Morgunblaðið - 03.01.1985, Blaðsíða 36

36
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 3. JANÚAR 1985
Sextugur:
.Sveinn Torfi
Sveinsson
Fæstir vaxa af því að skrifaðar
séu um þá afmælisgreinar, enda
almennt viðurkennt að þesskonar
framleiðsla sé einhver lágvaxnasti
gróður, sem er að finna í skrúð-
garði andans. En þegar í hlut á
jafn fágætt eintak, að ekki verður
séð samkvæmt flóknasta líkinda-
reikningi að annað eins fæðist á
öldinni, er þetta tiltæki ugglaust
verjandi.
Sveinn Torfi Sveinsson leit fyrst
dagsins ljós í Vesturlandskjör-
dæmi 2. jan. 1925, nánar tiltekið á
Hvítárbakka í Borgarfirði. For-
eldrar hans, Olga Dagmar Jóns-
dóttir og Gústaf A. Sveinsson hrl.,
bjuggu um fimm ára skeið á Hvít-
árbakka, en þá var Gústaf skóla-
stjóri Alþýðuskólans.
Síðan hefur Sveinn Torfi búið á
Stór-Reykjavíkursvæðinu og notið
tiltölulega lítils atkvæðisréttar
miðað við okkur dreifbýlismenn,
og er það miður, því hann kann
mjög vel með hann að fara.
Sveinninn þótti bráðger og lík-
legur til afreka í fræðunum, enda
gekk það eftir. Sveinn Torfi lauk
stúdentsprófi ásamt Geir Hall-
grímssyni utanríkisráðherra og
fleiri atgervismönnum i andanum
árið 1944. Síðan fyrrihlutaprófi í
verkfræði hér heima 1946, en þá lá
leiðin til Kaupinhafnar, þar sem
hann lauk byggingaverkfræði frá
Danmarks Tekniske Höjskole
1949.
Hafnarárin voru merkilegur
kapítuli í lífshlaupi Sveins Torfa
eins og flestra Hafnarstúdenta,
sem kneifað hafa þar ölið af hjart-
ans lyst. En að þessu leyti eins og
í svo mörgu öðru var hann aldrei
sporgöngumaður, heldur fór sínar
leiðir og brúkaði sitt sparifé til að
kaupa og hesthúsa slíkt firn af
súkkulaði, að hann á sér vísast
engan jafningja í þeirri íþrótt.
Allt nám sóttist Sveini Torfa
einkar vel, því maðurinn er stál-
greindur, reiknar eins og tölva,
hamhleypa og svo vel kynjaður að
ekkert gat komið honum út af
sporinu, nema ef til vill einhverjar
lostfagrar prinsipissur hefðu
reynt að heilla hann til sín líkt og
Ólaf liljurós forðum. Á þessum ár-
um kynntist hann konuefni sínu,
sómakonunni Elísabetu Hinriks-
dóttur og þeysti með hana á vél-
fáki sínum um stræti heimsborg-
arinnar. Þau gengu í hjónaband 4.
júlí 1953.
Ég kynntist Sveini Torfa ekki að
ráði fyrr en árið 1970, þegar ég tók
við starfi sveitarstjóra í Grund-
arfirði, en þá hafði hann verið
verkfræðingur staðarins um 10
ára skeið. Sjálfur heldur hann því
fram, að hann sé eini ófulli verk-
fræðingurinn, sem hafi komið í
plássið, enda hafi hinir allir verið
opinberir starfsmenn og því engu
skipt hvort ráfuðu um fullir eða
ófullir.
Halldór Finnsson var oddviti
Eyrarsveitar á þeim tíma, þegar
hann fékk Svein Torfa til þess að
segja til um vatnsveitufram-
kvæmdir í Grundarfirði. Verk-
fræðingurinn lagði á ráðin um
kaup á vatnsrörum úr stáli, sem
hann vissi að voru til suður á
Keflavíkurflugvelli. Þeir svara-
bræður, oddvitinn og verkfræðing-
urinn, héldu nú suður þangað
nestaðir dýrum veigum, því þeir
höfðu veður af því að verkstjórinn,
sem annaðist söluna á pípunum
fyrir Kanann, væri svona í ölkær-
ara lagi. Gengu viðskiptin fyrir
sig með þeim hætti að því neðar,
sem farið var í flöskuna, því meir
lengdist hver metri og arðsemi
viðskiptanna óx. Segir fátt af
leikslokum, en það var lengi í
minnum haft að öll framganga
þeirra félaga hafi verið hin
drengilegasta, eins og segir í forn-
um sögum.
Við Sveinn Torfi höfum margt
brallað um dagna. En eftirminni-
legastur er mér ótrúlegur áhugi
hans á gatnagerð hér í Grundar-
firði, enda var hann sifellt að
brýna okkur til átakanna. Nú
rúmum áratug síðar sést árangur-
inn, því búið er að leggja varan-
legt slitlag á um 90% af öllu
gatnakerfi kauptúnsins. Ég hika
ekki við að fullyrða, að þennan
árangur eigum við Grundfirðingar
Sveini Torfa mikið að þakka. Með
sanni má segja, að hann braut sig
í mola til þess að sá draumur
rættist að innfæddir gætu gengið
hér um á dönskum skóm, eins og
íslenskum aðli sæmir.
Sveinn Torfi sker sig úr sam-
ferðamönnum sínum að flestu
leyti, að minnsta kosti gæti eng-
inn verið hann nema hann. Er
skoðanabróðir járnfrúarinnar
bresku og kann vel að meta Reag-
an. Ekki er heldur frítt við að hon-
um finnist Hjalti gamli hinn þýð-
verski hafa verið nokkuð góður
kall. Honum er annt um, eins og
þeim Reagan og Geir Hallgríms-
syni, að koma í veg fyrir að komm-
únisminn flæði um öll lönd og álf-
ur. 1 þessu skyni m.a. hefur hann
farið nokkrar ferðir til Thailands.
Þykir honum illt að vonum, að
jafn góðs lands, þar sem jafn fal-
leg þjóð og það byggir, skuli bíða
þau örlög að verða kommúnistum
að bráð.
En þótt meirihluti sveitar-
stjórnarinnar i Grundarfirði sé
vinstrisinnaður um þessar mundir
og kommarnir ubbulitið að narta í
verkfræðinginn, þá er það honum
ekkert áhyggjuefni. Þvert á móti
finnst honum það bara skemmti-
leg vitleysa, eins og Vilmundi
Jónssyni landlækni þótti um
sumar vísurnar hans Þórbergs.
Sveinn Torfi leggur áherslu á að
Þjóðverjar séu hans þjóð. Þeir eru
akkúrat heiðarlegir og framleiða
slíka öndvegis eðalvagna, að ekk-
ert stenst þann samanburð. Ann-
ars er það rannsóknarefni út af
fyrir sig, að sextugur maður skuli
vera enn slíkur unglingur sem
Sveinn Torfi er. Aldrei hefi ég
kynnst þvílíkri bíladellu hjá
nokkrum manni. Mér er í fersku
minni að hafa verið farþegi hjá
honum, þegar hann lét silfurhest-
inn sinn renna skeiðið á 160 km
ferð eftir þýsku bílabrautunum,
sem taka fram sjálfu sköpunar-
verki almættisins.
Nú um 2ja ára skeið hef ég
kynnst Sveini Torfa á nýjum
vettvangi. Hann er nefnilega góð-
ur viðskiptamaður Búnaðarbank-
ans í Grundarfirði. Þegar talið
berst að peningum, þá er Soffaní-
as Cecilsson útgerðarmaður hans
maður. Massífur íhaldsmaður og
ekta af guðs náð, sem svo sannan-
Iega kann fótum sínum forráð.
Mér fákunnandi um peninga er þó
ljóst, að slíkir viðskiptamenn eru
gersemi, sem eru ófinnanlegir
jafnvel í heilum landshlutum.
Á þessum merkisdegi senda
Grundfirðingar þér bestu kveðjur.
Við fjölskyldan á Eyrarvegi 24
óskum þér til hamingju með dag-
inn og þökkum ykkur hjónunum
fyrir skemmtileg kynni og góða
vináttu í gegnum tíðina.
Árni M. Emilsson
Tölvur —
lausnarorð 20. aldar
Bókmenntir
Jóhanna Kristjónsdóttir
Tölvubók AB: Robein Bradbeer,
Peter De Bono og Peter Laurie.
Björn Jónsson íslenzkaði.
Ísl. viðauki: Gunnar Ingimundarson,
Jón Sch. Thorsteinsson og Páll K.
Pálsson.
TÖLVUR. Þær hasla sér völl á
fleiri og fleiri sviðum, leysa mann-
inn af í ótrúlegustu verkum og
fást við ýmislegt sýsl, sem flest
fólk á erfitt með að skilja. Hvort
sem menn eru hrifnir af þessari
þróun eða ekki, verða allir að við-
urkenna, að hún mun ekki stöðvuð
úr þessu. Tölvur eru orðnar partur
af tilverunni. Það er afar misjafnt
hvernig fólki gengur að tileinka
sér og hafa not af þessum tækjum.
Varla er ofmælt að margir séu
svolítið smeykir, reyna ekki að
skilja eðli þeirra og hvernig þær
nýtast.
Þessu fólki ætti því að vera
nokkur uppörvun að fyrstu setn-
ingunni í Tölvubók AB: Tölvur eru
í eðli sínu heimskar. Þær gera ein-
ungis það sem þeim er sagt að
gera, hlýðnast fyrirskipunum
fólks.
Málið er náttúrlega ekki alveg
svona einfalt, en Tölvubók AB
virðist til þess fallin að leiða
mann í sannleika um eðli og áhrif
þeirra. Á afar skipulegan og
greinargóðan hátt er lesandinn
leiddur um þessa ókunnu stigu,
unz öll hræðsla og allir fordómar
ættu að vera horfnir. Lýst er að-
draganda, þróuninni, sem loksins
fæddi af sér transistorinn. Út-
skýrt er hvernig er hægt að hag-
nýta tölvur við hin aðskiljanleg-
ustu störf, að þær séu í raun betur
til hinna ýmsu verka fallnar en
maðurinn. Gagnmerkur kafli er
um forritunarmálið BASIC, en
það mun einmitt vera hvað að-
gengilegast byrjendum.
í kaflanum Vaxtarmörk er fjall-
að um takmörk tölvunnar, henni
eru, þrátt fyrir allt, skorður sett-
ar. Ef hins vegar er litið til þess,
hve stutt er síðan tölvur komu á
markaðinn og öra tækniþróun
hljótum við að gera ráð fyrir, að
tölvur öðlist á endanum eitthvað í
tíkingu við innsæi mannsins. Nú
þegar eru þær farnar að skilja ein-
faldar skipanir og spjalla þótt þær
eigi (sem betur fer eða hvað) langt
í land með það að standa mannin-
um jafnfætis. Höfundar leggja
áherzlu á að fólk verði að skilja
þróunina, jafnvel til þess að „geta
skorað hana á hólm ef hún virðist
vond“.
Þá er að geta hins íslenzka við-
auka. Hann er einkum miðaður
við atvinnuvegina „segir okkur
hvers þarf að gæta áður en farið
er út í að tölvuvæða fyrirtæki"
eins og segir á bókarkápu. Engu
að síður er hann fróðlegur fyrir
allan almenning, þar sem gerð er
grein fyrir hversu þessi tækni ryð-
ur sér hér braut. íslendingum
virðist ganga einkar vel að til-
einka sér þessa tækni.
Þegar öllu er á botninn hvolft
má svo sannarlega mæla með
þessari bók við þá sem langar að
kynnast heimi tölvanna. Sem er
okkar heimur — hvort sem okkur
líkar það betur eða verr.
Björn Jónsson íslenzkaði og er
hans verk lipurlega unnið.
í Kaupmannahöfn
FÆST
í BLAÐASÖLUNNI
Á JÁRNBRAUTA-
STÖÐINNI,
KASTRUPFLUGVELLI
OG Á RÁDHÚSTORGI
VZterkurog
kl hagkvæmur
auglýsingamiöill!
A
%
raðauglýsingar — raðauglýsingar — raðauglýsingar
tilkynningar
Þjóðhátíðarsjóður
auglýsir eftir umsóknum um styrki úr sjóön-
um á árinu 1985.
Samkvæmt skipulagsskrá sjóösins nr. 361
30. september 1977 er tilgangur sjóösins „aö
veita styrki til stofnana og annarra aöila, er
hafa paö verkefni aö vinna aö varöveislu og
vernd þeirra verömæta lands og menningar,
sem núverandi kynslóö hefur tekið í arf.
a) Fjóröungur af árlegu ráöstöfunarfé sjóös-
ins skal renna til Friðlýsingarsjóðs til nátt-
úruverndar á vegum Náttúruverndarráös.
b) Fjórðungur af árlegu ráöstöfunarfé sjóös-
ins skal renna til varðveislu fornminja,
gamalla bygginga og annarra menningar-
verðmæta á vegum Þjóðminjasafns.
Aö ööru leyti úthlutar stjórn sjóðsins ráöstöf-
unarfé hverju sinni í samræmi viö megintil-
gang hans, og komi þar einnig til álita viöbót-
arstyrkir til þarfa, sem getiö er í liðum a) og
b).
Viö það skal miöað, aö styrkir úr sjóönum
verði viöbótarframlag til þeirra verkefna, sem
styrkt eru, en veröi ekki til þess aö lækka
önnur opinber framlög til þeirra eöa draga úr
stuöningi annarra viö þau.“
Stefnt er aö úthlutun á fyrri hluta komandi
árs. Umsóknarfrestur er til og meö 22.
febrúar 1985. Eldri umsóknir ber aó endur-
nýja. Umsóknareyöublöð liggja frammi í af-
greiöslu Seölabanka íslands, Hafnarstræti
10, Reykjavík. Nánari upplýsingar gefur ritari
sjóösstjórnar, Sveinbjörn Hafliöason, í síma
(91)20500.
Reykjavík, 27. desember 1984.
ÞJÓÐHÁTÍÐARSJÓÐUR.
þjónusta
Bón — Bón
Þvottur — Þvottur
Fallegur bíll á aöeins þaö besta skilið og það
fær hann hjá okkur. Viö þvoum og bónum aö
innan sem utan. Notum aöeins bestu fáan-
legu efni, vanir menn sjá um aö öll vinna og
frágangur sé til fyrirmyndar. Sækjum og skil-
um bílnum ef óskaö er. Viö erum aö Smiðju-
vegi 56, kjallara.
Tímapantanir eru í síma 79428.
Geymið auglýsinguna.