Morgunblaðið - 26.01.1986, Side 24

24 B
MÖRGtJNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 26. JANÚAR1986
Svavar A. Jónsson
Kvenprestar verða að
fara eigin leiðir og
hafa tækifæri til þess
— spjallað við séra Joan Mau
Séra Joan Mau er ung bandarísk kona, meðalhá með rauðleitt
hár, hlýleg í viðmóti. Eg hitt hana á fundi lútersku kirkjunnar.
Hún var ein af hinum vísu konum, sem sitja bak við glerrúður
í litlu húsi í fundarsalnum, hlusta á hvert orð og þýða af ensku
yfír á þýzku eða af þýzku yfir á ensku með undraverðum hraða
um leið og talað er. Það er þó aðeins aukastarf. Hún er lúterskur
prestur og um það tók ég hana tali.
Ég er fædd f Bandaríkjunum
en bjó ýmist þar eða í Þýzkalandi
í uppvexti mfnum. Ég lærði guð-
fræði í Bandaríkjunum. Námið
tekur átta ár og þar af er eitt árið
fólgið í verklegu námi. Ég stund-
aði líka nám í Hamborg í eitt ár.
Hvað segirðu mér af vígslu
kvenpresta í Bandarisku lút-
ersku kirkjunni?
Biskupar geta ekki neitað að
vígja konur en þeir geta gert þeim
starfíð erfítt. Biskupinn í umdæm-
inu, þar sem ég er prestur, er einn
hinna allra jákvæðustu. Við erum
12 kvenprestar í umdæminu og
hann kallar okkur saman árlega
og er með okkur daglangt, aðal-
lega til þess að tala við okkur og
hlusta á okkur. Þetta gefur okkur
tækifæri til að hitta hver aðra og
hitta hann. En þess á milli erum
við einar. Það er ekki gott, við
erum of ^arri hver annarri. Það
er nauðsynlegt fyrir okkur að
hittast.
Hvers vegna finnst ykkur þið
þurfa að hittast?
Við höfum sérstöðu í ýmsu og
þurfum að ræða hana hver við
aðra. Við höfum reynzlu í sam-
skiptum við annað fólk, sem karl-
ar hafa ekki og hafa aldrei haft
og geta ekki skilið þótt þeir séu
allir af vilja gerðir. Þetta sprettur
ekki af guðfræðilegum rökum
heldur sálfræðilegum. Konur eiga
auðveldara með að tala um mistök
sín og það, sem særir þær.
Hefur fólk jákvæðari afstöðu
til kvenpresta nú en áður?
Afstaða fólks breytist hægt.
Fólk setur konur alltaf í samband
við karla. Þegar ég fór í fyrsta
skipti á elliheimili með karlpresti
hélt fólkið að ég hlyti að vera
konan hans. Og konan á hár-
greiðslustofunni, sem ég fer á,
spurði hvað maðurinn minn gerði.
En fólk tekur mér vel og ég næ
oft afar góðu sambandi við það.
Stundum ávarpar fólk mig með
fomafni, en karlprestinn, sem er
með mér, með ættamafni. Jafnvel
þótt ég sé í prestavesti en hann
í venjulegum fötum.
Þið starfíð tvö saman í presta-
kallinu, kvenprestur og karl-
prestur. Er það auðveldara
fyrir þig en að vera ein eða
skiptir það engu máli?
Það er erfíðara. Ég á það á
hættu að ekki verði litið á mig
sem fullgildan starfskraft heldur
sem aðstoðarmanneskju. Á hinn
bóginn em það mikiir kostir að
við getum alltaf talað saman um
starfíð. Það getur orðið dálítill
munur á starfsaðferðunum því
karlar hafa miklu meiri tilhneig-
ingu til að leika prestaleik.
Heldurðu að þú prédikir samt
eins og karlpresturinn, sem
vinnnr með þér?
í skólanum lærði ég hjá
karlmanni, sem hefur haft
áhrif á það hvemig ég prédika.
En konur prédika yfirleitt
persónulegar en karlar, þótt ég
ætli ekki að alhæfa neitt. Þær
tengja boðskap Biblíunnar
daglegum viðburðum og mann-
legum tilfinningum.
Telurðu að það sé erfiðara
fyrir karlana en konurnar í
prestakallinu að leita sálusorg-
unar hjá þér?
Það er komið undir einstakl-
ingnum. Samt em sumar konur,
sem ég get ekki talað við. En ég
get heldur ekki talað við alla
karla.
Mér finnst talsvert talað um
mismunun á giftu fólki og
ógiftu. Telur þú að því sé mis-
munað?
Ég held að ógift fólk eigi erfið-
ari aðstæður í þjóðfélaginu. Það
miðast svo margt við fjölskyldur
ÞETTA er úr bæklingi, sem
æskulýðsstarf þjóðkirkjunnar
hefur ljósritað í handriti, tU að
auka skilning kirkjufólks á
skrirninni. Bæklingurinn byij-
ar á því að segja frá sáttmála
skírnarinnar og gerir það með
lítilli sögu:
Hjarðdrengur mætti konungin-
um, þegar hann var á Ieið með
kúahjörð í hagann. Konungurinn
kom ríðandi, nam staðar og heils-
aði. Drengurinn tók ofan húfuna
og hneigði sig kurteislega. „Hvað
ætlar þú að verða, þegar þú verður
stór?" spurði kóngur. Drengurinn
var ekki vanur að ræða þá hluti
við neinn, en úr því að kóngurinn
spurði, svaraði hann hikandi, að
eiginlega langaði hann til að verða
prestur, en hann hefði sennilega
ekki efni á að læra í svo mörg ár.
Þá sagði kóngurinn: „Taktu nú
eftir, drengur minn. Þegar búið
er að ferma þig, skaltu koma til
mín í höllina, og ég skal hjálpa
þér, svo að þú náir takmarki þínu.
Ertu sáttur við það?“. Um leið
rétti kóngurinn drengnum hönd-
ina. Drengurinn varð feiminn og
orðlaus, en rétti konungi hönd
sína. Sáttmáli var gerður milli
þeirra. Bindandi ákvörðun.
Og hjarðdrengurinn gleymdi
þessu aldrei. Hann hugsaði dag-
lega til þessarar stundar og hlakk-
aði til að fara á fund konungs
en svo fátt við einstaklinga. Það
er gert ráð fyrir því að allir séu
hluti af kjamaijölskyldu. Fólk
lætur í það skína að eitthvað hljóti
að vera undarlegt við fólk, sem
er ekki gift. Þetta er sérstaklega
erfítt í litlum bæjum.
Hvað gæti kirkjan gert til að
leysa þennan vanda og hvað
getur fólk gert sem einstakl-
ingar?
Ég veit ekki hvað kirkjan gæti
gert. En fólk verður líklega bara
að lifa lífí sínu og sýna góða
fyrirmynd. Fyrirmyndin er alltaf
mikilvægust.
Vígðistu tíl þess prestakalls,
sem þú þjónar nú?
Nei, ég var áður stúdentaprest-
ur. Ég kenndi og var ráðgjafi og
prestur. Ég var fyrsti kvenprest-
urinn þar. Það skyggði á prests-
starfíð að fólk gat litið fram hjá
því að ég var prestur af því að ég
var líka kennari og ráðgjafi.
Segðu mér af prestakallinu, þar
sem þú starfar núna.
Þar eru 1.400 skfrðir meðlimir.
Við erum tveir prestar, sem störf-
um þar jafnhliða. Við þjónum einu
prestakalli saman. Það er nýtt.
Við vinnum saman að öllu og
vinnum prestsverkin til skiptis.
Fólk fær ekki að velja milli okkar.
Þessar reglur höfðu verið settar
áður en ég kom. Ef fólk er sér-
staklega tengt öðru okkar gerum
eftir ferminguna. Og þegar dreng-
urinn verður gamall maður, segir
hann trúlega eitthvað á þessa leið:
„Mikilvægasta stund lífs míns, var
þegar ég sem drengur mætti
konunginum. Þá tók líf mitt rétta
stefnu og ég gat gengið óhikað
fram til þess marks, sem fram-
undan var.“
Þessi saga getur minnt okkur
á skímina. Þýðingarmesta stund
lífs okkar er við skímina. Við
erum þá ekki stór, en þó mætir
Guð okkur sjálfur og býðst til að
leiða okkur að því marki sem
hann hefur sett og er okkar
hamingjuleið. Um þann sáttmála
skulum við hugsa daglega og
þakka.
Þegar við ætlum að útskýra
hvað Skím er, notum við margar
líkingar.
Vatnið í skíminni er tákn þess
að Guð hreinsar mig af allri synd.
Fyrirgefning Guðs er þess vegna
einfaldlega sýnileg í skíminni.
Guð frelsar mig frá syndinni til
að lifa í frelsi hans.
Barn Guðs var ég í skíminni.
Guð tekur mig að sér af því að
hann elskar mig. Ég má lifa með
Guði hjá Guði alltaf af því að ég
er bam hans.
Endurfæðing. Við fæðingu emm
við böm foreldra okkar og þegnar
í því landi sem við búum í eða
tilheyrum. En í skríminni verður
ný fæðing. Ég fæðist þá eða
Um skíraina
Ég held að ógift fólk eigi erfíðari aðstæður i þjóðfélaginu. Það
miðast svo margt við fjölskyldur en svo fátt við einstaklinga.
við þó kannski undantekningar
eða ef einhveijar sérstakar ástæð-
ur em til þess að annað okkar
vinni verk, sem hitt ætti annars
að vinna samkvæmt starfsskipt-
ingunni milli okkar. En við ákveð-
um það okkar á milli. Við önnumst
allar jarðarfarir saman. Við tölum
saman um allt, sem þarf að gera.
Segðu mér af guðsþjónustunum
í söfnuðinum.
Það koma þijú til flögur hundr-
uð manns í venjulega messu. Við
höldum tvær guðsþjónustur á
hveijum sunnudegi, kl. 8.30 og
10.50. Á milli þeirra er sunnu-
dagaskóli. Við prédikum til skiptis
en þjónum bæði í báðum guðs-
þjónustunum. Fólk úr söfnuðinum
les ritningartextana og söfnuður-
inn tekur vel undir sönginn. Altar-
isganga er einu sinni í mánuði, á
fyrsta sunnudeginum.
Hefur fólk sérstakar hug-
myndir um það hvernig prest-
urinn eigi að vera?
Já, fólk hefur ýmsar hugmyndir
um það. En það er auðveldara
fyrir mig að sleppa frá þeim af
því að konur hafa meira frelsi til
að fara eigin leiðir í prestsstarf-
inu. Við verðum að fara eigin
leiðir og við höfum líka tækifæri
til þess. Með því getum við líka
hjálpað karlprestunum til að fínna
sínar leiðir.
Hvernig finnst þér að vera
prestur?
Ég er mjög hamingjusöm yfír
því. Auðvitað eru vandamálin
ýmisleg. En það er yndislegt að
vera prestur.
endurfæðist, sem bam Guðs. Nýtt
lff byijar - líf með Guði.
Dáinn og upprisinn. Skírain er
þannig í senn tákn þess að ég dey
með Jesú og rís upp með honum.
Lesum Róm. 6.3-4.