
irstrikar að Jól eru söngvar um
jötunnar barn, jól eru sól yfir
vetrarins hjarn.
Kristján frá Djúpalæk og
Björgvin Halldórsson brúa bil
kynslóðanna með samvinnu sinni
við þessa plötu sem er hafin yfir
gagnrýni á vettvangi dægurtón-
listarinnar og hún skilar hlust-
andanum frá sér betri manni en
þegar hann hóf hlustun. Það eru
mikil meðmæli og við látum hér
til gamans fylgja með eitt af ljóð-
um Kristjáns sem hann fellir svo
vel að hinu erlenda lagi banda-
ríska vísnasöngvarans:
l>að búa ýmis öD í þér
og óskin þij* á vængjum bor.
Ef all( er réU, sem okkur býr í tjrun
þá undrið stóra ^erast mun.
I»ú gelur orðið margt - ef markið hátt er sett
< >1» munað hverja stund að treysta (íuði og
|breyta rétt
l>ú ált »vintýra*framtíð fyrir þér
allt fa*st ef nóg vogað er.
Seiður í brosi þínu býr
og bjartur heilsar morgunn nýr.
Yöskum dreng er þörf að reyna þrótt,
því skal á brattann, vinur, sótt.
I»ú K<‘lur unnið stríð þó standi nokkuð ta>pt
ef styrk í armi hefur og værðarinnar mók er
|sv«ft.
Sjaldan brýtur ^æfumaður jjler,
það búa ýmis öíl í þér.
Hart er í heimi og
hórdómur mikill
Bókmenntír
Guðmundur G. Hagalín
Ásgeir Jakobsson: Hinn sæli morg-
unn, skáldsaga. lltgefandi: Bókaút-
gáfan Þjóðsaga, Keykjavík 1981.
Það er fyrst að segja um þessa
skáldsögu, að hún er um sitthvað
sérstæð og kostuleg.
Höfundurinn hefur fundið upp á
því, að kalla ísland Gjallland og þá
auðvitað landa sína Gjalllendinga.
En síðan lýsir hann sögusviðinu svo
líku veruleikanum, að enginn getur
gengið þess dulinn, að sagan gerist á
Islandi, nánar til tekið við ísafjarð-
ardjúp, og að Víkin eina, oftast köll-
uð einungis Víkin, er Bolungavík og
Þumaleyri ísafjarðarkaupstaður.
Loks eru svo Vestfirðir, sá skrýtni
skagi, kallaðir þríströndungur.
Svo hefst bókin á að taka það fast-
lega fram, að höfundi þyki íslend-
ingar hafa verið langt um of háðir
sauðkindinni, en vanrækt hafið, fullt
af hvers konar fiski, sem sé: þorri
manna hafi allt að því gleymt því, að
fiskimiðin væru eðlilegur og öruggur
matgjafi og þá hefst hinn sæli morg-
unn þjóðarinnar, þegar augu manna
ljúkast yfirleitt upp fyrir lífsbjörg-
inni í sjónum og þeir taka að afla sér
stærri skipa en þeirra árabáta, sem
þó allmargir sóttu sjóinn á og um-
fram flesta eða alla aðra íbúar Vík-
urinnar einu. Þá leggur skáldið
áherzlu á, að þó að þjóðin hafi verið
alleinangruð og ekki siglt um verald-
arhöfin, þá hafi komið mikil og ærið
gjöful kynbót með komu erlendra
fiski- og veiðimanna, sem og kaup-
sýslumanna, þótt þeir hafi annars
verið blóðsugur og plága, sem ekki
hafi staðið hafís og eldgosum að
baki. En sem sé: konur voru fúsar til
skyndiásta, góðu heilli, þegar gott
bauðst. Þá er það og nokkuð sérlegt í
sögunni, að svo að segja hver maður
hefur viðurnefni, en sú var fram á
seinustu áratugi tízka víða um Vest-
firði að gefa mönnum bínefni, svo
sem títt var hjá feðrum okkar.
í samræmi við það framansagða
er stíllinn á fyrstu köflum sögunnar
allóhrjálegur, en þegar á líður nær
höfundurinn á honum jafnari og
fastari tökum, og loks orðinn mjög í
samræmi við það, sem frá er sagt,
svo sem raunar vera ber. Lífinu
þarna á norðurslóðum er lýst af
þekkingu og mjög sannfærandi, og
virðist ekki sums staðar langt í að
höfundurinn sé að eignast sérstæð-
an, samfelldan, en þó sveigjanlegan
stíl.
Persónur, sem koma nokkuö telj-
andi við sögu, eru sumar ljóslifandi
og undir lokin tekst skáldinu þannig
upp, að heita má snilli. Á það eink-
um við lýsingarnar á hörmum þeirra
mæðgnanna, Margrétar og Hervar-
ar, og frábærlega verður Björn bóndi
eftirminnileg persóna, þegar því er
lýst, hvað hann tekur til bragðs til
Ásgeir Jakobsson.
að þrúga hjartasorg konu sinnar. En
vafasama tel ég lýsingu höfundar á
því, að Hervör, sem tekin er eftir
missi bónda síns að festa ást á
sönnum afburðamanni í sinni stétt,
fellur í girndarfreistni fyrir norð-
lenzku yfirlætis- og rindilmenni. Þá
skal þess getið, að lýsing höfundar á
Halli, sem fyrirfer sér eftir að hafa
komizt að raun um, að barnið, sem
Hervör ber undir brjósti, er ekki
hans afkvæmi, er sjálfri sér sam-
kvæm í einu og öllu til hinztu stund-
ar.
Mörgum mun finnast við lestur
þessarar sögu, að höfundur geri
nokkuð mikið úr lauslæti kvenna, en
yfirleitt eru lýsingar hans ekki sóða-
legar, svo sem hjá ýmsum öðrum ís-
lenzkum skáldsagnahöfundum og þá
ekki sízt kvenfólki, enda gerir hann
glöggan mun á girnd og ást, og er
ástin hjá honum betri valkostur, en
þó háskalegri í sumum tilvikum en
augnabliks áhrif girndarinnar.