Morgunblaðið - 12.08.1986, Blaðsíða 32
32
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 12, ÁGÚST 1986
AKUREYRI
Dalvík:
Korri fékk ekki fé
úr Fiskveiðasjóði
Reisir 600 fm húsnæði undir starfsemi sína
ÚTGERÐARFÉLAGIÐ Korri hf. á Húsavík hóf í vor byggingarfram-
kvæmdir á 600 fm húsnæði undir starfsemi fyrirtækisins auk þess
sem ætlunin er að hafa þar saltfiskverkun og flökun og frystingu
fisks í smærri stíl. Áætlaður kostnaður við bygginguna er 10 til 12
milljónir króna. Hinsvegar hefur fyrirtækið ekki notið neins láns-
fjármagns frá Fiskveiðasjóði, en samkvæmt reglum sjóðsins á
Fiskveiðasjóður að lána allt að 50% til slikra framkvæmda, að sögn
Jóns Oigeirssonar, eins eigenda Korra hf.
„Sjóðurinn hefur skrúfað fyrir all-
ar lánveitingar til fiskverkunar þetta
árið og gaf út yfírlýsingu þar að
lútandi í byijun árs. Þingmennirnir
okkar eru þó misjafnlega duglegir
við að afla þess sem til þarf fyrir
sín byggðarlög, en á fundi með stjórn
sjóðsins í júnímánuði sl. fengum við
algjört afsvar með lán að svo stöddu.
Okkur finnst auðvitað hart að fá
ekki krónu nú þar sem við höfum
venjulega staðið í skilum og eins
vegna þess að hér á Húsavík hafa
fá ef nokkur fyrirtæki sótt í sjóðinn
vegna slíkra framkvæmda, nema þá
e.t.v. frystihúsið. Við erum samt alls
ekki búnir að missa vonina, það er
bara spuming hvort við fáum pen-
ingana á þessu ári eða næsta.“
Jón sagði að vegna þessa væri
ekki hægt að drífa upp húsið strax,
heldur væri ætlunin að byggja nú
200 fm, sem kosta munu milli 5 og
6 milljónir króna, og hinir 400 fm
yrðu að bíða betri tíma. „Við gætum
svo sem leitað til Byggðastofnunar,
en þá má húsið víst ekki heita fisk •
verkunarhús, heldur verbúð eða
eitthvað slíkt, samkvæmt þeim svör-
um sem við fengum. Eins er
bankafyrirgreiðsla til skammar úti
á landi, bankastjórar áhrifalausir og
lítið til af peningum. Við höfum Qár-
magnað það sem af er með eigin fé,
en þurfum líklega að ganga á fund
bankastjóra þegar fram líða stund-
ir.“
Byggingin verður á tveimur hæð-
um og verður byijað á að salta á
næsta ári til að byija með í þessum
fyrsta áfanga þó svo að teikning
hússins geri ráð fyrir saltfiskverkun-
inni í þeim hluta sem verður að bíða.
Tveir bátar eru í eigu Korra hf.,
Geiri Péturs ÞH, sem er 140 tonn
að stærð, og Kristbjörg ÞH, 50 tonna
bátur. Jón sagði að komið hefði til
tals að selja minni bátinn og kaupa
annan á við þann stærri, en iítið
framboð virtist af bátum í landinu
þar sem lítið hefði verið byggt á
undanfömum árum og það sem til
væri, 'væri á uppsprengdu verði.
„Þróunin virðist bara sú að menn
verða að stækka til að vera sam-
keppnisfærir á úthafsrækjuveiðum.
40 til 50 tonna bátar eru heldur
óheppilegar stærðir. Flestir þeirra
voru t.d. á rækjuveiðum yfir sumar-
tímann á viðmiðunarárunum þremur
áður en kvótakerfíð var tekið upp
sem að sjálfsögðu minnkaði þorsk-
afla þeirra á þeim árum og fá þeir
þar af leiðandi minni kvóta en aðrir
enda ekkert tillit tekið til rækjuveið-
anna. Kristbjörg ÞH aflaði t.d.
500-700 tonna af þorski á ári og
var bátnum úthlutað 250 tonna árs-
kvóta. Þessir minni bátar eru yfír-
leitt búnir með kvótann þegar komið
er fram á vor og þá er lítið annað
en rækjan sem til greina kemur.“
Bátar Korra hf. hafa til þessa
lagt upp afla sinn hjá Fiskiðjusam-
lagi Húsavíkur og sagðist Jón hvorki
hafa heyrt nein óánægjuhljóð frá
forsvarsmönnum Fiskiðjusamlagsins
né frá frammámönnum bæjarins
með bygginguna enda miðaðist
rekstur Fiskiðjusamlagsins nú í
meira mæli við útgerð togaranna
tveggja, Kolbeinseyjar og Júlíusar
Havsteen. Stærri bátarnir færu nú
í ríkara mæli á vertíðir suður og
vestur. Hinsvegar, ef kvótakerfið
yrði rýmkað, gætu þeir stundað línu-
veiðar heima fyrir á haustmánuðum.
„Trillukarlar hafa þó nokkrir spurt
hvort við myndum taka á móti afla
um helgar, þar sem þeir eru heldur
óhressir með helgarvinnubann Fisk-
iðjusamlagsins, og kemur það vel til
greina," sagði Jón.
Geiri Péturs ÞH hefur lokið við
sinn kvóta en er nú á fískitrolli,
keypti kvóta hjá fyrirtæki á Siglu-
firði gegn því að leggja þar upp afla
sinn. Að því búnu mun báturinn
halda á rækjumið fram að síldveiði.
Kristbjörg ÞH er á rækjuveiðum.
Morgunblaðið/Jóhann
Jakob ásamt nema sínum, Jóni Asgeiri Péturssyni.
'
4 ^ Íll
fÍÍBí "■
flH ■ 'W. Já
’ * ," Slij i ém4
„Vélavinna í bátum hef-
ur hingað til farið
út úr sveitarfélaginu“
- segir Jakob Þórðarson, framkvæmda-
stjóri nýrrar vélsmiðju á Grenivík
VÉLSMIÐJAN Vík hf. á Grenivík var opnuð í byijun júnímánað-
ar. Vélsmiðjan er í 200 fermetra húsnæði, sem stendur rétt við
höfnina og var áður fiskverkunarhús. Fimmtán hluthafar eru að
fyrirtækinu og eru útgerðirnar stærstu hluthafarnir.
Jakob Þórðarson vélvirki sér
um reksturinn og hefur hann
nema sér til aðstoðar, enda hefur
mikið verið að gera síðan opnað
var, að sögn Jakobs.
Vísir að vélsmiðju hefur aldrei
áður verið á Grenivík, en hins
vegar hefur bifreiðaverkstæði
verið þar starfrækt undanfarin
ár, en það hætti starfsemi um
síðustu áramót. Vélsmiðjan Vík
hf. býður upp á alla almenna
járnsmíðavinnu, vélaviðgerðir og
smíði. Heildarfjárfesting fyrir-
tækisins í húsnæði, tækjum og
öðrum áhöldum nam 3‘A milljón
króna. Hluthafar lögðu fram IV2
milljón og Sparisjóður Höfða-
hverfínga lánaði fyrirtækinu
Qármagn í byijun með það fyrir
augum að lán fengist bæði frá
Byggðastofnun og Iðnlánasjóði
seinna. Jakob sagði að búið væri
að sækja um lánin og gert væri
ráð fyrir lánum úr báðum þessum
sjóðum. „Það vantar hingað nýjar
atvinnugreinar, — Grenvíkingar
hafa eingöngu fískinn, svo við
lítum á hvers kyns nýjar atvinnu-
greinar sem spor í rétta átt. Við
sem stöndum að Vík hf. erum
bjartsýnir og teljum að verkefnin
séu fyrir hendi,“ sagði Jakob.
„Þessi vinna hefur öll farið út úr
sveitarfélaginu hingað til, mest
þó til Akureyrar, bæði viðvíkjandi
bátunum og eins viðgerðum á
tækjakosti bændanna hér í kring.“
Jakob er frá bænum Ábæ, sem
stendur rétt sunnan við Grenivík,
og lærði hann vélvirkjun hjá Slipp-
stöðinni á Akureyri. Hann sagðist
hafa flutt heim aftur fyrir 10
árum og gegndi þá embætti sveit-
arstjóra í þijú ár. Síðan hefur
hann verið vélstjóri hjá frystihús-
inu Kaldbaki á Grenivík, þar til
nú. „Auðvitað er starf sveitar-
stjóra dálítið frábrugðið starfí
vélvirkja, en segja má að hvort
tveggja séu þjónustustörf. Sveit-
arstjórastarfið er þó mun hrein-
legra," sagði Jakob.
Vélsmiðjan er opin frá 7.30—
18.15 virka daga og þar er seld
smurolía frá Shell.
„Reikna ekki með að verða
ríkur á harðfiskinum“
- segir Hallgrímur Antonsson
fiskverkandi á Dalvík
Á DALVÍK er maður, sem vinnur við fiskverkun, en það eitt og sér
telst varla tii tíðinda. Hitt er mun athyglisverðara, að hann vinnur
við framleiðslu og útflutning á ýmsum afurðum, sem ekki hefur
tiðkazt til þessa, auk þess, sem hann verkar harðfisk. Maðurinn er
^ trésmiður og heitir Hallgrimur Antonsson og segir sjálfur, að hann
hafi farið út í fiskverkun bæði vegna minnkandi vinnu við smiðar
og eins að hann hafi talið, að fiskverkunin yrði léttari er aldurinn
færðist yfir. Það sé hins vegar ekki raunin.
„Þetta er nú og hefur verið fyrst
og fremst framleiðsla á harðfiski
undir nafninu Anton. Ég hef verið
í þessu í tvö til tvö og halft ár að
meðtöldum þjálfunartíma," segir
Hallgrimur. „Síðan verka ég tíl út-
flutnings reykta rækju í skel, mjöl
úr rækjuhrati frá pillunarvélum,
reykta og þurrkaða loðnu, reykta
þorskbita og er að byija á þurr-
reyktum skarkola. Þetta fer allt á
markað í Bandaríkjunum nema
harðfiskurinn. Hann fer allur á
markað innanlands nema lítilræði,
sem ég er að byija að flytja út til
Grænlands.
Það er ekki sjáanlegt í nánustu
framtíð, að það sé stór markaður
fyrir þessar reyktu afurðir vestra.
Kannski að hann geti skilað nokkr-
um milljónum króna og viðunandi
afkomu. Afkoman í harðfiskverkun-
inni er hins vegar afleit. Verðlags-
eftirlitið var alltaf með puttana í
þessu og heimtaði ákveðið meðal-
verð, sem ekki stóðst, og auk þess
eru allt of margir í þessari fram-
leiðslu. Það hefur því frekar verið
tap en gróði á harðfískinum, en ég
mun þó halda henni áfram. Þetta
snýst því hjá mér á gömlum merg
°g ég hef von um að útflutningur-
inn skili mér einhveijum peningum,
þegar fram líöa stundir. Ég reikna
engan veginn með því að verða
rikur af harðfiskframleiðslunni. Það
verður allt of mikil rýrnun í fiskin-
um við þurrkunina frá því fískurinn
kemur upp úr sjó með haus og
hala og þar til fólk er farið að
maula hann með sméri. Það er
þokkalegt að fá um 7% af harðfíski
út úr nýjum fiski og því þarf verðið
að vera um 15 sinnum meira en
verðið á hráefninu, bara til að
greiða fyrir fískinn og þá er vinna
og annar kostnaður eftir og vinnan
er óskapleg.
Ég hef ýmilegt við markaðsmál
á sjávarafurðum að athuga. Það eru
miklir möguleikar á því að selja
ýmiss konar sérverkaðar sjávaraf-
urðir í smáum skömmtum og það
getur sklað smærri verkendum
góðri afkomu. Hins vegar sýnist
mér, að þessum þætti útflutnings
hafí lítið sem ekkert verið sinnt af
Islendingum, en Norðmenn til dæm-
is hafa verið anzi seigir að koma
sér inn á þessa smærri og afmark-
aðri markaði í Bandaríkjunum. Það
er greinilegt að markaðsmálin hér
hafa fyrst og fremst miðazt við
þarfir hinna stóru sölusamtaka fyr-
ir hefðbundnar afurðir.
Miklir möguleikar liggja í fram-
leiðslu á alls konar manna- og
dýramat úr loðnu meðan hún er
mögur, en smáir framleiðendur
hafa hvorki þekkingu né svigrúm
til að stunda markaðsleit. Fyrir
okkur eru þessir markaðir sem
wf A \
ANTON ''
já'5
Hallgrímur Antonsson fiskverkandi.
óplægður akur, en víst er að hægt
er að selja ýmsar afurðir úr fiski,
sem hreinlega er hent í dag, og fá
viðunandi verð fyrir. Árangur næst
hins vegar ekki nema með sam-
stilltu átaki og allt kostar þetta tíma
og peninga," sagði Hallgrímur Ant-
onsson.