Morgunblaðið - 25.05.1982, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 25. MAÍ1982
Dagar óyinasetuliðsins taldir
segir Nott eftir nýjar árásir
ARGENTÍNSKAR þotur réðust á brezk herskip við Falklandseyjar í dag,
mánudag, í þriðja skipti á fjórum dögum, en John Nott landvarnaráðherra
lýsti því yfir að dagar Argentínumanna á eyjunum væru taldir. Sjö Mirage-
og Skyhawk-fiugvélar Argentínumanna voru skotnar niður og reyk lagði
aftur úr þeirri áttundu þegar hún flaug burt.
Nokkur brezk skip kunna að stríðið gæti orðið alþjóðlegt og
hafa laskazt, að sögn ráðuneytis-
ins, en nánari fregnir hafa ekki
borizt. Press Association (PA)
segir að einn sjóliði hafi beðið
bana og sjö slasazt þegar argent-
ínsk sprengja sprakk í vélarrúmi
freigátunnar „Antelope" (syst-
urskips „Ardent sem sökk) er
reynt var að gera hana óvirka.
Ahöfnin hefur yfirgefið skipið,
sem sökk á Falklandssundi í kvöld
að sögn BBC.
Nott viðurkenndi á þingi að
brezka herliðið stæði andspænis
„gífurlegum vandamálum". „En
eitt er víst,“ sagði hann. „Dagar
argentínska setuliðsins eru taldir
og ekki líður á löngu þar til Falk-
lendingar endurheimta lýðræðis-
leg réttindi sín.“
Margaret Thatcher forsætis-
ráðherra hafnaði formlega áskor-
un um vopnahlé frá páfa, sem bú-
izt er við að láti verða af Bret-
landsferð sinni á föstudaginn.
„Arás má ekki bera árangur.
Vopnahléi verður að fylgja
brottflutningur argentínskra her-
manna.“ Hún sagði að annars væri
árásaraðila launað fyrir hernað-
arævintýri.
í Brussel þakkaði Francis Pym
EBE fyrir að framlengja refsiað-
gerðir gegn Argentínu í óákveðinn
tíma og sagði að Bretar „kynnu vel
að meta þennan vott samstöðu og
stuðnings á þessu mjög alvarlega
stigi“.
Bretar segjast hafa skotið niður
a.m.k. 63 flugvélar, rúman fjórð-
ung flughers Argentínu. Þeir segj-
ast hafa misst fimm Harrier-
þotur og níu þyrlur. Síðasti Harri-
erinn varð fyrir slysi og brotlenti í
sjónum skömmu eftir flugtak.
Loftvarnir brezka fiotans hafa
veikzt vegna missis „Ardent" og
„Sheffield", auk skemmdanna á
öðrum freigátum, en Bretar segja
að fyllt sé í þetta skarð með
Rapier-loftvarnaeldflaugum, sem
verið er að koma fyrir á landi, og
Nott sagði að fleiri öflug herskip
væru komin til Falklandseyja og
þau bættu upp það tjón, sem orðið
hefði, og ríflega það.
Landvarnaráðherra Argentínu,
Amadeo Frugoli, varaði við því að
sagði að það „yrði gífurlega al-
varlegt fyrir stjórnmálajafnvægið
í heiminum og skaðlegt Vestur-
löndum". Hann skoraði á Banda-
ríkin að taka hlutlægari afstöðu,
sem gæti stuðlað að friðsamlegri
lausn.
Ronald Reagan forseti sagði að
Bandaríkin mundu ekki dragast
inn í bardagana með herliði eða á
annan hátt og að engir nýir samn-
ingar hefðu verið gerðir við Breta
vegna deilunnar. Hann kvaðst
ekki ætla að fresta fyrirhugaðri
ferð til Lundúna eftir hálfan mán-
uð vegna málsins, en sagði að það
gæti breytzt ef eitthvað ófyrirsjá-
anlegt gerðist.
írar lögðu til í dag að Öryggis-
ráðið hvetti til 72 tíma vopnahlés
til að gefa framkvæmdastjóra SÞ
síðasta tækifærið til að finna frið-
samlega lausn. En Sir Anthony
Parsons sendiherra sagði að jafn-
vel takmarkað vopnahlé væri óað-
gengilegt á sama tíma og brezkar
hersveitir væru að treysta fótfestu
sína á Austur-Falklandi.
Liðsauki landgönguliða fer í land á landgöngupramma meðan hlé er á loftárásum á liðsflutningaskipið Canberra
(sem sést ekki á myndinni).
EBE samþykkir framlengingu
viðskiptabannsins á Argentínu
^ Bríúsel, 24. maí. AP.
ÁTTA þjóðir innan Efnahagsbanda-
lags Evrópu, allar að frum og ítölum
undanskildum, samþykktu í dag, að
framlengja viðskiptabannið við Arg-
entínu um óákveðinn tíma.
Allar bandalagsþjóðirnar sam-
þykktu eins mánaðar viðskiptabann
á Argentínu um miðjan apríl, en að-
eins átta endurnýjuðu það, er timinn
rann ÚL Hins vegar undirstrikuðu
báðar þjóðir, að ekki yrði reynt að
grafa undan banninu með því að
kaupa meira af argentínskum varn-
ingi en venja ber til.
Francis Pym lýsti því yfir í dag,
að ákvörðun bandalagsins væri
Bretum mikið gleðiefni. Þó sagðist
hann skilja afstöðu íra og Itala,
sem ættu í stjórnmálaerfiðleikum.
Fulltrúi ítala sagði að hann teldi
bannið ekki hafa eins mikið gildi
nú þegar Bretar hefðu þegar ráð-
ist til uppgöngu á eyjarnar. írar
skýrðu frá því, að önnur ákvörðun
af þeirra hálfu, en sú sem varð
ofan á, hefði eyðilagt það orðspor,
sem fer af írum, sem hlutlausri
þjóð.
Francois Mitterrand, Frakk-
landsforseti, skýrði frá því þar
sem hann er nú á ferðalagi um
Fílabeinsströndina, að Frakkar
styddu Breta eindregið í Falk-
landseyjadeilunni. „Stóra-Bret-
land er bandamaður okkar,“ sagði
hann á blaðamannafundi. „Tengsl
þessara tveggja þjóða eru sterkari
en svo að þau verði rofin þótt til
slíkra atburða, sem á Falklands-
eyjum, komi.“
Suöur-Afríka undirbýr vopna-
sendingar til Argentínumanna
JóhiBneurborK, 24. m*i. AP.
AÐ SÖGN dagblaðsins Johannes-
burg Star er Suður-Afríka að undir-
búa vopnasendingar til Argentínu-
manna í baráttu þeirra við Breta á
Argentínskír hermenn án
matar á Falklandseyjum
lx>ndon, 24. maí. AP.
„ÉG HÉLT ekki að ég þyrfti að berjast þegar ég var sendur til Malvin-
as,“ sagði 19 ára gamall argentínskur hermaður, sem Bretar handtóku á
Falklandseyjum (Argentínumenn kalla eyjarnar Malvinas), í viðtali við
breska fréttamenn.
„Ég fékk bara riffil og sex kúl-
ur,“ sagði hann ennfremur. Þá
skýrði hann frá því, að hann
hefði ekki fengið neitt að borða í
tvo daga áður en hann var hand-
tekinn. „Ég veit ekki til hvers við
vorum sendir hingað," sagði Ag-
ostino Akino. „Við fengum engin
fyrirmæli."
Tveir félagar Akino eru enn-
fremur um borð í sjúkraskipinu
„Canberra“ þar sem þeir fá
hjúkrun eftir að hafa hlotið
skotsár á fætur. Ummæli félag-
anna þriggja um matarskortinn
komu heim og saman við bréf
sem borist hafa til Lundúna frá
breskættuðum íbúum eyjanna
þar sem þeir skýra frá því að
matarskortur hafi gert vart við
sig eftir að Bretar lýstu yfir
bannsvæði umhverfis eyjarnar.
Argentínskir hermenn, kaldir
og svangir, geta nú „huggað“ sig
við útvarpssendingar, sem beint
er til þeirra á spænsku frá Asc-
ension-eyju. Er útsendingin á
vegum breska varnarmálaráðu-
neytisins og stendur fjórar
stundir dag hvern.
Á milli þess sem hugljúf tón-
list manna á borð við Neil Dia-
mond berst til þeirra, fá þeir
„uppörvandi“ fréttir á borð við
þær, að „nokkrar argentínskar
herdeildir hafi gefíst upp og
fangar hafi verið teknir" eða þá
að „Sovétmenn hafi stöðvað all-
ar kornsendingar til Argentínu,"
og annað í þeim dúr.
Útsendingarnar eru þó ekki
alveg einhliða. í þeim er greint
frá mannfalli Breta og eitt og
eitt atriði frá sjónarhóli Argent-
ínumanna tekið með í reikning-
inn. Þó er áróðurinn alltaf
lúmskur undir niðri eins og þeg-
ar hermenn Argentínu á Falk-
landseyjum voru hvattir til að
gefast upp og halda heim á leið,
svo þeir gætu horft á heims-
meistarakeppnina á Spáni í
beinni útsendingu í faðmi fjöl-
! skyldunnar inni í stofu.
Brezkur fallhlífahermaður gætir
argentinsks hermanns, sem var
tekinn til fanga hjá Port San Carl-
os. Argentínumaðurinn er i brezkri
landgönguliðapeysu, sem senni-
lega befur verið tekin úr geymslum
upphafiega setuliðsins.
Falklandseyjum. Hefur blaðið eftir
heimildarmönnum sinum i Cape
Town, að í dag hafi verið unnið við
að hlaða flugvél frá Uruguay vopn-
um sem ætluð eru Argentínu-
mönnum.
Ráðamenn í Jóhannesarborg
hafa hvorki viljað staðfesta né
neita þessari frétt blaðsins og
rennir það stoðum undir það að
hún kunni að reynast rétt. Hins
vegar var það staðfest, að Suður-
Afríka hefði veitt Bretum upplýs-
ingar um njósnaflug Sovétmanna
frá Angóla til að leita uppi breska
fiotann.
Talsmaður breska sendiráðsins
í Jóhannesarborg sagðist ekki vita
hvort þessar fréttir hefðu við rök
að styðjast. Væri svo, myndi það
vekja reiði almennings í Bret-
landi.
Utanríkismálafulltrúi stjórnar-
andstöðunnar í Suður-Afríku hef-
ur skýrt frá því að farið verði
fram á rannsókn þessa máls hið
bráðasta. Reynist fréttin á rökum
reist gæti það haft alvarlegar af-
leiðingar í för með sér á alþjóða-
vettvangi.
Forseti Perú, Fernando Bel-
aunde Terry, sagði á sunnudag, að
ekki yrði um mikla hernaðarað-
stoð til handa Argentínumönnum
að ræða af hálfu Perúmanna. „Við
getum e.t.v. stutt þá eitthvað, en
ekki verulega. Annars myndum
við afvopna okkur sjálfa."