Morgunblaðið - 27.11.1982, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 27. NÓVEMBER 1982
Prófkjör Sjálfstæðismanna
í Reykjavík
28. og 29. nóvember 1982
Stuðningsmenn mínir
veita upplýsingar og
akstursþjónustu
prófkjörsdagana
sunnudag og mánudag.
Sími 84069
— 16121
Björg
Einarsdóttir
Ég býö mig fram til prófkjörs Sjálf-
stæöisflokksins 28.-29. nóvember af
einlægum áhuga fyrir málefnum
flokks og þjóóar.
Nýja stjórnarskrá.
Jöfn atkvæöi án tillits til
búsetu.
Krefst ákvöröunartöku og
ábyrgöar stjórnmála-
manna.
Valdiö úr höndum nefnda
og þrýstihópa inn á Al-
þingi.
Frelsi til athafna án skatt-
pípingar.
Guðmundur Hansson,
Hæðargaröi 2. Sími 85570.
Prófkjör Sjálfstæöisflokksins
Finnbjörn Hjartarson
• Vinnum að lækkun söluskatts — og að ríkið skyldi
ekki einstakar stéttir til innheimtu skatta endur-
gjaldslaust.
• Kirkjan, heimilið og skólinn verði ein og óslitin keðja
í uppbyggingu íslenzks þjóðlífs.
• Látum ekki sundrungaröfl eyöileggja íslenzkt þjóðlíf,
vinnum gegn þrýstihópum, vinnum fyrir þjóðina.
• Frelsi í athafnalífi meö aðhaldi gegn hringamyndunum.
• Ríkisbáknið dregiö saman.
• Fjármagnið til fólksins.
• Stöndum vörð um vestræna samvinnu.
Finnbjörn er formaður í Félagi sjálfstæðismanna í
Langholti og situr í Fulltrúaráöi Sjálfstæðisflokksins.
Skrifstofusímar 21650 — 29540
X Finnbjörn Hjartarson
Rétt stóriðju-
stefiia og röng
- Hjörleifi Guttormssyni svarað
Eftir Geir H. Haarde,
formann Sambands
ungra sjálfstœð-
ismanna
Hjörleifur Guttormsson
iðnaðar- og orkuráðherra sendi
mér smákveðju í sjónvarpsum-
ræðum á Alþingi sl. þriðjudags-
kvöld. Orðrétt sagði ráðherrann
m.a.: „Erlend stóriðjustefna er á
hröðu undanhaldi og menn átta
sig nú á gildi þess að tryggja hér
innlent forræði í öllum þáttum
atvinnulífs. Það er líklega þetta
undanhald erlendu stóriðjustefn-
unnar, sem farið hefur svo mjög
fyrir brjóstið á háttvirtum þing-
manni Agli Jónssyni, eins og
heyra mátti hér áðan og sama
neikvæða tóninn mátti lesa á síð-
um Morgunblaðsins fyrir réttri
viku frá formanni Sambands
ungra sjálfstæðismanna, Geir
Haarde, varðandi íslenzkt stór-
iðjuver, Kísilmálmverksmiðju á
Reyðarfirði. Hann á raunar sæti í
stjórn þess fyrirtækis."
Þau ummæli, sem iðnaðarráð-
herra vitnar hér til og sá sérstak-
lega ástæðu til að nefna í umræð-
um um vantrauststillögu á ríkis-
stjórnina, birtust í frétt í Morgun-
blaðinu 16 þ.m. Þar er skýrt frá
því að stjórn Kísilmálmvinnslunn-
ar hf. á Reyðarfirði hafi ákveðið
að leggja til við Alþingi að áform-
um um byggingu og rekstur þess-
arar verksmiðju verði frestað um
1—3 ár. Á meðfylgjandi mynd er
frétt þessi endurbirt og geta les-
endur blaðsins þar séð hvaða um-
mæli eru eftir mér höfð.
Ástæðulaust er að fara mörgum
orðum um málefni þessarar verk-
smiðju á þessum vettvangi. Stjórn
Kísilmálmvinnslunnar vinnur nú
að gerð lokaskýrsiu til Alþingis á
grundvelli þeirrar samþykktar,
sem Mbl. greinir frá 16. nóvember.
Alþingi mun siðan taka endanlega
ákvörðun um framhaldið.
„Meðlag“ frá ríkinu
Ummæli iðnaðarráðherra gefa
hins vegar tilefni til að fjalla um
eitt meginatriði sem varðar stór-
iðjurekstur á íslandi á næstu ár-
um, þ.e. spurninguna um erlenda
eignaraðild að slíkum fyrirtækj-
um á íslandi.
Öll stóriðjuver eru gífurlega
fjárfrek á islenzkan mælikvarða.
Heildarfjárfestingin í kísilmálm-
verksmiðju á Reyðarfirði, sem þó
yrði tiltölulega lítið fyrirtæki með
aðeins um 130 manns í vinnu, er
t.d. áætluð rúmlega milljarður
króna. Ný álverksmiðja myndi
kosta mun meira.
Rekstur þessara iðjuvera er
stórlega áhættusamur, eins og
mjög glöggt hefur komið í ljós
undanfarin misseri, en fjöldi verk-
smiðja af þessu tagi víða um heim
hefur þurft að loka vegna erfiðra
markaðsskilyrða og fjárhagserfið-
léika.
Á tslandi er hörgull á fjár-
magni. Þess vegna geta íslend-
ingar ekki hagað sér eins og þeir
séu olíufurstar, sem ekki vita aura
sinna tal. Ég tel mjög varhugavert
fyrir íslenzka ríkið að hætta
stórkostlegum fjárhæðum af
skattpeningum almennings í at-
vinnurekstur af þessu tagi. Hins
vegar á að leita til einkaaðila, er-
lendra og innlendra, um samstarf
um að leggja fram áhættufjár-
magn í slíkan rekstur hér á landi á
ábyrgð þeirra sjálfra.
Ragnar Arnalds fjármálaráð-
herra gaf raunar í umræðunni um
vantraustið góða mynd af því
Geir H. Haarde
„Það er stefna Hjörleifs
Guttormssonar að ríkiö
haldi áfram að stofna til
fyrirtækja, sem geta lent í
erfiðleikum sem þessum.
Það skiptir ekki máli,
hvort iðnaðarráðherra
kallar þetta innlenda eða
erlenda stóriðjustefnu.
Þetta er röng stefna.“
Hjörleifur Guttormsson
hvernig farið getur þegar íslenzka
ríkið er sjálft að vasast í áhættu-
rekstri af þessu tagi. Hann vék að
rekstrarerfiðleikum járnblendi-
verksmiðjunnar á Grundartanga,
sem er að meirihluta til í eigu
ríkisins en 45% í eigu erlends
samstarfsaðila, og sagði orðrétt:
„Ríkið verður nú með fárra
mánaða millibili að útvega tugi
milljóna í erlendum rekstrarlán-
um til að halda verksmiðjunni
gangandi. í september var með-
lagið frá ríkinu um 38 milljónir
króna og næsta meðlagsgreiðsla
sem leggja þarf fram þegar í þess-
ari viku nemur um 26 milljónum
króna — allt fengið að láni erlend-
is.“
Það er stefna Hjörleifs Gutt-
ormssonar að ríkið haldi áfram að
stofna til fyrirtækja sem geta lent
í erfiðleikum sem þessum. Það
skiptir ekki máli hvort iðnaðar-
ráðherra kallar þetta innlenda eð
erlenda stóriðjustefnu. Þetta er
röng stefna.
Rétt stefna er að hagnýta orku-
lindir landsins í samstarfi við þá
aðila, sem treysta sér til þess að
taka hina fjárhagslegu áhættu af
rekstrinum á eigin herðar, án þess
að íþyngja skattgreiðendum þessa
lands. Hagsmunir íslendinga fel-
ast í því að selja raforkuna, vinnu-
aflið við bygginguna og í rekstrin-
um og ýmsa þjónustu á sem hæstu
verði, en ekki í því að hætta harð-
fengnum fjármunum í einhverjum
áhættusamasta atvinnurekstri
sem fyrirfinnst.
Þetta — og ekkert annað — er
kjarni málsins.
Trúarbrögð en
ekki stjórnmál
Með því að leggja ekki miklar
fjárhæðir af almannafé í slík
fyrirtæki er líka hægt að beina
takmörkuðu fjármagni lands-
manna í^stærra mæli í virkjanirn-
ar sjálfár og koma þar mun meiru
^Hv^rk en ef fjármagninu er skipt
milli orkuvera og stóriðjufyrir-
tækja.
Um þetta meginatriði varðandi
eignaraðild að stóriðjufyrirtækj-
um er pólitískur ágreiningur.
Hjörleifur Guttormsson og skoð-
anabræður hans hafa bitið sig i
það viðhorf að hér á landi megi
helzt ekki undir neinum kringum-
stæðum stofna til atvinnurekstrar
í samstarfi við erlend fyrirtæki.
Ástæðurnar fyrir þessari afstöðu
eiga sennilega meira skylt við
frumstæð trúarbrögð en stjórn-
mál eða efnahagsmái og verður
ekki reynt að ráða frekar í þær
hér. Hitt er víst að öll skynsemis-
rök hníga í átt til þess að íslend-
ingar leiti heilbrigðs samstarfs
við aðrar þjóðir í orkunýtingar-
málum þannig að báðir hafi hag
af. Við getum lagt fram það sem
hér er gnótt af, þ.e. raforku og
traust vinnuafl, en aðrir það, sem
hér er hörgull á, þ.e. fjármagn.
Stefnubreytingar er þörf í þess-
um málum. Vonandi þarf ekki að
bíða hennar lengur en til næstu
kosninga.
rksmiAían á Rcydarfirði: . „ \
komið ábyrgðarleysi að
la áfram að hraða malinu
vc-rksmiðiunnar -
tt au um ----------.
ir Haarde, einn stjórnarmanna verksmiðjunnar
.tl.vio.MinJVMS.ii v > |
Z r,amk>rmduni »ð fynrb-ia**
íi ui k- -
* w-n-. H • fn-u '»*•." 1
JZZ. KIÉh Irrrt—
atjórnarinnar að.verð hrrfli húnað gJPJJ
m iðnaðarráft a*m .varar 24 mill é k lftwall
li. aem af full- atund Hvirt
yv vildi kiyra ajá. aft ófmrt ir f >«*'f"
fyrir aft gnlm álógur á Uati|{r.iftindur i land
nn hallankaiur iau. þvi auftvltaft
* vlé povirandi gri.fta.1 af aim.nnaféEnn onaur
„3r fulltrúi oniftjan Uk, t,l atarfa.
i virk aft akki virftur til rafmagn fyrtr
ntali vift blafta vrrk.miftjun. árift
*i „r „H*r ligu oryoti Allt •£"**£*
B fjármMf" aft fraatun þi-a mála. Þ*
r- X-MW"* taínlind.
/rSLfraS Si ^aarfr.Wukl.i'málm-
nuvirandi aft- virkamiftju “ .
... skvr*la um þitu v*ri hin.
vcpr I kift Ul lAnaAarráAhirr..
m!ft umþykkt .tjórnannnar o«
“r, .ft bifta n«ft umr«ftur
um málift un. ráfthirr. hifft. fanft
»*F332Er£
fyrata ofn virk.miftjunnar l nou
un 1986 Fnkari timaaetnmgar
virfti hin. v*«»r '•kn»r •*
• 1 1 ■■mrnni vift .toftu mark
•■‘•"■ÍSIÍÍ
'ZmfZS —ov'>
SsraSSsBs
,S”,..v"»44,‘'”í|4"í?
„i™d. v«i. til “"'■“''V,'? “
riw .'fl...-4*1* «»
virk.miftjunni verft, OW
raforkuvirft , -mrimi v.ft
Hm Álvirift vift Straum o(t
blindivark.miftjan vift Grundar
unga gnifta.