Morgunblaðið - 06.04.1986, Blaðsíða 19

Vatnajökuls og snjóbrýmar sem
jafnan eru alltaf á sömu stöðunum
og þetta stóð allt saman eins og
stafur í bók. Kunnum við þeim
Völundi Jóhannessyni og Siguijóni
Hannessyni á Egilsstöðum bestu
þakkir fyrir hjálpina.
SH: „Nú svo kom töfin á Egils-
stöðum sér einnig vel fýrir þær
sakir, að í ijós kom að Bjöm hafði
brotið aftaníþotuna hjá sér og gafst
þama tækifæri til að gera nauðsyn-
legar ráðstafanir. Skíðabúnaður var
endumýjaður og styrktur mjög á
öðmm þotum.
SP: „Annars er kannski kominn
tími til að ræða nánar þetta tæki
sem komið hefur þegar mikið við
sögu og á eftir að bæta verulega
um betur, lóran-C- tækið. Þetta er
ekki stærra apparat en lítill kassi
og þegar maður matar það með
nákvæmri staðarákvörðun einhvers
ákvörðunarstaðar, þá vísar það
beina línu og leiðréttir ef út af henni
er farið. Þetta er stórkostleg tækni
og rosalegt öryggi. Við hefðum lík-
lega lent í ófýrirsjáanlegum vand-
ræðum fyrir norðan Vatnajökul ef
við hefðum ekki haft svona tæki í
fómm okkar.
Svo er haldið áfram
SÞH: „Já, það tók upp mikinn
snjó í grennd við Egilsstaði í rign-
ingunni, þannig að við þurftum að
fá bíl til að flytja sleðana allar götur
upp í Skriðdal, en svo tókum við
upp þráðinn á ný við fjallveginn upp
á Oxi á Breiðdalsheiði, en þar komu
til móts við okkur véisleðamenn
frá Breiðdalsvík, Stöðvarfirði með
Bjama Björnsson frá Ljósalandi í
Fáskrúðsfirði í broddi fylkingar en
hann á sjálfur skála við fjallið
Hombrynju. Kölluðum við skálann
Bjamarhýðið. Þaðan var haldið í
fýlgd AustQarðamanna í suðvestur
til Geldingafells og þaðan á Goða-
hnúka í norðaustuijaðri Vatnajök-
uls og upp á einn þeirra, en þar er
skáli sem Jöklarannsóknarfélag Is-
lands á. Allt lék í lyndi, veður var
stórgott, en það var lognið á undan
storminum ef svo mætti að orði
komast, því er við héldum áfram
yfir Eyjabakkajökul, til norðvest-
urs, skall á okkur suðvestan streng-
ur ofan úr jökli með miklu dimm-
viðri og skafrenningi. Skyggni fór
niður í 3—4 metra, þannig að við
sáum ekki vel til næsta sleða. Þá
var þetta í fyrsta skipti í ferðinni
sem við lentum í því sem Banda-
ríkjamenn kalla „whiteput". Þannig
er, að allt er hvítt, allt í kring um
mann, maður sér engar misfellur
og gerir sér ekki grein fyrir halla
landsins. Þess em dæmi er menn
hafi allt í einu gert sér grein fyrir
því að sleðinn hjá þeim hefur alls
ekki verið á ferð þó þeir hafi álitið
að svo væri, rétt eins og þegar
flugvél flýgur inn í skýjaþykkni á
réttum kili en kemur út úr því á
hvolfi án þess að flugmennirnir
hafi orðið nokkurs varir."
Sp: „En svo slotaði veðrinu og
við fengum sæmilegt veður til
myrkurs. Þess má geta, að Aust-
fírðingar fylgdu okkur upp á Goð-
hnúka og vestur á Jökulsá á Brú
en snem þar við. Þeir lentu í óveðr-
inu og vom veðurtepptir í „Bjamar-
hýðinu" í tvo sólarhringa. Við héld-
um okkar striki, héldum yfír Kring-
ilsárrana og á Grágæsardal, fómm
m.a. yfir Jökulsá á Brú. Fómm síð-
an yfír Klerka en þar festist einn
sleðinn og í Hvannalindum vom
lindirnar allar opnar og því vand-
farið þar um. Þetta gekk seinlega,
myrkur var að skelia á þegar við
vomm að koma í Kverkfjallaranann
og áður hafði komið í Ijós að aftaní-
þotan hafði losnað aftan úr einum
sleðanum án þess að ekillinn hefði
orðið þess var. Síðan fetuðum við
okkur leiðina í Sigurðarskála eftir
stikum þar sem þær sáust. Það var
því alveg sérstök opinbemn að sjá
skálann allt í einu í ljósgeislunum
eftir nokkra leit. Nafni minn Hann-
esson festi sleðann sinn í krapa
þarna skammt frá og var það heldur
ónotalegt fyrir hann því hann blotn-
aði nokkuð í fætuma, en allt fór
vel og nóttin var notaleg."
tyrir suo

íbÚð'T.
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 6. APRÍL1986
Siguijón P. á „siglingu" frá Nýjadal til Sigöldu.
Gylfi skríður inn í tjaldið á Dyngjuhálsi og hvetur menn til að hrista
af sér slenið og bijótast til Gæsavatna.
Versnandi veður
og vandræði
SH: „Morguninn eftir var veðrið
ekki sérstaklega aðlaðandi og horf-
umar ekki góðar, en við lögðum
af stað, enda vel búin. 10—15 kfló-
metmm niður með Jökulsá á Fjöll-
um, frá skálanum, fómm við yfír
ána á glæm. Fara vetður með
varúð við jökulsámar. Á ís láta
sleðamir ekki vel að stjóm. Áfram
var haldið og í Urðarhálsi töfðumst
við í klukkustund vegna viðgerða,
þar eð það brotnaði skíði hjá mér.
Þessi töf varð til þess að við
lentum í óveðri, við höfðum ekki
ekið nema í svo sem korter eftir
viðgerðina er veðrið skall á. Það
byijaði með ofankomubyl og skaf-
renningi og fljótt varð veðrið svo
glómlaust, að við ákváðum að doka
við og sjá hvort ekki úr rættist.
Var slegið upp tjöldum í slagveðrinu
og við komum okkur fyrir inni í
þeim og reyndum að láta fara sem
best um okkur. Spiluðu sumir, en
aðrir dottuðu.
SP: „Eftir um 3 klukkustundir
fór snjókoman að breytast í slyddu
og skyggnið batnaði því ögn. í
Gæsavötnum er læstur skáli, en er
hér var komið sögu lét einn úr okkar
hópi þau orð falla að við skyldum
hrista af okkur slenið og bijótast
niður í Gæsavötn og koma okkur
inn í skálann þó við þyrftum að
bijóta hurðina með ísexi. Ferðinni
var hins vegar heitið til Nýjadals.
Við lögðum því af stað og innan
tíðar var úrkoman orðin að hauga-
rigningu og við vomm farin að
blotna mikið, í blotanum var farið
að hlaðast krap undir skíði sleðanna
og færið var orðið ójafnara og erfið-
ara. Eftir að hafa verið á ferð í 2—3
tíma fundum við fyrir mosa undir
okkur og þá hrópaði Eggert: „Það
er mosi undir, við emm að koma í
Vötnin." Þetta var rétt og loks sáum
við skálann birtast skyndilega í
einum Ijósgeislanum. En hann hvarf
úr honum strax og það lýsir kannski
ástandinu hjá okkur, að ég hugsaði
næstum upphátt: „Ekki týna hon-
um.“ Svo birtist hann aftur og enn
tókum við gleði okkar og það er fátt
betra í svona ferðum en að sjá allt
í einu áfangastaðinn og vita að
hvíldin er á næstu grösum. Gleði
okkar breyttist þó er við komum
að skálanum, rúða brotin og risa-
skafl inni á gólfí, eldhúsið hálffullt.
Bót í máli var að kojumar vom
þurrar og réðumst við því í að
þurrka í kring um okkur, en Gylfi
fór að huga að kyndingu og eldavél
eins og ævinlega í ferðinni. Fékk
hann af því nafnið „kyndarinn".
Loks komum við okkur fyrir og
þama máttum við hírast tepptir í 3
nætur meðan úti geisaði hamslaust
óveður. Eina nóttina var gaura-
gangurinn í veðrinu slíkur, að ég
vaknaði upp og hugsaði heldur
óhugnanlega: „Ef skálinn fykur,
hvar stöndum við þá,“ en auðvitað
kom ekki til þess.“
Lokasprettur
SH: „Loks þegar rofaði til fómm
við á stjá og tygjuðum okkur til
brottfarar. Fengum við ágætt veður
og færi yfir Rjúpnabrekkukvísl, en
niðri í Nýjadal lentum við aftur í
„whiteout" og slæmu veðri. Hér var
bflasíminn hins vegar farinn að
virka og því var hringt í veðurstof-
una og spáin var sú að það ætti
að létta til, en þykkna svo fljótlega
upp á nýjan leik. Um þetta leyti
vom lægðimar í biðröð úti fyrir
ströndum landsins þannig að það
var um að gera að nota góða veðrið
sem væntanlega var til þess að
komast niður á Sigöldu. Það tókst,
en það var farið að hvessa aftur
er þangað kom. Ferðinni var lokið
þó eftir væri að aka til Reykjavíkur.
Aftaníþotumar gáfu sig nú endan-
lega og sjálf vomm við lúnari en
við gerðum okkur grein fyrir. „Alls
lögðum við um 100 kílómetra að
baki og ferðin hafði farið tvo daga
fram útáætlun."
Dróguð þið einhvem lærdóm af
svona löngu úthaldi?
SP: „Víst gerðum við það, t.d.
fengum við staðfestingu á því að
sleðamir þola svona ferðalag. Einn-
ig fékkst sú vitneskja, að huga
verður betur að aftaníþotunum,
því þær biluðu mikið hjá okkur og
þoldu illa hið mikla álag. Þá er ljóst
að í svona ferð ætti helst að hafa
1—2 „long track“-sleða, en af fímm
sleðum sem við vomm á, vom tveir
af þeirri tegund. Gildi lóran-C og
Gufunesradíó var undirstrikað.
Staðfest var gildi samvinnu vél-
sleðamanna í hinum ýmsu lands-
hlutum og staðfest var gildi sam-
stillts hóps, en óhætt er að segja
að aldrei hafí komið upp misklíð í
allri ferðinni. Fleira mætti ömgg-
lega tína til.
En á að endurtaka ævintýrið eða
upplifa annað svipað?
SP og SÞH (hvor í kapp við
annan): „Alveg vafalaust og við
vekjum athygli á því að vertíðin er
ekki búin, á döfínni er landsmót
vélsleðamanna og verður það haldið
að þessu sinni í Kerlingarfjöllum
12. til 13. apríl.
- KfZ-
Ljósmyndir Siguijón Hannes-
son og Gylfi Siguijónsson
(Bauknecht
ísskápur, hellur, vaskur
og skápur fyrir 25.208 (stgr.)
W
SAMBANDSINS
ÁRMÚLA3 SÍMAR 6879(0-681266
Snowcem
aftur á íslandi
Byggingamarkaðurinn hefur tek-
ið umboð fyrir SnQWCem
og býður þér nú að sérpanta
á húsið þitt.
Við viljum vekja athygli þína á að:
snowcem sem þú ætlar að mála með í júní þarft
þú að panta fyrir 10. apríl.
snowcem sem þú ætlar að mála með í júlí þarft
þú að panta fyrir 10. maí.
snowcem sem þú ætlar að mála með í ágúst þarft
þú að panta fyrir 10. júní.
nKö
MARKAÐURINN £uk
Mýrargötu2, sími622422