Morgunblaðið - 11.08.1983, Blaðsíða 30

30
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 11. ÁGÚST 1983
UIXICIflDTI
vlUOImli I I
VIÐSKIPTI - EFNAHAGSMÁL - ATHAFNALÍF
Umsjón: Sighvatur Blöndahl
Iðnaðaruppbygging landsmanna:
Fé veitt til
athugana
í samræmi við það ákvæði laga um Iðntæknistofnun íslands, að henni beri
„að stuðla að hagkvæmri nýtingu íslenskra auðlinda til iðnaðar“ hefur
stofnuninni verið falið að hafa forgöngu um eflingu innlendrar tækniþekk-
ingar á sviði orkunýtingar og athuganir á hagkvæmni einstakra framleiðslu-
kosta.
Nýr fjárlagaliður, iðnaðarrannsóknir, var tekinn inn í á fjárlögum fyrir
árið 1983 til að standa straum af kostnaði við athuganir á ýmsum kostum í
iðnaðaruppbyggingu landsmanna. Bein framlög til iðnaðarrannsókna á þessu
ári nema um 4 millj. króna, en einnig var aflað lánsheimildar á fjárlögum,
alls 3 millj. kr., þannig að samtals eru tii ráðstöfunar á árinu 1983 7 millj. kr.
í þessu skyni.
Undanfarin ár hefur verið leitað
til ýmissa aðila innanlands vegna
einstakra verkefna á þessu sviði,
kvaddir til menn með sérþekkingu
í starfshóp eða verkefnisstjórn á
vegum iðnaðarráðuneytisins, leit-
að til verkfræðistofa og til Iðn-
tæknistofnunar, þar sem veruleg
þekking og reynsla er nú fyrir
hendi varðandi orkunýtingu og úr-
vinnslu hráefna. Til að koma
fastari skipan á þessi mál hefur
Iðntæknistofnun verið falin for-
ysta í þessu efni með ákveðnari
hætti en verið hefur, en jafnframt
er gert ráð fyrir, að stuðlað sé að
skipulegu samstarfi hennar við
aðrar stofnanir og fyrirtæki, sem
búa yfir þekkingu og reynslu á
þessu sviði og hefur verið skipuð
ráðgjafanefnd við þróunardeild
ITf til að samræma rannsókna- og
þróunarstarf á sviði orkufreks
iðnaðar. Er nefndinni m.a. ætlað
að verða iðnaðarráðuneytinu og
Iðntæknistofnun til ráðgjafar við
að efla þjónustu við fyrirtæki og
varðandi forgangsröðun verkefna.
Auk iðnaðarráðuneytisins til-
nefna Háskóli fslands, Orkustofn-
un, Rannsóknaráð ríkisins og inn-
lend stóriðjufyrirtæki fulltrúa í
nefndina og er hún þannig skipuð:
Dr. Vilhjálmur Lúðvíksson fram-
kvæmdastjóri, formaður nefndar-
innar, tiln. af Rannsóknaráði, dr.
Bragi Árnason prófessor, tiln. af
Háskólanum, Jakob Björnsson
orkumálastjóri, tiln. af Orkustofn-
un, dr. Jón Hálfdánarson eðlis-
fræðingur, tiln. af íslenska járn-
blendifélaginu, Magnús Magnús-
son verkfræðingur, tiln. af Kísil-
málmvinnslunni, Hákon Björns-
son framkvæmdastjóri, tiln. af
Kísiliðjunni hf. og dr. Hermann
Sveinbjörnsson deildarstjóri,
skipaður án tilnefningar.
Við athuganir á iðnaðarkostum
mun Iðntæknistofnun hafa sam-
starf við aðrar rannsóknastofnan-
ir og áhugaaðila, og ber henni
fyrst og fremst að annast fyrstu
athuganir og frumkannanir. Leggi
áhugaaðilar fram fjármagn til
frumkannanna er eðlilegt að þeir
öðlist tímabundinn rétt til kaupa
á niðurstöðum. Hinsvegar er ekki
gert ráð fyrir, að stofnunin ráðist
í forkannanir nema samkvæmt
ákvörðun iðnaðarráðuneytisins
eða í samstarfi við áhugaaðila,
enda leggi þeir þá fram allt að
60% af kostnaði við könnunina.
Hagkvæmniathuganir verða ein-
göngu unnar samkvæmt ákvörðun
stjórnvalda og í samstarfi við
framkvæmdaaðila, sem leggja þá
fram allt að 70% af kostnaði við
verkið.
Gert er ráð fyrir, að hluta af því
fé, sem er á fjárlagaliðnum iðn-
aðrrannsóknir, verði varið til
þekkingaröflunar á vegum þróun-
ardeildar ITÍ og til að standa
straum af kostnaði við forkannan-
ir á einstökum iðnaðarkostum, svo
og í lánveitingar til áhugaðila.
American Express:
Hagnaður jókst um
36% á 2. ársfjórðungi
AMERICAN Express-fyrirtækið til-
kynnti í liðinni viku, að hagnaður
þess á 2. ársfjórðungi hefði aukizt
um 36%, sem væri mesta aukning á
hagnaði í sögu þess.
Talsmaður American Express
sagði, að hagnaðurinn á 2. árs-
fjórðungi hefði numið um 194,9
milljónum dollara, sem jafngildir
um 5.434 milljónum íslenzkra
króna á núverandi gengi. Hagnað-
urinn er um 1,44 dollarar á hvern
hlut í fyrirtækinu.
Hagnaður American Express á
sama tíma í fyrra var um 143,6
milljónir dollara, sem jafngildir
um 4.000 milljónum íslenzkra
króna á núverandi gengi. Hagnað-
urinn þá var sem svarar til 1,11
dollurum á hvern hlut.
Heildarvelta American Express
á 2. ársfjórðungi ársins var um
2,46 milljarðar dollara, sem jafn-
gildir um 68,5 milljörðum ís-
lenzkra króna. Til samanburðar
var velta fyrirtækisins á sama
tíma í fyrra um 1,94 milljarðar
dollara, sem jafngildir um 54
milljörðum íslenzkra krðna.
Veltuaukningin milli ára er um
26,8%.
Ef litið er á fyrstu sex mánuði
ársins, var hagnaður American
Express um 356,4 milljónir doll-
ara, sem jafngildir um 9.926 millj-
ónum íslenzkra króna á núverandi
gengi. Það jafngildir um 2,64 doll-
urum á hvern hlut í fyrirtækinu.
Til samanburðar var hagnaður
fyrirtækisins á fyrstu sex mánuð-
um síðasta árs um 261,8 milljónir
dollara, sem jafngildir um 7.291
milljón íslenzkra króna. Það jafn-
gilti um 2,04 dollurum á hvern
hlut.
Heildarvelta American Express
á fyrstu sex mánuðum ársins jókst
um 27%, þegar hún var um 4,75
milljarðar dollara, sem jafngildir
um 132,3 milljörðum íslenzkra
króna. Til samanburðar var heild-
arvelta fyrirtækisins 3,75 millj-
arðar dollara, sem jafngildir um
104 milljörðum íslenzkra króna, á
sama tíma í fyrra.
Um 80% fjölgun far-
þega í ágústmánuði
— segir Agnar Friðriksson, framkvæmdastjóri Arnarflugs
„MÉR sýnist einsýnt, að ágústmán-
uður verði mjög góður, enda eru all-
ar vélar okkar ýmist orðnar fullar,
eða eru að fyllast," sagði Agnar Frið-
riksson, framkvæmdastjóri Arnar-
flugs, í samtali við Mbl. er hann var
inntur eftir gangi mála.
„Eins og farþegatölur og bókan-
ir standa í dag er um 80% aukn-
ingu að ræða frá ágústmánuði á
síðasta ári og það er ljóst að við
munum flytja mun fleiri farþega
en við höfðum gert ráð fyrir.
Þá má geta þess, að í júlímánuði
fluttum við 4.884 farþega, sam-
anborið við 2.070 farþega í júlí-
mánuði á síðasta ári, þegar við
hófum áætlunarflug milli landa.
Aukningin milli ára er um 136%,
þannig að við getum ekki verið
annað en tiltölulega ánægðir með
okkar hlut.
Þá erum við í raun nú fyrst að
fá einhvern samanburð milli ára
og hann er óneitanlega ánægju-
legur. Það sem af er árinu, eða
fram til síðustu mánaðamóta
fluttum við hátt í 12 þúsund far-
þega og við stefnum að því, að
flytja á bilinu 23—24 þúsund far-
þega í heild á þessu ári í áætlunar-
flugi. Auk þess sem við flytjum
mikinn fjölda farþega í leiguflugi
fyrir íslenskar og erlendar ferða-
skrifstofur," sagði Agnar Frið-
riksson, framkvæmdastjóri Arn-
arflugs.
Ekkert lát á velgengni Apple-tölvufyrirtækisins:
Hagnaður jókst um 59%
á 3. ársfjórðungi 1983
EKKERT lát virðist vera á upp-
gangi Apple-tölvufyrirtækisins
bandaríska, ef marka má útkomu
fyrirtækisins á 3. ársfjórðungi upp-
gjörsársins 1983, sem lauk 30. júní
sl. Hagnaður Apple jókst um 59%
frá sama tíma í fyrra og nam um
24,2 milljónum dollara, sem jafn-
gildir um 694 milljónum íslenzkra
króna á núverandi gengi.
Hagnaður Apple á 3. ársfjórð-
ungi í fyrra var um 15,2 milljón-
ir dollara, sem jafngildir um 423
milljónum króna á núverandi
gengi. Hagnaður fyrirtækisins á
hvern hlut á 3. ársfjórðungi í ár
var um 40 cent, en til saman-
burðar um 26 cent á hlut á sama
tíma í fyrra.
Heildarsala Apple á 3. árs-
fjórðungi nam um 267,3 milljón-
um dollara, sem jafngildir um
7.444 milljónum íslenzkra króna.
Til samanburðar var sala Apple
á 3. ársfjórðungi í fyrra um 142,6
milljónir dollara, sem jafngildir
um 3.971 milljón íslenzkra
króna. Söluaukningin milli ára
er um 87%.
Hagnaður Apple fyrstu þrjá
ársfjórðunga uppgjörsársins
1983 var um 71,6 milljónir doll-
ara, sem jafngildir um 1.994
milljónum íslenzkra króna, en
það jafngildir um 1,20 dollurum
á hvern hlut í fyrirtækinu. Til
samanburðar var hagnaður
Apple á sama tíma í fyrra 42,6
milljónir dollara, sem jafngildir
um 1.186 milljónum króna á nú-
verandi gengi. Það var um 74
cent á hvern hlut.
Heildarsala Apple fyrstu níu
mánuðina nam um 709,6 milljón-
um dollara, sem jafngildir um
19.726 milljónum íslenzkra
króna. Til samanburðar nam
heildarsala fyrirtækisins á sama
tíma í fyrra um 407,3 milljónum
dollara, sem jafngildir um 11.343
milljónum króna á núverandi
gengi. Söluaukningin milli ára er
því um 74%.
John Sculley hinn nýi aðalfor-
stjóri Apple, sem áður gegndi
stöðu eins af forstjórum Pepsi
Cola, sagði á fundi með blaða-
mönnum, að útlit væri fyrir enn
frekari söluaukningu á fjórða og
síðasta ársfjórðungi ársins og
það væri alveg ljóst, að afkoma
Apple á þessu ári yrði sú bezta í
sögu fyrirtækisins, en það var
stofnað árið 1976. Hann sagði þó
ljóst, að gera yrði ákveðnar
breytingar á rekstri Apple í
framtíðinni með hliðsjón af
breytingum á markaði.
Þá kom það fram hjá John
Sculley, að viðtökur við hinum
nýju framleiðsluvörum Apple á
síðustu mánuðum, Apple Ile og
Apple Lisa hefðu verið framar
öllum vonum.