Morgunblaðið - 30.04.1987, Qupperneq 44

44
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 30. APRÍL 1987
Minning:
Sesselja Konráðs-
dóttirfv. skólastjóri
Fædd 31. janúar 1897
Dáin 22. aprU 1987
Sesselja Konráðsdóttir fæddist
31. janúar 1897 á Syðra-Vatni,
Lýtingsstaðahreppi í Skagafirði.
Hún giftist Jóni Eyjólfssyni kaup-
manni. Hann lést árið 1968. Þau
eignuðust fjögur böm: Auði, Ingi-
björgu Margréti, Þóru Margréti og
Eyjólf Konráð.
Á síðasta dag vetrar kvaddi okk-
ur um leið og veturinn hún „amma
langa". En án efa heilsar hún sumri
á sólríkari og æðri stað en við. Ég
ætla ekki að rekja ævisögu þessar-
ar merku konu, því það gæti ég
ekki, þó ég gjaman vildi. En þess
betur langar mig að lýsa persón-
unni.
Ég kynntist Sesselju, eða „ömmu
löngu" fyrir tæpum tólf árum, en
stuttu áður hafði ég kynnst núver-
andi eiginmanni mínum, Konráði
Jónssyni, sem er dóttursonur Sess-
elju. Sesselja hafði strax sterk áhrif
á mig, enda bjó hún yfír sterkum,
stórbrotnum persónuleika, þó sjálf
væri hún fíngerð kona. Hún var
hreinskilin, mjög ströng, en kunni
líka vel að vera undurblíð. Ég leyfí
mér að nota orð góðs vinar okkar
beggja. „Stranghlý handleiðsla",
sem gæti þýtt að hún gat verið
bæði ströng og hlý í senn. Það lýs-
ir henni vel. Það má með sanni
segja að hún var vinur vina sinna.
Alla tíð var hún oftar gefandi en
þiggjandi og það sem hún veitti,
var gefíð af rausn. Það var líka
alltaf viss reisn yfír „ömmu löngu",
þó hún væri orðin þetta fullorðin.
Kímnigáfan var í fullkomnu lagi
fram á síðasta dag, sem margir
kunnu vel að meta og gat hún oft
verið bráðfyndin. Dætur okkar
Konráðs, Sesselja og Lilja, hændust
snemma að „ömmu löngu", eins og
hún var alltaf kölluð á okkar heim-
ili, enda tók hún alltaf fullan þátt
í leik þeirra og gerðist góður leik-
félagi þegar þær voru t.d. „að búa
saman" með dúkkumar í Skipa-
sundi. Þennan tíma muna telpumar
alla tíð. Við áttum óteljandi ánægju-
stundir saman. „Amma langa" átti
sér líka orðatiltæki, sem segir:
„Alltaf em bömin best.“ Það má
segja að hún hafi verið bömunum
þrennt í senn: vinur, félagi og kenn-
ari.
Þess má líka geta að „amma
langa" var trúuð kona og stórsnjall
ræðumaður og hefur hún útbúið
margar góðar ræður um ævina. Og
annað var það sem hún útbjó líka
vel, handavinnan hennar, hún var
bæði vönduð og falleg, hvort heldur
var teppi eða fínir dúkar. En sína
síðustu ræðu hélt húr. á níræðisaf-
mæli sínu 31. janúar sl. Það er
sniðug tilviljun að við áttum sama
afmælisdag og alltaf komum við
saman þann dag.
Ég vil að lokum þakka fyrir að
hafa fengið að kynnast „ömmu
löngu", því það má segja að hún
hafi verið eina amman, sem ég hef
kynnst um ævina, og það sem ekki
er síst, að geta átt ömmu fyrir
tryggan vin er mikils virði fyrir alla.
Eins og hún sagði sjálf: Vinátta
okkar er ekta og var það hverju
orði sannara, því ég, Konnráð og
telpumar munum sakna hennar
tryggu vináttu. Ógleymanlegust
verður sú stund er við fórum á
annan dag páska til hennar og hún
brosti sínu síðasta brosi til okkar
þó mikið veik væri, en Guði sé þökk
fyrir að „amma langa" fékk að
sofna, án þess að þurfa að kveljast.
Við óskum að elsku „amma
langa" vakni svo aftur til vorsælu
stundar. Við þar sem brosa mun
eilífðin blíð.
Ég, Konráð og dætumar biðjum
Sesselju allrar blessunar Guðs og
þökkum fyrir allt.
Af eilífðar ljósi bjarma ber,
sem brautina þungu greiðir.
Vort líf, sem svo stutt og stopult er,
það stefnir á æðri leiðir.
Og upphiminn fegri en auga sér
mótöllumossfaðminnbreiðir. (E.B.)
Anna
Það er sagt að stjama
sem útkólnuð er
lýsi aldaraðir
til jarðar hér,
eins ert þú minning
ég af þessu ræð,
ég á þig í vitund
þótt sjái þig enginn.
(J.S. Kjarval)
Ánægjulegar endurminningar
köllum við fram aftur og aftur okk-
ur til uppörvunar. Það hljóta að
vera æði margir sem nú minnast
Sesselju, svo mörgum kenndi hún,
liðsinnti og styrkti.
Sumarið 1971 færði ég henni
pakka frá dóttur hennar, Auði, vin-
konu minni og varð strax aðdáandi
hennar. Hún var glæsileg, skynsöm,
fljót til svars og glettin. Síðar dvaldi
hún um tíma hjá Auði og ég undrað-
ist hversu næm hún var á alla hluti
henni áður algjörlega ókunna. Þá
var hún örugg í bridgespilamennsku
og vissi hvað var í höndum and-
stæðinganna. Hún hafði enn öll
skörpu skilningarvit skagfírsku
bóndadótturinnar, sem bauð erfíð-
leikunum byrginn og dreif sig í
Kennaraskólann ung að árum.
Hún var farandkennari áður en
hún giftist Jóni Eyjólfssyni kaup-
manni og settist að í Stykkishólmi.
Hún eignaðist sín fjögur böm í
skólafríum og þurfti aldrei að taka
sér frí frá kennslustörfum í 30 ár.
Þegar hún var hætt kennslu vann
hún áfram að sínum áhugamálum,
t.d. bindindis- og trúmálum. Einnig
las hún fyrir blinda og heimsótti
þá, sem ekki áttu heimangengt og
stytti þeim stundir. Hennar ham-
ingja lá í að hjálpa öðrum.
Ogleymanlegt er mér hvassviðris
desemberkvöld 1974, þegar ég
heimsótti hana inn í Hátún. Hún
hafði lagt fallega á borð, keypt
mínar uppáhaldskökur og allt gert
svo mér liði vel. í kertaljósi röbbuð-
um við saman og ég hætti að taka
eftir ýlfri vindsins um háhýsið. Þeg-
ar leið á kvöld las hún fyrir mig
endurminningu sína frá æsku:
„Síðasta brosið hans pabba."
Hún lýsti jólaföstunni á litla
bænum, þar sem bóndinn og faðir-
inn lá kvalinn og sársjúkur. Á
aðfangadagskvöld, þegar eiginkon-
an og bömin höfðu safnast í
kringum hann og kveikt á jólakert-
unum, gafst honum þrek til að
brosa. Sesselja, þá 77 ára, las með
ömggri ró á meðan mín tár runnu
hindrunarlaust.
Seinna fylgdi hún mér að strætis-
vagni. Þegar ég var sest upp í hann,
horfði ég á eftir henni, sem gekk
teinrétt niður brekku, þó að rokið
feykti fötum hennar. Pyrir mér er
þessi mynd eins og málverk eftir
meistara.
Adda
Minning:
Valgerður Hall-
grímsdóttir Kröyer
Fædd 8. október 1913
Dáin 21. apríl 1987
Mildur vetur er að baki, vetur
konungur hefur kastað sínum
klakakufli og landið er óðum að
íklæðast blómum skrýddum sumar-
skrúða. Á þessum fyrstu og fögru
vordögum sveif engill vorsins hægt
og hljótt, með þýðu og mjúku
vængjablaki að hvílu Valgerðar, þar
sem sárþjáður líkami eftir langvar-
andi veikindi var að heyja sína
hinstu baráttu við ofurefli dauðans.
Eftir það stríð heyrði likaminn
moldinni til, en friðarboðinn flutti
anda hennar og sál til æðri heima,
þar sem eilífðin sjálf er alein til.
Valgerður fæddist á Seyðisfírði,
en fluttist komung með foreldrum
sínum og fjölskyldu að Skálanesi,
sem er út með fírðinum að sunnan-
verðu. Þar ólst hún upp og dvaldi
til fullorðinsára á mannmörgu
heimili, því hún var næst elst af tíu
systkinum.
Foreldrar hennar voru dugnaðar-
og heiðurshjón og Skálanes var
mjög góð bújörð sem fylgdu mikil
hlunnindi bæði til lands og sjávar.
Jafnframt landbúnaði var sjórinn
mikið stundaður og fiskur verkaður
til útflutnings.
Árið 1934 eignaðist Valgerður
dóttur sem skírð var Jakobína en
hún var Hermannsdóttir. Litla
stúlkan ólst upp hjá afa sínum og
ömmu á Skálanesi fram yfir ferm-
ingaraldur, eða þar til þau fluttu
til Reykjavíkur, en eftir það dvaldi
hún á heimili móður sinnar, þar til
hún giftist ung að ámm Helga
Elíassyni rennismið og áttu þau sex
böm sem öll eru á lífi, en Jakobína
andaðist fyrir skömmu.
Árið 1937 flutti Valgerður al-
komin hingað til Reykjavíkur, en
ári seinna giftist hún eftirlifandi
eiginmanni sínum Inga Kröyer, sem
einnig er ættaður að austan, en
fluttist hingað 15 ára gamall. Ingi
stundaði þá akstur á Litlu bílastöð-
inni en alls var hann leigubifreiða-
stjóri í nær 50 ár eða þar til heilsan
fór að gefa sig og aldurinn að segja
til sín.
Áður en þau giftust eignaðist
Ingi dóttur, Hjördísi að nafni. Hún
er gift Benedikt Guðmundssyni sem
vinnur hjá Landhelgisgæslunni og
eiga þau þrjá syni.
Þau hjónin eignuðust saman tvær
dætur, dugnaðar- og myndarkonur;
María, gift Jóni Páli Guðmundssyni
rafvirkjameistara og eiga þau fimm
böm. Þau hafa verið búsett í Calg-
ary í Alberta-fylki í Kanada sl. sex
ár, áður bjuggu þau í Hafnarfirði;
Hulda, gift Andrési Þórarinssyni
ættuðum úr Borgarfirði og eiga þau
þijá syni, búsett í Svíþjóð sl. níu ár.
Valgerður var mikil myndar- og
dugnaðarkona, sérstaklega var hún
vel að verki farin bæði í matreiðslu
og handavinnu. Á heimili þeirra
hjóna hefi ég séð handverk eftir
hana sem unun er að sjá og nú
þegar yfir lauk var hún að grípa í
að sauma gullfallega mynd, sem
sýnir best elju hennar og ástundun.
Mér er minnisstætt þegar ég sá
fyrst þessi myndarlegu og snyrti-
legu hjón. Þá var ég vetrarmaður
upp í Mosfellssveit hjá Kristni og
Dóru á Mosfelli. Valgerður og Ingi
komu þá í heimsókn til Mosfells-
hjónanna með dætur sínar komung-
ar, en Valgerður hafði áður verið
eitt sumar hjá þeim Mosfellshjónum
og lá þeim sérstaklega hlýtt orð til
hennar. Ég gleymi ekki hvað mér
fannst hjónin samvalin og myndar-
leg, og viðmótið hlýtt, litlu dæturn-
ar prúðar og fallegar, og svo vel
klæddar að maður hlaut að veita
því eftirtekt, klæddar í föt saumuð
af móðurinni, smekkvísin leyndi sér
ekki. Ingi var þá á rauðbrúnum
Dodge-bfi, R-348, svo fallega hirt-
um að eftirtekt vakti. Fjölskyldan
og bíllinn eftirtektarverð og minnis-
stæð.
Valgerður mun hafa verið stutt-
an tíma við nám á Hallormsstað,
sem hefur ömgglega komið henni
að góðum notum, þar sem hæfileik-
ar hennar voru fyrir hendi að grípa
það sem kennt var.
Hér í Reykjavík vann hún á
Hinn 24. apríl sl. lést í Landspít-
alanum vinur okkar og vinnufélagi,
Þórarinn Gísli Jónsson. Hann hafði
um langt skeið átt við vanheilsu
að stríða en engu að síður kom
andlát hans okkur í opna skjöldu.
Þórarinn fæddist í Vestmanna-
eyjum þann 18. maí 1921 og þar
bjó hann lengst af. Foreldrar hans
voru hjónin Þórunn Markúsdóttir
og Jón Gíslason.
Þórarinn stundaði nám við Sam-
vinnuskólann að Bifröst árin
1942—1944, en flutti að afloknu
prófí aftur til Eyja, þar sem hann
stundaði margvísleg störf. Meðal
annars stofnaði hann útgerðarfélag
ásamt bróður sínum og Báta-
ábyrgðarfélagi Vestmannaeyja
veitti hann forstöðu um langt ára-
saumastofu Andrésar Andréssonar
í allmörg ár, en húsmóðurstarfíð
var ávallt hennar aðalstarf, en þar
naut hún sín vel hjá eiginmanni og
dætrum.
Við Ingi Kröyer vorum starfs-
bræður á BSR í nær 30 ár. Fljótt
urðu á milli okkar traust og góð
kynni sem alltaf hafa haldist síðan.
Þessi kynni urðu einnig til þess að
konumar okkar kynntust líka. Við
áttum oft sameiginlegar gleðistund-
ir bæði í heimaveislum og á
samkomustöðum, en á þeim árum
áttum við bílstjóramir á stöðinni
oft á tíðum ógleymanlegar sam-
verustundir ásamt konum okkar.
En tímamir breytast og mennim-
ir með, við skulum vona til bóta,
en því miður ekki allt. Það var
bæði gaman og gott að vera gestur
á heimili þeirra hjóna, gestrisni
mikil, heimilishald allt til fyrir-
myndar og viðmótið vermdi.
Það leyndi sér ekki hjá KrÖyer-
hjónunum að heimilið höfðu þau í
fyrirrúmi. Þau söfnuðu ekki ver-
aldarauði en nutu þess lengst af
að búa í eigin húsnæði og sniðu sér
bil. Hann var því gjörkunnugur
högum sjómanna og útgerðar sem
honum varð tíðrætt um.
Árið 1954 kvæntist Þórarinn eft-
irlifandi eiginkonu sinni, Elínu
Vilhjálmsdóttur, sem einnig er ætt-
uð frá Vestmannaeyjum. Ættleiddu
þau soninn Pétur, sem stundar nám
við Iðnskóla Hafnarfjarðar.
Eftir eldgosið á Heimaey 1973
fluttist Þórarinn ásamt fjölskyldu
sinni til Hafnarfjarðar og bjó þar æ
síðan. Réðst hann fljótlega til starfa
á Skattstofu Reykjanesumdæmis.
Þangað flutti hann með sér reynslu
athafnamannsins sem ekki verður
lærð á skólabekk.
Þórarinn var gæddur mikilli
kímnigáfu og hafði ákveðnar skoð-
anir. Var því oft líflegt í kaffitímum
þegar skipst var á skoðunum um
menn og málefni. Það er hætt við
að umræður verði heldur dauflegri
Þórarinn G. Jóns-
son — Minning
Fæddur 18. maí 1921
Dáinn 24. apríl 1987
stakk eftir vexti.
Ingi var vandlátur á bílaeign sína
og átti oftast góða bíla. Mörg
síðustu árin gekk Valgerður ekki
heil til skógar, gekk undir margar
læknisaðgerðir sem lengdu líf henn-
ar og heilsu. Hún sýndi mikinn
hetjuskap í löngu og erfíðu veik-
indastríði. Fyrir sex árum fluttu þau
hjónin í litla en notalega íbúð á
Norðurbrún 1, sem borgin leigir á
vægu verði. Þar hafa þau verið
ánægð og liðið vel.
Sambúð þeirra hjóna var löng
og farsæl, í nær 50 ár, ástúð og
virðing í garð hvors annars batt þau
traustum böndum sem ekki brustu
fyrr en dauðinn aðskildi þau.
Sárt er hennar saknað af stórum
ástvinahópi, en mestur er missirinn
hjá öldruðum og heilsuskertum eig-
inmanni. Lífíð hjá honum er bið
eftir næsta endurfundi, þar sem hún
tekur á móti honum og býður hann
velkominn heim.
Við hjónin þökkum góða vináttu
sem enginn skuggi féll á.
Blessuð sé minning hennar.
Jakob Þorsteinsson
þegar hann er ekki lengur á meðal
okkar.
Þórarinn var góður og hjálpsam-
ur vinnufélagi. Vegna langrar
reynslu sinnar varð hann leiðbein-
andi margra okkar.
Hafí hann þökk fyrir alla hjálp-
semina og þolinmæðina. Eftirlifandi
eiginkonu og syni vottum við okkar
innilegustu samúð.
Vinnufélagar