Morgunblaðið - 25.07.1987, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 25. JÚLÍ 1987
33
In memoriam:
Hálfdán Bjarnason,
fv. aðalræðismaður
Minning:
*
Asta K. Jóhanns-
dóttirfrá Oddakoti
Hinn 8. júní síðastliðinn lést að
heimili sínu á Ítalíu Hálfdán Bjarna-
son.
Hann kvaddi á sinn hljóðláta,
hæverska hátt og var jarðsettur í
Genóva aðeins 2 dögum síðar. Það
gafst því ekki tími til að fylgja
honum síðasta spölinn. Því skal
hann kvaddur hér með nokkrum
fátæklegum orðum bróðurdóttur
sinnar.
Hálfdán hleypti snemma heim-
draganum og hafði verið búsettur
í Genóva í 62 ár, en var til hinstu
stundar lifandi og áhugasamur um
land sitt og þjóð og fylgdist vel
með, þó að úr ijarlægð væri. Síðustu
árin kom hann sjaldnar til íslands.
Ymsir urðu til að heimsækja hann
gegnum árin, enda var hann höfð-
ingi heinm að sækja. Ólafur land-
læknir, bróðursonur hans, og Inga
kona hans heimsóttu hann á hveiju
vori, er Ólafur fór á vorfund WHO
í Genf í Sviss. Veit ég að Hálfdán
mat þær þeimsóknir mikils, enda
fylgdist Ólafur vel með heilsu
frænda síns um árabil.
Þá heimsótti Lára bróðurdóttir
Hálfdáns hann í apríl og um það
leyti voru síðustu alþingiskosningar
skammt undan. Þá var Hálfdán á
sjúkrahúsi, en hugurinn var sem
oft áður heima á Islandi og þurfti
Hálfdán margs að spyija um menn
og málefni. Eldhuginn Hálfdán
Bjamason var enn virkur.
Lengi vel hélt ég, að það væri
ætlun Hálfdáns að bera beinin á
Þingeyrum í Húnaþingi, en það
breyttist við breyttar aðstæður í
einkalífi hans og Hálfdán Bjamason
kunni að afgreiða hlutina rétt og
hafa allt á hreinu. Það var honum
í blóð borið.
Hálfdán var fæddur í Steinnesi
í Húnaþingi, sonur prófastshjón-
anna Ingibjargar Guðmundsdóttur
og sr. Bjarna Pálssonar. Þau hjónin
eignuðust 11 börn, 8 syni og 3
dætur. Synimir voru: Páll, lögfræð-
ingur í Reykjavík, ókvæntur;
Ólafur, bóndi og hreppstjóri í Braut-
arholti á Kjalamesi, kvæntur Ástu
Ólafsdóttur frá Hjarðarholti í Döl-
um'; Jón, héraðslæknir á Klepp-
jámsreykjum í Borgarfirði,
kvæntur Önnu Þorgrímsdóttur frá
Keflavík. Anna er enn á lífi í hárri
elli; Guðmundur, bjó lengi í Hlíðar-
hvammi í Sogamýri, kvæntur
Jóhönnu Magnúsdóttur; Gísli, lög-
fræðingur í Reykjavík; Gunnar, sem
fluttist til Ameríku, ógiftur; Björn,
yngstur bræðranna, er einn á lífi á
83. aldursári. Björn er cand. mag.
í ensku og þýsku frá Hafnarhá-
skóla og kenndi þau fög árum
saman við skóla í Reykjavík. Einnig
var Bjöm lengi prófdómari við
Menntaskólann á Akureyri og
Menntaskólann í Reykjavík svo og
við BA-deild Háskóla Islands.
Systurnar voru: Guðrún, kenn-
ari, ógift, dó ung, öllum harmdauði;
Ingibjörg, giftist Jónasi Rafnar yfir-
lækni á Kristnesi í Eyjafirði;
Steinunn var^yngst og giftist próf.
Símoni Jóh. Ágústssyni.
Hálfdán unni æskustöðvum
sínum og Húnavatnssýslunni og
frásagnir þaðan lágu honum létt á
tungu. Hann kom aldrei svo til ís-
lands að hann færi ekki fljótlega
að hugsa um að drífa sig norður.
Þegar Húnvetningar reistu héraðs-
hælið á Blönduósi undir forystu
sæmdarmannsins og læknisins Páls
G. Kolka lagði Hálfdán dijúgan
skerf til þeirra mála.
Sr. Bjarni í Steinnesi var hygginn
og víðsýnn maður og vissi sem var
að ekki gæti hann gefið börnum
sínum betra veganesti út í lífið en
setja þau til mennta. En sr. Bjarni
varð fyrir miklum erfiðleikum og
sorgin sótti fjölskylduna heim. Frú
Ingibjörg lést aðeins 49 ára gömul
og voru þá sum barnanna í æsku.
Sumir bræðra Hálfdáns fóm í
langskólanám en hugur Hálfdáns
stóð til verslunar og viðskipta. Lauk
hann námi frá Verslunarskóla ís-
lands og hóf eftir það starf á vegum
ensks kaupsýslumanns er hét Book-
les í Hafnarfirði.
En fljótlega hefur Hálfdán störf
hjá útgerðarfýrirtækinu Kveldúlfí
og fer til Genóva á Ítalíu og þar
hefst stærsti þátturinn í lífsstarfí
Hálfdáns.
Það er á engan hallað, þó að því
sé haldið fram að Hálfdán var
brautryðjandi í sambandi við sölu
fisks og þá sérstaklega saltfísks í
Suður-Evrópu.
Það mun hafa verið á árunum
1924—25 að Ítalíuferðin hófst og
henni lauk ekki fyrr en 8. júní sl.
Því eftir það kemur Hálfdán aðeins
til íslands sem gestur, en mikill
aufúsugestur ættingja og vina.
Hann vinnur á vegum Kveldúlfs
til ársins 1932 en þá er stofnað
SÍF, Sölusamband íslenskra fisk-
framleiðenda, og vinnur Hálfdán
hjá þeim til 1965, er hann lætur
af störfum. Mér hafa sagt kunnir
menn að Hálfdán hafi verið einstak-
ur starfsmaður sakir dugnaðar,
framsýni og hæfni á þessum svið-
um. Þá var Hálfdán í araraðir
aðalræðismaður íslands á Ítalíu og
studdi alla með ráðum og fyrir-
greiðslu ef á þurfti að halda.
Hálfdán var höfðingi heim að
sækja og margir nutu gestrisni
hans, bæði skyldir og vandalausir.
Mér er Hálfdán mjög minnis-
stæður er hann kom í heimsókn á
árunum fyrir stríð. Hann var svo
glæsilegur en um leið svo góðlegur
og einlægur. Enginn gaf sem hann,
er hann lagði i litla lófa.
í síðari heimsstyijöldinni fréttist
lítið af honum. Voru þau árin erfið
og varð hann að yfirgefa heimili
sitt og fara huldu höfði. En að
stríði loknu, sumarið 1946, kom
hann í heimsókn og er mér minnis-
stætt er hann kom í Brautarholt til
foreldra minna, Ástu og Ólafs bróð-
ur síns. Við systkinin höfðum vaxið
úr grasi en hann faðmaði okkur öll
sem áður og lék við hvern sinn fíng-
ur. Og við vorum hissa á hvað hann
talaði íslenskuna vel, hafandi ekki
hitt íslendinga öll stríðsárin.
Fyrir ekki mörgum árum giftist
Hálfdán ítalskri konu, Söndru að
nafni. Höfðu þau þekkst lengi og
hún verið honum stoð og stytta.
En allt hefur sinn endi. Nú er
æviskeið Hálfdáns frænda á enda
runnið.
Hann lifði íengi og átti viðburða-
ríka ævi, sem var ævintýri líkust.
Islendingur var hann, en megi
hann hvíldar og næðis njóta í
landinu, sem tók honum svo vel og
margir draumar hans rættust í.
Blessun Guðs sé með honum.
Ingibjörg Ólafsdóttir
Hálfdán Bjamason lést á heimili
sinu í Genúa 8. júní síðastliðinn.
Með honum er horfinn merkur og
mikilsmetinn maður sem margir
sakna.
Hálfdán var fæddur í Steinnesi,
Austur Húnavatnssýslu 1. febrúar
árið 1898, sonur Bjama Pálssonar
prófasts og konu hans Ingibjargar
Guðmundsdóttur. Hann ólst upp í
Steinnesi ásamt tíu systkinum sem
nú em öll látinn nema Bjöm Bjarna-
son cand. mag. sem var þeirra
yngstur. Hálfdán stundaði nám við
Verslunarskólann.
Árið 1925 fluttist hann til Ítalíu
og settist að í Genúa þar sem hann
átti heimili sitt í 62 ár. Hann vann
fyrst fyrir Kveldúlf en gerðist síðan
umboðsmaður fyrir Sölusamband
íslenskra Fiskframleiðenda. Jafn-
framt stofnaði hann sitt eigið
fyrirtæki sem hann rak til ársins
1965.
Hálfdán var búinn miklum mann-
kostum, hann var ákaflega sam-
viskusamur og vandvirkur og sýndi
frábæran dugnað í starfi. Hann var
mjög vel fallinn til að vera ræðis-
maður fyrir land sitt því hjálpsemin
og umhyggjan fyrir öðmm var hon-
um í blóð borin og hann sinnti
ræðismannsstarfinu af einstakri
alúð.
Hálfdán var mikill höfðingi heim
að sækja og tók afskaplega vel á
móti fólki á sínu fallega heimili í
Genúa. Hann hafði líka yndi af að
sýna íslenskum gestum uppáhalds-
staðina sína við Miðjarðarhafið.
Meðal ítalskra vina sinna var hann
hrókur alls fagnaðar og alltaf mikil
gleði í kringum hann.
Þrátt fyrir svo langa ævi í öðru
landi talaði hann fallega íslensku
og var varla hægt að heyra á
mæli hans að hann hefði farið að
heiman. Hann var sannur Islending-
ur og fylgdist alla tíð vel með okkar
þjóðmálum.
Ég kveð minn elskulega frænda
með þakklátum hug fyrir allar góðu
stundirnar sem við áttum saman
og fallegu sporin sem hann skilur
eftir.
Söndm konu hans votta ég mína
innilegustu samúð og bið hennar
allrar guðs blessunar.
Lára Zoega.
Leiðréttíng
í gær birtist hér í blaðinu minn-
ingarorð um Ólaf Þ. Þórarinsson.
En prentvillupúkinn komst í málið.
Misritaðist föðumafn hans í fyrir-
sögninni. Er beðist velvirðingar á
þessum mistökum um leið og föður-
nafn Ólafs er leiðrétt.
Fædd 21. nóvember 1908
Dáin 15. júlí 1987
í dag kveðjum við hinstu kveðju
ástkæra ömmu mína, Ástu Kristínu
Jóhannsdóttur, og nöfnu, frá Odda-
koti í Austur-Landeyjum. Með
þessum orðum vil ég minnast henn-
ar og þakka henni umhyggjuna sem
hún ávallt sýndi mér. Ég var þeirr-
ar gæfu aðnjótandi að fá að vera
í sveit hjá ömmu og afa, var þar
alls átta sumur. Auk þess var ég
iðulega hjá þeim á jólum og pásk-
um, fyrir nú utan allar helgamar,
og segir það meira en mörg orð,
að eitthvað var það sem dró mann
að.
Eftirlifandi eiginmaður hennar
er Þorvaldur Guðmundsson, afi
minn, fæddur 14. desember 1906,
ættaður frá Sigluvík í Vestur-
Landeyjum. Amma var fædd og
uppalin í Efri-Vatnahjáleigu í Aust-
ur-Landeyjum. Foreldrar hennar
voru Jó’nann Jónsson og Jónína Sig-
urðardóttir. Amma mín átti þijár
systur, þær Guðmundu Hermaníu,
Jónínu Steinunni og Gíslnýju, sem
lifir þær og er 16 barna móðir.
Amma og afí hófu búskap að Uxa-
hrygg á Rangárvöllum árið 1933
og fóru þaðan að Bryggjum í Aust-
ur-Landeyjum. Síðan lá leiðin að
Kirkjulandshjáleigu í Austur-Land-
eyjum, þar bjuggu þau í þrettán
ár, fluttu síðan að Oddakoti árið
1949. Þau eignuðust þijú böm, þau
eru: Jóhanna María, fædd 6. júní
1934, húsmóðir á_ Selfossi, gift
Sigga Gíslasyni, Ágústa Kristín,
fædd 5. ágúst 1935, húsmóðir í
Reykjavík, gift Sigurði Þórðarsyni,
og Guðni Þráinn, fæddur 11. mars
1945, bóndi í Oddakoti, giftur
Kristínu Sigurðardóttur. ' Bama-
bömin em þrettán að tölu og
barnabarnabömin orðin átta.
Amma mín var sterkur persónu-
leiki og hlífði aldrei sjálfri sér.
Snyrtimenni var hún og óþarfa
skraut og glingur var henni á móti
skapi. Henni féll best að vinna það
sem gagnlegt var og fór sjaldan
af bæ. Hún var mjög lagin í höndun-
um, pijónaði mikið, saumaði föt ef
svo bar undir, bætti og lagfærði,
allt af einstakri natni og vandvirkni
sem henni var einni lagið. Hún áttj-
sína trú og byijaði snemma að
kenna mér bænir og vers. Ég veit
að henni var hugað um að ég kenndi
mínum bömum slíkt hið sama.
Amma var gædd dulrænni gáfu,
sem hún lét lítið á bera, en þó fór
maður ekki alveg varhluta af því
að hún vissi ýmislegt á undan öðr-
um. Hún var sparsöm hvað hana
sjálfa varðaði, enda alin upp á þeim
tíma er fólk þurfti virkilega að
hugsa vel um það litla sem það
átti. Þar sem ég átti í hlut var hins-
vegar ekkert til sparað, hvorki í
veraldlegum né andlegum efnum.
Amma var raunsæ og sjálfstæð.
Þegar halla tók undan fæti gerði
hún sér manna fyrst grein fyrir þvf
að hún _þyrfti á sjúkrahúsvist að
halda. Á Sjúkrahúsi Suðurlands
dvaldi hún svo síðustu fimm árin.
Kann ég starfsfólki þar bestu þakk-
ir fyrir umönnun hennar.
Áð lokum, þakka ég henni fyrir
allt, hún var mér alltaf góð. Guð
geymi hana og styrki þig, afí minn.
Blessuð sé minning hennar.
Legg ég nú bæði líf og önd,
ljúfi Jesús, í þína hönd,
síðast þegar ég sofna fer
sitji guðs englar yfir mér.
(H. Pétursson)
Ásta Kristín Siggadóttir
t
Innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð og vináttu, vegna fráfalls
föður okkar,
KRISTJÁNS KRISTJÁNSSONAR
fyrrv. yfirborgarfógeta,
Reynimel 57.
Sérstaklega viljum við þakka starfsfólki á deild A6 Borgarspítalan-
um fyrir góða hjúkrun í veikindum hans.
Sigurlaug Kristjánsdóttir,
Ása Kristjánsdóttir,
Halldóra Kristjánsdóttir,
Sigrfður Kristjánsdóttir.
t
Eiginmaður minn, faðir okkar, sonur og bróðir,
GUNNAR GUÐMUNDSSON,
Garði, Mosfellssveit,
lést af slysförum fimmtudaginn 23. júlí 1987.
Kolbrún Jónsdóttir,
Ása Dagný Gunnarsdóttir,
Steinn Gunnarsson,
foreldrar og systkini.
t
Faðir okkar, tengdafaðir, afi og iangafi,
BOGIEGGERTSSON
frá Laugardælum,
fyrrverandi yfirverkstjóri f Áburðarverksmiðjunni,
varð bráðkvaddur á heimili sínu aðfaranótt 22. júlí.
Hann veröur jarðsunginn frá Langholtskirkju fimmtudaginn 30.
júlí kl. 13.30.
Eggert Bogason,
Benedikt Bogason, Unnur Magnúsdóttir,
Sigurður Gunnar Bogason,
Guðmundur Bogason, Sóley Ragnarsdóttir,
Guðrún Bogadóttir,
Ragna Bogadóttir, Viðar Halidórsson,
barnabörn og barnabarnabörn.
t
Systir okkar,
GEIRÞRÚÐUR GUÐJÓNSDÓTTIR,
Reynimel 76,
lést í Borgarspitalanum 15. júlí. Útförin hefur farið fram í kyrrþey
að ósk hinnar látnu.
Sérstakar þakkir viljum við færa læknum og hjúkrunarfólki deildar
6A Borgarspítalans fyrir alúðlega hjúkrun og aðhlynningu.
Fyrir hönd vandamanna,
Steinunn Guðjónsdóttir,
Dagbjört Guðjónsdóttir.
t
Sonur minn og faðir,
RAFN RAGNARSSON
flugvirki,
Meistaravöllum 31,
lést af slysförum 23. júlí.
Svala Nielsen,
Jóhanna Svala Rafnsdóttir.
t
Eiginmaður minn og sonur okkar,
FRIÐRIK DUNGAL
rafvirki,
lést af slysförum þann 23. þ.m.
Árný Richardsdóttir,
Guðrún Árnadóttir, Höskuldur Dungal.