Morgunblaðið - 28.02.1986, Blaðsíða 4

4
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR. 28. FEBRÚAR1986
Tollalækkanirnar vegna kjarasamninganna
Lækkun á verði bíla um 30%
er ein af mörgum tillögum
aðila vinnumarkaðarins til
rikisstjórnarinnar til að ná
niður verðlagi. Er áætlað að
það kosti rikissjóð um 400
mUljónir króna á ársgrund-
veUi.
úr 40% í 10% þýðir í raun um um
20—22% lækkun á útsöluverði
þeirra. Tollurinn leggst á fob-
verð, frakt og vátiyggingu. Al-
gengt fob-verð hjólbarða undir
meðalstóran fólksbíl er 1.260
krónur, fraktin 100 krónur og
vafiygging 25 krónur. Tollurinn
leggst því á 1.385 krónur. 40%
tollur hækkar þessa upphæð í
1.939 krónur. Á þá upphæð leggst
24% vörugjald, síðan kemur heild-
söluálagning (oft um 12%) og
Bifreið læ
415 þús. kr
— bensínlítrinn í 30,60 krónur í apríl
LÆKKUN tolla og aðflutningsgjalda bifreiða á að tryggja a.m.k.
30% lækkun á verði fólksbíla, sem hafa vélar með minna en 2.00
rúmsentímetra slagrými. Kostnaður vegna þessarar aðgerðar ei
metinn á 400 miUjónir króna á einu ári. I öðru lagi er það lækkui
á tollum hjólbarða úr 40% í 10%, sem gert er ráð fyrir að kosti
ríkissjóð 60 milljónir króna á ársgrundvelli. Loks er um að ræða
10% lækkun á bensini og olíu í áföngum, fyrst 4% í byijun mars
og restin í byijun apríl.
Lækkun á
verði bifreiða
30% lækkun á verði smærri bíla
felur í raun í sér að tollar leggjast
að mestu leyti af. Tollar af bifreið-
um eru nú 70% af fob-verði, en
auk þess leggst stighækkandi
bifreiðaskattur á bíla eftir vélar-
stærð. Enginn bifreiðaskattur er
tekinn af bflum með vélar undir
1.000 rúmsentímetra slagrými,
4% skattur leggst á bfla með vélar
á bilinu 1001—1300, og skattur-
inn hækkar síðan stig af stigi upp
í 29% af þeim bflum sem eru með
vélastærð yfír 3001 rúmsentí-
metra.
Margir smáir fólksbflar hafa
vélar sem eru með minna en 1.000
rúmsentímetra slagrými. Verð á
einni tegund slíkra bfla er 415
þúsund krónur úr umboðinu. Af
því verði er tollurinn 107 þúsund,
sem gera 133 þúsund með 25%
söluskatti. Ef Iækka ætti verðið
um 30% kostaði bfllinn 290 þús-
und krónur, sem er lækkun um
125 þúsund. Það verða því aðeins
8 þúsund krónur eftir af tollinum
og söluskattinum af honum eftir
verðlækkunina.
Sé tekið dæmi af stærri og
dýrari bifreið verður niðurstaðan
svipuð. Bifreið með vél sem hefur
rétt undir 2.000 rúmsentímetra
slagrými kostar úr umboðinu um
700 þúsund. Þar af er tollurinn
175 þúsund og söluskattur af
þeirri upphæð tæplega 44 þúsund,
eða samtals 219 þúsund. 30%
lækkun er í krónum um 210 þús-
und, svo niðurstaðan er svipuð,
ríkið heldur eftir 9 þúsund krónum
af tollinum og söluskatti af hon-
um. Hins vegar leggst 14% bif-
reiðaskattur á bfla með vélarstærð
á bilinu 1601—2000, sem gera
35 þúsund krónur í þessu tilfelli
og af þeirri upphæð þarf ekki að
klípa.
Tollalækkun
hjólbarða
Lækkun á tollum af hjólbörðum
Söluskattur af tolli 26.000 kr.
Totlur 107.000 kr.
BILVERÐIPAG 415.000 kr,i
Morgunblaðið/GÓI
Samtals 133.000 kr.
BÍLVERD EFTIR 30% LÆKKUN 290.00 kr,
125.000kr. LÆKKUM I Minnilólksbillmeðvélundir 100rumsentimatraslagrými |
smásöluálagning (um 15%), og
útsöluverðið er þá rúmar 3.900
krónur. 21% lækkun þéirrar upp-
hæðar er 820 krónur á hvern hjól-
barða. Séu hjólbarðar endumýjað-
ir undir allan bflinn sparast því
3.280 krónur.
Bensínlækkun
Frá 1. febrár sl. hefur bensín-
lítrinn kostað 34 krónur. Sam-
kvæmt tillögunum á hann að
lækka um 4% 1. mars og aftur í
byijun apríl svo heildarlækkunin
verði 10%. Þann 1. mars ætti lítr-
inn því að kosta 32,65 krónur, en
30,60 krónur 1. apríl. Samkvæmt
upplýsingum Félags fsl. bifreiða-
eigenda þýðir þessi lækkun um
4.000 króna spamað að meðaltali
fyrir hinn almenna bflnotanda
fram að áramótum. Er þá miðað
við 1.500 km akstur á ári og 10
lítra eyðslu á hveija 100 km.
V erðbólguf orsendur kj arasamninganna:
Engin veruleg áhrif á verð-
bréfamarkaðinn fyrst í stað
— segja Fjárfestingarfélagið og Kaupþing
„ÉG SÉ engar þær grundvallarbreytingar á kerfinu sem tryggja
hjöðnun verðbólgu til lengri tíma, þess vegna mæli ég með verð-
tryggðum skuldabréfum áfram,“ sagði Gunnar Helgi Hálfdánarson,
framkvæmdastjóri Fjárfestingarfélags íslands, er Morgunblaðið
spurði hann hver áhrif 7—8 prósent verðbólgumarkmið aðila vinnu-
markaðarins hefðu á verðbréfamarkaðinn.
„Ég tel, að ríkisstjómin geti nú óverðtryggð verðbréf.
nýtt sér hagstæð ytri skilyrði til
þess að koma verðbólgunni niður
og unnið með því tíma til þess að
gera þær grundvallarbreytingar
sem þarf til þess að tryggja, að
verðbólgan fari ekki aftur af stað.
Fastgengisstefnan getur verið tvi-
bent. Ef forsendur samninganna
raskast gæti sú stefna þýtt meiri
vanda í árslok," sagði Gunnar
Helgi.
„Ef forsendumar halda út árið
og fólk fær trú á áframhaldandi
stöðugleika gætu óverðtryggð verð-
bréf farið að ryðja sér braut. Afföll
af óverðtryggðum fjögurra ára
bréfum með 20% vöxtum, sem nú
tíðkast í fasteignaviðskiptum, munu
sennilega minnka eitthvað strax en
menn munu þó áfram gera ráð fyrir
töluverðri verðbólgu í ávöxtunar-
kröfunni fyrst í stað, kannski í eitt
til tvö ár að liðnum næstu tólf
mánuðum. Það gæti orði grundvöll-
ur á næstu mánuðum fyrir útgáfu
ríkisvíxla til 90—180 daga á frjáls-
um markaði og önnur skammtíma
ö
INNLENT
Hins vegar óttast ég, að tilfærsla
fjár frá lífeyrissjóðum til húsbygg-
inga með áherslu á nýbyggingar
leiði til óþarfa fjárfestingar og skaði
þjóðfélagið. Við þurfum húsnýting-
arstefnu en ekki nýbyggingar-
stefnu. Þessi tilfærsla gæti dregið
úr framboði á fjármagni á fijálsum
markaði og jafnframt hamlað veru-
lega þeirri vaxtalækkun sem annars
væri möguleg," sagði Gunnar Helgi
að lokum.
Sigurður B. Stefánsson hjá
Kaupþingi sagði, að Kaupþing væri
því sem næst eingöngu með verð-
tryggð bréf og verðbólguforsendur
samningsaðila kæmu ekki til með
að hafa mikil áhrif á þann markað.
„Útgáfa fyrirtækja á verðtryggð-
um bréfum er stærsti hluti þessa
markaðar og áhrifín á hana verða
ekki mikil,“ sagði Sigurður. „Hins
vegar geta þau orðið nokkur á
verslun með óverðtiyggð bréf. Af-
föll af fjögurra ára bréfum með 20%
vöxtum eru nú um 45% og þau
munu líklega minnka dálítið. Það
mun hafa áhrif á þá samninga sem
hafa verið gerðir við íbúðakaup á
síðustu mánuðum. Annars sýnir
reynslan frá 1983, þegar verðbólg-
an hjaðnaði úr 130% í u.þ.b. 30%,
að það reyndist ekki auðvelt að fá
ávöxtunarkröfumar minnkaðar.
Fólk er yfirleitt ekki allt of trúað á,
að takist að ná tökum á verðbólg-
unni til frambúðar.
Annars sýnist mér, að sumt í
þessum samningum gæti leitt til
viðskiptahalla, t.d. lækkun tolla á
hátollavörum eins og bflum, en á
móti kemur, að raunvextir munu
að öllum líkindum hækka, það leiðir
aftur til spamaðar sem ætti að
draga úr viðskiptahallanum," sagði
Sigurður B. Stefánsson að lokum.
Nýbygging Alþingis:
Samkeppni um gerð og skipulag
EINS OG fram hefur komið i þingfréttum Morgunbiaðsins efnir
Alþingi til samkeppni um gerð og skipulag nýbyggingar fyrir
starfsemi þingsins, m.a. i tilefni af hundrað ára afmæli Alþingis-
hússins, sem áfram verður heimkynni Alþings, þó ýmis hliðar-
starfsemi flytjist í nýtt hús.
í fréttatilkynningu forseta þingsins segir svo um aðild að þessari
samkeppni:
„Keppnin fer fram eftir samkeppnisreglum Arkitektafélags íslands.
Rétt til þátttöku hafa allir félagar í Arkitektafélagi íslands og þeir
aðrir sem hafa leyfí til að leggja aðalteikningar fyrir byggingamefnd
Reykjavíkur. Síðasti skiladagur tillagna er 12. maí 1986. Keppnisgögn
afhendir trúnaðarmaður dómnefndar, Þórhallur Þórhallsson skrif-
stofustjóri, Húsi arkitekta, Freyjugötu 41, 101 Reykjavík, sími
11465.“
Kaup lífeyrissjóðanna á ríkisskuldabréfum:
Góðra gjalda vert að
leysa vanda húsbyggjenda
— en hefði átt að nota bankakerfið í stað
Byggingarsjóðs segir Guðmundur H. Garðarsson
„ÞAÐ ER góðra gjalda vert, að reynt sé að Ieysa vanda húsbyggj-
enda en það hefði átt að hafa aðra aðferð. Ég er mótfallinn því að
þjóðnýta fijálsan spamað," sagði Guðmundur H. Garðarsson, formað-
ur sljómar Lífeyrissjóðs verslunarmanna, er Morgunblaðið leitaði
álits hans á því atriði kjarasamninganna sem kveður á um aukin
kaup lífeyrissjóða á ríkisskuldabréfum.
„í stað þess að beina öllu þessu
fé um Byggingarsjóð rikisins hefði
átt að láta viðskiptabankana, spari-
sjóði og aðra aðila, sem fjármagna
húsnæðismál, annast þetta,“ sagði
Guðmundur.
»
„íslendingar em eina fijálsa
þjóðin á vesturhveli jarðar sem
miðstýrir þróun íbúðarbygginga
með þeim hætti sem gert er ráð
fyrir í samningunum.
Hins vegar tel ég það, sem gerð-
ist í þessum samningum, veigamik-
inn þátt í að kveða niður verðbólgu
á íslandi og fagna því út af fyrir
sig, að reynt er að leysa brýnasta
vanda þeirra sem lent hafa í erfið-
leikum vegna húsbygginga á síð-
ustu árum. En ég tel næsta verkefni
okkar fijálshyggjumanna í Sjálf-
stæðisflokknum vera að þróa hús-
næðismálin út úr þeirri miðstýringu
sem samningamir gera ráð fyrir.
Það er öllum fyrir bestu að menn
geti fengið eðlilega lánafyrir-
greiðslu í bönkum og sparisjóðum
sem síðan semji við lífeyrissjóðina
með þeim hætti sem við á á hveijum
stað. Það geta t.d. verið allt aðrar
aðstæður í Reykjavík en á Ísafírði.
Ég óska þess svo bara heils
hugar, að með þessum samningum
verði hægt að vinna bug á verð-
bólgunni," sagði Guðmundur H.
Garðarsson.
Hrafn Magnússon, fram-
kvæmdastjóri Sambands almennra
lífeyrissjóða, sagði, að hann héldi
að nú væri lag fyrir lífeyrissjóðina
að veita Húsnæðisstofnun ríkisins
þessa fyrirgreiðslu.
„Lán til sjóðfélaganna eru í lág-
marki og vora það allt síðasta ár,“
sagði Hrafn. „Flestir lífeyrissjóðim-
ir lánuðu lægri krónutölu 1985 en
1984 þrátt fyrir, að einstök lán
hafí hækkað með verðbólgunni,"
sagði Hrafn Magnússon.