Morgunblaðið - 25.07.1987, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 25. JÚLÍ 1987
19
Náttúruverndarráð:
Um hvalveiðar í vísindaskyni
EFTIRFARANDI fréttatilkynn-
ing hefur borist Morgnnblaðinu
frá Náttúruverndarráði:
„í tilefni af þeim umræðum sem
orðið hafa í fjölmiðlum að undanf-
örnu um hvalveiðar í vísindaskyni,
þar sem m.a. hefur verið vikið að
afstöðu Náttúruverndarráðs til
þessara veiða, þykir ráðinu rétt að
taka fram eftirfarandi:
Undanfarin ár hefur Náttúru-
verndarráð oft fjallað um hvalveiðar
á fundum sínum og ályktað um
þær. Á síðastliðnu ári hefur undir-
nefnd ráðsins, skipuð líffræðingum,
einnig haldið fjölmarga fundi vegna
hvalveiðanna. Þá hefur Náttúru-
verndarráð boðið sérfræðingum
Hafrannsóknarstofnunar á sinn
fund til að kynna og ræða rann-
sóknaáætlunina um hvalveiðar í
vísindaskyni. Ráðið hefur ávallt
verið á þeirri skoðun að líta beri
hvali sem nýtanlega auðlind innan
þeirra marka sem stofnar örugg-
lega þola. Þetta kemur m.a. fram
í ályktunum ráðsins í mars 1981,
október 1982 og í bréfi sem ráðið
skrifaði Sjávarútvegsráðuneyti í
júní 1985 vegna áætlunar um Átak
í hvalarannsóknum árin 1986-1989.
I þessu bréfi, svo og í bréfum til
Sjávarútvegsráðuneytisins í ágúst
1985 og desember 1986, kemur
jafnframt skýrt fram að Náttúru-
vemdarráð telur skorta nægileg
líffræðileg rök fyrir því að nauðsyn-
legt sé að veiða þann fjölda hvala
sem áætlunin gerði ráð fyrir. Þá
var m.a. haft. í huga að Alþjóðahval-
veiðiráðið hafði samþykkt að stöðva
skyldi hvalveiðar frá 1986 og ísland
ekki mótmælt þeirri samþykkt.
Náttúruverndarráð telur að hval-
veiðar nú í vísindaskyni séu því
aðeins réttlætanlegar að þær séu
örugglega langt innan þeirra marka
sem stofnarnir þola og þá einungis
ef með þeim fást upplýsingar sem
ekki er hægt að afla með öðmm
hætti. Bent skal á, að þau gögn sem
nú skortir einna mest til að bæta
mat á stofnstærð eru upplýsingar
um ferðir og hegðun hvalastofn-
anna, og þau gögn fást ekki nema
að litlu leyti með veiðunum. Þá er
ljóst að mjög mikilvægra upplýs-
inga um stærð hvalastofna er unnt
að afla með hvalatalningum á sjó
og úr lofti.
Íslendingar byggja lífsafkomu
sína á auðlindum sjávar og eiga
allra þjóða mest undir skynsam-
legri nýtingu hafsvæðanna um-
hverfís landið. Að því verður að
hyggja að afstaða okkar til hval-
veiða rýri ekki traust okkar sem
þjóðar með ábyrga afstöðu til nátt-
úruvemdar og nýtingar auðlinda
sem við verðum í flest öllum tilvik-
um að deila með öðrum þjóðum.
Náttúruverndarráð bendir líka á að
eigi síðaren 1990 mun Alþjóðahval-
veiðiráðið taka ákvörðun um veiði-
stöðvun til endurskoðunar og fer
þá fram alhliða mat á áhrifum veiði-
stöðvunarinnar á hvalastofnana.
Hyggja verður vel að því að íslencj-
ingar geri ekki slíkt mat erfiðara
með veiðum á meðan á þessari veiði-
stöðvun stendur.“
Ekki hvalavinir sem eru
einangraðir í afstöðu
sinni heldur Islendingar
- segir Birgit Sef&nark talsmaður Greenpeace
SAMTÖKIN Greenpeace hafa
ekki tekið afstöðu til áróðurs-
herferðar til að skaða viðskipta-
hagsmuni íslendinga verði
hvalveiðum haldið áfram, að
sögn Birgit Seffmark talsmanns
samtakanna. Innan Greenpeace
ríkir eining um að hætta beri
hvalveiðum alfarið og afla vitn-
eskju um sto&istærðir. Hvort
leyfa beri veiðarnar þegar niður-
staðan liggur fyrir, hafa félag-
arnir hinsvegar ekki komið sér
saman um.
„Grænfriðungar eru alls ekki á
móti dýradrápi til fæðuöflunar og
hafa til dæmis ekki beitt sér gegn
hvalveiðum Grænlendinga. Við
leggjum ekki tilfinningaleg rök til
grundvallar andstöðunni gegn hval-
veiðum. Við berjumst einfaldlega
fyrir því að fólk beri virðingu fyrir
náttúrunni. Þar sem stærð hvala-
stofna er óþekkt eru einu skynsam-
legu viðbrögðin að friða dýrin. Ella
erum við að hætta á útrýmingu
þeirra," sagði Seffmark í samtali
við blaðamann.
Seffmark er starfsmaður skrif-
stofu Greenpeace í Gautaborg.
Samtökin reka átján skrifstofur
víðsvegar um heim, þar af þrjár á
Norðurlöndunum og hafa á þriðja
hundrað starfsmanna í fullu starfi.
Tekjur Greenpeace eru aðallega
fijáls framlög einstaklinga. I
Svíþjóð einni styðja 250.000 manns
samtökin með um 1000 króna fram-
lagi á ári. Þá er tekna aflað með
sölu á bókum, bæklingum, stutt-
ermabolum og því umlýku eða
skyggnusýningum hjá félagasam-
tökum og skólum.
Undanfarið hefur Seffmark borið
ábyrgð á því að fýlgjast með hval-
veiðum Islendinga og stjómað
baráttunni gegn þeim í Evrópu. „Ég
hef reynt eftir megni að koma sjón-
armiðum okkar á framfæri á
íslandi. Það er ákaflega erfitt því
fjölmiðlar og stjómmálamenn hafa
spilað á strengi þjóðarstoltsins og
vakið upp andúð gegn skoðunum
okkar. í vetur hef ég reglulega sent
alþingismönnum, dagblöðum, tíma-
ritum og fréttastofum upplýsingar
um gang rnála."
Til stuðnings þeirri skoðun sinni
að sjónarmið Greenpeace hefðu ver-
ið rangtúlkuð hér á landi nefndi
Seffmark atburðina í Hamborg þeg-
ar stjórnvöld stöðvuðu gám með
hvalkjöti eftir ábendingu félaga í
samtökunum. „Á íslandi er sagt frá
þessu máli eins og um skemmdar-
verk hafí verið að ræða af okkar
hálfu. Það er fjarri sannleikanum.
Stjómvöld í Þýskalandi hafa ekki
ásakað okkur um nein spellvirki,
heldur þvert á móti þakkað okkur
fýrir að hafa vakið athygli á lög-
brotinu."
Seffmark kom til landsins í byrj-
/
Morgunblaðið/KGA
„Við leggjum ekki tilfínningaleg
rök til grundvallar andstöðunni
við hvalveiðum. Baráttumál okk-
ar er tilskylin virðing fyrir
náttúrunni,“ sagði Birgit Seff-
mark sem stjórnar aðgerðum
Greenpeace vegna hvalveiða ís-
lendinga.
un vikunnar til þess að kynna sér
andrúmsloftið vegna viðræðna um
hvalveiðideiluna. Hún mun ræða við
samtök hvalavina og hyggst ná tali
af ráðamönnum. „Menn em annars
mjög varkárir núna og vilja helst
ekki ræða þessi mál fyrr en niður-
JÓHANNA Sigurðardóttir, félags-
málaráðherra, hefúr sent öllum
ráðuneytum, stofnunum og fyrir-
tækjum rfkisins bréfþar sem beint
er til þeirra að gera átak f að ná
fram markmiðum rfkisstjórnar-
innar i jafnréttismálum.
í bréfinu er vitnað i stefnuyfirlýs-
ingu og starfsáætlun ríkisstjómar-
innar þar sem m.a. segir að átak
skuli gert til að koma á jafnrétti
kvenna og karla með sérstakri
áherslu á launajafnrétti og að launa-
stefna ríkisins, sem aðila að kjara-
samningum, miði að því að bæta
kjör hinna tekjulægstu og endurmeta
störf kvenna og stuðla að jafnrétti í
launakjörum og hlunnindagreiðslum
hjá ríkinu.
staða fæst í hvalveiðideilunni,"
sagði Seffmark.
„Það kemur okkur ekki á óvart
að íslendingar skuli snúast til varn-
ar þegar þeir em gagnrýndir fýrir
hvalveiðar sínar og bendi okkur á
annað sem miður fer - eins og höfr-
ungadráp Bandaríkjamanna. Við
höfum kynnst líkum viðbrögðum í
Bretlandi í áróðursstríði okkar gegn
kjamorkumengun og „súm regni“.
Almenningur þar snýst til vamar
og segir okkur að leita að vanda-
málum annarsstaðar. En Islending-
ar verða að hafa í huga að það em
ekki hvalavinir sem em einangrað-
ir. Halldór Ásgrímsson einangraðist
í afstöðu sinni á aðalfundi Alþjóða
hvalveiðiráðsins þar sem 19 aðild-
arríki greiddu atkvæði gegn hval-
veiðum ykkar," sagði hún.
„Ég hef sjálf talað við sjávarút-
vegsráðherra á Norðurlandaráðs-
þinginu í Helsinki og undraðist á
því hvað hann vissi lítið um Gre-
enpeace og rök okkar gegn hval-
veiðum. Hann heldur því fram að
15.000 stórhveli séu í sjónum kring-
um ísland án þess að hafa fyrir því
nokkra vissu. Hvað ef hvalimir em
aðeins 2000? Þá gætuð þið stefnt
þeim í útrýmingarhættu með veið-
unum. Efinn er einfaldlega of mikill.
Það em tækar aðferðir til að
rannsaka hvali án þess að drepa
þá, eins og talning dýra eða athug-
anir á erfðavísum í húðfmmum.
Vilji íslendingar í raun og vem
stunda vísindalegar athuganir á
hvölum væri hægur leikur að afla
þeirrar vitneskju án veiða,“ sagði
Birgit Seffmark.
Bent er á framkvæmdaáætlun er
lögð var fram á Alþingi síðastliðinn
vetur en þar er því beint til ráðu-
neyta og opinberra stofnanna að þau
beiti sér fyrir því á ýmsum sviðum
að rétta hlut kvenna.
í bréfinu er þess óskað að félags-
málaráðuneytið fái að fýlgjast með
framgangi málsins og ráðuneytið
muni síðar fylgja því eftir með könn-
un á framkvæmd og stöðu þess innan
ráðuneyta og ríkisstofnana. Enn-
fremur hefur félagsmálaráðuneytið
sent fíármálaráðuneyti bréf og óskað
eftir viðræðum um framgang á þeirri
stefnu ríkisstjómarinnar sem kveður
á um endurmat á kvennastörfum og
jafnrétti í launakjörum og hlunninda-
greiðslum hjá ríkinu.
Félagsmálaráðherra:
Opinberar stofnanir og
fyrir tæki geri átak
í jafhréttismálum
GBUDHAGSTÆD
MATARiNNKAUP
Glænýr, spriklandi Hvítárlax
daglega á stórlækkuðu verði.
Aðeins
kr. 390 pr. kg. í heilu.
London Lamb á
lcr. 435 pr. kg.
Úrbeinaður hangiframpartur
pr. kg.
Grillkótilettur
Lambahryggur
kr. 299Pr.kg.
Nautahakk
pr. kg.
,
Svínabógur
kr. 340 pr kg
Svínalæri
IsjT* 34-0 pr. kg.
Nýhamflettur lundi
stk.
Ný ogferskhláber
kr. 139 askjan.
Opið í dag frá Id. 10 -16
o