Morgunblaðið - 16.04.1987, Page 35
34
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 16. APRÍL 1987
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 16. APRIL 1987
35
Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Aöstoöarritstjóri
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Auglýsingastjóri
Árvakur, Reykjavík
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Björn Bjarnason.
Þorbjörn Guömundsson,
Björn Jóhannsson,
Árni Jörgensen.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
Ágúst Ingi Jónsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 691100. Auglýsingar:
Aðalstræti 6, sími 22480. Afgreiðsla: Kringlan 1, sími 83033.
Áskriftargjald 550 kr. á mánuöi innanlands. í lausasölu 50 kr. eintakið.
Páskahátíðin
Kristur, sem er Guðssonur,
reis upp frá dauðum á
páskunum en hann var kross-
festur á föstudaginn langa og
þess vegna eru páskar haldnir
hátíðlegir," segir hann Þor-
steinn Baldur þegar hann er
spurður hvers vegna páskarnir
séu haldnir hátíðlegir. „Ég hef
ekki hugsað mjög mikið um
þetta, en hann afí minn kenndi
mér þetta allt saman, hann
vinnur hjá bókaútgáfu og
skrifaði einu sinni Biblíuna.“
„Jesús reis upp frá dauðum á
páskadag en hann var kross-
festur á föstudaginn langa.
Hann var góður maður sem
vildi allt fyrir alla gera og
lækna sjúka,“ segir Auður
Magnúsdóttir þegar blaða-
maður biður hana að segja sér
dálítið frá því sem forðum
gerðist um páskana.
Þessar tilvitnanir eru úr
Morgunblaðinu síðastliðinn
föstudag, þegar blaðamaður
leitaði álits nokkurra barna
úr 7 ára bekk í Melaskólanum
í Reykjavík á páskahátíðinni,
sem nú er að heijast. Eins og
bömum er einum lagið segja
þau í fáum orðum allt það, sem
segja þarf, þegar rætt er um
kjamann í helgi páskanna. Við
minnumst dauða Jesú Krists
á krossinum og fögnum upp:
risu hans á páskadag. I
hverfulleik lífsins getum við
leitað trausts og halds í uppris-
unni og þeirri vissu, að Jesús
lét lífíð á krossinum fyrir okk-
ur öll, sem á hann trúum.
í píslarsögunni er brugðið
birtu á mannlegan breyskleika
í öllum myndum. Lærisveinar
Krists eru þar fulltrúar alls
þess, sem fyrir okkur sjálf
kemur í daglegu lífi. Dómar-
amir og höfðingjamir, sem
dæmdu hann, og hermennim-
ir, sem pyntuðu hann, og
lýðurinn, sem hrópaði: Barra-
bas, Barrabas; alls staðar eru
skírskotanir til þess, sem við
höfum sjálf kynnst. Mannlegt
eðli hefur ekki breyst, þótt
kjör okkar séu önnur nú en
þá. Sá er þó hinn mikli munur
fyrir okkur og þá, sem kross-
festu frelsarann, að við höfum
haft tæp tvö þúsund ár til að
tileinka okkur boðskap Jesú.
Við höfum verið alin upp í
kærleiksboðskap hans og eig-
um að átta okkur á því
umburðarlyndi og þeirri
ábyrgð, sem í honum felst.
Kenning Krists leysir okkur
ekki undan neinum skyldum,
þvert á móti á hún að vera
okkur brýning í daglegu lífemi
og leiðarljós í störfum, leik og
samskiptum við aðra.
Þótt páskaboðskapurinn
hafi verið kynntur mannkyni
með jafn miklum þrótti og
sagan sýnir og efni hans sé
jafn mikilfenglegt og allir
kristnir menn vita, vantar því
miður enn mikið á, að allar
þjóðir hafi tileinkað sér hann
og þær, sem það hafa gert,
skipi honum þann sess, sem
ber. í nýju tölublaði af Víðförla
ræðir biskupinn yfir íslandi,
herra Pétur Sigurgeirsson, um
hinn grimmdarlega sjúkdóm
alnæmi eða eyðni og segir:
„Ég get ekki tekið undir það
álit, að þessi sjúkdómur sé
refsing frá Guði, eins og eitt
sinn var talið að holdsveiki
væri. Hér er miklu fremur um
afleiðingu að ræða af röngu
lífemi og aðvörun til réttrar
lífsstefnu. Hvort tveggja vek-
ur okkur til endurmats á
kristinni trú og lífsskoðun. Þar
er lækningin, sem við þurfum
helst á að halda.“
Snúist hefur verið gegn al-
næmi með sameinuðu átaki
allrar þjóðarinnar undir mark-
vissri forystu heilbrigðisyfir-
valda. Enginn dregur í efa
nauðsyn þess að stemma stigu
við þeim vágesti og finna leið-
ir til að frelsa mannkyn undan
ógn hans. Biskupinn yfír Is-
landi bendir réttilega á, að
lífemi og rétt lífsstefna getur
skipt sköpum fyrir einstakl-
inga í vöm þeirra gegn þessum
banvæna smitsjúkdómi. Þann-
ig er það um fleiri ógnir, sem
að okkur steðja, þótt ekki séu
þær banvænar í orðsins fyllstu
merkingu. Það er ekki síður
undir okkur sjálfum komið en
öðmm að verjast þeim. Og
haldbesta vopnið í því stríði
er að fínna í þeim styrk, er
felst í kristinni trú og lífsskoð-
un.
Páskahátíðina nota flestir
til að rækta sinn eigin mann
með einhverjum hætti. Utivist,
ferðalög og skemmtanir setja
æ meiri ytri svip á hátíðar-
haldið. En allt þetta og flest
annað geta menn lagt stund
á af meiri ánægju og fögnuði
en ella, ef þeir minnast jafn-
framt páskaboðskaparins.
SJALFSTÆÐISFLX3KKS-
INS ER ENN ÞÖRF OG
KANNSKIALDREISEMNÚ
eftirDavíð Oddsson
borgarsljóra
Það gaf sig á tal við mig maður,
á dögunum og vildi hann ólmur fá
að ræða við mig um pólitík. Þetta
hlýtur að vera afar sérkennileg og
skemmtileg kosningabarátta, sagði
hann. Nú kjósa menn eftir nýjum
kosningalögum, sem ekki er vitað
til, að nokkur maður skilji til fulls,
menn fá að kjósa utan kjörstaða,
löngu áður en listar eru komnir
fram, og við þær aðstæður gefst
ákjósanlegt tækifæri að breyta röð
frambjóðenda sem enn eru ekki
komnir í framboð, og jafnvel kjósa
flokka, sem ekki eru til. Og hann
bætti við. Og síðast en ekki síst
hefur sú skemmtilega venja skap-
ast, að ríkissaksóknari tekur orðið
virkan þátt í kosningabaráttunni,
án þess að hafa sérstakan listabók-
staf, svo vitað sé, eða að vera í
kjöri að öðru leyti.
Eg verð að viðurkenna, að mér
fannst þessi inngangur ekki gefa
tilefni til þess, að ég ræddi meira
við þennan mann og gerði það því
ekki. Að vísu verð ég að kannast
við, að kannski er eitthvað til í
því, sem hann var að gjálma um,
og ég get a.m.k. verið honum sam-
mála um, að kosningabaráttan
hefur verið sérstæð, jafnvel stund-
um fast að því að vera ógeðfelld,
og þá ekki síst fyrir okkur Sjálf-
stæðismenn, sem þurfum að horfa
á nokkra félaga okkar hlaupast á
örlagastundu undan merkjum, kaln-
ir á hjarta.
Afar góð málefnastaða
Þessi breyting kemur að sumu
leyti illa við okkur, ekki síst vegna
þess að ljóst var, að allur okkar
málatilbúnaður er einkar öflugur
og málefnastaðan afar góð. Þess
vegna gengum við öll, hvar sem á
landinu vorum, glaðbeitt til þessar-
ar baráttu og töldum með nokkuð
öruggri vissu, að horfur fyrir flokk-
inn væru góðar í þessum kosning-
um, enda hníga margvísleg rök til
þess, að allar kosningahorfur séu
okkur hagfelldar um þessar mundir.
Hver fagnar því ekki hér á landi,
að óðaverðbólgan er loks öll. Og
vita ekki flestir, að Sjálfstæðis-
flokkurinn réði mestu um þau
úrræði, sem dugðu til að koma á
hana böndum. Vissulega kostaði
það nokkur átök, og flokkurinn og
forustumenn hans gerðu miklar
kröfur til þeirra, sem þiggja laun í
landinu. Þeir brugðust ekki í neinu,
og því má ekki gleyma, að þjóðin
sýndi þá brot af sínu mik<a þol-
gæði, sem hún býr yfir, þegar
nokkuð liggur við.
Nú eru þær fómir allar að baki,
og fómarkostnaðurinn hefur ríkan
ávöxt borið. Verðbólgan er í viðráð-
anlegu fari, kaupmáttur vex jafnt
og þétt og hefur nú hin síðustu
misseri verið hærri en nokkru sinni
fyrr í sögunni. Skilyrði eiga að vera
til þess, að hann geti enn vaxið,
kjör manna enn batnað, ef sæmi-
lega er á haldið. Þeir, sem gleggst
þóttust mega vita, fullyrtu fýrir-
fram, að slíkum árangri mundi ekki
verða náð, nema annað yrði gefíð
eftir í staðinn, og þá ekki síst, að
atvinnuöryggi yrði í mikla tvísýnu
teflt. Þeir spámenn eru heldur fá-
orðir um þessar mundir.
Ég vil halda því fram, að jafnvel
þó að flokkurinn okkar hefði ekki
haft neitt annað í farteski sínu en
þennan mikla árangur, hefði hann
verið vel að heiman búinn í kosn-
ingaslaginn. En þess utan kom
margt fleira til, sem við eðlilegar
aðstæður ætti að gera róðurinn
miklu léttari, ætti að gefa byr í
segl flokksins okkar. Fulltrúum
flokksins á Alþingi og í ríkisstjóm
hefur tekist betur en mjög oft áður
að þoka hugðarefnum okkar áleiðis
á þessu kjörtímabili. Sums staðar
hefur hreinlega verið brotið í blað,
svo sem í útvarps- og sjónvarpsmál-
um og auknu viðskiptafrelsi, svo
talandi dæmi séu nefnd.
Skelkaðir
andstæðingar
Þessi árangur efldi okkur bjart-
sýni og landsfundurinn, sem hald-
inn var í vor, endurspeglaði hana í
hvívetna, styrkur hans og ein-
drægni var til þess fallinn að skjóta
andstæðingum flokksins verulegan
skelk í bringu. Að vísu var það
ekki fallega gert, því andstæðinga-
hjörðin var ekki sérlega beisin fyrir,
þótt nokkur völlur væri á Jónum
Alþýðuflokksins framan af, en þeir
gerðu þau mistök meðal margra
annarra mistaka að taka út sigur-
laun sín fýrirfram í skoðanakönnun-
um og byijuðu á að búa til
ríkisstjómir í tímaritum og sjón-
varpsþáttum. Nú er svo af þeim
dregið, að ekki er vitað, hvort þeir
muni nokkum tíma mynda ríkis-
stjómir annars staðar en á þeim
stöðum, og er það bættur skaðinn.
Við vitum, að Framsóknarflokkur-
inn hefur víðast hvar staðið höllum
fæti, þrátt fyrir guðdómlegan for-
sætisráðherra sinn, sem iðulega
hefur verið staddur hér á landi í
lengri eða skemmri tíma. Ég er
fyrir mitt leyti sannfærður um það,
að ekki hefúr verið til stjómmála-
leiðtogi í heiminum, sem betur væri
til þess fallinn að rökstyðja fyrir
hinum rússneska Gorbachev nauð-
syn óhefts og taumlauss ferðafrelsis
en einmitt Steingrímur Hermanns-
son.
Við vitum líka, að Alþýðubanda-
lagið er að ganga í gegnum sitt
versta niðurlægingartímabil, sem
enn sér ekki fyrir endann á sem
betur fer. Það bandalag stendur nú
á krossgötum og getur hvoruga
leiðina farið, nema skipta liðinu því
sem næst í jafna helminga, annars
vegar þann helminginn, sem undir
forystu Svavars Gestssonar blótar
Moskvu enn á laun og heldur dauða-
haldi í forræðishyggju fortíðarinnar
og ábyrgðarleysi í öiyggismálum
þjóðarinnar og aðra þá skavanka,
sem gerir þá ekki marktæka í
stjómmálum nútímans. Hinn hóp-
inn leiðir Ólafur Ragnar Grímsson,
sem er eins og vitað er rétt eins
og gangandi tollvörugeymsla, sem
hann tekur nýjar pólitískar skoðan-
ir úr eftir því sem hann skiptir um
flokka. Hann vill gera Alþýðu-
bandalagið boðlegt íyrir enn eina
sameiningartilraun allra vinstri
manna í einum flokki undir forystu
þess manns, sem hann treystir best
og þarf ekki að nefna, svo þekktur
sem sá er fyrir friðarverðlaun, sem
hann hefur hlotið um heim allan.
Við tökum þessari hugmynd um
sameiningu vinstrimanna með vin-
semd og velvild, því að við vitum
að ekkert hefur komið Sjálfstæðis-
flokknum betur í gegnum sína
pólitísku tíð en einmitt slíkar sam-
einingarviðræður vinstribrotanna
með öllum þeim ósköpum, sem þeim
hafa fýlgt, kokteili af dylgjum, róg-
burði og svívirðingum.
Þegar þetta allt var virt og er
virt ætti staða Sjálfstæðisflokksins
að geta veríð afar sterk. Og það
var og er verkefni okkar allra, jafnt
talsmanna flokksins sem annarra
stuðningsmanna hans, að koma
þessari stöðu til skila. Henni má
ekki glutra niður. Þetta tækifæri
má ekki kastast á glæ.
Brotthlaup úr
flokknum
En nú er tíminn naumur og
umræðan er skyndilega orðin okkur
erfið, þótt málstaðurinn sé góður.
Sumir segja, að flokkurinn sé
skyndilega klofinn í herðar niður.
Það er eins og hver önnur vitleysa.
Líkara er það því, að kartnögl hafi
kvamast af fæti en að klofinn sé
hann í herðar niður. Auðvitað er
það dapurlegt, þegar tveir af rúm-
lega hundrað frambjóðendum
flokksins um landið allt stökkva af
listum sínum í nýstofnaðan flokk,
en það er þó huggun harmi gegn,
að það em eingöngu tveir af rúm-
lega hundrað. Það má ekki misskilja
mig, að ég sé að gera lítið úr þeim
tilfínningahita og öldum, sem gripu
um sig á þessum vordögum og
margt er sjálfsagt umdeilanlegt í
þeim aðdraganda öllum. En eftir
stendur að stofnaður hefur verið
flokkur. Það fór ekki á milli mála,
að forsvarsmenn hans hugðu hann
settan til höfuðs Sjálfstæðisflokkn-
um. Nú þegar stefnuskráin, hrað-
soðin, hefur verið kynnt og
frambjóðendur hafa tekið til máls
fyrir þann flokk, þá undrast maður
mest, að þeir, sem að slíkt bera á
torg fyrir kjósendur, skuli nokkru
sinni hafa verið í Sjálfstæðisflokkn-
um og a.m.k. ekki verið fyrir löngu
famir úr honum. Menn láta í veðri
vaka, að ástæðan fyrir brotthlaup-
inu hafí verið sú, að á hafí skort
um hina sönnu sjálfstæðisstefnu.
En um leið er tekið undir undan-
slátt Alþýðubandalagsins í öryggis-
málum þjóðarinnar. Undanslátt,
sem það eitt hefur hingað til staðið
fyrir.
Reykjavík og
hefndarþorstinn
Og ég vona að mér fyrirgefist
að telja, að steininn taki úr, þegar
fram kemur, að helsta markmið
Borgaraflokksins f náinni framtíð
sé að leiða kommúnista til öndvegis
við stjómvöl höfuðborgar landsins.
Þar með var endanlega ljóst, að til
þessa stjómmálaflokks er stofnað í
reiðikasti og staða hans er byggð
á hugmyndafræði hefndarinnar.
Löngum hafa menn vitað, að reiðin
er vondur ráðgjafi, en hefndar-
þorstinn er þó sýnu verri. Stjóm-
málasamtök, sem styðja sig
eingöngu við slíka ráðgjöf, er í raun
með ólæknandi innanmein, og væm
betur andvana fædd.
Davíð Oddsson
„Og- ég vona að mér
fyrirgefist að telja, að
steininn taki úr, þegar
fram kemur, að helsta
markmið Borgara-
f lokksins í náinni
framtíð sé að leiða
kommúnista til öndveg-
is við stjórnvöl höfuð-
borgar landsins. Þar
með var endanlega
ljóst, að til þessa stjórn-
málaflokks er stofnað í
reiðikasti og staða hans
er byggð á hugmynda-
fræði hefndarinnar.“
Mér er minnisstæð saga, sem
gerðist fyrir nokkrum árum. Menn
vom á ftindi í félagi einu og þar
var hart ráðist að Sjálfstæðis-
flokknum eins og stundum endra
nær. Einn af stuðningsmönnum
hans brást hinn versti við, kom í
ræðustól og sagði: Já, þið skuluð
ráðast á Sjálfstæðisflokkinn, en það
tjóar ekki neitt, því að þegar til
stykkisins kemur er það eini flokk-
urinn, sem þorir að vera á móti
staðreyndum. Þessi maður skipar
nú einn af listum Borgaraflokksins.
Auðvitað geta menn farið fram
undir því flaggi að vera á móti stað-
reyndum, en þær blasa þó eftir sem
áður við hveijum manni. Ég vil
ekki halda því fram, að þá atburði,
sem nú hafa gerst, hafi nokkur
maður getað í öllum atriðum séð
fyrir. Ekki einu sinni með hvaða
hætti yrði spilað á tilfínningalíf
manna og hina jákvæðu íslensku
samúðarkennd. En þó fannst mér
sláandi að lesa stuttan kafla úr
ræðu fyrrum foringja okkar, Bjama
Benediktssonar, en hann sagði:
„I lýðfijálsu landi eiga þeir að
ráða, sem kjósendur hafa í senn
falið vegsemd og vanda. Síðan er
það kjósenda á degi reikningsskil-
anna að gera upp á milli frambjóð-
enda eftir því, sem þeir telja.
verðleika standa til.
Almenningur á mest í húfi. Þess
vegna mega menn aldrei greiða
atkvæði í þeirri veru, að þeir séu
að gera það fyrir þennan eða hinn
frambjóðandann. Allir þurfa raunar
á góðvild að halda, en sá, sem gef-
ur kost á sér til þings, vill einmitt
sjálfur, að mat sé lagt á skoðanir
hans og stjómarhæfileika almenn-
ingi til heilla."
Veijumst af full-
kominni hörku
Ég hef verið stoltur yfír því að
eiga samleið með því góða fólki,
sem stutt hefur Sjálfstæðisflokkinn
og þeim flokki hefur treyst. Sumum
fínnst kannski styrkur og öryggi
stafa af þessum stærsta flokki þjóð-
arinnar og því afli, sem í honum
býr. Öryggi, sem veitir því atbeina
til að takast á við erfiðleika dagsins.
Aðrir þykjast glöggt mega sjá,
að þá hafi þessari þjóð miðað mest
fram og hennar framfaraöld verið
ljósust, þegar áhrif Sjálfstæðis-
flokksins hafa verið afgerandi. Ég
býst við því, að þegar unga fólkið
horfir til framtíðar, sér það strax í
hendi sinni, að flokkar kreddu- og
kennisetninga em ekki líklegir til
að veita hugsjónum þess verðugan
farveg og fylgja þeim fram.
Allt em þetta fyrir hvem og einn
verðug rök fyrir stuðningi við Sjálf-
stæðisflokkinn. Við emm þó ekki
þannig vaxin, að við höldum að
þetta séu einhver eilífðarrök. Að
okkar fyrstu foringjar hafi í eitt
skipti fyrir öll fundið upp flokk, sem
sé ómissandi fyrir íslenska þjóð í
lengd og í bráð. Það má vel vera,
að sá dagur komi, að svo vel hafi
verið starfað, að Sjálfstæðisflokks-
ins sé ekki Iengur þörf, ellegar hann
verði ekki lengur talinn standa
nægilegan vörð um sjálfstæðis-
stefnuna og annar flokkur eða
önnur samtök geti við því verki
tekið. Allt er í heiminum hverfult.
En þótt við séum meðvituð um
þetta, þá eram við jafnviss, svo viss,
að ekki skeikar neinu nú, að Sjálf-
stæðisflokksins er enn þörf og
kannski aldrei sem nú. Því munum
við af fullkominni hörku og ein-
beitni hrinda þeirri atlögu, sem nú
er að þessum flokki gerð, og við
skulum vinna sigur. Kannski ekki
þann stóra sigur, sem við bjugg-
umst við í vor, en í það minnsta
góðan vamarsigur. Og eftir skal
standa flokkur, styrktur af þeirri
eldskírn, sem hann hefur gengið í
gegnum, efldur til átaka í þágu
íslenskrar þjóðar. Og andstæðing-
um okkar, hvaðan sem þeir koma,
skulum við kenna lexíu svo vel, að
hún gleymist ekki. Þá lexíu, að
stærsti og sterkasti flokkur þjóðar-
innar lætur ekki knésetja sig á
þeirri stundu, þegar hans er mest
þörf. Á þeirri stundu, þegar ferðin
er mörkuð og stefnan og leiðin er
rétt.
Úr Valkyrjunni. Donald Mclntyre og Gwyneth Jones í hlutverki Óðins og Brynhildar.
Styrktarfélag ísiensku óperunnar:
Sýnir Niflungahringinn
eftir Richard Wagner
STYRKTARFÉLAG íslensku óperunnar sýnir Niflungahringinn eftir
Wagner af myndbandi, í Gamla bíói, um páskahelgina. Að sögn
Þorsteins Blöndal, eins af forsvarsmönnum styrktarfélagsins, er til-
gangurinn með þessari sýningu að veita styrktarfélögunum þjónustu
með því að sýna verk sem er svo stórt í sniðunum að lítil von er til
að hægt verði að færa það upp á sviði hér í náinni framtið.
„Þetta er gríðarlega mikið verk,“
sagði Þorsteinn, „I rauninni em
þetta fíórar ópemr sem Wagner
samdi á tæplega 20 ámm og var
verkið fmmflutt árið 1876 í Bayre-
uth í Þýskalandi. Fyrsta óperan
nefnist Rínargullið. Hún er venju-
lega flutt sem forleikur, en tekur
2—3 tíma í flutningi. Hinar þijár,
Valkyijan, Siegfried og það sem
kallað er Götterd“ammemng, sem
við getum kallað Ragnarök, taka 4
1/2 tíma í fluntningi hver. Þannig
að lengdin á verkinu er um 16
klukkustundir.
Þessi uppfærsla er frá Bayreuth,
en þar er haldin Wagnerhátíð á
hveiju sumri. Þetta er uppfærslan
frá 1976, sem var undir stjóm
Patrice Chéreau og hljómsveitar-
stjóri var Pierre Boulez. Þessi
uppfærsla var síðan sýnd á Bayre-
uthhátíðinni þar til árið 1981, en
árið 1982 tók við ný uppfærsla sem
Georg Solti og Peter Hall stjóm-
uðu. Hún hefur gengið fram til
þessa árs og næsta sumar fáum við
svo þriðju uppfærsluna.
Við flytjum þetta af myndbandi
í Gamla bíói núna um páskahelg-
ina. Við vörpum þessu á stóran
skerm á hliðarsvölunum í Gamla
bíói og síðan er tónlistin flutt af
Quad—hljómflutningstækjum,
þannig að hljómburðurinn er eins
góður og kostur er á. Við sýndum
Rínargullið í gærkvöldi. í kvöld
klukkan 19 sýnum við svo Valkyij-
umar, Siegfried sýnum við á
laugardaginn klukkan 19 og
Ragnarökin á páskadag klukkan
14.
Við komum 60 manns í sæti og
þetta er fyrst og fremst ætlað fyrir
styrktarmeðlimi íslensku ópemnn-
ar. Hinsvegar er öllum velkomið að
koma, en þá yrðu menn að skrá sig
sem styrktarmeðlimi um leið og
þeir koma því það er enginn að-
gangseyrir.
Óperan er textuð. Hún hefur
verið flutt í sjónvarpi um alla Evr-
ópu, meðal annars alls staðar á
Norðurlöndum. Einhverra hluta
vegna hefur hún ekki verið flutt í
íslenska sjónvarpinu, en vonandi
stendur það til bóta. Þessi sýning
er bara byijunin hjá okkur í styrkt-
arfélaginu, því næsta vetur hyggst
styrktarfélagið gangast fyrir reglu-
legum sýningum af myndböndum í
Gamla bíói.“ sagði Þorsteinn Blönd-
al að lokum.
Sóknog
samhugnr
eftírFriðjón
Þórðarson
Það var mikið gæfuspor, þegar
Fijálslyndi flokkurinn og íhalds-
flokkurinn vom sameinaðir árið
1929. Frá þeim tíma hefur Sjálf-
stæðisflokkurinn verið meginafl og
kjölfesta í íslenskum stjómmálum.
Stofnendur hans settu sér í önd-
verðu það háleita mark og mið að
vinna að víðsýnni og þjóðlegri um-
bótastefnu með hagsmuni allra
stétta fyrir augum.
Þessi stefnukjami hefur alla tíð
fundið góðan hljómgmnn í hjörtum
landsmanna. í flokknum hefur frá
öndverðu starfað fólk úr öllum
stéttum þjóðfélagsins og unnið að
áhugamálum sínum. Þetta hefur
gert flokkinn fjölmennan og sterk-
an. Á hinn bóginn hlýtur svo stóran
hóp manna að greina á um
margvísleg málefni. Ólíkir hags-
munir og fíölbreytt sjónarmið hafa
oft rekist á og valdið deilum innan
flokksins, sem þó hefur yfirleitt
tekist að sætta, þó að öldur hafí
risið hátt.
Alkunna er, að í ríkisstjóm þeirri,
sem var við völd á ámnum 1980
til 1983, áttu sæti þrír sjálfstæðis-
menn. Þingflokkurinn var í stjóm-
arandstöðu. Þetta vsir að sjálfsögðu
mikil þolraun fyrir flokkinn. Deilur
urðu miklar og mörg þung orð látin
falla. Sú saga verður ekki sögð
hér. Ýmsir höfðu orð á því við okk-
ur þremenningana, að nú væri
kjörið tækifæri til þess að stofna
nýjan flokk. Það gæti orðið nýr og
öflugur fijálslyndur flokkur. Þó að
enginn okkar vissi fyrir örlög sín
né hvað okkar biði, ef við héldum
áfram afskiptum af stjómmálum,
vomm við allir sammála um eitt:
Við gátum ekki hugsað okkur að
halda áfram í stjómmálabaráttunni
undir öðm flokksmerki en fána
Sjálfstæðisflokksins.
I frábærri ræðu, sem dr. Gunnar
Thoroddsen, forsætisráðherra,
flutti á Alþingi vorið 1983, og vera
mun síðasta þingræða hans, segir
svo m.a.:
„í Sjálfstæðisflokknum hef ég
starfað frá stofnun hans. Á ungum
aldri vann ég að því ásamt félögum
mínum að flokkurinn yrði víðsýnn
fijálslyndur flokkur með hagsmuni
allra stétta fyrir augum og með
fullum skilningi á félagslegum þörf-
um fólksins. En ekki síður var okkur
það hugleikið að flokkurinn yrði
umburðarlyndur flokkur í samræmi
við þann kjarna sjálfstæðisstefn-
unnar að sérhver maður ætti rétt
á að vera sjálfstæður í hugsun, orði
og verki og hefði rétt til að fylgja
samvisku sinni og sannfæringu eins
og stjómarskráin býður þingmanni
að gera.“
Enn á ný standa alþingiskosning-
ar fyrir dymm. Enn hafa orðið átök
í röðum Sjálfstæðismanna. Þau
hörmulegu tíðindi hafa gerst, að
Friðjón Þórðarson
einn af samheijum okkar og flokks-
bræðmm, Albert Guðmundsson,
hefur stofnað nýjan flokk, Borgara-
flokkinn. Þessa nýju sögu þekkja
allir. Þar með hefur einn andstöðu-
flokkur bæst í hópinn, sem leitar
fast eftir fylgi ekki síst meðal stuðn-
ingsmanna Sjálfsstæðisflokksins.
I stjómmálum sjá menn aldrei
alla drauma sína rætast. Þar verða
menn oft og iðulega fyrir vonbrigð-
um. En sannfæring mín er sú, að
það skipti meginmáli fyrir okkur
öll að halda hópinn í Sjálfstæðis-
flokknum og efla hann. Flokkurinn
er og verður það sem við viljum,
að hann verði. Þar gefst öllum,
ungum sem öldnum, kostur á að
leggja fram krafta sína og móta
störf og stefnu flokksins til heilla
landi og þjóð.
Höfundur skipar efsta sætiá
framboðslista Sjálfstæðisflokks-
ins í Vesturlandskjördæmi.