Morgunblaðið - 03.06.1984, Blaðsíða 34
82
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 3. JÚNl 1984
Eyrarbakki:
„Hlakka mest til að vera
heima með fjölskyldunni“
Það var rólegt á Bakkanum þetta kvöld, sem við hittum þremenningana að máli, svo við löbbuðum út á aðalgötuna
innan um lítil og heirailisleg hús með sterka persónutöfra og þar var myndin tekin á göngunni. Frá vinstri: Vigfús,
Þórarinn Og Skúli. Ljósmynd Árni Johnsen.
Frá fárum plássum á land-
inu hefur verið eins erfitt að
sækja sjó um árabil eins og
Eyrarbakka og Stokkseyri,
en menn hafa þraukað þar,
enda aðlaðandi byggðir og
heimilislegar. I»að kemur
fljótt fram í spjalli við heima-
menn að brúarinnar viö
Óseyrarnes er beðið með
óþreyju og nú nálgast
óðfluga sú stund, sem ætlað
er að setja hrygg í þá fram-
kvæmd. Við ræddum þar við
nokkra sjómenn í tilefni sjó-
mannadagsins, en á sl. ári
skilaði Eyrarbakki um 10
þúsund tonnum af fiski upp
úr sjó og er það hátt hlutfall
miðað við aðrar byggðir
landsins af svipaðri stærð.
„Maður sér ekk-
ert nema sjóinn“
„í vetur hef ég verið á Guðfinnu
Steinsdóttur, Sæunni Sæmunds-
dóttur, Álaborginni, Jóhönnu
Magnúsdóttur, Skálavíkinni og nú
siðast aftur á Guðfinnu, svo það
má segja að ég hafi verið alllaus í
rásinni og hálfgerð skipamella
eins og sagt er,“ sagði Vigfús
Markússon sjómaður á Eyrar-
bakka, en hluta vetrarins var
hann skipstjóri.
„Mér líkuðu ekkert of vel þessi
ihlaup, hefði heldur viljað vera á
föstu, en þetta kom til af ýmsum
ástæðum og í sumar verð ég á
Guðfinnu. Ánnars er frekar dauft
yfir öllum eftir lélega vertíð yfir
alla línuna. Ég held að það megi
stjórna fiskveiðunum betur, það
eru allflestir óánægðir með kvót-
ann og gott dæmi er humarkvót-
inn, það er ekkert orðið varið í að
vera til sjós með þessu fyrirkomu-
lagi, boðum og bönnum. En fiski-
leysið er staðreynd og einhver
hlýtur ástæðan að vera. Hvort
fiskurinn er að verða búinn er ekki
gott að segja, en ég hugsa að það
ætti að skipta þessu á einhvern
annan hátt, t.d. með því að sömu
bátastærðir ættu að fá jafnmikið í
kvóta eða svipað magn en það er
jafn ljóst að það er erfitt að rata
hinn gullna meðalveg."
Vigfús lenti í hörmulegu slysi sl.
ár þegar bát hans og bræðra hans
tveggja hvolfdi í innsiglingunni í
Eyrarbakka og bræður hans tveir
drukknuðu.
„Beygur eftir slysið? Nei, ég hef
alveg fundið mig til sjós aftur, en
ég fór aftur til sjós mánuði eftir
slysið. Það er margt bogið við
framkvæmd öryggismála sjó-
manna og margt mætti fara betur
á þeim vettvangi. Það dugir til
dæmis ekki að gefa aðeins út
reglugerðir, ef þeim er ekki fram-
fyigt.“
„Hefur þú aðallega stundað sjó
héðan af heimaslóð?"
„Ég hef lítið sótt héðan nema á
sumrin, á vertíðinni eru menn í
Þorlákshöfn, en hér helst á sumr-
in. Það versta er að það skuli vera
orðið mun betra að vinna í landi
og þetta er ekkert launungarmál.
Ég ætlaði að vinna í landi í sumar,
en það breyttist, maður hefði lík-
lega ekki tollað mjög lengi. Satt að
segja ætlaði ég að prófa nýtt líf í
sumar með því að vera í landi, en
maður sér ekkert nema sjóinn.
Á sjómannadaginn? Þá verð ég
væntanlega með í sýningu björg-
unarsveitarinnar á Bakkanum, ég
á að heita kafarinn í sveitinni og
er sá eini hér í plássinu, sem kann
það.“
á.j.
„Brúin á eftir
að gera þessi
pláss gjaldgeng“
„Ég fæddist í Reykjavík og var
alinn upp þar á vetrum, en hér á
Eyrarbakka á sumrum og hingað
flutti ég síðan 1972,“ sagði Skúli
Þórðarson sjómaður á Eyrar-
bakka, en báðir foreldrar hans eru
frá Bakkanum.
„Ég var á Álaborg RE 25 í vetur,
88 tonna stálbát. Við lönduðum í
Þorlákshöfn, en aflanum var ekið
hingað.
Vertíðin er með því allra léleg-
asta, a.m.k. með þeim lélegustu
sem ég hef reynt frá því að ég
byrjaði til sjós fyrir 9 árum, bæði
afli og tíðarfar hefur verið með
eindæmum lélegt og þó hefur aldr-
ei verið sótt meira. Þetta hefur
aðallega verið tuð og streð og af-
koman léleg.
Það sem helst brennur á er auð-
vitað kaupið, kauptryggingin sem
er algjört smáræði fyrir ómælda
vinnu, því maður getur þurft að
vinna sólarhringum saman og í
vetur til dæmis komum við aldrei
á Bakkann, vorum oftast í bátnum
í Höfninni, því það voru svo sjald-
an landlegur í vetur.
Þá er það spurningin um veiði-
stjórnun. Það eru ef til vill ekki
margar aðrar leiðir ef staðan er
eins og menn halda, en þetta er
misskipt og mér finnst það hættu-
legt að það skuli vera hægt að
versla með kvótann. í janúar og
febrúar var enginn kvóti á ufsann
og línuna, en þá gátu allir stóru
bátarnir sótt í vondum veðrum, en
þeir minni ekki, svo þarna var t.d.
mismunur.
Varðandi öryggismál sjómanna
vil ég segja það að sjálfvirki
sleppibúnaðurinn á björgunarbáta
hefði átt að vera kominn á allan
bátaflota landsins skömmu eftir
að búið var að hanna hann, það
hefði vel verið hægt ef stjórn væri
á þessum málum. Ég tel að það
þurfi að gera ýmsar ráðstafanir í
öryggismálum sjómanna og það
þarf að betrumbæta mikið. Til
dæmis tel ég að þar sem tveir
björgunarbátar eru eigi að breyta
staðsetningu þeirra þannig að
annar báturinn verði færður fram
á skipið í stað þess að þeir eru
báðir aftur á. Þá er það einnig
ljóst að sjómenn sjálfir hafa ekki
verið nógu vel á verði í þessum
málum og það þarf að breytast.
Annars leggst nú framtíðin í
mig þannig varðandi sjósókn að ég
fer ekki á sjó í bráð, maður hefur
verið megnið af mörgum árum að
heiman og það er ekki eftir slíku
að slægjast í launum, að það laði
nema hjá litlum hluta af sjó-
mannastéttinni. Svo langar mig
að breyta aðeins til, það myndi til
dæmis breyta miklu varðandi sjó-
sókn frá mínum bæjardyrum séð,
ef brúin væri komin á Óseyrina,
þá gæti maður að minnsta kosti
verið meira heima hjá sér á milli
róðra. Brúin á eftir að breyta
miklu hér og í rauninni á hún eftir
— að gera þessi pláss hér gjald-
geng og skapa eitt samfellt at-
vinnusvæði milli byggðarinnar á
Árborgarsvæðinu, þ.e. frá Hvera-
gerði og Selfossi og niður að Þor-
lákshöfn, Stokkseyri og Eyrar-
bakka.
Ég veit þó þrátt fyrir það sem
ég hef sagt að sjórinn á eftir að
toga í mig. Ég er búinn að vera hjá
sama fyrirtækinu síðan ég byrjaði
til sjós og það hefur verið mjög
gott að vera hjá þessu fyrirtæki.
Auðvitað togar sjórinn, en allt
verður þetta að ráðast, en maður
verður að meta það talsvert að
geta verið heima hjá sér.“
Markaöstorg - markaösverö
á Eiðistorgi í dag, sunmidag kl. 10—16
□
□
□
□
□
□
□
□
□
Rauð paprika □ Salat □ Kiwi □ Baunaspírur □ Appelsínur □ Grape
Græn paprika □ Tómatar □ Perur □ Maís □ Bananar □ Blóðgreip
Gul paprika □ Agúrkur □ Vatnsmelónur □ Hvítlaukur □ Jaffarínur □ Lime
Hvítkál □ Kínakál □ Hunangsmelónur □ Perlulaukur □ Mandarínur
Gulrætur □ Hreðkur □ Blá vínber □ Hollenskar kartöflur
íssalat (lceberg) □ Sveppir □ Græn vínber + □ ísraelskar kartöflur m
Púrrulaukur Laukur □ Blómkál □ Sítrónur □ Ferskjur □ Steinselja □ Rauð epli □ Gul epli t Urval sumarblóma
Radísur □ Avocado □ Sellerí □ Græn epli Kaffiveitingar fyrir alla