Morgunblaðið - 16.03.1985, Blaðsíða 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 16. MARZ 1985
AF ERLENDUM VETTVANGI
eftir ÁGÚST ÁSGEIRSSON
Hægrisveifla stað-
fest í Frakklandi
BÆJAR- og sveiUrstjornakosningarnar í Frakklandi um helgina sUð-
festu það sem skoðanakannanir hafa gefið til kynna, að hægri flokkarnir
mundu sigra örugglega, ef þingkosningar væru haldnar nú, og að stjórn
Francois Mittcrrands forseU mun að öllu óbreyttu hverfa úr valdastóli
næsU vor, er þingkosningar fara fram í Frakklandi. Hægri flokkar unnu
á, flokkur Mitterrands galt afhroð og flokkur hægri öfgamanna stóð sig
vel í fyrri hluU kosninganna, sem almennt er litið i sem „allsherjaræf-
ingu“ fyrir þingkosningarnar næsU
Hægriflokkarnir fengu sam-
tals 57,9% atkvæða og vinstri-
flokkarnir 41,1%. Kosið var um
fulltrúa í 95 bæjar- og sveitar-
stjórnum og fjórum nýlendum.
Kosið er um helming sætanna
þriðja hvert ár og kjörtímabilið
er sex ár. Þegar kosið var um
sömu sæti 1979 og nú voru laus,
hlutu vinstriflokkarnir 55% at-
kvæða, miðað við 41% nú.
Jafnaðarstefnu hafnað
Leiðtogar flokks nýgaullista
(RPR), flokks Jacques Chiracs
borgarstjóra Parísar, og Mið-
flokksins (UDF), flokks Valéry
Giscard d’Estaing, héldu því
fram að franskir kjósendur
hefðu hafnað jafnaðarmennsku
og að stjórnarandstaðan mundi
koma vinstrisinnum frá völdum
í næstu þingkosningum. Þeir
fögnuðu því líka að þessir flokk-
ar fengu nær helming greiddra
atkvæða ásamt smáflokkum
hægrimanna og þyrftu því tæp-
ast á stuðningi Þjóðfylkingar
Jean-Marie Le Pens, sem hlaut
8,8% atkvæða, að halda. Fengu
þessir flokkar 49,05%.
Valéry Giscard d’Estaing
Jean-Marie Le Pen
Þótt jafnaðarmenn létu í ljós
ánægju með sín 24,9% atkvæða
höfðu þeir litla ástæðu til að
gleðjast. Að vísu er það nokkur
fylgisaukning miðað við kosn-
ingarnar til Evrópuþings í fyrra
þegar þeir fengu 21%, en fylgis-
tap frá sfðustu sveitarstjórna-
kosningum, 1982, er þeir fengu
30%.
Hvað franska kommúnista-
flokkinn áhærir staðfestu kosn-
ingaúrslitin að hann hefur verið
á niðurleið undanfarin fjögur ár.
Þó md kannski segja að flokkur-
inn eigi ekki lengur við fylgis-
hrun að glíma, þar sem hann
vor.
hlaut örlítið betri útkomu en i
kosningunum til Evrópuþings-
ins, hlaut 12,5% atkvæða miðað
við 11% í fyrra. En útkoman er
þó slæm miðað við síðustu sveit-
arstjórnakosningar, er flokkur
Marchais fékk um fimmtung at-
kvæða.
Le Pen í lykilstöðu
Hvað Þjóðfylkingu Le Pen
áhrærir, sem er mjög róttækur
flokkur til hægri, er óvíst að
hægriflokkarnir geti án hans
verið að ári. Kosningarnar nú
sýndu að flokkurinn er nýtt afl í
frönskum stjórnmálum, sem náð
hefur fótfestu. Útkoman er að
vísu lakari en í kosningunum til
Evrópuþingsins í fyrra, er flokk-
urinn hlaut 11% atkvæða. En
taka verður tillit til þess að nú
bauð flokkurinn ekki fram nema
í þremur fjórðu kjördæmanna 95
og það háði honum að hafa engin
sæti í bæjar- og sveitarstjórn-
um. Engu að síður hefur flokkur-
inn nú komist í lykilstöðu í bæj-
ar- og sveitarstjórnum. Og sjálf-
ur sagði Jean-Marie Le Pen á
mánudag, að útilokað væri að
Jacques Chirac
mynda sterka meirihlutastjórn
hægrimanna án aðildar Þjóð-
fylkingarinnar.
Le Pen gaf til kynna við sama
tækifæri að flokkurinn væri vilj-
ugur til að setja þjóðarhag ofar
flokkshagsmunum með því að
draga sinn fulltrúa til baka viö
endurkosningar næstkomandi
sunnudag i þeim kjördæmum,
þar sem enginn frambjóðandi
hlaut tilskildan meirihluta. 1
annarri umferð standa fylkingar
jafnan sameinaðar á bak við
einn fulltrúa t.il að tryggja hon-
um meirihluta. Þannig hafa
Jafnaðarflokkurinn og Komm-
Raymond Barre
únistafiokkurinn ákveðið að
styðja þann frambjóðanda þess-
ara flokka, sem flest atkvæði
hlaut f viðkomandi kjördæmi, og
sömu sögur er að segja um flokk
nýgaullista (RPR) og Miðflokk-
inn (UDF). Leiðtogar RPR og
UDF hafa sagt að flokkarnir
myndu ekki draga sig til baka
fyrir fulltrúa Þjóðfylkingarinn-
ar, sem hlotið hafi betri útkomu
en þeirra menn. Sérfróðir menn
telja hins vegar að í vikunni
verði samkomulag þess efnis
gert, a.m.k. innan margra kjör-
dæma.
Mótmælakjör?
Kosningarnar um helgina eru
síðasta prófraunin á stefnu
stjórnar Mitterrands fyrir þing-
kosningarnar að vori. Enda þótt
úrslitin markist að einhverju
leyti af staðbundnum málefnum,
þá staðfestu kosningarnar fylg-
issveiflu til hægriflokkanna.
Stjórnmálaskýrendur eru sam-
mála um að kosningarnar gefi
góða mynd af stöðu flokkanna
meðal kjósenda.
Þegar skoðanakannanir höfðu
gefið til kynna hvert stefndi,
sögðust leiðtogar Jafnaðar-
flokksins búast við mótmæla-
kjöri, að kjósendur myndu nota
tækifærið til að mótmæla efna-
hagsstefnu ríkisstjórnarinnar,
sem gripið hefur til sparnaðar-
og samdráttar af ýmsu tagi. Þeir
sögðu að þegar að þingkosning-
um drægi yrði öldin önnur, þá
hefðu verkin talað og kjósendur
sæu vel hvað um yrði að tefla.
Að sögn Jacques Toubon,
framkvæmdastjóra flokks ný-
gaullista er eina von Mitterr-
ands um að halda velli i kosning-
unum 1986 að hann breyti kosn-
ingalögunum. Búist er við að rík-
isstjórnin beiti sér fyrir breyt-
ingum á lögunum, þannig að um
einhverja hlutfallskosningu
verði að ræða í stað meirihluta-
kerfisins, sem nú er við lýði.
Bæði stjórnarandstaðan og
kommúnistar telja hins vegar að
Þjóðfylking Le Pens muni hagn-
ast mest allra flokka á slíkum
breytingum, þar sem flokkurinn
á engan þingmann.
Sært stolt
En hvað sem gerist þá fer ekki
milli mála að jafnaðarmenn
óttast um sinn hag, því kosn-
ingarnar sýndu að flokkur þeirra
er á niðurleið, þrátt fyrir til-
raunir flokksins til að nálgast
miðjustefnu, þrátt fyrir efna-
hagslegar framfarir, smávægi-
legar þó, og þrátt fyrir aukningu
undir það síöasta á persónu-
legum vinsældum Mitterrands
forseta og Laurents Fabius for-
sætisráðherra. Og það þykir
jafnaðarmönnum sýnu verst að
allt stefnir í að Louis Mermaz,
forseti franska þingsins, tapi í
kjördæmi sinu í Isére, þar sem
hann er forseti sveitarstjórnar.
Særir þetta stolt jafnaðar-
manna, því Mermaz er þriðji í
röðinni f pólitískum metorða-
stiga jafnaðarmanna á eftir
Mitterrand og Fabius. Alls hafa
14 ráðherrar sótt kjördæmið
heim að undanförnu í þeirri von
að auka á stuðning flokksins þar.
Sjálfur forsetinn, Mitterrand,
fór þangað sömu erinda í febrú-
ar, en fátt virðist duga til að
sporna við hægrisveiflunni.
(Heimildir AP - HeraM Tribmie - Timeg -
II.ÍI7 Tclefrraph.)
Þyrla Landhelgisgæslunnar haggaðist ekki í loftinu á meðan karfan með
björgunarsveitarmanni var hífð upp, eins og sjá má.
Grein og myndir: Árni Johnsen
Þyrlan laðaði
hundruð
manna að
Landhelgisgæzlan og Slysavarna-
félag íslands stóðu saman að fjöl-
þættri björgunaræfingu á Eyrar-
bakka fyrir skömmu með öllum
björgunarsveitum SVFÍ í Árnessýslu
og sveit skáta að auki, en um 80
björgunarsveitamenn sóttu æfing-
una og kynntu sér m.a. möguleika
og gerð stóru þyrlunnar TF-SIF, en
þáttur þyrlunnar vakti óskipta at-
hygli og dreif hundruð manna að
þegar þyrluflugmenn Gæzlunnar
sýndu möguleika vélarinnar við
björgun, bæði af landi og sjó.
Æfingin var á laugardegi og er
ráðgert að fara í slíkar æfinga-
ferðir um allt land til þess að
þjálfa menn við notkun þyrlu sem
björgunartækis og kynna þeim
ýmsa þætti sem lúta að björgun-
armálum. Er mikill hugur f
Gæzlumönnum á þessum vett-
vangi, en þeir eiga von á sérstak-
lega útbúinni þyrlu frá Frakk-
Karen Erla Erlingsdóttir var f hópi
björgunarsveitamanna frá Laugar-
vatni.
Mikill fjöldi unglina fylgdist með þyrlunni við æfingar.
* ... í.
Þessar broshýru ungu konur fylgdust með björgunaræfingunum.