Morgunblaðið - 21.06.1985, Blaðsíða 27

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUÐAGUR 21. JÚNÍ 1985
27
Alþingi veróur slitió í dag klukkan 11.00 en þinghald hefur aldrei verid lengra en nú.
Búseturéttur:
Tvö samhljóða frum-
vörp voru lögð fram
Skyldunám
verði 8 ár
NEÐRI DEILD samþykkti síðastliðinn miðvikudag við aðra umræðu um
frumvarp Páls Dagbjartssonar, um breytingu á grunnskólalögunum, að
skólaskylda skuli vera 8 ár; það er að börnum á aldrinum 7 til 15 ára sé skylt
að sækja skóla. Ragnhildur Helgadóttir, menntamálaráðherra, lagðist ein-
dregið gegn þessu og það gerði meirihluti menntamálanefndar deildarinnar
einnig.
Fyrr í vor lagði Páll Dagbjarts-
son, Sjálfstæðisflokki, fram frum-
varp þar sem gert var ráð fyrir að
skólaskyida verði sjö ár. Ólafur Þ.
Þórðarson og Jón Baldvin Hanni-
balsson báru fram breytingartil-
lögu þar sem kveðið er á um átta
ára skyldunám og var hún sam-
þykkt að viðhöfðu nafnakalli. 1
grunnskólalögunum frá 1974 er
kveðið á um að skólaskylda skuli
vera 9 ár og átti þetta ákvæði að
koma til framkvæmda 1980. Hins
vegar hefur á hverju þingi síðan
verið samþykkt að fresta gildis-
töku þessa ákvæðis. í umræðum
benti menntamálaráðherra á að
samkvæmt fjárlögum er gert ráð
fyrir níu ára skólaskyldu.
Þeir þingmenn sem greiddu at-
kvæði með fyrrnefndri breyt-
ingartillögu voru; Ingvar Gísla-
son, Eggert Haukdal, Ellert B.
Schram, Friðjón Þórðarson, Geir
Gunnarsson, Níels Árni Lund,
Guðmundur Einarsson, Gunnar G.
Schram, Halldór Ásgrímsson, Jó-
hanna Sigurðardóttir, Jón Baldvin
Hannibalsson, Karvel Pálmason,
Ólafur Þ. Þórðarson, Páll Péturs-
son, Páll Dagbjartsson, Pétur Sig- •
urðsson, Stefán Guðmundsson og
Steingrímur Hermannsson. At-
kvæði á móti greiddu: Alexander
Stefánsson, Birgir ísleifur Gunn-
arsson, Garðar Sigurðsson, Guð-
mundur J. Guðmundsson, Guðrún
Agnarsdóttir, Kjartan Ólafsson,
Halldór Blöndal, Hjörleifur Gutt-
ormsson, Kristín Halldórsdóttir,
Kristín S. Kvaran, Ólafur G. Ein-
arsson, Steingrímur J. Sigfússon,
Svavar Gestsson, Gunnþórunn
Gunnlaugsdóttir og Þorsteinn
Pálsson. Sex þingmenn voru fjar-
staddir.
Frumvarpið er í fyrri deild, en
nái frumvarpið ekki fram á þessu
þingi verður skólaskyldan 9 ár og~\
unglingar, sem nú eru í 8. bekk,
verða skyldaðir samkvæmt lögum
að setjast í 9. bekk.
Lög frá Alþingi
EINS OG svo oft áður þegar hilla fer undir þinglok, sem verða í dag klukkan
11.00 hefur afgreiðsla cinstakra mála er liggja fyrir deildum Alþingis gengið
fljótt og vel fyrir sig. Þingmenn eru stuttorðir, enda hefur náðst samkomulag ' *
milli þingflokka um afgreiðslu flestra mála. Þetta á þó ekki við um stjórnar-
frumvarp um Öryrkjabandalag íslands, en Ellert B. Schram hefur lagst gegn
samþykkt þess og aðfaranótt gærdagsins hélt hann ræðu í eina og hálfa
klukkustund.
í GÆR voru lögð fram í neðri deild
tvö samhljóða frumvörp um breyt-
ingar á lögum um Húsnæðisstofnun
ríkisins og eru þau prentuð upp frá
deginum áður, þar sem mistök munu
hafa átt sér stað í prentun þeirra.
Frumvörpin eru óbreytt frá því sem
nefnd á vegum félagsmálaráðherra
skilaði af sér. Flutningsmenn fyrra
frumvarpsins eru fulltrúar stjórnar-
andstöðunnar, en hið seinna flytja
Stefán Guðn undsson og Stefán
Valgeirsson, báðir þingmenn Fram-
sóknarflokksins.
Steingrímur Sigfússon, Alþýðu-
bandalagi, mælti fyrir frumvarpi
stjórnarandstöðunnar um klukkan
6 í gær, en þá voru margir þing-
deildarmenn fjarverandi í afmæl-
isboði eins elsta starfsmanns Al-
þingis. Flestir eða allir þingmenn
Sjálfstæðisflokksins voru ekki
viðstaddir, en þeir hafa sett sig
mjöggegn samþykkt frumvarps af
þessum toga. Eftir að Steingrímur
hafði lokið máli sínu, sagði forseti,
Karvel Pálmason, umræðu lokið
en atkvæðagreiðslu um málið
frestað. Þegar sjálfstæðismenn
mættu aftur til leiks brá þeim
mjög í brún og mótmæltu af-
greiðslu málsins.
Halldór Blöndal, sem hefur ver-
ið einn aðaltalsmaður flokksins í
húsnæðismálum, tók til máls um
þingsköp: „Herra forseti. Ég sé að
alvarleg prentvilla hefur orðið í
dagsskrá þessa fundar og ég sé
ekki betur en í ógáti hafi ný frum-
vörp um Húsnæðisstofnun ríkisins
verið númeruð með sama hætti og
frumvörp sem áður voru lögð fram
og tekin á dagskrá í dag fyrirvara-
laust án þess að afbrigða væri leit-
að. Þetta er skýrt brot á öllum
fundarsköpum og ég hygg að þetta
sé einsdæmi í sögu Alþingis.
Augljóst mál er að um mismun-
andi frumvörp er að ræða, þar
sem í öðru þeirra er kveðið á um
það í 96. gr að afla skuli fjár til
húsnæðissamvinnufélaga með lán-
um samkvæmt 11. og 58. grein
þessara laga. En í hinu frumvarp-
inu stendur með lánum sam-
kvæmt 33. og 58. grein þessara
laga. Þessi leiðrétting eða mis-
munun á þessum lögum er ekki
tilviljun. Þetta er hrein efnis-
breyting.“
Þá nefndi Halldór Blöndal fleiri
atriði, er renndu stoðum undir
málflutning hans. Það er mikil
merkingarmunur á eldri frum-
vörpunum og þeim síðari. Fleiri
þingmenn tóku til máls, en Karvel
Pálmason, sem gegndi störfum
forseta þegar málið kom fyrir,
undirstrikaði að fjarvera sjálf-
stæðismanna hafi ekki verið notuð
til að koma málinu á dagskrá.
Steingrímur J. Sigfússon sagði
að tæknileg mistök hefðu átt sér
stað í prentsmiðju og benti á að
forseti hefði tilkynnt mistökin og
um leiðréttingu þeirra í fundar-
byrjun. Þá gátu þingmenn gert at-
hugasemdir, sem þeir gerðu ekki.
Éftir að nokkrar umræður
höfðu átt sér stað úrskurðaði for-
seti deildarinnar, Ingvar Gíslason,
að Karvel Pálmason hefði farið í
einu og öllu eftir eðlilegum fund-
arsköpun og að ekkert væri við
það að athuga að mál væru leið-
rétt og héldu sama númeri. Það
ber að taka fram að ef frumvörpin
hefðu ekki fengið sama númer
hefði ekki mátt taka frumvarp
það, sem Steingrímur J. Sigfússon
mælti fyrir, án samþykkis meiri-
hluta deildarinnar.
Efri deild samþykkti átta lög
síðastliðinn miðvikudag, en neðri
deild þrenn. í gær var sagt frá
nokkrum þeirra og verða ekki tí-
unduð hér frekar.
Fiskveiðasjóður
Frumvarp um Fiskveiðasjóð ís-
lands var samþykkt í efri deild
sem lög frá Alþingi, en þar er um
að ræða 500 milljón króna
skuldbreytingu sjóðsins gagnvart
útgerðarfyrirtækjum og fiskverk-
unarstöðvum. Þá er einnig það
nýmæli að Fiskveiðasjóði er heim-
ilt að lána eða ábyrgjast lán til
fiskeldisstöðva.
Flutningsjöfnunarsjóður
Með samþykkt laga um flutn-
ingsjöfnunarsjóð og innkaupa-
jöfnun olíu og bensíns er Verð-
lagsráði gert skylt að samþykkja
sérstakan innkaupahvata í kostn-
aðarverði hjá þeim innflytjanda
sem hagstæð olíukaup gerir á
hverjum tíma. Ákveðinn hluti
hagstæðra innkaupa skal þó ávallt
renna til neytenda í formi lægra
kostnaðarverðs.
í Iögunum er einnig ákvæði um
að greiða þurfi flutningsjöfnun-
argjald af gasolíu, ljósaolíu, bif-
reiðabensíni, flugvélabensíni og
flugsteinolíu. Sjóðurinn endur-
greiðir dreifingarkostnað.
Byggðastofnun
Frumvarp um Byggðastofnun er
orðið að lögum, en það er stjórnar-
frumvarp og afrakstur endurskoð-
unar laga um Framkvæmdastofn-
un ríkisins. Hlutverk Byggða-
stofnunar er að stuðla að þjóðfé-
lagslega hagkvæmri þróun byggð-
ar í landinu með því að koma í veg
fyrir að óæskileg byggðaröskun
eigi sér stað. í samræmi við þetta
er gert ráð fyrir að stofnunin veiti
lán, ábyrgðir eða óafturkræf
framlög.
Dróunarfélag
Með samþykkt laga um nýsköp-
un í atvinnulífinu er ríkisstjórn-
inni heimilað að hafa forgöngu um
stofnun hlutafélags og leggja í það
hlutafé. Skal félag þetta, þróunar-
félag, hafa það að markmiði að ^
örva nýsköpun í íslensku atvinnu-
lífi og efla arðsama atvinnustarf-
semi. Hlutafélagið verður i meiri-
hlutaeigu aðila atvinnulífins, en
ekki ríkissjóðs.
Þá voru einnig samþykkt sem
lög frumvörp um sóknargjöld og
um veðdeild Búnaðarbanka Is—
lands.
Afstaða þingmanna til bjórsins
EINS OG greint var frá í Morgunblaðinu í gær, þá felldi neðri deild
frumvarp um að þjóðaratkvæðagreiðsla fari fram um hvort leyfa skuli
framleiðslu og innflutning áfengs öls. Bjórmálið er því úr sögunni á
yfirstandandi þingi, þó fram hafi komið frumvarp frá Stefáni Benedikts-
syni, þar sem ekki vinnst tími til þess að afgreiða það.
Neðri deild, sem hafði áður G. Einarsson, Páll Dagbjartsson,
samþykkt að heimila áfengt öl,
fékk bjórmálið aftur upp á sitt
borð eftir að efri deild hafði gert
þá breytingu að fram fari ráð-
gefandi þjóðaratkvæðagreiðsla
um málið á þessu ári. Ekki vildu
allir þingmenn neðri deildar
sætta sig við afgreiðslu seinni
deildar og kom fram breyt-
ingartillaga frá Halldóri Blöndal
og Ellert B. Schram við frum-
varpið eins og það var samþykkt
í efri deild. Lögðu þeir til að
frumvarpið yrði í sinni uppruna-
legu mynd. Þetta náði ekki fram
að ganga.
Þeir þingmenn er studdu
breytingartillöguna voru: Birgir
Isleifur Gunnarsson, Eggert
Haukdal, Ellert B. Schram,
Gunnar G. Schram, Halldór Ás-
grímsson, Halldór Blöndal,
Kristín Halldórsdóttir, ólafur
Pétur Sigurðsson, Stefán Guð-
mundsson, Steingrímur Her-
mannsson, Gunnþórunn Gunn-
laugsdóttir, og Þorsteinn Páls-
son. Þeir sem voru á móti: Ingv-
ar Gíslason, Alexander Stef-
ánsson, Friðjón Þórðarson,
Garðar Sigurðsson, Geir Gunn-
arsson, Níels Árni Lund, Guð-
mundur Einarsson, Guðmundur
J. Guðmundsson, Kjartan
Ólafsson, Hjörleifur Guttorms-
son, Ólafur Þ. Þórðarson, Páll
Pétursson, Ragnhildur Helga-
dóttir, Stefán Valgeirsson
Steingrímur J. Sigfússon og
Svavar Gestsson. Þingmenn Al-
þýðuflokks, þau Jóhanna
Sigurðardóttir, Jón Baldvin
Hannibalsson og Karvel Pálma-
son, auk Kristínar S. Kvaran,
Bandalagi jafnaðarmanna, sátu
hjá. Aðrir voru fjarstaddir.
Eftir að tillaga Halldórs og
Ellerts hafði verið felld kom til
atkvæða breytingartillaga frá
Jóni Baldvin Hannibalssyni við
frumvarpið, þar sem gert var ráð
fyrir að þjóðaratkvæðagreiðslan
yrði bindandi og færi fram fyrir
15. september næstkomandi. Til-
lagan var felld, 22:10. Eftirtaldir
greiddu atkvæði með: Birgir ís-
leifur Gunnarsson, Ellert B.
Schram, Hjörleifur Guttorms-
son, Jóhanna Sigurðardóttir, Jón
Baldvin Hannibalsson, Karvel
Pálmason, Kristín S. Kvaran,
Ólafur G. Einarsson, Pétur Sig-
urðsson og Gunnþórunn Gunn-
laugsdóttir. Þrír sátu hjá: Krist-
ín Halldórsdóttir, Ragnhildur
Helgadóttir og Steingrímur Her-
mannsson. Fimm þingmenn voru
fjarstaddir, en aðrir lögðust
gegn tillögunni.
Þá kom til atkvæða frumvarp-
ið, eins og það lá fyrir eftir af-
greiðslu efri deildar. Það var
fellt með 20 atkvæðum gegn 12,
fjórir greiddu ekki atkvæði og
fjórir voru fjarstaddir. Þeir
þingmenn sem samþykktu frum-
varpið voru: Birgir ísleifur
Gunnarsson, Ellert B. Schram,
Guðmundur Einarsson, Gunnar
G. Schram, Hjörleifur Gutt-
ormsson, Jóhanna Sigurðardótt-
ir, Karvel Pálmason, Kristín
Halldórsdóttir, Kristín S. Kvar-
an, Ólafur G. Einarsson, Pétur
Sigurðsson og Steingrímur Her-
mannsson. Eftirtaldir voru á
móti: Alexander Stefánsson,
Eggert Haukdal, Friðjón Þórð-
arson, Garðar Sigurðsson, Geir
Gunnarsson, Níels Árni Lund,
Guðmundur J. Guðmundsson,
Kjartan Ólafsson, Halldór Ás-
grímsson, Halldór Blöndal, ólaf-
ur Þ. Þórðarson, Páll Pétursson,
Páll Dagbjartsson, Ragnhildur
Helgadóttir, Stefán Guðmunds-
son, Stefán Valgeirsson, Stein-
grímur J. Sigfússon, Svavar
Gestsson, Þorsteinn Pálsson og
Þórarinn Sigurjónsson.
Ingvar Gíslason, Guðrún Agn-
arsdóttir, Jón Baldvin Hanni-
balsson og Gunnþórunn Gunn-
laugsdóttir sátu hjá. Fjarstaddir
voru Friðrik Sophusson, Kjartan
Jóhannsson, Matthías Bjarnason
og Matthías Á. Mathiesen.