Morgunblaðið - 26.05.1985, Qupperneq 39

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 26. MAÍ 1985
B 39
Afríka:
Erfiðleikar
í Kenýa
— það gekk ekki átakalaust
að filma „Out of Africa“ með þeim
Meryl Streep og Robert Redford
Núna vita menn í Hollywood aö
þaö er heilmiklum erfiöleikum
bundiö aö færa klukkuna aftur um
70 ár í Afríku eins og nauösyn bar
til viö gerö myndarinnar .Out of
Africa" í Kenya. Svo erfitt var þaö
raunar aö Universal-fyrirtækiö
hætti næstum því viö myndina.
En leikstjórinn, Sydney Pollack,
var svo hrifinn af framlagi leikar-
anna í myndinni, þeirra Meryl
Streep og Roberts Redford, aö
hann ákvaö aö Ijúka viö myndina
hversu erfitt sem þaö mundi reyn-
ast. Svo þaö er fyrst og fremst
þrákelkni hans aö þakka aö þaö
tókst aö Ijúka myndinni.
Til að byrja með gengu yfir
Kenýa einhverjar mestu hitabelt-
isrigningar, sem þar höföu veriö í
mörg ár og enduöu tveggja ára
þurrkatímabil. Rigningin og
stormar sem henni fylgdu eyöi-
lögöu gersamlega eftirlíkingu af
hálfrar aldar gömlum bæ, sem
reistur haföi veriö meö miklu basli
fyrir myndina og ærnum tilkostn-
aöi.
Mikið rifrildi varö út af búning-
um hinna afrísku ættbálka. Sumir
fengu aðeins teppi en aörir skinn
og þess var ekki langt aö biöa aö
raddir fóru aö heyrast um aö bún-
ingarnir væru „móðgun", ,ný-
lendulegir" og „niörandi". Og
þegar þaö svo fréttist aö þeir
„statistar" sem fylltu hóp ættbálk-
anna voru meö helmingi lægri
laun en hvítu „statistarnir" sáu
framleiöendurnir fram á meirihátt-
ar læti viö verkalýösfélög á stað-
num.
Eftir fréttum í blaðinu Kenya
Times aö dæma héldu sumir stat-
istarnir því fram aö kvikmynda-
fyrirtækiö væri aö reyna aö
„niðurlægja" þá og aö þaö heföi
jafnvel neitaö þeim um bjór í hlé-
um en haldiö aö þeim ávaxta-
drykkjum og gosi.
„Out of Africa" gerist í Kenýa
rétt eftir fyrri heimsstyrjöldina
þegar danski rithöfundurinn Isak
Dinesen (sennilega betur þekktur
í dag sem barónessan Karen Blix-
en), var aö berjast viö aö fá kaffi-
ekrur sínar rétt utan viö Nairobi til
aö gefa af sér arö en þetta út-
hverfi Nairobi ber nú nafn hennar,
Karen.
Eitt lykilatriöi myndarinnar er
þegar hetjan (Meryl Streep) hittir í
fyrsta sinn ástvin sinn (Robert
Redford). Það gerist á járn-
brautarstöö viö Athi-sléttuna í
janúar 1914. Samkvæmt handrit-
Meryl Streep
inu haföi hinn raunverulegi elsk-
hugi Karen Blixen, Denys Finch-
Hatton, sem var mikill veiöimaö-
ur, stöövaö lestina á leiöinni frá
Mombasa til Nairobi til aö hlaöa á
hana fílabeinum sínum. A meöal
farþega var hin nýgifta Karen (gift
Blixen barón), sem hreifst svo
mjög af veiöimanninum.
Til aö filma atriöiö varö aö út-
vega lest frá þessum árum en hún
Robert Redford
fékkst á lestasafninu í Nairobi og
meö henni fylgdi eldgamall gufu-
rokkur, sem dreginn var á staðinn
af nútíma díselvél. Meö í förinni
var einnig einskonar vél sem likja
átti eftir hvissandi gufustróknum í
gamla rokknum. Þegar búiö var
aö koma þessu öllu saman fyrir á
réttum staö fyrir myndatöku neit-
aöi þessi litla vél algerlega aö
gefa frá sér svo mikiö sem einn
strók af gufu, hvaö þá heldur
pínulítiö hviss. Þar meö höföu
þúsundir dollara fariö í súginn og
daginn eftir vantaöi einn í hóp
kvikmyndageröarmannanna.
En björtu hliöarnar voru sem
sagt Streep og Redford, sem
heilluöu gersamlega kvikmynda-
tökuliöiö. Sérstaklega þótti
Streep góö í „jaröarfararatriöinu"
þegar Finch-Hatton var jaröaður
eftir aö hafa látiö li'fiö í flugslysi á
milli Mombasa og Nairobi áriö
1931. Atriöiö var tekiö á hinu friö-
aöa Masai Mara-svæöi en Pollack
haföi haft í nógu aö snúast vö aö
reka saman sebrahesta, antílópur
og buffalóa, fyrir myndavélina til
að gefa atriöinu hiö rétta and-
rúmsloft.
— ai.
beöinn aö endurskrifa handritiö.
Hann fær sér til aöstoöar þeldökka
leikkonu, Marilyn Matthews, sem
hann haföi kynnst nokkrum mánuö-
um áöur. Á heimili hans i Noröur-
Kaliforníu fá þau Matthews daglega
í heimsókn þá Gere, Evans og Hines
til rökræöna um handritiö. Aö tiu
dögum liðnum hefur Coppola svo
lokiö viö aö endurskrifa og eru þeir
báöir, Gere og Evans, yfir sig hrifnir
af árangrinum. Hann veröur svo til
þess aö þeir Doumanis-bræöur og
Sayyah taka upp þráöinn aö nýju,
en hafa uppi efasemdir um þær
áætlanir Evans aö ráöa Coppola
sem leikstjóra.
Júní1983
Evans ræöur Coppola sem leik-
stjóra og samþykkir aö veröa viö
öllum kröfum hans: 2,5 millj. í laun,
prósentuhlut af innkomunni og al-
gjört vald yfir allri kvikmyndagerö-
inni. Evans sagði seinna: „Ég haföi
Coppola. Ég haföi Gere. Ég átti
stórkostlegt handrit og óg átti The
Cotton Club. Mér fannst allir vegir
færir." Coppola flýgur i snatri til
New York, þar sem kvikmyndatakan
á aö hefjast eftir aöeins sex vikur.
Hann kemur sér fyrir í hinu gamla
Astoria-kvikmyndaveri (sem staöiö
haföi ónotaö uppundir hálfa öld), en
þar var verið aö endurbyggja útlit
Cotton Club innandyra, einsog þaö
var 1929. Á fundi er rætt um aö taka
myndina á 12 vikum.
Júlí 1983
Nú er handritiö tilbúiö og sent til
allra aöstandenda myndarinnar.
Dick Sylbert uppgötvar þá aö sex af
sjö tökustööum sem hann haföi sýnt
Coppola voru ekki lengur inní
myndinni og 10 sviösmyndir sem
hann haföi hannaö farnar sömu leiö-
ina.
Leikhópurinn kemur svo fyrst
saman 25. júlí. Gere er óánægöur
meö hlutverk sitt og á í vandræðum
meö aö aölagast óþvinguöum leik-
stjórnarstíl Coppola. Matthew og
Coppola ryöja úr sér endurbótum á
handritinu, þeirra á meöal fjórum
um eina helgil
Ágúst 1983
Gere hverfur skyndilega frá
kvikmyndatökunni og raddir eru á
lofti um aö fá Matt Dillon í hans
staö. Ennþá án endanlegs handrits,
heldur Coppola áfram aö leikstýra
þrátt fyrir sífeilda ringulreiö og
glundroöa. Sögusagnir herma aö
kvikmyndageröinni veröi snarlega
hætt. Á sama tíma þingar Evans viö
lögfræöing Geres. Hann hefur þegar
lofaö aö borga stjörnunni 1,5 millj.
dala í laun, 10% af innkomunni og
125 þús. dali fyrir hverja viku eftir
29. október. Eftir viku fjarveru birt-
ist svo goöiö á ný.
Langþreyttur á eilífum vandamal-
um varöandi handritiö og Gere
ákveöur nú aöalbakhjarl myndar-
innar, auöjöfurinn Sayyah, aö draga
sig í hlé frá kvikmyndageröinni. Ed
Doumani kemur frá LA til aö yfirtaka
fjármálin. Hann kemst strax á snoö-
ir um aö myndin er allt annaö en
„tuttugu milljón dala, pottþétt fyrir-
tæki"! Hann kemst aö raun um aö
ferðir og uppihald kvikmyndagerö-
arfólksins nema orðið 1 millj. dala.,
búningar 1,6 millj., föröun og hár-
greiösla 460 þús., öryggisvarsla 256
þús., veistuhöld 247 þús., aö bil-
stjórarnir hafi 1200 dali á viku og
lágmarkslaun trésmiöanna séu 900
dalir. Samanlagt væri kostnaöur
Doumani-bræöra a.m.k. 1,2 millj.
dala á viku, eöa 300 dalir á mínútu!
September 1983
Coppola hefur nú lokiö viö fimm
vikna kvikmyndatöku úti á töku-
svæöunum og flytur sig inní
Astoria-kvikmyndaveriö. Doumani-
bræöur eru komnir í alvarlega fjár-
þröng. Evans heldur i sjálfskapaöa
útlegö í Acapulco. Þegar kostnaöur-
inn fer yfir yfirþyrmandi 40 millj.
dala markiö, fær Éd Doumani gaml-
an vin sinn, Joey Cusumano, meö
mafiusambönd, til aö fylgjast náiö
meö eyöslu Coppola.
Oklóber 1983
Cusuma^o/semur ágætlega viö
Coppola og hefur róandi áhrif á
gang mála. Hann hvetur Doumani til
aö halda sig frá kvikmyndaverinu og
leggur til aö Coppola fái næöi til
sköpunar, án rifrildis yfir kostnaöi.
Nóvember 1983
Cusumano er oröinn vinsæll hjá
The Cotton Club-leikhópnum. Á
meöan hefur spennan aukist á milli
Evans og Coppola, sem hefur á oröi
aö skora Evans á hólm!
Desember 1983
Nú gerir Cusumano Evans Ijóst
aö myndatöku veröi aö vera lokið
fyrir 23. des. Til aö skapa rétt hug-
arástand í hópnum gefur Cusumano
öllum. T-bol, sem á stendur Dec. 23,
1983. Evans og Doumani-bræöur
berjast gegn því aö myndatakan
veröi stöövuö. Þó þannig sé málum
háttaö, er dreifingaraöillinn, Orion,
á engan hátt skuldbundinn til aö út-
vega fé svo hægt sé aö halda tök-
unni áfram. Evans fer til Paramount
í peningaleit og segir þeim aö hann
sé reiöubúinn aö lýsa sig gjaldþrota
og losna þannig viö alla samninga
viö Orion. Paramount býöur honum
15 millj. dala ef hann stendur viö þá
áætlun. Siöan snýr Evans til baka til
Orion. Orion býöur þá sömu upp-
hæö, til aö foröa því aö myndin
lendi hjá öörum dreifingaraöila,
gegn því skilyröi aö Evans afsali sér
öllum völdum. Þar sem aö myndin
er komin aö falli er Evans neyddur
til aö samþykkja. Eftir fjögurra ára
baráttu, án þess aö taka laun og
lenda persónulega í hrikalegri
skuldasúpu, missir nú Evans end-
anlega öll tök á The Cotton Club.
Aö kvöldi 23. desember býr Copp-
ola sig undir lokatökuna og kl. 6 aö
morgni er allt efni komið á filmu.
Timatakmörkunum er náö, og þrátt
fyrir erjur viö Coppola á meöan á
myndatöku stóö, þá heldur Gere
upp á áfangann ásamt leikstjóran-
um og aöstandendum myndarinnar.
Janúar1984
Þó aö aöalmyndatökunni sé lokið
á enn eftir aö taka í tvær vikur og
Gere hefur safnaö hári og skeggi
svo ekki er unnt aö taka af honum
nærmyndir. Bob Hoskins hefur rak-
aö hár sitt þar sem hann er byrjaöur
aö leika Mussolini í annarri mynd,
og verður aö nota hárkollu. Cusum-
ano hefur nú tekiö saman kostnað-
inn viö myndina og komist aö
iskyggilegri niöurstööu: The Cotton
Club kostar nú gróflega u.þ.b. 47
millj. dala, auk 1,5 millj. sem reiknaö
er meö aö tvær siöustu vikurnar í
frágangi komi til meö aö kosta.
Myndin er þar meö oröin ein sú dýr-
asta sem framleidd hefur veriö!
Mars 1984
The Cotton Club er nú aö veröa
tilbúin til sýningar. Ed Doumani telst
svo til aö hún veröi aö taka inn álíka
mikiö og The Godfather, rétt svo aö
endar náist saman! Cusumano hefur
í hyggju aö yfirgefa Las Vegas og
snúa sér alfariö aö kvikmyndum. Og
Bob Evans er á höttunum eftir fjár-
framlögum til aö gera framhald af
Chinatown. Ætlunin er aö Jack
Nicholson fari meö aöalhlutverkiö
og segir Evans fyrirtækiö „mjög svo
spennandi".
(Þýtt og endursagt úr Photo-
play, maí 1985. SV)