Morgunblaðið - 28.05.1987, Blaðsíða 58

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 28. MAÍ 1987
58
Bréf frá Noregi:
eftir Kristínu Marju
Baldursdóttur
Hann Arvid í næsta húsi er kom-
inn í gifs, alveg upp í klof. Nú
verður hún Turid, konan hans, að
aka honum í vinnuna. Ég sé það
héma út um eldhúsgluggann að það
gengur eitthvað illa hjá henni að
koma honum inn í bílinn, meira að
segja sjeffírhundurinn þeirra er far-
inn að ókyrrast.
Skrýtið, og ég sem var einmitt
að lesa það utan á mjölkurfemunni
meðan ég var að borða morgun-
matinn minn, að Norðmenn væm
brothættasta þjóð í heimi. Þeir eru
víst heimsmethafar í beinbrotum.
Bein þeirra eru svona stökk vegna
kaisíumskorts. Já, þetta stendur nú
utan á norskum mjólkurfemum, og
svo eru þeir vinsamlegast beðnir
um að drekka meiri mjólk.
Alveg vissi ég þetta. Norskt
mataræði er auðvitað fyrir neðan
allar heliur, þetta bannsetta brauð-
át allan sólarhringinn, engin furða
þótt menn brjóti sig þversum og
langsum. Þetta er alls ekki bara
mjólkurleysinu að kenna, þeir
þamba alveg jafnmikla mjólk og
við. Við skulum bara aðeins kíkja
á matseðilinn hans Arvids. A
morgnana fær hann sér brauð, í
hádeginu fær hann sér brauð, um
fjögurleytið borðar hann miðdegis-
verð sem er heit máltíð og á kvöldin,
en þá er hann vitanlega orðinn glor-
hungraður aftur, fær hann sér aftur
brauð. Sem sagt flórar máltíðir á
dag, þar af þijár eintómt brauð.
Fyrir utan það nú að sleppa oftast
tíukaffinu, síðdegiskaffinu og
kvöldkaffínu, þá em þeir langt á
eftir okkur íslendingum hvað snert-
ir hugmyndaríki og ijölbreytni í
matargerð. Helst vilja þeir kjöt-
bollur með brúnni sósu í allan mat
og fara í fýlu ef þeir fá ekki brún-
ost ofan á brauðið, en það er svona
geitaostur sem þeir framleiða í
Guðbrandsdal. Svo borða þeir þorsk
og makríl en líta ekki við ýsunni,
gefa hana kettinum. Grænmetis-
og pulsukássur af öllum gerðum eru
afar vinsælar, en steikur borða þeir
aðeins ef þeir fá þær á tilboðs-
verði. Kjöt er nefnilega óheyrilega
dýrt héma eins og flest annað.
Kaffí og kökur eru sjaldan á boð-
stólum, bara ef gesti ber að garði,
og þá er það klukkan tóif. Og hver
hefur lyst á tertum klukkan tólf á
hádegi? Því auðvitað ruglast þetta
allt saman úr því að þeir borða
miðdegisverðinn á kaffitímanum.
Ef þeir eru með smásamkvæmi á
kvöldin þá er alltaf það sama, pizza
eða rækjur sem maður þarf að
plokka sjálfur. Það yrði nú aldeilis
upplit á þeim ef þeir kæmust í allar
kræsingamar sem við íslendingar
emm með í saumaklúbbum og sam-
kvæmum. Svo ég tali nú ekki um
ef þeir lentu í matarboði hjá okkur
og fengju þessa frumlegu fínu
frönsku rétti sem við höfum lært
að búa til uppúr íslenskum tímarit-
um.
Eftir því sem ég hef heyrt, þá
hafa verslanir reynt að bæta vöm-
úrvalið hjá sér síðustu árin, það var
víst ekki svo beysið hér áður fyrr.
En mér er bara spum, hefur það
nokkra þýðingu þegar fólk kaupir
alltaf það sama og étur það sama?
En ef þið haldið að það sé fátæk-
legt um að litast í ísskápnum hjá
þeim eða í búrinu þá er það mis-
skilningur. Þeir em nefnilega
hamstrarar, kaupa einungis vörar
þegar þær em á tilboðsverði og
sanka þeim svo að sér. Ég fékk
snert af heilahristingi þegar ég sá
inn í búrið hjá henni Turid. Eins og
í verslun, þess vegna hægt að fara
í búðarleik. Aldrei í lífínu fær hún
að sjá inn í mitt.
Svo em það tilboðsverðin í búð-
unum sem era að gera mann
gráhærðan. Matvömr em dýrar og
Norðmenn svo sparsamir að kaup-
menn neyðast til að hafa alltaf
einhveijar vömr á útsöluverði. Svo
má maður þeysast á milli verslana
svefnlaus og búinn á taugum, með
sífelldar áhyggjur að hafa misst af
einhveiju á tilboði. Einn daginn sá
ég auglýst í blöðunum heilhveiti-
brauð á 3,90 stykkið, kosta annars
um 10 krónur, svo ég rauk af stað
þótt ég væri tímabundin og keypti
12 stykki í frystikistuna. Á leiðinni
að kassanum til að borga sá ég að
flöldi fólks stóð við eitt kæliborðið.
Þar var þá frómas á tilboði, kr.
10,90 pakkinn, var áður á 22.90.
Ég sá að flestir keyptu um 15
pakka, svo ég þorði ekki annað en
að kaupa það líka, enda þótt ég
borði aldrei búðarfrómas. Það em
ekki einungis matvörar á tilboði,
ég hef líka komið heim með ljósa-
perar, regnhlífar, skrúfur,
stflabækur, málningapensla og blei-
ur; þótt ég eigi engin ungabörn
sjálf: en þannig versla Norðmenn;
kaupa allt á tilboðsverði, velta
hverri krónu fyrir sér og aka svo
burt með vaminginn á nýjum Benz.
Sparsamir og nýtnir, og hafa með
sér nestispakka í vinnuna. Gildir
þá einu hvort um er að ræða hörð-
ustu gæjana í menntaskólanum,
verkamenn eða lækna. Ég mundi
ekki blikka augunum þótt ég sæi
Gróu taka upp nestispakkann sinn
á þingpöllunum.
Norðmenn era án efa íhaldssam-
asta þjóðin í allri Evrópu. Þeim er
meinilla við allar breytingar, halda
fast í gamlar hefðir og þeim þykir
ekkert sérlega flott það sem út-
lenskt er. Sjálfír segja þeir að
beinbrotin séu vegna mikillar skíða-
iðkunar, harðneita því að mataræð-
ið eigi sökina. Hvað þá með þessa
sem ég sá í gifsi á ströndinni í sum-
ar? segir ég æst. Þá horfa þeir
þessum rólyndisaugum á mig,
tyggja kjötbolluna sína og segja að
það geri ekki svo mikið til að brotna
aðeins, það grói með tímanum.
Þá veit ég það, þeir hafa sem
sagt ekki í hyggju að breyta matar-
æðinu sínu, ég fæ víst að éta brauð
og brúnost áfram.
Hvemig er það bara hægt að
vera svona íhaldssamur? Ekki eram
við Islendingar svona. Alltaf eram
við reiðubúnir að hlusta á aðrar
raddir og prófa eitthvað nýtt. Við
eram nefnilega heimsmenn. Við
eigum flotta veitingastaði og
stærsta diskótekið í Evrópu. Við
eigum tvær sjónvarpsstöðvar
(Norðmenn eiga bara eina, ha, ha!),
margar útvarpsstöðvar og heilan
helling af tímaritum sem í er svo
fínn og dýr pappír að maður tímir
varla að fletta þeim. Svo eigum við
mörg dagblöð og margar stjórn-
málaflokka, suma splunkunýja,
þannig að við getum alltaf verið
að breyta til, þurfum ekki að hjakka
í sama farinu eins og Norðmenn.
En ég skil bara ekki út af hveiju
Norðmenn hafa svona mikið láns-
traust í alþjóðabönkum. Þeir era í
9. sæti hvað það snertir, meðan við
íslendingar eram í 36. sæti? Þetta
hlýtur að vera einhver misskilning-
ur.
Norðmenn era ágætir blessaðir,
þótt þeir gætu að vísu reynt að
I
málning

TBíPr.lMÚR °G STEINSTEYW ^
^MTlNUPyNNANLEG AKRYlM^
Hvirr

marmarahvíti
ÆHJarn O.FL UTANHÚSS
^guaanoi ALKYÐWIAUSIIN0-
krowgrænt
AKt,vi £ Mun OG ST£»HtilfJPU UT».
^nPLASTMAlNING VATNSPVNNANLe*
HVhfTAo«fM
Gegn steypuskemmdum Meira en venjuleg málning.
Dugar vel.
Ótrúleg ending.
n
it
il
it
rl
ii
il
ti
il
il
t
i
it
f
I
í
t
í
i
i
i
i