Morgunblaðið - 25.01.1983, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 25. JANÚAR 1983
37
nokkur sumur fyrir Norðurlandi.
Hann ætlaði að verða málari og
hóf nám í þeirri iðn hjá Guðna
Magnússyni en varð að hætta
vegna ofnæmis fyrir þeim sterku
efnum sem þá voru í málningunni.
Árið 1944 réðst Benedikt til
lögreglunnar í Keflavík, þá var
sóst eftir afburðamönnum til
þeirra starfa, og var það engin
dans á rósum á þeim árum, að
gegna slíkum störfum. Þegar
ríkislögreglan á Keflavíkurflug-
velli var stofnuð árið 1947 réðst
Benedikt þangað, fyrst sem varð-
stjóri og síðar árið 1951 sem yfir-
lögregluþjónn og gegndi því starfi
til dauðadags.
Hann stundaði nám í Banda-
ríkjunum, útskrifaðist úr herskóla
Bandaríska flughersins árið 1954
var síðan við nám hjá dönsku
ríkislögreglunni árið 1961, sótti
ýmis fræðslu- og þjálfunarnám-
skeið, sem viðkomu starfi hans,
tók þátt í stjórnmálum á sínum
yngri árum, var formaður Sjálf-
stæðisfélags Keflavíkur og vara-
bæjarfulltrúi í nokkur ár.
Benedikt var slíkur elju- og af-
kastamaður að það var með fá-
dæmum, hann gat aldrei verið
iðjulaus í frístundum sínum.
Hann byggði m.a. þrjú tveggja
hæða hús í Keflavík, það lék allt í
höndunum á honum, hann byggði
þriggja stafgólfa baðstofu í göml-
um stíl á baklóð húss síns að
Hringbraut 65, kom sér þar upp
sínu eigin byggðasafni, hann
smíðaði sumarbústað við Þing-
vallavatn, og eftir að þau hjónin
fluttust að Lyngbrekku 19 smíðaði
hann að mestu leyti tvo báta þar á
hlaðinu.
Þeir sem leið hafa átt um Kefla-
víkurveginn síðustu ár hafa ef-
laust tekið eftir fallegum bát sem
legið hefur í lóni þar sem sumar-
bústaðirnir eru í Hvassahrauni,
það er seinni báturinn sem Bene-
dikt smíðaði, allt handbragð og
frágangur við þau smíði bar vott
um útsjónarsemi, allt handbragð
og frágangur við þá smíð bar vott
um útsjónarsemi, vandvirkni og
snyrtimennsku. Eg spurði hann
einu sinni þegar hann var að
smiða bátinn, hvað hann ætti að
heita. Pípa-Lúk eins og báturinn
sem ég átti áður, ég lét hann heita
í höfuðið á dóttur danska rithöf-
undarins Peter Freuchen, sem ég
dái mikið, þetta er grænlenska og
þýðir „lítil stúlka". Benedikt hafði
nú hugsað sér að fara að njóta efri
áranna og ætlaði að skreppa út á
sjó þegar tími gæfist til, en það
fór á annan veg. Benedikt var
tvíkvæntur, fyrri kona hans var
Lilja Jóhannsdóttir, þau slitu
samvistum árið 1952. Þau áttu tvo
syni, Þorvald vélstjóra sem býr í
Reykjavík, hann á tvö börn, og
Benedikt Rúnar húsasmið sem býr
í Keflavik, kvæntur Hrefnu Sig-
urðardóttur og eiga þau 3 börn.
Seinni kona Benedikts er Sigríður
Guðmundsdóttir, þau voru gefin
saman í hjónaband 17. júlí 1954.
Sigríður og Benedikt eignuðust
tvær dætur, Sigrúnu Ingibjörgu,
Fæddur I. júlí 1895
Dáinn 17. janúar 1983
Nú er hann elsku afi dáinn. Það
er erfitt að trúa því að hann hafi
verið kallaður á burt. Svo stórt
skarð verður eftir á Mýró, sem
aldrei verður fyllt. Alltaf hefur
maður hugsað til þess að þarna
verði þau afa og amma í húsinu
sínu á Mýró, þar sem börnin uxu
upp og barnabörnin þekktu og
barnabörnunum leið vel og voru
svo ánægð. Kristján Júlíus
Sveinbjörnsson, sem aldrei var
kallaður langafi, því svo ungur var
hann í anda og glaður og náði svo
vel til okkar allra. — Hann var
gjaldkeri hjá Heimilistækjum hf.
Hún er gift Þórði Jónssyni lög-
regluþjóni, þau eru búsett í
Reykjavík, og Kristínu, sem er að
læra uppeldisfræði í Svíþjóð, hún
er heitbundin Svía, Ulf Anders-
son. Sigríður átti tvö börn frá
fyrra hjónabandi, Margréti Ragn-
arsdóttur sem er gift Albert Sæ-
vari Guðmundssyni múrarameist-
ara og eiga þau 4 börn, þau eru
búsett í Kópavogi, og Guðmund
Örn Ragnarsson sem starfar á
reikningsstofnun Húsavíkurbæj-
ar, hann er giftir Óiínu Erlends-
dóttur og eiga þau 2 börn. Margrét
og Guðmundur Örn ólust upp hjá
þeim Sigríði og Benedikt ásamt
hinum börnunum fjórum.
Kynni okkar Benedikts hófust
árið 1970, þegar frímúrarar hér á
Suðurnesjum stofnuðu með sér fé-
lagsskap. Af skiljanlegum ástæð-
um mundi mér vefjast tunga um
tönn ef ég ætti á þessum vettvangi
að skýra nánar frá því, það var
mannbætandi fyrir hvern þann
sem átti þess kost að kynnast
Benedikt, starfa með honum ræða
við hann um heima og geima og
skiptast á skoðunum um ólíkustu
efni. Eg er viss um að ég tala fyrir
hönd allra félaga minna hér syðra,
þegar ég fullyrði að það skarð,
sem nú var höggvið í raðir okkar,
verður aldrei fyllt að fullu.
Hinir fjölmörgu vinir og sam-
ferðamenn Benedikts minnast
hins fasta og ákveðna handtaks
hans, sem alltaf fylgdi hlýtt og
vingjarnlegt bros. Nú þegar leiðir
skilur þakka ég mínum vini allar
ógleymanlegar samverustundir.
Ég sendi þér, Sigríður mín, börn-
um ykkar, systkinum, öllum ætt-
ingjum og vinum hugheilar
samúðarkveðj ur.
Guð blessi ykkur öll.
Jóhann Líndal
Benedikt Þórarinsson, yfirlög-
regluþjónn á Keflavíkurflugvelli,
lést í Borgarsjúkrahúsinu í
Reykjavík að morgni sunnudags-
ins 16. janúar sl., eftir samfellda
sjúkrahúsvist þar frá þvi í sept-
embermánuði síðastliðnum. Verð-
ur útför hans gerð frá Dómkirkj-
unni í Reykjavík í dag.
bara afi á Mýró, en þegar aldurinn
er orðinn hár og við veikindi að
stríða, þá samgleðst maður afa að
vera búinn að öðlast eilífan frið.
Afi giftist ömmu, Guðrúnu
Bjarnadóttur, sem nú liggur á
Landspítalanum, fyrir rúmum 60
árum. En amma er sterk og dugleg
og skilur tilgang lífsins svo vel. —
En því er öðruvísi farið með litlu
barnabörnin, þeim gengur illa að
skilja að það er enginn afi lengur
á Mýró, enginn afi til að segja
þeim hvar nammidósin hennar
ömmu sé, sem alltaf var full af
kandís, og enginn afi til að hlæja
með lengur.
Ég vil með örfáum orðum minn-
ast þessa mæta drengs, en við vor-
um samstarfsmenn um tæplega
aldarfjórðungs skeið.
Benedikt var fæddur í Keflavík
25. janúar 1921. Voru foreldrar
hans hjónin Þórarinn Eyjólfsson,
trésmiður og Elínrós Benedikts-
dóttir, ljósmóðir. Ekki kynntist ég
foreldrum hans, en tjáð er mér, að
þau hafi bæði verið mannkosta-
fólk, hvort á sinn hátt.
Foreldrar Benedikts munu hafa
átt ættir að rekja í sinn hvorn
landshlutann, faðirinn sunnan
heiða en móðirin í Þingeyjarsýslu
og Eyjafjörð. Þau munu þó hafa
búið mestan sinn búskap í Kefla-
vík, þar sem Benedikt ólst upp og
átti sitt heimili, þar til fyrir
nokkrum árum að hann flutti með
fjölskyldu sinni að Lyngbrekku 19,
Kópavogi.
Að venju og háttum þess tíma
er Benedikt ólst upp á, sat vinnan,
sem öflun lifibrauðs, í fyrirrúmi.
Benedikt gekk því á uppvaxtarár-
um sínum til allrar algengrar
vinnu bæði til sjós og lands, unz
hann réðst sem lögreglumaður í
Keflavík árið 1944. Hann hóf síðan
störf við löggæzlu á Keflavíkur-
flugvelli árið 1948 og var skipaður
fyrsti yfirlögregluþjónn þar árið
1951. Því starfi gegndi hann síðan
samfellt þar til síðastliðið haust,
er hann varð að hverfa frá störf-
um sakir veikinda þeirra, er til
láts hans leiddu.
Eins og áður er getið, sá hörð
lifsbarátta til þess, að skólaganga
Benedikts varð ekki löng frekar en
hjá þorra ungmenna á þeim tíma.
Af kynnum mínum af Benedikt, er
mér þó nær að halda að lærdómur
samfara skólagöngu hefði hentað
honum vel sakir eðlisnæmi og
fróðleiksfýsnar hans. Enda var
Benedikt vel lesinn og fróður, sér-
staklega um ýmsan þjóðlegan
fróðleik og minjar. Átti hann mik-
ið og gott safn gamalla muna og
kunni góð skil á notagildi þeirra
og sögu. Þá var Benedikt hag-
mæltur vel, en flikaði því ekki,
þannig að fáum var það kunnugt
sem skyldi.
Benedikt var hið mesta ljúf-
menni í allri daglegri umgengni,
en fastur fyrir ef á hann var geng-
ið.
Hann átti gott með að stjórna
mönnum og var skjótur til ákvarð-
ana þegar svo bar við. Kæmi til
þess, að lögreglan þyrfti að hafa
afskipti af óeirðamönnum eða
hópum, mátti ávallt treysta því,
að Benedikt stæði í forsvari fyrir
sinum mönnum og tæki á málun-
um með festu og einurð.
Benedikt var í hærra lagi og
spengilega vaxinn. Göngulag hans
var fyrirmannlegt, og klæddur í
einkennisbúning, leyndi sér ekki
að þar fór maður sem kunni að
bera sig svo sómi var að.
Ég átti því láni að fagna að
koma á heimili Benedikts og eig-
inkonu hans, Sigríðar Guð-
mundsdóttur, bæði þegar þau voru
búsett í Keflavík og í Kópavogi.
Bar heimilisbragur allur vott um
Ég bið góðan Guð að styrkja
ömmu og alla ættingja okkar, sem
nú í dag kveðja afa.
snyrtimennsku og smekkvísi hús-
ráðenda og haga hönd húsbónd-
ans.
Mér er tjáð af þeim sem betur
til þekktu, og kemur mér ekki á
óVart af daglegum áralöngum
kynnum af Benedikt, að hann hafi
verið sérstaklega umhyggjusamur
heimilisfaðir. Samtímis voru á
heimili þeirra sex börn, tvö af
fyrri hjónaböndum hvors hjón-
anna og tvær yngri dætur sem þau
áttu saman. Er haft eftir nákunn-
ugum heimilisvini þeirra hjóna, að
vísu í gamni sagt, að Benedikt
hlyti að vera þess óvitandi hvert
barnanna hann ætti, vegna þess
jafnræðis í umhyggju, sem hann
auðsýndi þeim öllum. Þetta segir
sína sögu um hvern mann Bene-
dikt hafði að geyma. í starfi
gegndi sama máli. Hann var rétt-
sýnn gagnvart undirmönnum og
öðrum sem undir hann þurftu að
sækja og trúr húsbændum sínum.
Ekki má skilja hið síðastnefnda
svo að Benedikt hafi viljað sýna
undirlægjuhátt gagnvart þeim,
sem yfir hann voru settir. Slík
framkoma var honum víðs fjarri
og alger andstæða við skaphöfn
hans. Hann var hreinskiptinn
jafnt í orðum sem athöfnum,
gagnvart hverjum sem í hlut átti,
og hélt fram skoðun sinni af festu
en þó af meðfæddri prúðmennsku.
Honum var annt um stofnun þá
sem hann starfaði við og vildi veg
hennar sem mestan jafnt út á við
sem inn á við.
Með Benedikt Þórarinssyni er
genginn góður og gegn drengur,
sem samstarfsmenn hans við lög-
reglustjóraembættið á Keflavík-
urflugvelli minnast með hlýju og
virðingu. Við samstarfsmenn hans
sendum fjölskyldu hans innilegar
samúðarkveðjur.
Þorgeir Þorsteinsson
Minningar um liðnar samveru-
stundir skutu upp kollinum að
morgni 16. janúar sl. er mér var
færð andlátsfregn Benedikts J.
Þórarinssonar yfirlögregluþjóns á
Keflavíkurflugvelli. Fyrir tæpum
tveimur árum varð ég þeirrar
gæfu aðnjótandi að kynnast þeim
heiðursmanni er í dag er til mold-
ar borinn. Ég hafði kynnst ungri
stúlku sem vildi kynna mig fyrir
foreldrum sínum og er ég steig út
úr bílnum við Lyngbrekku 19 í
Kópavogi átti ég fremur von á að
hitta fyrir mann er væri að slá
túnflötinn eða taka til í bílskúrn-
um heldur en stórhuga er byggði
bát svo langt uppi á landi. Að sjá
þrekinn og kraftmikinn mann
saga og slá til kjörvið úr eik
minnti mig óneitanlega á þá
ímynd er ég gerði mér af Nóa
gamla í Biblíunni. Iðinn og
fyrirhyggjusamur að sóa ekki
tíma sínum, heldur nota hann til
að skapa varanlegan hlut er stæði
mannsaldur og væri gagnlegur
þeim er notaði, staðfesti þann hug
að enn væru atorkumenn á ís-
landi. „Komdu sæll,“ þróttmikil
röddin, hlýleikinn í þéttu og
ákveðnu handabandinu, roðinn í
kinnum og frískleiki þessa útit-
ekna manns vakti þrá í brjósti
mér. Ekki vissi ég þá að Pipalúk
III, GK-39, 5 tonna báturinn, yrði
seinasta stórvirki Benedikts, en
auk bátsins standa 2 hús í Kefla-
vík og þrír bátar hver öðr-
um stærri, en glæsilegastur er sá
síðasti, meistarastykkið er nú
liggur í nausti í Njarðvík. Bátinn
góða ætlaði Benedikt að nota til
róðra þegar hann kæmist á eftir-
laun, „maður skreppur í róður og
nær sér í soðið" var viðkvæðið hjá
Benedikt er hann var inntur eftir
því hvað hann ætlaði með bátinn.
Ekki er hægt að minnast Bene-
dikts án þess að nefna hvatann að
fyrstu húsbyggingu hans, Sigríði
Guðmundsdóttur. Henni kynntist
Benedikt í Reykjavík 1954 nokkru
áður en hann hélt til Bandaríkj-
anna til sex mánaða náms í flug-
herskóla þar. „Ég byggi einbýlis-
hús í Keflavík og kem svo og sæki
þig eftir ár,“ sagði hann. Sigríði
leist nú ekki meir én svo á uppá-
stunguna, að hún samþykkti hana
ef Benedikt stæði við loforðið um
húsið. Ári seinna kom Benedikt til
Reykjavíkur að sækja konuefnið
sitt, búinn að vera við nám í
Bandarikjunum og reisa hús við
Hringbraut í Keflavík. Með glæsi-
brag og reisn bjó Sigríður þeim
fallegt heimili og skjól þeim er
þangað leituðu. Til að njóta
sumarsins og samveru fjölskyld-
unnar byggði Benedikt sumar-
bústað við Þingvallavatn, þangað
leituðu þau hjónin oft í friðsæld-
ina og kyrrðina frá bæjarskarkal-
anum og komu einatt endurnærð
og glöð til baka. Ef ekki gaf á sjó-
inn og enginn var til að fara í
bústaðinn hélt Benedikt í laxveiði
með félögum sínum og ef veiðin
brást bætti hann fjölskyldunni
það upp með kjarnyrtum og
skemmtilegum veiðisögum.
Benedikt J. Þórarinsson var
fyrsti yfirlögregluþjónninn á
Keflavíkurflugvelli, skipaður í það
embætti 1951 og gegndi því starfi
til dauðadags. Hann hafði allt sem
yfirmaður þarf til að bera, útsjón-
arsamur og snöggur til úrræða,
röddin þróttmikil, og hann var fé-
lagi sínum undirmönnum. Bene-
dikt þjálfaði menn sína í heiðurs-
vörð þeim erlendu gestum er
hingað komu i opinberar heim-
sóknir, þeir voru margir heiðurs-
verðirnir er hann stjórnaði og með
hóp samstilltra lögreglumanna á
bak við sig brá aldrei fölva á mót-
tökuathafnirnar. Þess má einnig
geta að Benedikt lét breyta gömlu
harðflibbalögreglujökkunum, nýir
lögreglujakkar opnir í hálsinn,
þægilegir íveru og snyrtilegir voru
teknir í notkun á Keflavíkurflug-
velli. Þetta þótti djarft tiltæki og
byltingarkennd nýjung því þá var
brotin gömul hefð íhaldseminnar í
fataburði lögreglunnar. Nú eru
slíkir búningar notaðir sem hefð-
bundinn einkennisfatnaður lögr-
eglumanna hér á landi.
Fyrir um einu ári kenndi Bene-
dikt sér fyrst þess sjúkdóms er
leiddi hann til dauða. Inniveran
varð löng og rúmlegan erfið, það
var honum erfitt að beiða sér að-
stoðar sem aldrei hafði kennt sér
meins. Móttökurnar sem Benedikt
veitti mér voru samt innilegar og
var einstaklega gaman að rabba
um heima og geima við hann, fróð-
ur hugur og frásagnarmátinn var
slíkur að mér gleymast seint ævi-
sögubrotin, veiðisögurnar og erf-
iðleikar við framkvæmd á ýmsu
varðandi bátasmið og fleira er
hann gerði með djörfung. í ágúst
sl. gekk ég að eiga yngstu dóttur
Benedikts, Sigrúnu, og brá skugga
á þá gleði sem annars var, að
Benedikt lá sjúkur á spítala og gat
ekki leitt dóttur sína að altarinu,
þótti honum það miður því hann
hlakkaði til að ganga inn kirkju-
gólfið klæddur í kjól og hvítt,
reistur og stoltur faðir að fram-
fylgja einni af dyggðunum sjö, að
gefa öðrum hluttekt í því er hon-
um var kært.
Ég votta tengdamóður minni,
Sigríði Guðmundsdóttur, og fjöl-
skyldu mína dýpstu samúð um leið
og ég bið góðan Guð að blessa og
vernda þann mann er nú hefur
byrjað gönguna miklu.
Þórður Jónsson
ATHYGLI skal vakin á því, að afmælis- og minn-
ingargreinar verða að berast blaðinu með góðum
fyrirvara. Þannig verður grein, sem birtast á í mið-
vikudagsblaði, að berast í síðasta lagi fyrir hádegi á
mánudag og hliðstætt með greinar aðra daga. í
minningargreinum skal hinn látni ekki ávarpaður.
Þess skal einnig getið, af marggefnu tilefni, að frum-
ort ljóð um hinn látna eru ekki birt á minningar-
orðasíðum Morgunblaðsins. Handrit þurfa að vera
vélrituð og með góðu línubili.
Kveðjuorð:
Kristján Júlíus
Sveinbjörnsson
Gulla