Morgunblaðið - 11.11.1983, Blaðsíða 29

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 11. NÓVEMBER 1983 29
einhverjar heyrnarleifar, hefur
lært að lesa af vörum og tala. í
fyrri hluta leikritsins náði Lilja
frábærum tökum á hlutverki sínu,
áherslur, sagnorðavöntunin sem
einkennir málfar heyrnarskertra,
hreyfingar og fas var með ágæt-
um. í seinni hlutanum fannst mér
Lilja fara dálítið út af sporinu,
hvort þar er um að kenna þýðingu
eða leikstjórn geri ég mér ekki al-
veg grein fyrir. Valgerður Dan
kemur inn í heiminn til að hjálpa
minnimáttargenginu að ná fraun
réttindum sínum í sambandi við
störf. Valgerður dregur upp ansi
átakanlega mynd af okkur heyr-
andi: erum við virkilega svona í
vitund heyrnarlausra? Svona væn
og góð að vísu, en svo skilnings-
laus og yfirborðskennd að engu
tali tekur. Valgerður kom þessu til
skila af stórmikilli prýði. Hins
vegar hvarflaði að mér í seinni-
hluta hvort felldir hefðu verið úr
leikritinu einhverjir kaflar varð-
andi þessa beinhörðu jafnréttis-
baráttu, þar var eitthvað sem ekki
small. Þar sem ég hef því miður
ekki lesið leikritið kann hér að
vera á ferð misskilningur minn.
Karl Ágúst Úlfsson fer með hlut-
verk Orin Dennis, vinar Söru, og
sýnir á glöggan hátt tilfinninga-
hita hans og streð við að „komast
áfram" í heyrandi heiminum. Sig-
ríður Hagalín fór með lítið hlut-
verk móður Söru. Enn eitt dæmi
um hversu vel má vinna úr tiltölu-
lega litlum hlutverkum. Harald G.
Harldsson stóð fyrir sínu sem
skólastjóri Heyrnleysingjaskól-
ans, ef frá eru talin fyrstu tvö at-
riðin þar sem hann var fullmikið
að leika.
Það segir sig sjálft að leikhóp-
urinn hefði varla náð svo sterkum
áhrifum ef ekki hefði komið til
hnitmiðuð og manneskjuleg leik-
stjórn Þorsteins Gunnarssonar og
sem dæmi um atriði þar sem leik-
stjórn og leikur haldast í hendur á
magnaðan hátt var „reiði-atriði“
milli þeirra Orin og Söru. Víst
skynjaði maður þá þögnina stút-
fulla af hljóðum.
Leikmynd Magnúsar Pálssonar
gæti ekki einfaldari verið, en hún
nær tilgangi sínum og lýsing
Daniels Williamssonar er öldungis
dæmi um hvað góð lýsing getur
skapað margþætta stemmningu,
sterka/hlýja/hljóða. Það var eig-
inlega nokk sama, Daniel tókst
það allt saman.
Að þéringum frátöldum (það er
líka mál leikstjórans) og titli
leiksins, finnst mér þýðing Úlfs
Hjörvar hljóma mætavel.
Áhrifamikil sýning um efni sem
skiptir máli. Vonandi fær þetta
leikrit eins mikla og góða aðsókn
og það á skilið. Og kannski það
hjálpi okkur líka. Bæði okkur í
heyrandi heimi og hinum, þar sem
þögnin ríkir, full af hljóðum.
Kjartan Ragnarsson sem leik-
stýrt hefur sýningu Skagaleik-
flokksins á Eðlisfræðingunum
hefur haft erindi sem erfiði. Sýn-
ingin er vel unnin innan sinna
takmarka. Vissulega eru merki
áhugaleikhússins víða á sýning-
unni, sum neikvæð, önnur jákvæð.
Það væri með ólíkindum ef hægt
væri að tefla fram úrvalssveit
áhugaleikara hjá einu leikfélagi
og láta alla vinna leikafrek. En
heildarmyndin er góð.
Mig langar aðeins til að minnast
á fáeina leikara sem sýndu að
mínum dómi kosti áhugaleikhúss-
ins og gáfu á köflum atvinnuleik-
urum lítið eftir.
Gerður Rafnsdóttir, sem lék
Fröken Matthildi von Zahnd,
doktor og geðlækni, náði í sumum
atriðum sterkum tökum á hlut-
verki sínu, ekki síst í lokin. Krist-
ján E. Jónasson í gervi Jóhanns
Vilhjálms Möbíus bar höfuð og
herðar yfir flesta leikara, trúverð-
ugur og lýsti óvenjulegum skiln-
ingi á persónunni. Hann fékk und-
irritaðan áhorfanda oft til að
gleyma því að um áhugamanna-
leiksýningu væri að ræða, en það
væri ofmælt að hann hafi fyllilega
valdið erfiðu hlutverki. Samleikur
þeirra Kristjáns og Helgu Braga
Jónsdóttur í viðkvæmasta atriði
leikritsins tókst með ólíkindum
vel. Helga Braga er áreiðanlega
meðal þeirra ungu áhugaleikara
sem eru von Skagaleikflokksins.
Ingimar Garðarsson og Auður
Sigurðardóttir sem léku trúboðs-
hjón, hún reyndar í hlutverki
fyrrverandi konu Möbíusar, áttu
sinn rika þátt í kátínu áhorfenda.
Þau fengu með farsakenndum leik
sínum áhorfendur til að gleyma
alvörunni. Leikstjórinn birtist í
því hvernig þau voru látin túlka
hlutverk sín, að sumu leyti voru
þau að leika Kjartan Ragnarsson
og er engin ástæða til að harma
það. Stór hlutverk í höndum
þeirra Sveins Kristinssonar,
Magnúsar Benediktssonar og Jón;
Páls Björnssonar voru vel af hendi
leyst innan þess ramma sem
áhugaaleikhúsið setur. Ég vil
einnig geta sannfærandi leiks
Haralds Helgasonar í fremur litlu
hlutverki yfirhjúkrunarmanns.
Hinir tónelsku synir Möbíusar
skiluðu einnig sínum hlutverkum
með prýði.
Leikmyndin var ekki nákvæm-
lega eftir fyrirmælum Durren-
matts, en á engan hátt til skaða.
Tæknileg atriði voru síður en svo
til að skyggja á þá heildarmynd
sem fékkst af þessu athyglisverða
framtaki Skagaleikflokksins. Eng-
ir teljandi erfiðleikar voru við að
mæla fram vandaðan íslenskan
texta Halldórs Stefánssonar. En
ósköp er blábjánalegt að kalla síg-
arettur vindlinga. Það gerir eng-
inn maður.
Jóhann Hjálmarsson
Sönghópurinn: Sigþrúður Harðardóttir, Gunnar Arnason, Helgi E. Kristj-
ánsson og Smári Kristjánsson.
Að reyna að toga
upp húmorinn
Leíklist
Jóhanna Kristjónsdóttir
Leikfélag Selfoss: Þið munið hann
Jörund eftir Jónas Árnason.
Leikstjóri: V’iðar Eggertsson.
Leikmynd: Ólafur Th. Ólafsson.
Lýsing: Ingvar Björnsson.
Hljómsveitarstj.: Helgi E. Krist-
jánsson.
Áhugamannaleikfélög úti á
landi hafa gert heilmikið af því á
þessu ári að flytja verk Jónasar
Árnasonar, m.a. af því að höf-
undur mun vera/verða sextugur
á þessu ári. Leikverk Jónasar
eru um margt vel fallin til að
áhugamannahópar glími við þau,
svo og þá leiki sem þeir bræður
Jónas og Jón Múli hafa gert í
samvinnu. Þið munið hann Jör-
und var fyrst flutt hjá Leikfélagi
Reykjavíkur fyrir æði mörgum
árum og hefur síðan verið sýnt
víða. Ekki þarf að orðlengja um
söguþráðinn: hér segir frá komu
og valdatöku Jörundar í byrjun
nítjándu aldar og hundadaga-
stjórnun hans. Sönghópur á
enskri krá hefur söguna, en síð-
an er brugðið upp svipmyndum á
sviðinu, oft og einatt með aðstoð
sönghópsins. Verkið er sjálft
ágætis afþreyingarstykki, mann-
eskjuleg meðferð höfundar á
Jörundi, háð hans um f slendinga
bara skemmtilegt, írsk og skozk
þjóðlög verkinu til hinnar mestu
prýði. Svo að þá er eiginlega
bara að velta fyrir sér, hvernig
sýningin skilar sér í meðförum
leikenda og leikstjóra á Selfossi.
Það er komið í tízku að láta
áhorfendum að Jörundarleikn-
um finnast þeir vera staddir á
enskri krá. Hugmyndin er svo
sem góð og gild. En ætli sé alltaf
eins kalt á enskum krám og var í
Selfossbíói á þriðjudagskvöld.
Hugmyndir leikstjórans um að
láta leikendur ganga á milli og
heilsa upp á gesti, tala hástöfum
saman við „þarinn" eða hafa í
frammi sving og hopp og hí fyrir
framan sviðið áður en sýningin
hefst, var að mínum dómi ekki
vel lukkuð uppákoma, heldur
þvingað og lítill glæsibragur yfir
því öllu saman. Viðbrögð áhorf-
enda við sýningunni og áður-
nefndu hoppioghíi studdi kenn-
ingar Jörundar um íslendinga:
að þeir kunni hvorki að syngja,
tala að ekki sé nú minnst á að
brosa. Gerði þó sönghópurinn
sitt til að örva áhorfendur.
Um frammistöðu leikara og
leikstjórn er að öðru leyti ekki
ástæða til að hafa mörg orð, en
mér þótti mjög fjarri því að hún
heppnaðist. Sú ákvörðun leik-
stjóra að gera Studiósus þannig
úr garði að inn á svið veltist
skrækur og óskiljanlegur kjáni
öðru hverju var bara leiðinlegt.
Gervi Braga Ólafssonar og Hall-
dórs P. Halldórssonar sem fs-
lendingar, svo og framganga, var
hins vegar dæmi um eitt af fáu
sem var skemmtilegt í sýning-
unni. Annað atriði má ótvírætt
nefna, þegar Hundadagakóngur
býður dömu sinni til málsverðar
og drykkju. Mímík Sigríðar
Karlsdóttur var með ágætum.
Sigurgeir Hilmar Friðþjófsson
átti góða spretti sem Jörundur,
en Charlie Brown — Axel Magn-
ússon — hefði þurft að kunna
textann betur og helzt geta raul-
að, þar sem hann á eitt skemmti-
legasta lag leiksins, Barbara.
f heild var sviðsetningin ákaf-
lega laus í reipunum, og leikhóp-
urinn sem heild ósamstæður og
leikurinn því bæði handahófs-
kenndur og óagaður.
Það má og ber að virða starf-
semi áhugaleikfélaga og til
þeirra eru gerðar aðrar kröfur
en til atvinnuleikhúsa og litið
með langtum meiri velvild á
gjörðir þeirra en hinna síðar-
nefndu. En til þeirra verður að
gera nokkrar listrænar kröfur
þó. Og þær voru ekki uppfylltar
hér.
Dansskóli Heiðars Ástvaldssonar:
Námskeið að hefjast í
dönsunum úr Staying Alive
STAYING ALIVE heitir dansamynd sem frumsýnd verður hérlendis um jólin
og nú er að hefjast námskeið hjá Dansskóla Heiðars Ástvaldssonar þar sem
dansarnir úr kvikmyndinni verða kenndir.
„Staying Alive dansarnir eru
sjö talsins, sex sólódansar og einn
paradans. Allt sérlega flottir og
skemmtilegir dansar en hafa þann
kost að vera ekki flóknari en svo
að allir ættu að geta lært þá,“
sagði Heiðar Ástvaldsson í sam-
tali við blm. Mbl. „Dansarnir eru
svipaðir og í kvikmyndinni nema
hvað við höfum ekki tæknibrellur
til að grípa til og sleppum auk
þess öllum dömulyftingum þar
sem dansarnir eru miðaðir við
diskótek. Dansana getur maður
haft einfalda ef maður vill en svo'
er líka hægt að útfæra þá eins
flott og Travolta gerir í myndinni.
Margir muna dansana úr Sat-
urday Night F«ver. í þessari mynd
eru þeir enn betri fyrir utan það
náttúrulega að Travolta er orðinn
mun þjálfaðri dansari.
Námskeiðið er 10 vikur, fimm
skipti fyrir jól og fimm eftir jól,
og verðum við með það á Akureyri
og :í tveim stöðum í Reykjavík,
Brautarholti og Drafnarfelli. Tím-
arnir verða á sunnudagseftirmið-
dögum og kennarar eru Harpa
Pálsdóttir og Svanhildur Sigurð-
ardóttir. Þær hafa báðar kennt
hjá mér mjög lengi og fór Harpa
með mér sérstaka ferð til Dan-
merkur að læra dansana."
Er dýrt á svona námskeið?
„Nei, ég held ég megi segja að
danskennsla á íslandi sé alveg sér-
staklega ódýr. Þetta tíu tíma nám-
skeið kostar 650 krónur eða svipað
og að fara í bíó. Og á tímum auk-
innar líkamsræktar má minna á
að diskódansar eru fín hreyfing."
Námskeiðið hefst sunnudaginn
13. nóvember og fer innritun fram
í dansskólunum frá kl. 1—6,
fimmtudag, föstudag og laugar-
dag.
Paradansinn úr kvikmyndinni Stay-
ing Alive er einn af sjö dönsum úr
myndinni sem kenndir verða á nám-
skeiði Heiðars.
Mase
Fox 2500/4200
Rafstöðvar hinna
vandlátu .
Vegur 47 kg.
Eldsneyti: Bensín.
Hávaði: 73 db í 7 m
fjarlœgð.
Vélarstærö: 4,5 Hp við
3000 snúninga.
Sjálfvirk hraöastilling
við misjafnt álag.
Eldsneytistankur: 4,2
Itr.
Verö kr. 47.939/55.560.
Benco
Bolholti 4,
simar 91-21945 / 84077
LE IKFIMIRIMLAR
1
Jyrir alla
fjölskylduna
undid
líkamsrækt
hei ma
í'

stefán
f f/1/ &
V Ljólafur,:.
'X résmidja
súdarvogj 18
/S.86125
WAGNER-
sjálfstýringar

Wagner-sjálfstýringar,
komplett með dælusettum
12 og 24 volt, kompás og
fjarstýringum fram á dekk,
ef óskaö er, fyrir allar
stæröir fiskiskipa og allt
niður í smá trillur. Sjálf-
stýringarnar eru traustar
og öruggar og auðveldar í
uppsetningu. Höfum einn-
ig á lager flestar stærðir
vökvastýrisvéla.
Hagstætt verð og
greiösluskilmálar.
Atlas hf
Ármúli 7 — Sími 26755.
Pósthólf 493, Reykjavík