Morgunblaðið - 22.12.1982, Blaðsíða 22
Sparisjóður Hafnarfjarðar 80 ára í dag:
Atvinnusaga Haftiarfjarðar
og sparisjóðsins er samtvinnuð
„l>að er ekki hægt að skrifa atvinnusögu Hafnarfjarðar nema
skrifa sögu sparisjóðsins í leiðinni, og eins verður saga spari-
sjóðsins ekki skrifuð nema atvinnusagan verði skrifuð í leiðinni.
Þetta hvort tveggja er svo nátengt,“ sagði Guðmundur Guð-
mundsson, annar af sparisjóðsstjórum hjá Sparisjóði Hafnar-
fjarðar, er blaðamenn litu þar við í tilefni þess, að í dag, 22.
desember, eru 80 ár liðin frá stofnun sparisjóðsins. í Hafnarfirði
hefur reyndar verið starfandi sparisjóður allt frá árinu 1875 er
Sparisjóður Alftaneshrepps var stofnaður, en Hafnarfjörður var
þá í Álftaneshreppi. Sjóður þessi var starfræktur allt til ársins
1902, þó að síðustu níu árin af því tímabili hafi hann legið í dvala
og verið varðveittur hjá gjaldkera sjóðsins í Keykjavík. Ýmsar
ástæður munu hafa legið til þessa doða og mun ein hafa verið
sú, að erfið ár steðjuðu að Hafnfirðingum um þessar mundir,
fjárhagsörðugleikar, aflabrestur og fólki fækkaði í bænum. Um
aldamótin kom hins vegar fjörkippur í útgerð frá Hafnarfirði og
fólki tók að fjölga þar á ný. Islendingar eignuðust æ fleiri og
stærri þilskip og fjárhagsafkoma fór batnandi, enda vöruskipti
að minnka og „sauðagullið“ að koma til sögunnar.
Sparisjóður Hafnarfjarðar hefur
vaxið og styrkst með árunum og er
nú einn af stærstu sparisjóðum á
landinu. Höfuðstöðvarnar eru á
Strandgötunni, en í byrjun árs 1979
var opnað útibú í Norðurbænum, og
nú er í athugun hvar útibúi verður
bezt fyrir komið í Suðurbænum, en
leyfi hefur nýverið fengist fyrir úti-
búi þar. Jafnframt hefur sparisjóð-
urinn sótt um leyfi til að verzla með
gjaldeyri, og kváðust sparisjóðs-
stjórarnir vongóðir um að heimild
fengist til þess innan tíðar.
Sparisjóðurinn flutti í núverandi
húsnæði við Strandgötuna í des-
ember 1964, en fyrstu 62 starfsárin
var hann til húsa í leiguhúsnæði á
sex mismunandi stöðum í bænum.
Umskiptin voru mikil, bæði fyrir
viðskiptavini og starfsfólk, en nú er
svo komið að þrengslin eru orðin
mikil, og því í undirbúningi að
sparisjóðurinn geti fengið aðra hæð
sparisjóðshússins til eigin nota, og
er áætlað að hægt verði að taka
hæðina í notkun snemma næsta ár.
Þegar sparisjóðurinn flutti í eigið
hús 1964 voru starfsmenn sex, en nú
eru þeir samtals 47, þar af sjö í
útibúinu í Norðurbæ. Núverandi
sparisjóðsstjórar eru Guðmundur
Guðmundsson og Þór Gunnarsson
og útibústjóri Hildur Haraldsdótt-
ir.
þar á eftir urðu miklar umræður í
Hafnarfirði og á Álftanesi, sem
enduðu með því að hinum forna
Álftaneshreppi var skipt í tvennt,
Garðahrepp og Bessastaðahrepp og
var Hafnarfjörður upp frá því í
Garðahreppi. Ætla má að þessi
breyting sé m.a. orsök þess að nafni
sjóðsins var breytt í janúar 1884 og
nefndist hann „Sparisjóðurinn í
Hafnarfirði".
Stjórn Sparisjóðs Hafnarfjarðar, ásamt Þór Gunnarssyni sparisjóðsstjóra. Sitjandi eru (f.v.): Guðmundur Guð-
mundsson, Matthías Á. Mathiesen og Stefán Jónsson. Standandi (f.v.): Þór Gunnarsson, Guðmundur Árni Stefáns-
son og Arni Grétar Finnsson.
fjörð, og fengið áhrifamenn á
staðnum í lið með sér til að hrinda
þeirri hugmynd í framkvæmd.
Árangurinn af því undirbúnings-
starfi kom í ljós mánudaginn 22.
desember fyrir 80 árum, er 10
Hafnfirðingar komu saman til
fundar og stofnuðu Sparisjóð Hafn-
arfjarðar. Tók hinn nýstofnaði
sjóður við eignum og skuldum
Sparisjóðsins í Hafnarfirði og hóf
þegar starfsemi sína, en fyrstu
lánveitingar úr sjóðnum fóru samt
ekki fram fyrr en á stjórnarfundi
hinn 4. febrúar 1903. Á þeim fundi
var jafnframt ákveðið að sparisjóð-
urinn skyldi vera opinn einu sinni í
viku kl. 4 til 5.e.h. á mánudögum og
einnig samþykkt að kaupa læstan
járnkassa undir peninga og skjöl
sjóðsins.
.(Aft *ta »'■« tTut•
j/x /XUf-W
, rfi'tlSf* - éýé.—
. 1 *€?///+*+ - /W0- —
M /j" /fM. - /JJC /f
S ZStJ/ S)
yi/ ~ . . /(//S.JZ
— . y ýtftP -.
- ________________ . fV y/
Jf%t /(///'/> - /fJ/J.M
/<%4 /f/xt
■ 22^^
Fyrsta opnan í fyrstu sparisjóðsbók, sem stofnuð var Fjárhagsreikningar Sparisjóðsins í Hafnarfirði við
við Sparisjóð Hafnarfjarðar. afhendingu sjóðsins til Sparisjóðs Hafnarfjarðar í
árslok 1902.
Aðdraganda að stofnun Spari-
sjóðs Hafnarfjarðar má rekja til
ársins 1875, en 27. nóvember það ár
var Sparisjóður Álftaneshrepps
stofnaður í Hafnarfirði. Næstu árin
Árið 1893 stöðvaðist starfsemi
sjóðsins að mestu, þar sem gjald-
keri hans, Christian Zimsen flutti
til Reykjavíkur og sjóðurinn með
honum.
Haustið 1899 flutti Páll Einars-
son til Hafnarfjarðar og er talið að
hann hafi verið aðal hvatamaður að
stofnun sparisjóðsins fyrir Hafnar-
Stofnendur 10
Páll Einarsson, sem að framan er
getið, var skipaður sýslumaður í
Gullbringusýslu haustið 1899 og.
flutti þá til Hafnarfjarðar, en 1908