Morgunblaðið - 05.04.1984, Blaðsíða 34
34
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 5. APRÍL 1984
Sólveig Róshildur
Olafsdóttir - Minning
Fædd 13. júlí 1900.
Dáin 26. mars 1984.
Hún amma Rósa er dáin, það er
sár og undarleg tilfinning. Ekki
vegna þess að hún hafi ekki náð
háum aldri, heldur vegna að hún
var svo lifandi og fylgdist vel með
öllu í kringum sig. Amma tók
virkan þátt í gleði okkar og sorg-
um.
Amma var fædd í Reykjavík 13.
júlí 1900. Dóttir hjónanna ólafs
Ólafssonar, skósmiðs, fæddur 17.
marz 1865 á Kirkjubæjarklaustri
og konu hans, Þórönnu Jónsdóttur
fædd 14. apríl 1875 í Mörk á Síðu.
Þau fluttust til Reykjavíkur árið
1894 og bjuggu þar alla ævi. Ólaf-
ur lést 29. júní 1933 og Þóranna
iést 16. apríl 1940. Ólafur vann við
skósmíðar til æviloka, en Þóranna
hugsaði um barnahópinn. Börn
þeirra voru, auk ömmu, Sigurjón
fæddur 31. desember 1898, látinn,
Þórunn Ólafía, lést 6 ára gömul,
Friðrik, fæddur 23. október 1902,
iátinn, Ragnar S., fæddur 16. marz
1908, og Kristinn, fæddur 15. marz
1915. Tveir bræður lifa ömmu, þeir
Ragnar S., húsgagnabólstrari í
Reykjavík, og Kristinn O.Þ., hús-
gagnasmiður í Reykjavík.
Amma hóf ung hjúskap og gift-
ist afa mínum, Sigurjóni frá Vík á
Akranesi. Afi var ekkjumaður og
átti einn son með fyrri konu sinni
Vilhelmínu, hann heitir Vilhjálm-
ur S.V. Sigurjónsson, er ökukenn-
ari og býr í Kópavogi.
Amma og afi eignuðust 10 börn
og eru þau talin hér í aldursröð:
Vilhelmína Sigríður, ólst hún upp
hjá móðurforeldrum sínum, ólaf-
ur Jón, faðir undirritaðrar, Þór-
«Ht ólafía, Sigurður, sem dó 12
ára gamall, Soffía, Hörður,
Gunnsteinn, Kristinn, Sigurður
Sævar og Erla. Öll eru börn ömmu
og afa búsett í Reykjavík nema
Kristinn, sem býr á Seyðisfirði.
Eins og fyrr segir misstu amma
og afi Sigurð son sinn 12 ára gaml-
an og var hann þeim mikill harm-
dauði, en þau höfðu mikið að lifa
fyrir, níu börn voru eftir.
Amma og afi bjuggu allan sinn
búskap í Reykjavík, og má segja,
að gatan þeirra hafi verið Hverf-
isgatan. Þar bjuggu þau lengst af,
þó ekki í sama húsi, heldur í ýms-
um húsum við þá götu. Þar ólst
upp og dafnaði barnahópurinn
þeirra. Þannig liðu árin hjá ömmu
og afa.
Það má nærri geta, að oft hafi
verið þröngt í búi hjá svo mann-
margri fjölskyldu, en afi sá vel
fyrir sínu og ekki stóð á ömmu að
hlúa að sinni fjölskyldu eins og
hennar var von og vísa. Oft var
lagður dagur við nótt á því heimili
til að allt væri eins og best var á
kosið.
Reiðarslagið kom allt of fljótt,
afi hafði verið kyndari í Gasstöð-
inni, og síðustu æviárin sín gekk
hann með sjúkdóm sem reið hon-
um að fullu langt fyrir aldur fram.
Hann lést aðeins 54 ára gamall
árið 1947. Þá reyndi á persónu-
leika ömmu, hún var hógvær og
rólynd kona, sem bar ekki sorgir
sínar á torg þó hún mætti ekkert
aumt sjá.
Amma var sterk, hún ætlaðist
ekki til neins af öðrum en var þess
kröfuharðari við sjálfa sig.
Amma var óvenjunæm á mann-
legar tilfinningar og ekki þýddi að
leyna hana neinu sem betur hefði
mátt fara, eða átt hefði að firra
hana áhyggjum. Hún hafði svo
næmar tilfinningar að manni
fannst hún lesa úr svip manns ef
eitthvað bjátaði á. Við systkinin
vorum svo lánsöm að búa við göt-
una hennar ömmu um langa hríð.
Stutt var á milli og þar af leiddi,
að oft var skokkað til ömmu, því
þar var gott að koma, ekki síst á
sunnudagsmorgnum, því amma
beið ekki til hádegis eftir að elda
uppáhaldsréttinn sinn, kjötsúpu,
og ósköp var gott að fá heita kjöt-
súpu svona í morgunsárið.
Kynslóðabil var hugtak, sem
engum datt í hug í návist ömmu
til hennar síðasta dags. Við hana
var hægt að ræða um alla hluti
sem lágu manni á hjarta.
Eftir að amma flutti af Hverf-
isgötunni bjó hún um árabil í húsi
dóttur sinnar Þórunnar og manns
hennar í Skipasundi 14. En síðustu
æviár sín bjó hún hjá Erlu yngstu
dóttur sinni og Sigurði manni
hennar og börnum þeirra í Snæ-
landi 8. Þar leið ömmu vel og allt
var gert til að henni liði sem best
enda vildi hún hvergi annars stað-
ar vera.
Amma var hraust alla tíð þang-
að til síðustu árin, og gekkst hún
undir erfiðan uppskurð nú fyrir
skömmu en náði ekki líkamlegri
heilsu eftir það.
Ég veit ég mæli fyrir munn
okkar allra sem að ömmu stóðum
þegar ég þakka Erlu og Sigurði og
börnum þeirra fyrir alla þá ástúð
og umhyggju sem þau sýndu
ömmu í hvívetna og báru hana á
örmum sér til síðasta dags. Megi
Guð hjálpa þeim að yfirstíga það
tómarúm sem ríkir í hjörtum
þeirra og á þeirra heimili, þess
sama óska ég börnum hennar,
tengdabörnum, barnabörnum og
barnabarnabörnum og öllum sem
hana syrgja.
Ég vil svo þakka ömmu allt sem
hún var mér og mínum börnum.
Megi hún hvíla í friði. Vil ég svo
enda þessi minningarorð um
ömmu mína með erindum úr ljóð-
inu Móðurást eftir K.H., sem mér
er svo kært.
Þín kærleiksverkin blessuð aldrei blekkja,
að baki þeirra mikla hjartað slær.
Og mest af því mér veittist þig að þekkja,
mér þykir nokkuð vandgert oftastnær.
Og hjarta Guðs ég ræð af minni móður,
hvað miskunn þess og náð sé hrein og rík.
Því hvernig fer þá Guð að vera góður,
ef gæzka hans er ekki þinni lík. (K.H.)
Guðmunda Olafsdóttir.
í dag kveðjum við hana ömmu
Rósu. Hún ólst upp að Bergstaða-
stræti 17 í Reykjavík. Foreldrar
hennar voru Þóranna Jónsdóttir
og ólafur Ólafsson skósmiður.
Hún giftist Sigurjóni Jónssyni
og eignuðust þau 10 börn, en
misstu eitt á barnsaldri. Sigurjón
var fæddur 5. apríl 1894 og dó 29.
janúar 1947 og hefði því orðið ní-
ræður í dag væri hann á lífi.
Það er ekki auðvelt að ætla sér
að skrifa stutta grein um ömmu
Rósu. Minningarnar eru Svo marg-
ar sem rifjast upp. Þó sérstaklega
minnumst við hennar rólegu og
léttu lundar, sem við kynntumst
svo vel þau ár, er hún bjó á
bernskuheimili okkar. Okkur var
það mikill styrkur að eiga hana að
og alltaf var hún reiðubúin að
taka þátt í gleði okkar og sorgum.
Gott var að koma til ömmu hvar
sem hún bjó, enda enginn bæjar-
ferð farin án þess að fá kaffisopa
hjá henni er hún bjó á Hverfisgöt-
unni. Þar var því oft margt um
manninn.
Fróð var hún um margt og
fylgdist ætíð vel með því sem var
að gerast og þó sérstaklega fylgd-
ist hún vel með öllum aócomend-
um sínum, en þeir eru nú farnir að
skipta hundruðum.
Með þessum fátæklegu orðum
kveðjum við nú ömmu okkar og
biðjum góðan guð að blessa hana.
„Vertu nú yfir og allt um kring,
með eilífri blessun þinni.
Sitji guðs englar saman í hring,
sænginni yfir minni.“
(H.P.)
Barnaborn úr Skipasundi 14.
Stefán Stefáns-
son — Kveðjuorð
Hin langa þraut er liðin,
nú loksins hlaustu friðinn,
og allt er orðið rótt,
nú sæll er sigur unninn
og sólin björt upp runnin
á bak við dimma dauðans nótt.
Fyrst sigur sá er fenginn,
fyrst sorgar þraut er gengin,
hvað getur grætt oss þá?
Oss þykir þungt að skilja,
en það er Guðs að vilja,
og gott er allt, sem Guði er frá.
Nú héðan lík ska) hefja,
ei hér má lengur tefja
í dauðans dimmum val.
Úr innri harms og hryggða
til helgra ljóssins byggða
far vel í Guðs þíns gleðisal.
(V. Briem)
Kveðja frá Eiðsbörnum.
Kallið er komið,
komin er nú stundin,
vinarskilnaður viðkvæm stund.
Vinirnir kveðja vininn sinn látna,
er sefur hér hinn síðasta blund.
Margs er að minnast,
margt er hér að þakka.
Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Margs er að minnast,
margs er að sakna
Guð þerri tregatárin stríð.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
Grátnir til grafar
göngum vér nú héðan
fylgjum þér, vinur. Far vel á braut
Guð oss það gefi
glaðir vér megum
þér síðar fylgja í friðarskaut.
(V. Briem)
Kveðja frá börnum
Stefán Stefánsson frá Móskóg-
um er látinn. Hann dó í sjúkrahúsi
í Reykjavík 24. janúar sl., 78 ára
gamall. Með honum er genginn
einn af snjöllustu hagyrðingum
þessa kjördæmis. Stefán var
fæddur og uppalinn að Móskógum
í Fljótum. Hann var yngstur af 7
börnum hjónanna þar. Faðir hans
var Stefán Jóhannsson, bóndi,
oddviti og formaður á báti, en
Fljótamenn sóttu margir sjó með
búskapnum á þessum árum. Jó-
hann, föðurafi Stefáns, var bóndi
á Illugastöðum í Flókadal og víðar
í Fljótum. Margrét, móðir Stefáns,
var Kjartansdóttir bónda í Hrauni
í Sléttuhlíð. Á þessu sést að Stefán
var Skagfirðingur að uppruna,
enda kenndi hann sig alltaf við
Móskóga og unni Fljótunum og
allri sýslunni af heilum huga.
Hann átti líka marga vini í Skaga-
firði og víðar sem dáðust að hæfi-
leikum hans og afburða hag-
mælsku. Ekki var hann samt lang-
skólagenginn, en víðlesinn, stál-
minnugur, sjófróður og skemmti-
legur.
Eftir eru á lífi tvö af systkinum
hans, þau Jóhann, fyrrverandi
togaraskipstjóri, búsettur í
Reykjavík, og Sigríður, sem síðar
verður getið.
þegar Stefán var 15 ára flutti
hann til Siglufjarðar til systur
sinnar, Sigríðar, og hennar
manns, Friðbjarnar Níelssonar,
sem þar var kaupmaður. Fór Stef-
án að vinna hjá þeim við verslun-
ar- og skrifstofustörf þar til hann
gerðist forstjóri Sjúkrasamlags
Siglufjarðar, en það starf hafði
hann árum saman.
Þau hjónin, Sigríður og Frið-
björn, áttu fósturdóttur sem hét
Kristrún Jóhannsdóttir. Hún var
alltaf kölluð Dúdú. Við nána kynn-
ingu þeirra Stefáns felldu þau
hugi saman og gengu í hjónaband
árið 1934. Þau stofnuðu heimili á
Siglufirði og þar bjuggu þau sam-
an í ást og unaði. Heimili þeirra
var einkar vinalegt og oft var
gestkvæmt hjá þeim því bæði voru
hjónin sérstaklega gestrisin og
skemmtileg heim að sækja.
Þau eignuðust tvö mannvænleg
börn, soninn Skjöld sem er banka-
útibússtjóri í Búðardal. Hann er
kvæntur og á fjögur börn. Dóttirin
Brynja er gift Kjartani Einars-
syni, skattendurskoðanda á Siglu-
firði, og eiga þau þrjár dætur.
Stefán missti konu sína 30. ág-
úst 1982. Eftir það bjó hann einn í
íbúð sinni þar til hann var fluttur
á sjúkrahús nokkru fyrir síðustu
jól.
Guðmundur Jóhann-
esson — Kveðjuorð
Mig langar að minnast í nokkr-
um orðum Guðmundar Jóhannes-
sonar, húsvarðar, sem lézt í
sjúkrahúsi þ. 24. marz sl.
Kynni okkar hófust árið 1952, er
ég giftist Guttormi mági hans.
Strax við fyrstu sýn varð mér
ljóst, að maðurinn var bæði glæsi-
legur og drengilegur, og þeim ein-
kennum sínum hélt hann til hins
síðasta, þótt erfið veikindi brygðu
skugga yfir líf hans allan vetur-
inn, sem nú er senn liðinn.
Guðmundur var Austfirðingur
að ætt og uppruna, fæddur á
Skjögrastöðum í Vallahreppi þann
8. apríl. Foreldrar hans voru hjón-
in Jónína Jónsdóttir og Jóhannes
Jónasson.
Guðmundur missti föður sinn
ungur að árum, gekk að sveita-
störfum í uppvexti og bjó við
kröpp kjör eins og fleiri af hans
kynslóð.
Hann kvæntist árið 1944 Sigríði
Þormar frá Geitagerði, og var haft
á orði, hversu glæsileg þau væru
að öllu atgervi. Fyrsta hjóna-
bandsárið voru þau í Geitagerði,
og þar fæddist Vigfús, elzti sonur-
inn. Því næst lá leiðin til Víkur í
Mýrdal, þar sem þau voru búsett
allt til þess er þau fluttust til
Reykjavíkur.
í Vík starfaði Guðmundur sem
tímavörður við Lóranstöðina á
Reynisfjalli öll sín beztu ár, en
sem húsvörður hjá Samvinnu-
tryggingum undanfarin ár.
Guðmundur var mjög greindur
maður og fróðleiksfús, en átti ekki
kost á langri skólagöngu. Gaman
var að heyra hann vitna í Islend-
ingasögurnar, en mér er næst að
halda, að hann hafi kunnað þær
utanbókar. Hann las mikið alla
ævi, bætti stöðugt við þekkingu
sína og miðlaði öðrum af gjöfuíu
hjarta. Sérstaklega var honum
ljúft að ræða við börn og öll börn
hændust að honum. Ekki sízt voru
barnabörnin yndi hans, og hann
þeirra.
Skapstór maður var Guðmund-
ur og talaði ekki tæpitungu.
Hreinskiptinn og heill var hann
alltaf, og örlæti átti hann nóg. Þau
hjónin voru reyndar mjög sam-
Ég kynntist Stefáni ekki mikið
fyrr en á seinustu árum æfi hans,
en okkar kynni urðu náin og
vinskapur okkar jókst ár frá ári og
sl. sumar þegar ég hélt upp á af-
mæli mitt kom hann og flutti mér
fallegt kvæði.
Stefán var mikill hestamaður og
náttúruunnandi. Hann átti góða
hesta og reið oft yfir Siglufjarð-
arskarð eins og leið lá í Fljótin.
Hann var þá stundum ofurlítið
hýr af víni og í þessum ferðum
urðu stundum til fallegar vísur
sem sumir kunna og halda von-
andi áfram að lifa á vörum fólks
meðan islensk tunga er töluð.
Ég vil að lokum votta börnum
hans og öllum nánum ættingjum
innilega samúð mína.
Pétur K. Guðmundsson,
Hraunum.
Birting
afmælis- og
minningar-
greina
ATHYGLI skal vakin á því, að
afmælis- og minningargreinar
verða að berast blaðinu með góð-
um fyrirvara. Þannig verður
grein, sem birtast á I miðviku-
dagsblaði, að berast í síðasta lagi
fyrir hádegi á mánudag og hlið-
stætt með greinar aðra daga. í
minningargreinum skal hinn
látni ekki ávarpaður. Þess skal
einnig getið, af marggefnu til-
efni, að frumort Ijóð um hinn
látna eru ekki birt á minningar-
orðasíðum Morgunblaðsins.
Handrit þurfa að vera vélrituð og
með góðu línubili.
hent í því efni, og það var þein
ævinlega mikil gleði að hjálpa öðr
um.
Guðmundur hafði fagra rithönt
og átti létt með að semja bréf eð£
blaðagrein.
Fimm urðu börnin; Vigfús, serr
áður er nefndur, oddviti í Vík
Stefán, bankastjóri í Vík, Jónína
lézt á unga aldri, Rafn og Skúli
báðir bílstjórar í Reykjavík.
Ég vil að lokum þakka Guð-
mundi alla elskusemi í minn garð
og bið góðan guð að styrkja Sigríði
mágkonu mína, synina og sona-
börnin í sorg þeirra.
Þ.S.