Morgunblaðið - 27.07.1982, Page 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 27. JÚLÍ1982
PÓLÝFÓNKÓRINN
ÁSPÁNI
Morgunblaðið ræddi við nokkra af þeim
sem þátt tóku í söngför Pólýfónkórsins
um Spán, að henni lokinni, og birtast
viðtölin hér á eftir.
Nancy Argenta sópran:
„Frábært fólk í þessari ferð“
„ÞKTTA var vissulega mjög vel
skipulögð ferrt en hún var afskap-
lega skemmtileg, þó hún hefði
kannski mátt vera auðveldari með
því að dreifa tónleikunum á fleiri
daga. Fimm tónleikar á fimm dög-
um í fimm borgum er svolítið
strangt og erfitt er að halda jafn-
vjegi á þeim ferðalögum, sem þvi
fylgir og komið er i ólíkar borgir
og ólíkt andrúmsloft.“ Þetta sagði
Naney Argenta, sópransöngkona
frá Kanada, sem tók þátt í
söngferðalagi Pólýfónkórsins um
Spán. Argenta er vel kunn fyrir
söng sinn i Kanada en hún býr nú
í London. Hún hefur unnið til mik-
ilsvirtra verðlauna fyrir söng sinn
og komið víða fram í heimalandi
sínu og hlotið einróma lof gagnrýn-
enda.
„Það er frábært fólk, sem
hefur tekið þátt í þessari ferð.
Eg virtist kunna mjög vel við ís-
lendinga. Þeir eru hlýir og vina-
legir og ákveðnir í að gera það
besta, sem þeir geta. Ég um-
gekkst aðallega konurnar í
hópnum, æfði sópraninn og þær
virtust hafa mjög mikinn áhuga
á að læra það sem ég gat kennt
þeim. Kórinn er allur svo mikið
fyrir að læra allt það sem hann
getur."
Hvað kom til að þú fórst í
þetta söngferðalag með Pólý-
fónkórnum?
„Góðir vinir mínir, Inga Rós
Ingólfsdóttir og maðurinn henn-
ar, Hörður Áskelsson, bjuggu í
Þýskalandi á sama tíma og ég og
Nancy Argenta
þar kynntumst við og fórum oft
saman á konserta. Þau mæltu
með mér við Ingólf. Það er svo-
lítið skrítið. í gegnum Þýskaland
fór ég til íslands til að fara til
Spánar að syngja með Islending-
um. Mjög alþjóðlegt verð ég að
segja."
Er þér einhver konsert minn-
isstæðari en annar úr þessari
söngferð?
„Það var mjög spennandi að
syngja í þessari gríðarstóru
kirkju í Granada. Það gerði
miklar kröfur til mín og mér
fannst ég hafa staðist þær. Ég
veit ekki hvort það hafi verið
besti konsertinn í ferðinni, en
fyrir mig var það. Svo var það
konsertinn í Nerja. Þar var mjög
sérstakur áheyrendahópur. Þar
voru aðeins óbreyttir borgarar
komnir til þess eins að njóta
tónlistarinnar. Ég fann það
fljótlega hvað það voru góðir
áheyrendur. Bara venjulegir
þorpsbúar. Ég talaði við nokkra
þeirra og þeir sögðu að þeir
fengju mjög sjaldan tækifæri til
að hlusta á konserta í bænum.
Mér þykir það mjög vel gert að
hafa þrjá litla staði eins og Mal-
aga, Marbella og Nerja inni í
þessu söngferðalagi og svo aftur
stóru borgirnar tvær, Granada
og Sevilla."
Hvað tekur við hjá þér núna?
„Nú ferðast ég á meginlandinu
og svo fer ég yfir til Kanada. Ég
vildi mjög gjarna koma til ís-
lands. Ég held ég hefði mjög
gaman af því. Ég get a.m.k. staf-
að Reykjavík."
Friðrik Eiríksson
stjórnar Póíýfónkórsins: „Ingólfur hefur unn-
ið feikilegt brautryðjendastarf ‘
Friðrik Kiríksson er formaður
stjórnar Pólýfónkórsins. Hann hefur
verið í kómum í ein 22 ár, þar af
gegnt formennsku helming þcss tíma.
„Kg er ákaflega ánægður með þessa
ferð,“ sagði hann. „Þetta hefur verið
sigurfór um Spán og hún hefur geng-
ið vel i alla staði. Bæði hvað snertir
hina listrænu hlið og hina félagslegu
ekki síður. Viðtökurnar hafa verið al-
veg frábærar allstaðar og umsagnir
blaða mjög lofsamlegar það sem af
cr.
Pólýfónkórinn er alltaf að verða
betri og betri. AHir konsertarnir
voru ákaflega góðir, sérstaklega í
þessum fallegu kirkjum í Granada
og Malaga. Annars vil ég ekki gera
upp á milli konserta. Þó held ég að
eftir því sem leið á ferðina hafi þeir
verið auðveldari.
Þessi hópur tónlistarfólks, sem
samanstendur af yfir 150 manns
hefur verið ákaflega samstilltur,
sem ein fjölskylda. Og það hefur
verið mjög ánægjulegt að ferðast
og vinna með hópnum. Efnisskráin
var frábærlega smekkleg, allt frá
barroktónlist til tónlistar vorra
daga. Og mér þykir það alveg
sjálfsagt að flytja út íslenska tón-
list eins og eftir Jón Leifs. En það
er dýrt. Ég er afskaplega ánægður
með að Edda Jóns Leifs var tekin
með. í því verki reis snilli Ingólfs
Guðbrandssonar hvað mest.
Ingólfur hefur með Pólýfón-
kórnum unnið alveg feikilegt
brautryðjandastarf, sem ég held að
sé mikils virði fyrir tónlist á ís-
landi. Það fer ekki á milli mála. Og
ég held að nú ætti fólk að fara að
virða það. Okkur hefur ekki verið
sýndur stór sómi hér heima en ef
við förum til útlanda þá er það
tónlistarlegur viðburður eins og á
Spáni. Ég held að íslendingar ættu
að fara að meta Ingólf að verðleik-
um fyrir þetta starf hans því þó 150
manns taki þátt í svona söngför þá
velur hann fólkið og stjórnar því og
fær það til að gera sitt besta, sem
er bara mjög gott ef marka má við-
tökurnar á Spáni og ummæli gagn-
rýnenda."
Ingólfur Guðbrandsson stjórnandi Pólýfónkórsins:
„í sjöunda himni yfir
hve söngförin gekk velu
„Kg er alveg i sjöunda himni yfir
því hve vel hún gekk þessi söngferð.
Það er mikill ábyrgðarhluti að stefna
saman svona mörgu fólki til átaks,
sem kostar mikla vinnu og fórnir en
þegar uppskeran er slík sem þessi þá
gleymist allt erfiði og amstur. Eg
held að fólkið sjái ekki eftir tíman-
um, sem farið hefur í þetta,“ sagði
Ingólfur Guðbrandsson stjórnandi
Pólýfónkórsins í samtali við Morgun-
blaðið eftir ferð kórsins um Spán. Og
hann hélt áfram:
„Svona ferð hefur svo marghátt-
að gildi fyrir einstaklinginn, iðkun
tónlistar almennt og ekki síst þessi
félagslega samstaða, sem er í
kringum kórinn.
Við lifum í einskonar plastver-
öld. Fólk lifir meira og minna
gervilífi í gerviheimi. En þessi
lífsnautn, hún er ósvikin. Sú, sem
fæst í iðkun tónlistar af þessu tagi
og það er lífsnautn, sem ekki verð-
ur keypt fyrir nokkra fjármuni.
Það stækkar einstaklinginn að
taka þátt í einhverju, sem rís í
tjáningu, í þær hæðir, sem söngur
kórsins náði oft í þessari ferð.“
Er langt síðan ákveðið var að
fara í söngferðalag til Spánar?
„Skömmu eftir að sýnt var að
framhald yrði á starfi kórsins að
lokinni ítaliuferðinni fyrir fimm
árum, var farið að huga að annarri
utanferð, sem gæti orðið eitthvað í
líkingu við ferð kórsins til Ítalíu. í
áhugamannastarfi þar sem stefnt
er að listrænum markmiðum þarf
alltaf að hafa einhver stefnumið til
að halda áhuga fólks og ná fram
kröfum, sem eru ekki staðbundnar
við ísland. Það liggur í augum uppi
að ekki er hægt að fá fólk til að
stunda æfingar um hásumar nema
með þetta fyrir augum. Spánn varð
fyrir valinu því þar hef ég lengi átt
ýmsa góða vini og í samvinnu við
þá og með viðskiptasamböndum
sem ég hef þar, var þetta hægt.“
Hvernig var efnisskráin valin?
„Efnisskráin var lengi að fæðast.
Það vafðist lengi fyrir mér hvort
ég ætti að færa upp þetta sýnis-
horn af Eddu-oratoríu Jóns Leifs.
Það er fremur sjaldgæft að ein-
staklingar taki á sig fjárhagslegar
byrðar, sem slíkt hefur í för með
sér. Fyrri hlutinn var mun auð-
veldari í vali. Þar var ákveðið að
flytja barroktónlist fyrst og
fremst. Til að geta flutt verk Jóns
Leifs þurfti að stækka hljómsveit-
ina um 20 manns og þegar svona
stór hljómsveit var komin á annað
borð, þá var ákveðið að taka verk
sem hefur svipaða hljóðfæraskip-
an. Þess vegna varð Gloría F. Poul-
enc fyrir valinu. Það þurfti ekki að
bæta nema fjórum hljóðfæraleik-
urum við en Jón Leifs var út-
gangspunktur í samsetningu efn-
isskrárinnar.
Hvaða konsertar eru þér minn-
isstæðastir úr þessu ferðalagi?
„Ég held að sá fyrsti og sá síð-
asti séu mér minnisstæðastir og sá
síðasti var langánægjulegastur
fyrir mig. Þar þótti mér árangur-
inn koma best í ljós. Ég bjóst ekki
við þeim viðbrögðum og þeirri
mætingu sem varð á tónleikunum
hjá okkur. í Barcelona og Madrid
er nokkuð fjölbreytt tónlistarlíf en
Spánverjar efuðust mjög sjálfir
um aðsókn á tónleikana. Hún hef-
ur farið framúr því sem nokkur
þorði að gera sér vonir um og allar
viðtökur við flutningnum."
Framtíð Pólýfónkórsins?
„Svona starf eins og Pólýfónkór-
inn vinnur af hendi má ekki niður
falla. Annars er allt óráðið um
framtíð kórsins og það verður ekki
í framtíðinni hægt að leggja út í
jafn umfangsmikil og kostnaðar-
söm viðfangsefni og Mattheusar-
passíuna á þessu ári eða svona
söngför nema til komi einhver
skipulegur fjárstuðningur."
Verk Jóns Leifs hefur vakið
mikla hrifningu og undrun á
Spáni. Er það á stefnuskránni að
flytja meira út verk eftir innlend
tónskáld7
Ingólfur Guðbrandsson
„Mér finnst að íslenskt tónlistar-
fólk eigi í dag fyrst og fremst að
rækta sinn garð og flytja okkar
eigin tónlist. Það vildi svo til að ég
kynntist Jóni Leifs töluvert fyrir
rúmum 20 árum. Hann var mikill
aðdáandi Pólýfónkórsins og hann
kom á alla hljómleika, sem kórinn
hélt. Hann sagði oft við mig, bæði í
gamni og alvöru: „Og hvenær ætlar
þú að flytja eitthvað eftir mig?“
Hann sagði þetta á sinn kankvísa
og dálítið snefsna hátt, sem honum
var eiginlegur. Og þá var ég vanur
að svara honum: „Þetta er smákór
og hann er þess ekkert umkominn
að flytja neitt af þinni stóru tón-
list.“ Ég vona bara að hann hefði
orðið ánægður að hlusta á þessa
kafla úr Eddu í Sevilla. Þar var
hljómurinn rismikill. Ég held að
andi verksins hafi þar notið sín.
Það er engin kvörtun af minni
hálfu en það er kannski athyglis-
vert að ekkert tónskáld íslenskt
hefur séð ástæðu til þess að semja
verk fyrir Pólýfónkórinn, að und-
anskildum nokkrum tónsmíðum
Gunnars Reynis Sveinssonar. Og
við athugun kom í ljós að það var
fáu öðru til að dreifa en verki Jóns
Leifs til þess að flytja í þessari
söngför, sem sýnishorn af íslenskri
tónlist fyrir stóran kór og hljóm-
sveit. Því miður. En kannski kem-
ur sá dagur að þessi eyða í íslensk-
um tónbókmenntum verði fyllt. Þó
ekki komi til minna kasta að koma
þeirri tónlist á framfæri, hvorki
heima né erlendis."
Að lokum Ingólfur. Pólýfónkór-
inn. Hvernig varð hann til?
„Ég .var þá skólastjóri Barna-
músíkskólans, sem nú heitir Tón-
menntaskóli Reykjavíkur og ég hó-
aði saman einn daginn nokkrum
nemendum mínum, hóp af ungu
músíkölsku fólki og við stofnuðum
kór. Þetta var 1957 og ég var ný-
kominn frá framhaldsnámi í
Þýskalandi þar sem ég kynntist
kórstarfsemi á mjög háu plani. Við
vorum 30 í fyrstu og í þeim hópi
voru til dæmis bæði Rut dóttir mín
og Gunnar Kvaran af hljóðfæra-
leikurum sem tóku þátt í söngferð-
inni um Spán. 1957 hefur sjálfsagt
engum dottið í hug að þessi leið
yrði svona löng eins og hún er orð-
in.“
— ai.