Morgunblaðið - 19.05.1982, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 19. MAÍ1982
61
Ikarus-vagnar eyða meira eldsneyti og eru oftar á verkstædi, segir greinarhöfundur.
Eldsneytiseyðslan
Lauga.rdaginn 30. janúar 1982
voru 3 Ikarus-vagnar teknir í
notkun hjá SVR. (Sögulegur dag-
ur. Fyrirtækið hefir ákveðið að
flagga hjá sér framvegis í hálfa
stöng 30. janúar ár hvert.) Fóru
þessir vagnar á leiðar: 11 —
Hlemmur Breiðholt, 8 — Hægri
hringleið og 15/10 Melar Hlíð-
ar/Hlemmur Selás. (Sami vagninn
leið 15 á kvöldin og um helgar, en
leið 10 á daginn.) Til samanburðar
var 1 Volvo-vagn tekinn í notkun
daginn áður, föstudaginn 29. janú-
ar 1982. Hann var settur á leið 3.
Frekar erfið leið. Að febrúar- og
marsmánuðum liðnum var tekið
saman m.a. yfirlit:
Meðaleldsneytiseyðsla hjá Ikar-
us var 67 lítrar á 100 km.
Meðaleldsneytiseyðsla hjá Vol-
vo-vögnunum 11 fram að því var
57 lítrar á 100 km. Eða Ikarus-
vagnarnir með 17,5% hærri meðal-
eyðslu en Volvo-vagnarnir. Ég vil
aðeins minna á að ein af röksemd-
unum hjá bjartsýnisfólkinu var að
Ikarus væri svo neyslugrannur
vagn!!!
Bilanatíðni
Það er skemmst frá því að segja
að veslings Ikarus-vagnarnir voru
alltof mikið inni á verkstæði. Og
þar voru sérfræðingar frá Sam-
afli, umboðsaðilanum ,sem einir
máttu gera við þá svo nokkru
næmi. Að þessum tveimur mánuð-
um liðnum kom sú sláandi niður-
staða að útivera Ikarus á leiðum
sinum var aðeins 56% af klukku-
stundum þeim er vagn var á leiðinni
sem þeir áttu að þjóna. Eða rétt
rúmur helmingur af tímanum.
(Svo að ætluðu Guðrún og Sigur-
jón að kaupa 40 Ikarus-vagna
hefðu þau þurft að kaupa ca. 80
vagna svo helmingurinn gæti
ávallt verið á verkstæðinu til
skiptis.) En Volvo-vagninn sem tek-
inn var í notkun á sama tíma þjónaði
leiðinni sinni 93,5% klukku-
stundanna sem vagn var þar á
leiðinni. Sláandi niðurstöður, eða
finnst ykkur það ekki?
Flutningsgeta
Að minnsta kosti á einum vagn-
inum þurfti oft á dag að senda
aukavagna með Ikarus-inum
vegna lítillar flutningsgetu hans,
á leið 11
Farþegar voru skildir eftir á bið-
stöðvunum. Vagninn tók einfald-
lega ekki nema 68 farþega á móti
87 hjá Volvo. Til taks þurfti því að
hafa vagn og vagnstjóra í skot-
stöðu þegar „kerfið sprakk“. Ég vil
í þessu sambandi minna á þá stað-
reynd að af 15 leiðum SVR í dag er
flutningsgetan svipuð þessari hjá
ca. 10—11 leiðum. Aðeins á 4—5
leiðum gætu vagnar með svona
litla flutningsgetu verið og ráðið
við flutningstoppana á morgnana
og síðdegis. En þá kemur enn ann-
að. Þeir komust svo hægt og voru
svo lengi af stað og fl. að leið 8 og
leið 9 útilokuðust vegna þessa. Þá
er aðeins eftir leið 1 og leið 15/10
fyrir Ikarus. En einmitt á leið 1
eru farþegarnir elstir og fótalún-
astir og eiga erfiðast með að fara
upp í 90 cm háa vagna. (Volvo er
með 62 cm gólfhæð á móti. Munur-
inn er því ca. 48% hærri hjá Ikar-
us.) Fyrir nú utan þá siðblindu að
kaupa svona háfjallabíla til að
klöngrast upp í á ári aldraðra! Svo
að eftir stendur leið 15/10 sem Ik-
arus gæti þjónað. (Og ef til vill
einum — tveimur vögnum á leið
6-7.)
Einnig útilokaðir
sem varavagnar
Utilokað er að vera með vagna
hjá SVR sem aðeins geta verið á
2—3 leiðum. Ef vagn bilar skyndi-
lega verða varavagnarnir að geta
gripið inn í alls staðar. Ekki bara
á 2—3 leiðar. Menn sjá óhagræðið
í því að vera með 2 eða fleiri
vagnastærðir í gangi í einu. Og
enginn stærð passaði saman.
Hefðu nú verið keyptir 20—40 Ik-
arusar hefði þurft 20—30 vara-
vagna og vagnstjóra til vara á
toppálagstímunum þegar þessir
litlu vagnar fylltust. Menn sjá
hagræðið í því. Væntanlega hefur
stjórnarformaðurinn séð fyrir
þessu einhvern veginn.
Samt á að reyna enn meira
Þegar hér var komið sögu að
sannað var að þessir vesalings
vagnar gætu útilokað þjónað SVR
með sæmilegu móti, burtséð frá
hversu miklu dýrari þeir eru að
öllu leyti, flutti fulltrúi starfsfólks
SVR í stjórn SVR tillögu um að
vagnarnir yrðu seldir upp í and-
virði 1—2 liðvagna fyrir SVR er
tækju 120—130 farþega hver, fyrir
mannflestu leiðirnar hjá fyrirtæk-
inu. 87 farþega burðargeta er
sums staðar of lítil og verður að
reyna að mæta því á einhvern
skynsaman hátt. Sérstaklega með
tilliti til farþeganna. Að skilja þá
ekki bara eftir þegar toppurinn
fer fram úr meðallagi sínu. Af
þessu sést m.a. hversu fyrirtækinu
nýtist víðsýni og þekking starfs-
fólksins betur nú en áður, þegar
við áttum engan málsvara i stjórn
þess.
Óvæntur hringsnúningur
Alþýðuflokksfull-
trúa í stjórn SVR
En viti menn. Annar samflutn-
ingsmaður fulltrúans okkar í
stjórn, fulltrúi Alþýðuflokksins,
Birgir Þorvaldsson, sem var einna
harðastur á að selja vagnana, vildi
meira að segja skila þeim hrein-
lega til verksmiðjanna aftur, var
nú tekinn það harðlega á beinið
heima hjá sér að viku seinna eftir
að hann flutti tillöguna, og ljóst
var að hún nyti meirihlutafylgi í
stjórn SVR, felldi hann eigin til-
lögu. Og það var eftir að stjórnar-
formaðurinn fékk vikufrest á at-
kvæðagreiðsluna til greinilega að
„gera viðeigandi ráðstafanir" gegn
þessum óþæga fulltrúa Alþýðu-
flokksins. Og að sið alþýðúflokks-
manna hlýddi hann stóra bróður
þegar merkið var gefið. Svo tillag-
an hans var felld. Til málamynda
var samþykkt tillaga um að prófa
þá í 2—3 mánuði enn. En undrandi
urðum við starfsmenn SVR að lok-
inni þessari leiksviðssetningu í
stjórn fyrirtækisins.
Grátbrosleg endurnýjun
Svo að nú á að prófa þá enn. Og
enn betur en síðast. Hvort þetta
geti nú ekki verið mögulegt.
Að lokum vil ég geta þess að
enginn af öllum þeim vagnstjórum
sem höfðu vagna þessa fasta á
sinni leið treystu sér að hafa þá
lengur en hér var komið. Heldur
báðu þeir um 14 ára gamla Volvo-
strætisvagna í staðinn fyrir þessa
nýju austantjaldsbíla. (Tilboð
mitt um hjólbörurnar stendur
enn, Guðrún!) En grátbroslegt er
það, hvað sem öðru líður, að ætla
sér að endurnýja 14 ára gamla
vagna. Strætisvagna Reykjavíkur
með 24 ára gömlum vögnum,
tæknilega séð. Það segir kannski
meira en mörg orð um framfarirn-
ar.
Með vinsemd og virðingu.
Magnús H. Skarphéðinsson,
vagnstjóri SVR nr. 99.
Heimildir:
1. Tæknileg samanburðarskýrsla Egils
Skúla, Jans Jansen og ögmundar Ein-
arssonar, mars 1980.
2. Útboðslýsing á vagnkaupum hjá SVR
1979.
3. Tilboð Ikarus-verksmiðjanna í 20/40
vagna fyrir SVR 1980.
4. Rekstraryfirlit af tæknideild SVR
yfir samanburð Ikarus og Volvo, apríl
1982.
5. Eldsneytiseyðsla vagna SVR. Þvotta-
stöð SVR og fl. apríl 1982.
6. Rekstraryfirlit eftirlitsmanna SVR
yfir Ikarus, febrúar 1982.
7. Fundargerðir Borgarráðs Reykjavík-
ur 1978-1982.
8. Fundargerðir Strætisvagna Reykja-
víkur 1978—1982.
9. Samantekið álit starfsfólks SVR
apríl 1980 og mars 1982.
10. Fundargerð Guðjóns Ármanns
Jónssonar hdl. um fund vegna meintra
vörusvika Samafls gagnvart SVR og fl.
janúar 1982.
11. Fundargerðir starfsfólks SVR
1979—1982 og fleira. Auk margra sam-
tala er ekki verða rakin hér að sinni.
Stöðuveiting við
Sjúkrahús Kefla-
víkurlæknishéraðs
Blaðinu hefur borist eftirfarandi
frá stjórn Sjúkrahúss Keflavíkur-
læknishéraðs:
Á fundi stjórnar Sjúkrahúss
Keflavíkurlæknishéraðs 6. maí sl.
var eftirfarandi samþykkt gerð og
sendist hún hér með:
Stjórn Sjúkrahúss Keflavíkur-
læknishéraðs hafa borist undir-
skriftarlistar með nöfnum 1019
kvenna á Suðurnesjum svo og bréf
undirritað af 8 konum sem komu
undirskriftalistunum á framfæri við
stjórnina, auk þess hefur stjórn SK
borist bókun sem gerð var af bæjar-
stjórn Keflavíkur 4. maí ’82, þ.e.
meirihluta bæjarstjórnar.
I þessum erindum koma fram
mótmæli, athugasemdir og óskir um
skýringar á þeirri ákvörðun, sem
tekin var um ráðningu deildarstjóra
á fæðingagang sjúkrahússins þann
16. apríl 1982, sem að framan er
greindur. Af þessu tilefni samþykkir
stjórn SK að senda frá sér eftirfar-
andi greinargerð:
Á fundi stjórnar Sjúkrahúss
Keflavíkurlæknishéraðs þann 14. ág-
úst 1981, var dagskrá m.a. eftirfar-
andi:
„1. Hjúkrunarforstjóri
— deildarstjóri
Forstöðumaður greindi frá því, að
nokkrar umræður hafi farið fram
meðal starfsfólks sjúkrahússins, þ.e.
lækna, hjúkrunarfræðinga og starfs-
fólks sjúkrahússins, um skipulags-
breytingar á störfum innan sjúkra-
hússins, þar með einhverskonar
deildaskiptingu.
Stjórnin samþykkir að fela yfir-
lækni, hjúkrunarforstjóra og for-
stöðumanni að koma slíkri skipan á,
og að fá fólk í deildarstjórastörf um
stundarsakir.
Samþykkt þessi kom ekki til fram-
kvæmda þá, en 25. janúar 1982 var
eftirfarandi bókað í fundargerð:
C) Erna Bergmann upplýsti, að
auglýsa þyrfti í tvær stöður, deildar-
stjóra sjúkradeildar og fæðingar-
deildar. Ákveðið var að fresta
ákvörðun til næsta fundar.
Á fundi 24. febrúar 1982 er málið
enn tekið fyrir og þá er bókað í fund-
argerð 3. mál: Deildarstjórar. Bréf
frá Suðurnesjadeild Ljósmæðrafé-
lags íslands dags. 23. febrúar 1982,
SLFÍ á fundi í Keflavík 23. febrúar
1982 álítur eðlilegt að staða yfir-
manns við fæðingadeild SK heiti
yfirljósmóðir en ekki deildarstjóri,
og staða yfirmanns sé einnig auglýst
laus til umsóknar.
Afgreiðslu málsins frestað, og
óskað eftir því, að Ingibjörg Magn-
úsdóttir mæti á fund til nánari
ákvörðunar um málið."
Á þessum sama fundi las hjúkrun-
arforstjóri upp handrit af auglýs-
ingu svohljóðandi:
Auglvsing:
„Stöður deildarstjóra á fæðinga-
gangi og A- og B-gangi legudeildar
eru lausar til umsóknar. Umsóknum
sé skilað til hjúkrunarforstjóra fyrir
15. marz 1982.
Einungis starfandi hjúkrunar-
fræðingar og ljósmæður við Sjúkra-
hús Keflavíkurlæknishéraðs koma
til greina. Heimilt er að skipa í stöð-
urnar til bráðabirgða."
Að öðru leyti en að framan er lýst,
var ekki fjallað um málið af stjórn-
inni fyrr en á fundi hennar 16. apríl
1982, en þá lá m.a. fyrir ráðning
deildarstjóra á fæðingadeild.
Tvær umsóknir bárust, frá Ragn-
heiði Brynjólfsdóttur, ljósmóður, og
Sólveigu Þórðardóttur, ljósmóður og
hjúkrunarfræðingi.
Samkvæmt lögum um heilbrigðis-
þjónustu er það hlutverk stjórnar
sjúkrahússins að ráða í stöðu sem
þessa, að fenginni umsögn hjúkrun-
arforstjóra, sem er svohljóðandi:
„Fæðingadeild: Umsækjendur eru
tveir, Sólveig Þórðardóttir, ljósmóð-
ir og hjúkrunarfræðingur, og Ragn-
heiður Brynjólfsdóttir, ljósmóðir.
Tel ég umsækjendur báða hæfa til að
gegna stöðu deildarstjóra á þessari
deild. Ragnheiður hefur verulega
starfsreynslu sem ljósmóðir, hefur
verið örugg og farsæl í starfi, væri
því ekki óeðlilegt að hún fengi tæki-
færi til að gegna deildarstjórastarfi
á fæðingadeild."
Við afgreiðslu málsins kom fram
ósk frá fulltrúum starfsfólks í stjórn
SK um að viðhöfð yrði leynileg at-
kvæðagreiðsla, og var orðið við
þeirri ósk. Rétt er að fram komi í
þessu sambandi, að framkvæmd at-
kvæðagreiðslunnar er í samræmi við
það sem áður hefur verið gert í
stjórn sjúkrahússins við ráðningu
starfsfólks.
Atkvæðagreiðsla fór þannig, að
Sólveig Þórðardóttir fékk 3 atkv.,
Ragnheiður Brynjólfsdóttir 1 atkv.
og einn seðill var auður.
Á fundinn voru mættir allir aðal-
fulltrúar sveitarfélaganna, Steinþór
Júlíusson, Albert Karl Sanders og
Sveinn R. Eiðsson, fulltrúar starfs-
fólks voru Sólveig Hólm aðalfulltrúi
og Elísa B. Magnúsdóttir, fyrsti
varafulltrúi, og sat hún fundinn, þar
sem annar umsækjenda, Ragnheiður
Brynjólfsdóttir, á sæti í stjórninni
sem aðalmaður.
Sjúkrahús Keflavíkurlæknishér-
aðs er ódeildaskipt samkv. lögum.
Eftir stækkun sjúkrahússins eru þar
38 rúm, þ.e. 30 rúm á legudeild og 8
rúm á fæðingagangi. Til samanburð-
ar skal þess getið, að á deildaskipt-
um sjúkrahúsum er algengt að
25—30 sjúkrarúm séu á hverri deild.
Með tilliti til þess, að ódeildaskipt er
Sjúkrahús Keflavíkurlæknishéraðs
erfitt stjórnunarlega séð, hófust
fyrir nokkrum árum umræður meðal
starfsfólks og stjórnenda SK um
nauðsyn þess að hafa deildarstjóra á
hinni almennu legudeild, og siðar
eftir stækkun sjúkrahússins einnig á
fæðingagangi.
Hlutverk deildarstjóra er í stórum
dráttum að vera hjúkrunarforstjóra
til aðstoðar við daglega stjórnun á
viðkomandi deild og hafa umsjón og
eftirlit á deildinni. Stjórn sjúkra-
hússins hefur fallist á þessi sjón-
armið og þess vegna hefur nú verið
ráðið í viðkomandi stöður deildar-
stjóra. Auk þess sem hér hefur kom-
ið fram, fylgir hér með lýsing yfir-
læknis á þeirri starfsemi sem fram
fer á fæðingagangi:
„Til frekari upplýsinga varðandi
starfsemi á fæðingagangi, skal tekið
fram eftirfarandi:
Þrátt fyrir aukinn fjölda fæðinga,
eða alls 211 á síðasta ári, hefur ekki
tekist að fullnýta þau 8 rúm sem þar
eru. Þess vegna hafa þau einnig ver-
ið notuð fyrir aðra kvensjúklinga
sem aðgerðar hafa þurft með, allt
frá því að deildin tók til starfa.
M.a. þess vegna var samþykkt af
sjúkrahússtjórn á fyrra ári að fá
leyfi ráðuneytisins til að ráða sér-
fræðing í kvensjúkdómum og fæð-
ingarhjálp í að minnsta kosti 75%
starf, en það leyfi hefur ekki fengist.
Sá læknir, sem nú vinnur þar, er sér-
fræðingur í kvensjúkdómum og í
fæðingarhjálp og er lausráðinn einn
dag í viku og er okkur ráðgefandi
varðandi rekstur fæðingagangs."
Eftirfarandi bréf bárust stjórn
sjúkrahússins dagsett 21. apríl 1982.
Ég undirrituð, Ragnheiður Brynj-
ólfsdóttir, segi hér með upp starfi
mínu við Sjúkrahús Keflavíkurlækn-
ishéraðs frá og með 1. maí 1982.
Ástæðan fyrir uppsögn minni er
ákvörðun sjúkrahússtjórnar, að ráða
Sólveigu Þórðardóttur í starf deild-
arstjóra við sjúkrahúsið.
Ég undirrituð, Þóra Þorgilsdóttir,
segi hér með starfi mínu við Sjúkra-
hús Keflavíkurlæknishéraðs lausu
frá 1. maí 1982.
Eftirfarandi ályktun var sam-
þykkt samhljóða: Stjórn SK harniar
uppsagnir Þóru Þorgilsdóttur og
Ragnheiðar Brynjólfsdóttur. Stjórn-
in lýsir yfir fyllsta trausti sínu á
þeim sem starfsmönnum sjúkra-
hússins og skorar á þær að endur-
skoða afstöðu sína og draga upp-
sagnir til baka.
Eftirfarandi var bókað að beiðni
Ernu Bergmann:
„Ég harma, að stöðuveitingar hér
á sjúkrahúsið skuli þurfa að valda
öllu því moldviðri og blaðaumtali
sem raun ber vitni, og hlýtur að
skaða stofnunina, bæði út á við og
inn á við.“
Virðingarfyllst,
f.h. stjórnar Sjúkrahúss
Keflavíkurlæknishéraðs
Steinþór Júlíusson.