Morgunblaðið - 10.07.1986, Blaðsíða 18
18
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 10. JÚLÍ 1986
-
Ferðaútvegnr, skattlagn-
ing* á þjónustu bílaleiga
eftir Sigfús
Erlingsson
Um íslenskt þjóðfélag fer alda
endurskoðunar á lífsháttum og
möguleikum þjóðarinnar til að auka
fjölbreytni atvinnugreina. Þetta
verður í kjölfar mikilla erfiðleika í
hefðbundnum aðalatvinnuvegum
landsmanna, fískveiðum og land-
búnaði, sem hafa leitt til versnandi
lífskjara um nokkurt árabil.
Framsýnir menn hafa loks kom-
ist að því að auka beri fjölbreytni
útflutningsatvinnuveganna og he§a
sókn á erlendum mörkuðum til að
selja framleiðsluna. Það sem e.t.v.
er athyglisverðast af þessu öllu er
þó sú staðreynd að til að selja þess-
ar hefðbundnu og nýju vörur og
þjónustu þurfí sérmenntað fólk í
markaðs- og sölumálum. Hér ber
meðal annars að nefna áætlanir
Stjómunarfélagsins og Útflutnings-
miðstöðvar iðnaðarins um sérskóla
í þessum fræðum.
Ein er þó sú grein „útflutnings"
sem hefír vaxið umtalsvert nú allra
síðustu ár, eftir nokkra stöðnun,
en það er innflutningur erlendra
ferðamanna. Erlendum ferðamönn-
um hefur fjölgað úr 65. 921 árið
1980 í 97.443 síðastliðið ár, eða
um 47,8% á þessu árabili.
Það sem er þó enn ánægjulegra
við þessa þróun, er að talið er að
gjaldeyristekjur hafí nánast tvö-
faldast á sama tíma, og voru yfír
þrír milljarðar á síðasta ári.
Spár þeirra er að ferðaútvegi
starfa, benda enn til aukningar á
þessu og næstu árum miðað við að
forsendur þær er spámar byggjast
á, haldi. Mikilvægastar þessara for-
senda em að sjálfsögðu stöðugt
efnahagslíf og vaxandi markaðs-
starfsemi erlendis, bæði einkageir-
ans og hins opinbera.
Treysta verður að ekki komi til
skyndiákvarðana um viðbótarskatt-
heimtu sbr. þreföldun flugvallar-
skatts, eða niðurskurður á
lögbundnu framlagi til Ferðamála-
ráðs um allt að 60 af hundraði.
Öll markaðsstarfsemi erlendis
þarf langan skipulags- og vinnslu-
tíma til að árangurs megi vænta,
og em því tilskipanir af ofangreind-
um toga afar slæmar. Má ætla að
neikvæðra áhrifa gæti bæði innávið
og útávið mun lengur en til stendur
þegar verið er að taka hina pólitísku
ákvörðun til lausnar skammtíma
stjómunarvanda.
Nú er mikill áhugi meðal lands-
manna að efla þennan útveg
veralega og sérstaklega ánægjulegt
til þess að vita að þessi áhugi nær
um land allt. Hótelbyggingar eða
stækkanir hótela em áætlaðar víða
um landið. Ferðaþjónustu bænda,
sem aukabúgrein, vex fískur um
brygg vítt um byggðir landsins og
er það ánægjuleg viðbót við marg-
þætta þjónustu í ferðaútvegi.
Eitt af meginverkefnum þessa
útvegs hlýtur að vera að sem flest-
ir ferðamenn komi til landsins og
dreifist sem mest um alla lands-
hluta og njóti sem flestra þátta
seldrar þjónustu. Lenging ferða-
mannatfmans er hér og afgerandi
þáttur.
Sigfús Erlingsson.
„Ein er sú grein „út-
flutnings“ sem hefir
vaxið umtalsvert nú
allra síðustu ár, eftir
nokkra stöðnun, en það
er innf lutningur er-
lendra ferðamanna.“
Ferðamenn dreifast um landið á
ýrnsan hátt, í áætlunarflugi flug-
félaga, með áætlunarbifreiðum
sérleyfíshafa, f hópferðabifreiðum
og síðast en ekki síst með bíla-
leigubílum.
Segja má að allvel sé staðið að
þrem fyrstu dreifíngarkerfunum,
þ.e. áætlunarflugi, áætlunarbifreið-
um og hópferðum, en sama verður
varla sagt um §órða meginþáttinn,
þ.e. bílaleigubflana.
Vitnað
rangtí
Biblíu
eftir Jón Á.
Gissurarson
Margrét Björgvinsdóttir — blaða-
kona að ég ætla — birti viðtal við
David Amason, kanadískan rit-
höfund, í Morgunblaðinu 6. júlí. Orð
Jesú á krossi hljóða svo í þessu
spjalli: „Guð minn Guð minn, því
hefur þú yfirgefíð mig?“
Ég hrökk við. Hafði ég alla mína
löngu ævi kunnað þetta brenglað?
Ég fletti upp og í Markúsar guð-
spjalli stendur: „Guð minn, Guð
minn, hvíhefur þú yfírgefíð mig?“
Ekki er við David Amason að
sakast. Hann er ekki mæltur á
fslensku þótt upp við hana æiist en
taldi hana einungis mál fuliorðinna
og ei við hæfí bama. Sjálfur yrði
hann að bíða uns honum yxi fískur
um hrygg.
Þess skal getið að Biblía mín er
gömul útgáfa. Vel má vera að vor-
ir 8kriftlærðu menn hafí hnikað
orðum þessum til og þóst vera að
betmmbæta fyrri þýðingar. Ganga
þeir svo langt að Tíu boðorð Guðs
birtast með nýju svipmóti.
Dr. Sigurbjöm Einarsson biskup
taldi brýnt að yrkja upp sálma
Hallgríms Péturssonar á þeim for-
sendum að treglega gengi að kenna
prestlingum að beygja nafn Jesú
og þyrfti því að íslenska það.
Menn kynnu að ætla að í guð-
fræðideild sæktu tossar einir. Það
er öðru nær, þangað veljast gáfna-
ljós. Áratug, 1966 tii 1976, luku
48 embættisprófi úr guðfræðideild
Háskóla íslands, einungis þrír með
annarri einkunn, hinir hlutu fyrstu
eða ágætiseinkunn. Flón álpast í
lögfræðideild og falla þar líkt og
flugur.
Látum iiggja milli hluta að prest-
ar ráðskist með Biblfu og sálma að
vild. Þar em þeir á heimavelli. Verra
tel ég er þeir yrkja upp Sólarljóð.
Ég er á þeim aldri aið öðra hvetju
Gabríel
HÖGGDEYFAR
NÝ
STÓRSENDING!
Zl
G ”
SKEIFUNNI 5A, SÍMI: 91-8 47 88
BRAGÐMIKIL
NYJUNG
frá
ora
$
£
Lítiar sætar mjúkar góðar
Fást í heilum, hálfum og 1/4 dósum í næstu verslun.
Þessi ferðaháttur sem er í mörgu
tilliti mjög góður við þær aðstæður
sem íslenskur ferðaútvegur býr við
og er fijálslegur fyrir neytandann,
ferðamanninn.
Ferðafólk í bílaleigubíl ræður sér
sjálft, getur staðið við þar sem nátt-
úran og/eða veður hentar, eða
duttlungar þess sjálfs ákvarða
hveiju sinni. Þessir smáhópar, oft-
ast 2—4 saman, henta vel litlum
hótelum og veitingastöðum, eða
gistiaðstöðu á bændabýlum, og
veita mun jafnara álag en 20—50
manna hópferðir. Þetta er sá ferða-
máti, sem nýtur vaxandi vinsælda
erlendis. Hér tengist þessi ferða-
máti þar að auki mjög vel öðmm
samgöngum, áætlunarflugi og
áætlunarbifreiðum, því ekki er
nauðsyn að hefja ferð í bílaleigubíl
í Reykjavík. Það má gera í öllum
landshlutum.
Einnig getur þetta hentað mjög
vel til að jafna álag á ákveðnum
dögum í millilandaflugi og þar með
bætt samgöngur að og frá landinu.
En hvernig er búið að þessari
„búgrein" í ferðaútvegi? Mikið
fijálsræði ríkir um stofnun bíla-
leiga, enda hefír það orðið svo, að
mikill fjöldi hefír farið af stað og
margar bflaleigur hafa orðið gjald-
þrota, enda til fárra stofnað með
nauðsynlegum gmnni.
Skattheimta á bflaleigum er einn-
ig grimm. Enginn tollaafsláttur og
fullur söluskattur á selda þjónustu.
Rekstur bílaleigu ætti í raun að
vera undanþegin skatti hvað varðar
„útflutningsþáttinn", sbr. aðra út-
flutningsverlun. Mikill fjöldi er-
lendra ferðamanna greiðir fyrir
þessa þjónustu fyrirfram í erlendri
Jón Á. Gissurarson
„Látum liggja milli
hluta að prestar ráðsk-
ist með Biblíu og sálma
að eigin vild. Þar eru
þeir á heimavelli. Verra
tel ég er þeir yrkja upp
Sólarljóð.“
fer ég í kirkju að fylgja vinum og
vandamönnum til grafar. Þá kvfði
ég tvennu: prestur kveðji þann an-
daða meðSáð er dauðlegu ... f
stað hinna fomu kveðjuorða Af
jörðu ertu kominn ... og brengli
Sólarljóðum í þessa vem: Drottinn
minn gefðu dánum ró ... Sjálfur
herra Pétur Sigurgeirsson biskup
orðar þetta svo: Drottinn minn gef
þú dánum ró... Ekki eiga allir
klerkar hér hlut að máli. Heyrt hef
ég dr. Jakob Jónsson fara kórrétt
með Sólarljóð við líkbömr, enda
hans von og vísa.
Eíkræðum ættu prestar að
sleppa. Þeir sem á hlýða þekkja
tíðast þann dauða miklu nánar en
klerkur sjálfur. Þeirra vegna er
æviminningu ofaukið. Prestum
hlýtur og að vera mikili vandi á
höndum, því að ei em allir jafnokar
séra Bjama Jónssonar vígslubisk-
ups. Eitt sitt jarðsöng hann
mmmungsþjóf. Að þessu vék séra
Bjami með þessum orðum: Það sem
aðrir misstu fannst oft í fómm hans.
Ef til vill hefur séra Jóhann Þorkels-
son dómkirkjuprestur komist næst
því að sleppa líkræðum. Að sögn
varð vart ráðið af orðum hans hvort
um karl eða konu væri að ræða.