Morgunblaðið - 15.01.1984, Blaðsíða 29

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 15. JANÚAR 1984
29
Hussein Jórdaníukonungi vegna
þess að hann taldi að Hussein
hefði bak við tjöldin lagt blessun
sína yfir aðgerð Sadats. Milli Sýr-
lendinga og fraka er fullur fjand-
skapur og eins og kunnugt er
styðja Sýrlendingar frani í stríð-
inu við fraka, þrátt fyrir að meiri-
hluti frana sé hvorki af arabiskum
stofni, eða tali mál skylt arabisku.
Það hefur vakið undrun margra
þennan tíma sem stríðið hefur
staðið yfir, að Assad, sem vill færa
þjóð sína fram á við og til nútím-
ans, skuli styðja við bakið á öfga-
mönnum í Teheran sem virðast
hafa það eitt að markmiði að leiða
írönsku þjóðina aftur inn í myrkar
miðaldir í öllum skilningi.
En Assad forseti hefur alltaf
þótt sérstæður maður og flókinn
persónuleiki. Sú uppátekt hans að
fara að vingast við Gaddafi Libýu-
forseta, hefur mælzt misjafnlega
fyrir og þykir mörgum forsetinn
hafa hlaupið á sig þar. Háleit
markmið hans um Stórsýrland —
þ.e. ásamt Líbanon, Jórdaníu og
helzt ísrael — virðast ekki innan
seilingar. Styrjöldin við ísraela
1974 var mikill hnekkir fyrir Sýr-
lendinga, þótt ísraelar ættu undir
högg að sækja í upphafi eins og
alkunna er. Svo að stefnumál hans
hafa mörg farið fyrir lítið. Innan-
landsólga hefur magnazt í Sýr-
landi og útlendingar, sem starfa
þar fullyrða að Assad njóti hreint
ekki þess stuðnings, sem látið er
liggja að í lofgreinum fjölmiðla
þar. Hins vegar þykir stjórnmála-
skýrendum það ekki fýsilegur
kostur, að Assad væri bylt úr sessi
vegna þess að hætta væri á algerri
upplausn og ringulreið í Iandinu.
Veikindi forsetans síðustu vikur,
sem hann er nú sagður hafa jafn-
að sig sæmilega af, hafa einnig
vakið ugg með mönnum af sömu
ástæðu. Og þótt slíkt verði auðvit-
að ekki sagt opinberlega í ísrael í
bráð, myndu ísraelskir ráðamenn
telja það hið alvarlegasta mál ef
Assad færi frá eða félli skyndilega
frá. Ef ísraelar dragast á að ræða
í náinni framtíð við Sýrlendinga
væntanlega gegnum milliliði þó,
munu þeir áreiðanlega kjósa að
„hinn verðugi andstæðingur"
Assad forseti verði viðmælandi
þeirra.
Hinn almenni borgari í Sýrlandi
unir um margt sínum hag undir
stjórn Assads, vegna þeirra
áþreifanlegu umbóta sem hafa
verið gerðar í stjórnartíð hans.
Menntamenn, blaðamenn og rit-
höfundar sæta ofsóknum og Am-
nesty Int. hefur margsinnis kveðið
upp úr með að mannréttindabrot
viðgangist í Sýrlandi. Meðan Sýr-
land er jafnlokað land í fréttalegu
tilliti og nú er og vestrænar
fréttastofur fá ekki að starfa þar
og ferðir blaðamanna takmarkað-
ar til landsins, hefur Assad einnig
möguleika á því að hafa stjórn á
því að nokkru leyti, hversu mikið
berst út af því sem gerist í land-
inu.
Assad hefur orðið raunsærri
með árunum og gerir sér grein
fyrir því að Ísraelsríki mun blíva,
hann hefur í hálfkveðnum vísum
viðurkennt að hann verði að sætta
sig við þá staðreynd. Honum hefur
ekki tekizt að efla samstöðu Ar-
aba. Samt sem áður nýtur hann
virðingar víða um heim og hefur
styrkt sig í sessi þrátt fyrir allt.
Hann er sagður maður gáfaður,
eðlisgrimmur en samkvæmur
sjálfum sér í orðum og gerðum.
Prúður í framkomu og góður fé-
lagi fjögurra sona sinna og kurteis
og nærgætinn eiginmaður. Það er
ekki sjálfsagt mál í múhameðstrú-
arríki.
Kæmist til valda forsætisráð-
herra í ísrael, sem léti raunsæi á
nútíð og framtíð ráða gerðum, og
ef Bandaríkin kysu forseta sem
hefði víðsýni og þor að leiðarljósi
er ekki fjarri lagi að hægt yrði að
hefja viðræður við Assad. Það
leysti ekki alla hnúta og byndi
ekki enda á öll þau flóknu vanda-
mál sem við er að etja í Miðaust-
urlöndum. En það væri byrjun á
langri leið, en er ekki í sjónmáli í
bilL
(Heimildir: The Middie East and
North Africa 1983—84, Times, Jerusal-
em Post).
302.Samantekt: Jóhanna Kristjónsdóttir
Metsölublad á hverjum degi!