Morgunblaðið - 17.11.1983, Blaðsíða 9

um allt húsið. Við höfðum búið til
körfur sem hengdar voru á grein-
arnar, úr mislitum pappír utan af
stílabókunum okkar og í þær var
látið eitthvað smávegis af sæl-
gæti. Svo komu afi og amma og
fleira fólk um kvöldið, gengið var í
kringum jólatréð og sungnir jóla-
sálmarnir og drukkið súkkulaði og
kaffi.
Dögunum var raðað niður. Á
annan í jólum vorum við vanalega
hjá ömmu og afa um miðjan dag-
inn. Um kvöldið máttum við spila
við nágrannakrakkana en mest
skemmtum við okkur við að
syngja. Andrea Kristjánsdóttir á
Risabjörgum, fóstursystir móður
minnar, hafði alltaf boð á gamla-
árskvöld. Já, þá var mikil tilhlökk-
un. Súkkulaðilyktin barst að vit-
um manns þegar maður kom að
húsinu. Svo var farið í leiki, spilað
og jafnvel dansað. Gústa, mamma
Andreu, átti nýársdaginn og þang-
að fórum við öll um miðjan dag
eftir messu, ef hún var.
Miðsvetrarprófin tóku við strax
eftir nýárið svo það þurfti að nota
alla daga milli hátíða til lesturs.
Jólatréð var samt ekki tekið niður
fyrr en eftir þrettándann. En í
huganum geymdist ilmurinn, birt-
an og hátíðleikinn og þau áhrif
vara enn.
Ferming
Séra Magnús Guðmundsson
fermdi mig. Hann var prestur hér
um fjörutíu ára skeið. Hann lagði
mikla áherslu á að uppfræða
okkur vel og gerði kröfur til að við
lærðum allt að fjörutíu sálma. Það
hefur komið mér að góðu haldi
síðar, sérstaklega eftir að ég varð
organisti kirkjunnar.
Eg tók ferminguna alvarlega.
Það var haldin fermingarveisla
heima eins og annars staðar, en ég
var eiginlega alveg utangátta í
veislunni. Eg hugsaði mikið um
athöfnina sjálfa og þýðingu henn-
ar fyrir líf mitt. Mér fannst ég
vera að skilja við æskuárin og
taka á mig ábyrgð. Ég man að
gömul kona sagði við mig: „Nú
ertu komin i fullorðinna manna
tölu.“ Og ekki bætti það úr skák.
Gjöfum man ég þó ekki mikið eft-
ir, man að ég fékk sálmabók og
eitthvað fleira, ásamt fallegum al-
klæðnaði frá foreldrum mínum.
Eldiviður
Þú spyrð um eldivið. Fólk keypti
ekki kol á þessum tíma heldur tók
upp mó. Strax og við gátum farið
að gera eitthvað, svona rétt fyrir
fermingu, þá þótti manni mikil
virðing í því að fá að fara inn í
Helluskarð og taka þátt í að vinna
við balagröf. Ég man að ég var
afskaplega montin yfir því þegar
mér var falið að hita kaffi ofan í
mannskapinn. Síðan vorum við
látin taka í sundur móinn, sem
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 17. NÓVEMBER 1983
57
kallað var, og leggja út og seinna
að hreykja. Þá var verið með kaffi
í hlóðum. Og stundum voru marg-
ir þarna að hreykja og þá heim-
sótti fólkið hvert annað. Állt hafði
þetta kosti í okkar augum, var
eins konar ævintýri. En það leið-
inlegasta við þetta allt var reiðsl-
an á mónum og að taka undan,
bera inn og hlaða. Þá varð maður
rykugur frá hvirfli til ilja.
Þegar lítið var orðið um eldivið
þá brugðu margir á það ráð að
sækja þang niður í fjöru, og við
krakkarnir vorum látnir snúa
þangflekkjunum niðri á bökkum.
Og mikið þótti manni gaman þeg-
ar verið var að brenna þangið. Þá
heyrðust smellir og brestir um allt
húsið.
Síðan var farið að flytja inn kol
og þá var fólk ekki lengur háð
mótekjunni.
Kreppuárin
Hér var mikið atvinnuleysi á
kreppuárunum og fátækt eins og
annars staðar. En flestir gátu
bjargað sér á þeim afla sem kom
úr sjó og allir höfðu einhverjar
skepnur. Fólk notfærði sér sjó-
föngin og birgði sig upp af slát-
urmat og súrmeti fyrir veturinn.
Það var mikið um fólksflutn-
inga héðan á kreppuárunum og
rétt fyrir þann tíma — byrjaði
1928 og mátti heita stanslaust
fram undir seinna stríð. Þetta fólk
fór allt suður á bóginn. Það mátti
heita að Njarðvíkurnar væru
byggðar af fólki héðan að mestum
hluta. Þangað fór t.d. Karvel
Ögmundsson ásamt bræðrum sín-
um, fimm duglegir sjómenn. Aðrir
fóru til Reykjavíkur, einnig Hafn-
arfjarðar.
Organistastarfið
Faðir minn var sjóknarnefnd-
arformaður og þegar organistinn,
Kjartan Lárusson, flutti burt þá
sagði hann við mig: „Nú er ekki
gott í efni. Nú vantar okkur
organista og ég sé ekki önnur ráð
en að þú farir suður og lærir fyrir
kirkjuna." Maður var nú vanur því
að hlýða flestu sem beðið var um á
þessum tíma, svo ég fór suður til
að læra fyrir kirkjuna. Þá var ég
16 ára.
Ég sótti tvö námskeið hjá Sig-
fúsi Einarssyni í Reykjavík, að
vori og hausti. Hann var góður og
skilningsríkur kennari og skildi
vel aðstæður okkar sem vorum að
taka við organistastarfi úti á
landi. Nú, svo æfði ég mig ræki-
lega og hlustaði vandlega á organ-
ista Dómkirkjunnar og af því
lærði ég heilmikið.
Ég var organisti Ingjaldshóls-
kirkju í 52 ár og sé ekki eftir þeim
tíma. Mér hefur alltaf fundist
yndislegt að spila við skírnir,
hjónavígslur og ógleymanlegar
verða margar fermingarathafn-
irnar. Ekki síst meðan við sungum
versið „Meðan Jesús minn ég lifi“
og. börnin krupu. Þá var mikil
stemmning í kirkjunni. Sama
stemmning var á jólum þegar
kirkjan var troðfull af fólki og há-
tíðasöngurinn fyllti kirkjuna og
flestir tóku undir jólasálmana.
Ekki eru síður minnisstæðir sorg-
aratburðir sem voru margir á svo
löngu tímabili. Það má segja að i
gegnum organistastarfið hafi ég
lifað með samferðafólki mínu í
gleði og sorg í rúma hálfa öld.
Mér þótti jafnvænt um þetta
starf þegar ég hætti og þegar ég
hóf það.
Ólafsvík:
Hvalvík sækir
hausa og skreið
Ólafsvík, 15. nóvember.
MS. HVALVÍK er væntanleg hingað
í kvöld til að taka alla herta þorsk-
hausa sem til eru og nokkuð af
skreið. Langt er síðan svo þráð
skipskoma hefur verið til Ólafsvíkur
og gæti jafnvel þurft að leita aftur til
síðustu aldar til að finna samjöfnuð.
Skreiðarverkendur eru nefni-
lega orðnir ærið langeygir af því
að skima eftir skipi er tæki vöru
þeirra. Ekki er mér þó kunnugt
um að þeir hafi heitið verðlaunum
þeim er fyrstur sér til skipsins,
eins og Ólafsvíkurkaupmaður
gerði forðum, þegar Svanurinn
var væntanlegur. Björgúlfur
ólafsson segir í ævisögu sinni að
þau eftirsóttu verðlaun hafi verið
brennivínsflaska.
Einn skipverja Hvalvíkurinnar
hittir hér líka sína kæru fjöl-
skyldu, því í sumar lánuðum við
okkar reyndasta hafnvörð, Krist-
ján Helgason á skipið um tíma, ef
vera kynni að hann kæmi nokkr-
um „skikk“ á hafnarvörslu í út-
landinu. Hvalvíkin er því marg-
þráð og er óskað fararheilla.
- Helgi.
TOLVU
i uivuvra
undirbúningur og f ramkvæmd
Stöðugt fleiri fyrirtæki taka ákvörðun um kaup á tölvubúnaði til notk-
unar við fjárhags-, viðskipta-, launa-, birgðabókhald og framleiðslu og
verkstýringu.
Dæmin sýna og sanna að fátt er mikilvægara en réttur undirbúningur
þegar tekin er ákvörðun um með hvaða hætti sé ráðlegast að tölvuvæða
fyrirtækið.
MARKMIÐ NÁMSKEIÐSINS
er að gera þátttakendur færa um að skilgreina kröfur og þarfir eigin fyrir-
tækis og kynna fyrir þeim helstu lausnir sem koma til greina.
EFNI:
- Hvað er tölva - hvemig vinnur tölva.
- Hvaða rekstrarþætti er hagkvæmt að tölvuvæða - stjómun, fjármála-
svið, birgðastýring, framleiðslustýring.
- Undirbúningur tölvuvæðingar - úttekt á þörfum fyrirtækisins, skil-
greining á kröfum fyrirtækisins til tölvulausnar.
- Söfnun upplýsinga - gerð útboðsgagna, samanburður tilboða, vai hug-
búnaðar og vélbúnaðar.
- Framkvæmd tölvuvæðingar - fjármögnun, námskeið, samningur við
seljendur.
- Áhrif tölvuvæðingar á starfsfólk og stjómun.
- Sýning á nokkmm tölvukerfum.
Sérstaklega verður fjallað um framboð á hugbúnaði og vélbúnaði á ís-
lenska markaðnum.
ÞATTTAKENDUR:
Stjómendur og starfsmenn fyrirtækja og stofnana er hafa með höndum
ákvörðun um val tölvubúnaðar og umsjón með framkvæmd tölvuvæð-
ingar.
LEIÐBEINENDUR:
Gunnar Ingimundarson, við-
skiptafræðingur, próf f við-
skiptafræði frá Háskóla ís-
lands, 1981, starfar sem ráð-
gjafi hjá Félagi fslenskra iðn-
rekenda við undirbúning og
framkvæmd tölvuvæðingar.
Páll Kr. Pálsson, hagverkfræð-
ingur, próf í hagverkfræði frá
Tækniháskólanum í V-Berlín
1980, deildarstjóri tæknideild-
ar Félags fslenskra iðnrekenda
og stundakennar við Háskóla
íslands.
TIMI:
23. nóv. kl. 10-18. 24.-25. nóv. kl. 8.30—12.30.
TILKYNNIÐ ÞÁTTTÖKU
í SÍMA 82930
ATH.: Starfsmenntunarsjóður Starfsmanna ríkisstofnana
greiðir þátttökugjald fyrir félaga sína á þessu námskeiði. Upp-
lýsingar gefa viðkomandi skrifstofur.
STX5RNUNARFÉLNG
ÍSLANDS f»o23
P4BSTFAX
nýfurtg sem ðllum nýti
Reykjavlk kl.13.00
Með nýjum og fullkomnum myndsendibúnaði heimshluta í milli á mettíma.
Pósts og síma - Póstfax - sendir þú skjöl, Tökum sem dæmi teikningu sem geymd er á
skýrslur, yfirlýsingar, verkteikningar, tæknilegar Reykjavíkursvæðinu en þarf skyndilega að nota
upplýsingar, vottorð og hvað annað sem gæti norður í landi:
þarfnast tafarlausrar sendingar, lands- eða Hún er sett í Póstfaxtæki í Reykjavík...
Póstfax