Morgunblaðið - 25.02.1983, Blaðsíða 25
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 25. FEBRÚAR 1983
25
matsmönnum kleift að notfæra sér
nýjustu tækni við störf sín.
Ferskfiskdeild verður mikilvæg
og umfangsmikil áfram vegna
þeirra aðstæðna sem ríkja hér á
landi. Ferskfiskmálin eru verulega
frábrugðin afurðamatsmálum, ekki
síst vegna þess, að með fersfiskmati
er lagður grunnur að verðlagningu
hráefnis, sem er viðkvæmt tog-
streitumái milli kaupenda og selj-
enda og hefur bein áhrif á tekjur
sjómanna.
Hreinlætis- og búnaðarmál fiski-
skipa og fiskmóttaka eru náskyld
gæðamálum fersks fisks. Því er
eðlilegt að sú starfsemi heyri undir
ferskfiskdeild ekki sízt vegna
möguleika á sveigjanlegri nýtingu
starfsliðs.
Um grein þá, sem fjallar um leyf-
issviptingu segir í greinargerðinni:
í þessari grein er gert ráð fyrir,
að ferskfiskdeild geti stöðvað mót-
töku eða bannað vinnslu, ef fæði
hráefnis fullnægja ekki kröfum.
Með þessu er valdsvið ferskfisk-
deildar að þessu leyti skýrt afmark-
að. Lög um Framleiðslueftirlit sjáv-
arafurða gera ráð fyrir stöðvunar-
valdi vegna aðfinnsluverðs ástands
fiskiskipa, flutningatækja, vinnslu-
stöðva, hráefnis eða afurða. í frum-
varpi þessu er verkaskipting milli
ferksfisk- og afurðadeildar skil-
greind í þessum efnum. Gert er ráð
fyrir sérstöku framleiðsluleyfi sbr.
17. gr. í frumvarpinu, sem unnt er
að veita og taka af framleiðendum
eftir sérstökum reglum.
Þó getur ástand hráefnis verið
þannig, að sérstakt tilefni sé talið
til stöðvunar vinnslu, en stöðvun-
arvaldinu fylgir skylda sú að úr-
skurða í hvaða vinnslu megi nýta
fiskinn.
í 17. grein laganna er nýmæli um
að fiskvinnsla til útflutnings verður
háð leyfum sjávarútvegsráðuneyt-
isins. Leyfis er nú eingöngu krafist
til skelfisk- og rækjuvinnslu sbr.
lög nr. 12/1975, en ýmsar veiðar
hafa um árabil verið leyfisbundnar
t.d. veiðar á rækju, sild og humri,
þorski í net o.s.frv. Markmiðið er að
auðvelda ráðuneytinu að beita að-
ferðum til að stýra vinnslu og við-
halda gæðum á sama hátt og veiði-
leyfi hafa reynst árangursrík við
fiskveiðistjórnun. Framleiðslu-
leyfið kemur ekki í stað vinnsluleyf-
is þess, sem er gefið út af hreinlæt-
is- og búnaðardeild Framleiðslu-
eftirlitsins.
Á fyrrnefndum blaðamannafundi
var sjávarútvegsráðherra spurður
hvort þessi breyting á lögunum
hefði f för með sér fjölgun eða
fækkun starfsmanna i eftirliti af
hálfu hins opinbera. Svaraði ráð-
herra því til, að það væri ekki ljóst.
Búast mætti við fjölgun vegna
ferskfiskmatsins, en spurninga-
merki væri við þróun afurðaeftir-
litsins.
Á fundinum kom fram, að sjávar-
útvegsráðuneytið hefur ákveðið að
standa fyrir fræðslu- og kynn-
ingarstarfi fyrir bættum gæðum ís-
lenzkra sjávarafurða og réði ráðu-
neytið Jóhann Briem til þess að
annast skipulag og stjórn þess
verkefnis. I upplýsingum frá ráð-
herra segir að ljóst sé að með öllum
ráðum verði að ná sem mestum
verðmætum úr aflanum. Núverandi
aðstæður séu þannig að mikil eftir-
spurn sé eftir fiskafurðum í háum
gæðaflokkum, en slæmar mark-
aðshorfur fyrir framleiðslu úr lægri
gæðaflokkum hráefnis.
Fræðslu- og kynningarstarfsem-
inni verður þannig háttað að gert
verður fræðsluefni með margvísleg-
um hætti fyrir starfandi fólk í sjáv-
arútvegsframleiðslu. Jafnframt
verður fréttamönnum gefinn kostur
á að kynnast aðstæðum og neyzlu-
venjum í helztu markaðslöndum og
þeim vandamálum, sem við er að
glíma. Jóhann Briem sagði, að út-
búið yrði efni á myndböndum fyrir
sjómenn, starfsfólk í fiskvinnslu og
skóla og reynt yrði að höfða sér-
staklega til hvers hóps um sig.
Ráðherra var spurður um hver
áætlaður kostnaður yrði við þetta
kynningarstarf og svaraði hann því
til, að 10 milljónir króna hefðu ver-
ið teknar af gengismun á síðasta ári
í orkusparandi aðgerðir og til gæða-
mála. Þrjár milljónir hefðu verið
teknar til hliðar í þetta verkefni.
Fjörlegar umræður urðu um hvar
mest væri þörf á fræðslu í þessari
keðju, allt frá því fiskurinn er
veiddur þar til hann er fullunninn
til útflutnings. Niðurstaðan á þeim
umræðum var f stuttu máli sú, að
alis staðar á leiðinni væri þörf á að
halda uppi öflugu fræðslustarfi. Nú
horfðu mál þannig við, að útlitið
væri dökkt hvað varðaði sölu á
skreið og einnig á lélegri tegundum
saltfisks. Vönduð vinnubrögð væru
því enn nauðsynlegri en áður. Þá
kom fram á fundinum að af hálfu
stjórnvalda væri nauðsyn á frekri
aðgerðum til að tryggja betri með-
ferð fiskjar og betri vinnubrögð. Er
ýmislegt til athugunar í þvf sam-
bandi í sjávarútvegsráðuneytinu.
*
Arnað heilla:
Sólveig Eyjólfs-
dóttir Hafnarfirði
Einn af þekktustu og virtustu
borgurum Hafnarfjarðar, Sólveig
í Brekkunni, er 75 ára í dag. ótrú-
legt en satt. Hún er enn í fullu
fjöri, ekkert farin að slaka á í
störfum eða áhugamálum.
Hún fæddist í Nesi í Selvogi. Afi
hennar var hinn kunni óðals- og
útvegsbóndi Þörbjörn Guð-
mundsson oddviti. Foreldrar
hennar voru Eyjólfur bóndi, fyrsti
organisti Strandarkirkju, og kona
hans, Vilborg Eiríksdóttir. Þau
brugðu búi árið eftir fæðingu Sól-
veigar og fluttu til Hafnarfjarðar,
bjuggu lengst af á Jófriðarstaða-
vegi 13. Þar átti hún yndisleg
æskuár, en frá því sagði hún í
skemmtilegu spjalli við Jökul heit-
inn Jakobsson.
Árið 1938 giftist hún Haraldi
Þórðarsyni skipstjóra frá Al-
bertsbæ í Reykjavík og skömmu
síðar keyptu þau húsið við
Brekkugötu 5. Haraldur andaðist
1951 og reyndi þá mjög á orku og
hæfileika hennar að halda í horf-
inu og koma börnunum, Eyjólfi,
lækni, og Kristínu, röntgentækni,
gegnum nám án þess að lækka
lífsvenjur, en þau Haraldur höfðu
komið sér upp afar fallegu heimili
sem Sólveig jók enn að fögrum
gripum, þótt ein væri til fram-
færslu.
Frú Sólveig hefir stundað ýmis
og ólík störf um dagana. Um ára-
bil var hún ritari við Hafnarfjarð-
ardeild Brunabótafélags íslands.
Hún annaðist lengi veitingarekst-
ur í Sjálfstæðishúsinu og tók að
sér veizluhöld fyrir opinbera og
einkaaðila, en viðhafnarmatar-
gerð hennar þykir taka flestu
fram á því sviði. Undanfarin 7 ár
hefir hún verið matráðskona
Lækjarskólans.
í félagsmálum hefir frú Sólveig
ekki látið sinn hlut eftir liggja.
Hún var meðal stofnenda slysa-
deildar kvenna, „Hraunprýði", og
hefir setið í stjórn hennar frá upp-
hafi, í 53 ár. Hún gekkst fyrir
stofnun sjálfstæðiskvennafélags-
ins „Vorboðans" árið 1932 ásamt
Maríu Ólafsdóttur í Sparisjóðn-
um, en upphafið að því átti víst
frú Guðrún Jónasson kaupkona í
Reykjavík. í rúma hálfa öld hefir
frú Sólveig verið mjög virk f þess-
um félögum, m.a. var hún formað-
ur „Hraunprýði" í 9 ár.
Þá er þess að geta að hún hefir
lengi setið í barnaverndarnefnd og
byggðasafnsnefnd en formaður
þeirrar nefndar hefir hún verið í 4
ár, ennfremur hefir hún verið í
sóknarnefnd Hafnarfjarðarkirkju
hin síðari ár og á öllum þessum
vettvöngum hefir hún reynzt hin
nýtasta og innsýn hennar í hin
ýmsu verkefni verið viðurkennd.
Þá skal að lokum vikið að störf-
um hennar á músiksviðinu. Hún
átti frumkvæði að stofnun kvenn-
akórs „Hraunprýði" sem starfaði
um skeið, en frú Sólveig hefir
fagra altrödd og er gædd ríkum
tónlistarhæfileikum, leikur vel á
píanó, harmóníum og harmonikku
og hefir oft komið fram á skemmt-
unum með sína gömlu tvöföldu
harmonikku.
Hér mætti enn ýmsu við bæta,
en tilefnið var aðeins að minna á
afmæli hennar.
Megi Hafnfirðingar lengi enn
njóta mannkosta Sólveigar í
Brekkunni.
P.K.P.
Marskálkurinn Ye
dregur sig í hlé
Peking, 23. rebrúar. AP.
KÍNVERSKA utanríkisráðuneytið
staðfesti í dag, að Ye Jiangying,
marskálkur og leiðtogi kínversku
þjóðarinnar að nafninu til, myndi
draga sig í hlé innan skamms fyrir
aldurs sakir. Hann er nú 85 ára
gamall.
Vegna bágborinnar heilsu hans
undanfarna mánuði hefur þung-
inn af starfi hans lent á herðum
aðstoðarmanns hans, Peng Zhen,
en hann er heldur ekkert ung-
lamb, 81 árs gamall. Zhen tekur
við embætti Jiangying til bráða-
birgða eða þar til þing kemur
saman í maí eða júní.
Prófkjör Sjálfstæöisflokksins í Reykjaneskjördæmi 26.-27. febr.
KRISTJANA MILLA
Einarður málsvari uppbyggingar at-
vinnulífsins, skattalækkana og þátt-
töku almennings í frjálsum atvinnu-
rekstri.
Skrifstofa Kristjönu Millu Thorsteinsson er aÖ Haukanesi 28, Garöabæ, sími 41530.
Stuðningsmenn.