Morgunblaðið - 17.04.1982, Qupperneq 39

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 17. APRÍL 1982
39
fclk í
fréttum
Yfirbugaður...
+ Nýverið brjálaðist maður nokkur á strætum
Bern í Sviss og skaut úr skammbyssu á vegfarend-
ur. Áður en lögreglan kom á vettvang, tókst hug-
rökkum ungum manni að afvopna manninn rétt
sem hann kastaði mæðinni og hlóð byssuna til
nýrra ódæðisverka. Sýnir myndin hvar sá hug-
rakki hefur læðst að hinum brjálaða manni og nær
yfirhöndinni i viðureigninni við hann. Komu þá
fleiri vegfarendur til hjálpar og héldu vitfirringn-
um föngnum uns lögreglan, í fullum skrúða, mætti
loksins á vettvang ...
Frá striti og amstri
+ Ronald Reagan, Bandaríkjaforseti, hvílir sig hér frá striti og
amstri dagsins með konu sinni, Nancy, á Cobblers Cove-ströndinni í
Barbados. Reagan dvaldi þar stuttan tíma nýverið i leyfi og hitti
meðal annars fornan vin, nefnilega leikkonuna Claudette Colbert...
COSPER
Ertu búinn að týna mömmu? jahérna, hvernig lítur mamma þín út?
Döttir Reagans
leikur í Bleika
pardusinum
+ Dóttir Ronald Reagans, Banda-
ríkjaforseta, Patty, mun leika stórt
hlutverk í nýrri kvikmynd um
Bleika pardusinn. Myndin mun
heita „Bölvun Bleika pardusins" og
þar verða einnig David Niven og
Herbert Lom í aðalhlutverkum
ásamt Ted Wass. Blake Edwards
mun leikstýra myndinni, svo sem
fyrri myndum um Bleika pardusinn,
en nú er enginn Peter Sellers.
Patty Reagan er 29 ára gömul og
hefur valdið föður sínum óþægind-
um með glannalegum yfirlýsingum
um kjarnorkuvopnakapphlaupið.
Hún hefur mætt ýmsu andstreymi á
leikarabrautinni og varð til dæmis
nýverið að hafna stóru hlutverki í
mynd með Robert de Niro, af þvi
það átti að kvikmynda þá mynd í
Sovétríkjunum. Þá fór Patty að ráð-
um móður sinnar um að hætta við
að leika í djörfu leikriti, sem ber
nafnið „Key Exchange".
Patty kom til Lundúna fyrir
nokkru í Jumbó-þotu undir nafninu
„frú Keegan" og fylgdu henni hvorki
meira né minna en 15 öryggisverðir.
Stór, svartur bíll frá bandaríska
sendiráðinu beið hennar við flug-
völlinn og fór Patty bakdyramegin í
hann og svo var ekið á brott í lög-
reglufylgd. Patty undirbjó þátttöku
sína í myndinni um Bleika pardus-
inn í þessari Lundúnaferð, en
kvikmyndatakan mun fara fram í
Valencia á Spáni.
Ritskoðun í
Reykjavík
eftir Ólaf Hauksson
Stjórnmálaskoðunum til vinstri
er stundum lýst þannig að þar
komi fram löngun til að hafa vit
fyrir öðrum. Ritskoðun er af sama
toga spunniri. Ýmsar hvatir verða
til þess að jafnvel besta fólk vill
beita ritskoðun til að koma í veg
fyrir að eitthvað berist til almenn-
ings.
Ritskoðun á prentuðu máli er
óheimil hér á landi samkvæmt
stjórnarskránni. Þegar stjórn-
arskráin var samin, þekktust ekki
aðrir fjölmiðlar en blöð og bækur.
Ef stjórnarskráin væri samin í
dag mundi hún án efa ná til allra
fjölmiðla, þ.m.t. blaða, bóka, sjón-
varps, útvarps, leikhúss og kvik-
mynda.
Enn þann dag í dag eiga margir
erfitt með að átta sig á því að
hinar ýmsu tegundir fjölmiðla eru
ekkert annað en tæki til að koma
einhverju á framfæri við almenn-
ing. Þótt stjórnarskráin taki sér-
staklega til banns við að ritskoða
prentað mál, þá er tilgangurinn
með banni við prentfrelsi sá að
hverjum manni verði kleift að tjá
hugsanir sínar. Þegar stjórn-
arskráin var samin höfðu menn
aðeins prentað mál til að koma
hugsunum sínum á framfæri. Nú
eru tæki til fjölmiðlunar aðeins
fleiri.
I Ijósi þessa kemur það spánskt
fyrir sjónir að starfsmaður
Kvikmyndaeftirlitsins skuli leyfa
sér að ritskoða kvikmyndina
„Rokk í Reykjavík" með því að
banna öllum yngri en fjórtán ára
að sækja myndina, vegna þess að í
henni er hlegið að vandamáli al-
varlegs eðlis.
Við fyrstu sýn mætti halda að
ritskoðarinn væri á móti gríni. En
svo er ekki. Ritskoðarinn telur að-
eins að hætta sé á að unglingar fái
ranga mynd af sniffi, vegna þess
að í myndinni er hlegið að því.
Ritskoðarinn vill með öðrum orð-
um ekki að fólk yngra en fjórtán
ára fái þá röngu hugmynd að sniff
sé eitthvað grín.
Næsta skref ritskoðarans verð-
ur kannski að fá Morgunblaðið til
að hætta að birta skopmyndir Sig-
munds af stjórnmálamönnum.
Stjórnmál eru jú grafalvarleg, og
skopmyndir af stjórnmála-
mönnum grafa aðeins undan virð-
ingu fólks fyrir þeim.
Ekki má gera Huldu Valtýsdótt-
ur upp vondan hug í þessu máli.
Henni gengur eflaust gott eitt til.
Umhyggja hennar fyrir ungling-
unum fer ekki á milli mála. En
ritskoðun er bara ekki rétt aðferð.
Það er misbeiting á valdi. Reyndar
ætti Hulda alls ekki að hafa þetta
vald. Ef sannleikurinn er óþægi-
legur og getur haft slæmar afleið-
ingar, þá verður að hafa það. Rit-
skoðun á sannleikanum gerir að-
eins illt verra.
Sniff er vandamál meðal hóps
unglinga, og aðrir unglingar vita
mætavel af því hvað sniff er. Ef
Hulda Valtýsdóttir heldur að grín
um sniff í kvikmyndinni „Rokk í
Reykjavík” verði til þess að allir
unglingar á landinu fari að sniffa,
þá er hún að gera úlfalda úr mý-
flugu. Hún getur á engan hátt
réttlætt ritskoðun með þessum
ótta sínum eða umhyggju.
Við fyrstu sýn virðist það
kannski ekki skipta sköpum hvort
yngri en fjórtán ára fái að horfa á
„Rokk í Reykjavík.“
Aðrar kvikmyndir eru bannaðar
yngri en tólf ára, fjórtán ára eða
sextán ára, án þess að mikið veður
sé gert út af því. Þar virðist helst
ráða mat um það hvort klám,
ofbeldi eða viðbjóður gangi út yfir
boðleg mörk þessara aldurshópa. í
„Rokk í Reykjavík" er ekki verið
að sýna klám, ofbeldi eða annan
viðbjóð. Það að banna myndina
fólki yngra en fjórtán ára er ekki
vegna barnaverndarsjónarmiða,
heldur er það hreinræktuð rit-
skoðun. Ritskoðarinn sættir sig
ekki við hvernig sniff er með-
höndlað í myndinni, og því skal
banna hana yngri en fjórtán ára.
Tjáningarfrelsið er of verðmætt
til að ritskoðun af þessu tagi verði
þoluð. Þar að auki má ekki heldur
gleyma því að ákvörðun ritskoðar-
ans er áfall fyrir fjárhagslega af-
komu kvikmyndaframleiðandans.
Síðustu sýning-
ar á „Uppgjörinu“
„HELDUR lítið hefur farið fyrir far-
andleiksýningu Þjóðleikhússins,
Uppgjörinu, í fjölmiðlum i vetur, en
engu að síður er nú búið að sýna
þetta verk yfir 65 sinnum víðs vegar
á vinnustöðum og í skólum við af-
bragðs undirtektir og Ijóst að þetta
framlag til árs fatlaðra mælist vel
fyrir og hefur reynst tímabær hug-
vekja,“ segir í fréttatilkynningu frá
Þjóðleikhúsinu.
„Jafnan hafa spunnist athyglis-
verðar umræður eftir sýningarn-
ar, en verkið sjálft forðast alla
predikun og leitast við að segja
einfalda sögu og sýna líf og sam-
skipti tveggja mannvera.
Onnur persóna verksins er í
hjólastól en hin ekki og stærsta
spurningin sem leiksýningin vek-
ur er sú hvor persónanna sé fötl-
uð. Þetta kann að virðast einkenn-
ileg spurning, en í samhengi
verksins er hún fullkomlega rök-
rétt. Hver er fötlun okkar hinna
sem ekki erum bundin við hjóla-
stól, eða á einhvern hátt hömluð
samkvæmt lagalegri skilgrein-
ingu?
Sýning þessi fékk á sínum tíma
einkar lofsamlega dóma og viðtök-
ur og eftirspurn sýnir að hún á við
okkur brýnt erindi. Nú er ákveðið
að þessum sýningum ljúki og verð-
ur ein sýning, síðasta sýningin,
opin öllum almenningi á Litla
sviði Þjóðleikhússins nú nk. mið-
vikudagskvöld og hefst kl. 20.30.
Leikendur í sýningunni eru Edda
Þórarinsdóttir og Guðmundur
Magnússon, leikstjóri er Sigmund-
ur Örn Arngrímsson, tónlist er
eftir Karólínu Eiríksdóttur, en
Gunnar Gunnarsson samdi verkið
í samráði við aðstandendur verks-
ins. En, eins og áður sagði, síðasta
sýning verður miðvikudag 21. apr-
íl.