Morgunblaðið - 01.02.1983, Blaðsíða 26

34
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 1. FEBRÚAR 1983
VIÐSKIPTI
VIÐSKIPTI - EFNAHAGSMÁL - ATHAFNALÍF
Umsjón: Sighvatur Blöndahl
Alþjóða gjaldeyrissjóðurinn:
Argentínumenn
fá 2,2 milljarða
dollara lán
TILKYNNT var í Washington í vikunni, að Alþjóða gjaldeyrissjóðurinn hefði
ákveðið að lána Argentínumönnum 2,2 milljarða Bandaríkjadollara, vegna
stöðugt versnandi efnahagsástands í landinu.
Efnahagsástandið er sérstak-
lega slæmt um þessara mundir
vegna síminnkandi útflutnings-
tekna landsmanna.
Lánið verður greitt út á næstu
15 mánuðum, en Argentínumenn
fá þegar liðlega 530 milljónir doll-
ara til ráðstöfunar, til að hrinda í
framkvæmd endurreisnaráætlun
sinni.
Eins og áður sagði eru það sí-
minnkandi útflutningstekjur
Argentínumanna, sem hafa gert
stjórnvöldum erfitt fyrir, að auk
þess má nefna, að verðbólguhrað-
Um 57,5% gjald-
eyristekna inn
vegna sjávarafurða
UM 57,5% gjaldeyristekna þjóðarinnar komu inn vegna sölu á sjávarafurð-
um á árinu 1981 og er það sama hlutfall og árið 1980. Hins vegar ef litið er
lengra aftur í tímann, eða aftur til ársins 1970 var þetta hlutfall um 48%.
Hlutur iðnaðarvara í gjaldeyris-
öflun þjóðarinnar á árinu 1981 var
um 14,1% og hafði hlutfall þeirra
heldur minnkað frá árinu 1980,
þegar það var um 16,6%. Hins
vegar var hlutfall iðnaðarvara ár-
ið 1970 aðeins 10%.
Hlutfall landbúnaðarvara var á
árinu 1981 um 1,0%, og hafði
lækkað úr 1,3% árið 1980. Hlutur
landbúnaðarvara var hins vegar
mun meiri árið 1970, eða um 4% af
heildinni.
Hlutfall svokallaðra „annarra
vara“ var um 0,8% árið 1981 og
hafði fallið úr 1,3% á árinu 1980.
Hins vegar var hlutur „annarra
vara“ árið 1970 um 2,0%.
Gjaldeyrisöflun vegna vara al-
mennt var því um 73,4% á árinu
1981 og hafði fallið úr 76,7% á ár-
inu 1980. Hins vegar ef litið er til
ársins 1970 var þetta hlutfall um
61%.
Hlutfall þjónustu í gjaldeyris-
öflun var á árinu 1981 um 26,6%,
en var til samanburðar um 23,3%
á árinu 1980. Hins vegar ef litið er
til ársins 1970, þá var hlutfall
þjónstu um 39%.
Þegar talað er um þjónustu er
átt við tekjur af samgöngum,
varnarliðinu, ferðalögum, trygg-
ingum, vöxtum og fleiru.
inn í Argentíunu er nú í námunda
við 200%.
Auk lánsins frá Alþjóða gjald-
eyrissjóðnum fengu argentínsk
stjórnvöld nýlega 1,1 milljarð doll-
ara að láni frá ýmsum viðskipta-
bönkum til skamms tíma. Auk
þess standa yfir viðræður stjórn-
valda við ýmsa viðskiptabanka um
lán til lengri tíma, að upphæð 1,5
milljarðar dollara. Þess má loks
geta, að Argentínumenn skulduðu
Alþjóða gjaldeyrissjóðnum ekkert
fyrir lántökuna nú.
Innflutnmgur jókst um 80% í nóvembermánuði sl.;
Aukningin tímabilið
janúar — nóvember 62%
*
— Utflutningur jókst aö verðmæti um 28% janúar — nóvember
VERÐMÆTI innflutnings fyrstu ell-
efu mánuðina á sídasta ári var lið-
lega 10.508 milljónir króna, borið
saman við liðlega 6.487 milljónir
króna á sama tíma árið 1981. Verð-
mætaaukningin milli ára er því tæp-
lega 62%, sem er nokkurn veginn í
takt við almennar verðlagsbreyt-
ingar í landinu á þessu tímabili.
Verðmæti innflutnings í nóv-
embermánuði var liðlega 1.378
milljónir króna, borið saman við
liðlega 763,6 milljónir króna á
sama tíma árið 1981. Þar er verð-
mætaaukningin milli ára tæplega
80,5%. Því má skjóta inn í, að
hækkun á meðalgengi Bandaríkja-
dollars frá nóvember 1981 til nóv-
ember 1982 er liðlega 101%.
Verðmæti útflutnings íslend-
inga fyrstu eliefu mánuðina á síð-
asta ári var liðlega 7.254 milljónir
króna, borið saman við tæplega
5.656 milljónir króna á sama tíma
árið 1981. Verðmætaaukningin
milli ára er því liðlega 28%, sem
er mun minni hlutfallslega, en al-
mennar verðbreytingar í landinu.
Verðmæti útflutningsins í nóv-
embermánuði sl. var liðlega 933,6
milljónir króna, borið saman við
um 735 milljónir króna á sama
tíma árið 1981. Verðmætaaukn-
ingin milli ára er þar því aðeins
27%.
Vöruskiptajöfnuður lands-
manna var mjög óhagstæður
fyrstu ellefu mánuðina á síðasta “
ári, eða upp á tæplega 3.253,8,
milljónir króna, sem er sem hlut-
fall af heildarútflutningi um 45%.
Vöruskiptajöfnuðurinn var
óhagstæður um liðlega 444,6 millj-
ónir króna í nóvembermánuði ein-
um, en það sem hlutfall af heildar-
útflutningi í mánuðinum er tæp-
lega 48%.
Japanskir bílaframleiðendur:
Samdráttur í útflutningi
í fyrsta sinn í 20 ár
Bflaútflutningur japanskra fram-
leiðenda dróst saman á síðasta ári í
fyrsta sinn síðustu 20 árin, í kjölfar
metárs, sem var árið 1981, sam-
kvæmt upplýsingum samtaka fram-
leiðenda.
Talsmaður samtakanna sagði
aðalástæðuna fyrir þessum sam-
drætti vera erfiðari markaðsað-
stæður í Bandaríkjunum og Evr-
ópu, en um 60% af öllum bílaút-
flutningi Japana fer til þeirra
svæða. Erfiðleikarnir hafa m.a.
skapazt vegna innflutningshafta í
Bandaríkjunum og í löndum
Efnahagsbandalags Evrópu, EBE.
Auk erfiðra markaðsaðstæðna
sagði talsmaðurinn hinn almenna
efnahagssamdrátt í heiminum
hafa haft sitt að segja til að gera
málið erfiðara.
Heildarútflutningur japanskra
bílaframleiðenda á síðasta ári var
um 5,59 milljónir bíla, en það er
um 7,6% færri bílar en á árinu
1981, en þá voru fluttir út tæplega
6,05 milljónir.
Á síðasta ári voru fluttir út
3.770.036 fólksbílar, sem er 4,5%
samdráttur frá fyrra ári. Alls
voru fluttir út 1.773.547 flutninga-
og vörubílar, en þar er samdrátt-
urinn frá fyrra ári nokkru meiri,
eða 12,1%. Mestur varð þó sam-
drátturinn hlutfallslega í útflutn-
ingi á stærri fólksflutningabílum,
eða 44,4% milli, ára. Alls voru
fluttir út 46.890 slíkir bílar á síð-
asta ári.
Bflaeign þjóða heims:
íslendingar
í efsta sæti
Evrópuþjóðanna
„Ef litjð er á skýrslu um bflaeign nokkurra landa 1. janúar 1982 þá kemur
í Ijðs að ísland er þar í 5. sæti á eftir Bandaríkjunum, Kanada, Nýja Sjálandi
og Ástralíu. Á árinu 1982 voru fluttar inn 9.843 nýjar bifreiðar, eða svo til
alveg jafn margar bifreiðar og á árinu á undan. Á árinu 1982 voru fluttir inn
aðeins fleiri notaðir bflar heldur en árið áður þannig að heildarinnflutningur
árið 1982 var 10.500 bflar eða rúmlega 100 bflum fleiri en árið áður“, sagði
Jónas Þór Steinarsson, framkvæmdastjóri Bflgreinasambandsins í samtali
við Mbl.
Bæði árin voru fluttir inn um
8.500 nýir fólksbílar og má reikna
með að bílafjöldinn nú í ársbyrjun
pr. íbúa sé heldur meiri en í fyrra
þannig að verið getur að við höf-
um eitthvað nálgast Kanada,
Ástralíu og Nýja Sjáland í fjölda
fólksbíla þó svo að tölurnar frá
þeim löndum séu reyndar eldri eða
frá ársbyrjun 1981 og frá miðju
ári 1981. Nokkur munur virðist
vera á heildarbílaeign þar sem
fleira er í þessum löndum af öðr-
um bílum s.s. vörubílum og fólks-
flutningabílum heldur en hér.
Þannig virðist að við séum í 5.
sæti af þessum löndum í bílaeign
og einnig að ísland sé hæst
Evrópulanda skv. þessum tölum.
Eitt verður þó að hafa í huga, að
töluvert af þeim bílum, sem á skrá
eru, eru alls ekki í notkun eða
orðnir ónytir en ekki verið teknir
af skrá. Hvað þetta er mikið er
ekki vitað, en á þessu ári á að vera
hægt, a.m.k. fyrir Reykjavík, að
sjá hve mikill hluti bíla á skrá í
Reykjavík hefur komið í skoðun
1982 og sjá þannig hver raun-
verulegur fjöldi bíla er.
Erlendis hefur verið nokkuð erf-
itt að fá menn til að afskrá bíla, og
jafnvel eru lögð gjöld á bíla sem
endurgreiðast þegar þeir eru af-
skráðir, en skráning og úrvinnsla
þar er fullkomnari en hér þannig
Jónas Þór Steinarsson, fram-
kvæmdastjóri Bflgreinasambands-
ins.
að gera má ráð fyrir meiri skekkju
hér á landi.
Eins og að framan segir fæst
nánari vitneskja um þetta síðar á
árinu, en mismunur á skráðum og
raunverulegum fjölda bíla hefur
veruleg áhrif á spá um bílafjölda
og þróun hans og spár um bíla-
innflutning á grundvelli slíkra
upplýsinga og upplýsinga um af-
skráningu og meðalaldur.
COrl.ii' •* :: (i(A 'ímiM •'».« i.i