Morgunblaðið - 15.01.1988, Blaðsíða 29

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 15. JANÚAR 1988
29
Lánsfjárlög samþykkt í gær
LÁNSFJÁRLÖG voru samþykkt
á Alþingi í gær eftir að alls sjö
umræður höfðu farið fram um
frumvarpið. Allar breytingartil-
lögur voru felldar við síðustu
umræðuna en tillaga þriggja
þingmanna stjórnarandstöðunn-
ar um lánsheimild vegna breyt-
inga á Áburðarverksmiðjunni
var dregin til baka að beiðni fjár-
málaráðherra þar sem ekki lá
enn fyrir hvaða valkost ríkis-
stjórnin myndi velja.
Jón Baldvin * Hannibalsson,
fjármálaráðherra, sagði í umræð-
um um lánsfjárlagafrumvarpið að
varðandi fullyrðingar um skerðingu
fjárframlaga til Ríkisútvarpsins
mætti benda á að leyfð hefði verið
85% hækkun á afnotagjöldum
stofnunarinnar á síðasta ári. Það
væri langt umfram verðlagsþróun
og hækkanir á gjaldskrám annarra
opinberra stofnanna. Ráðherrann
sagði Ríkisútvarpið hafa varið fjár-
munum langt umfram heimildir og
nefndi í því sambandi kaupleigu-
Jón Sigurðsson, viðskiptaráð-
herra og ráðherra Hagstofu Islands,
sagði neyslukönnun hafa verið
gerða af Hagstofunni fyrir árið
1985-86 sem grundvöll að nýjum
grunni vísitölu framfærslukostnað-
ar. Þessi könnun væri víðtækari en
samninga vegna tækjakaupa og
stóra launaskuld hjá Ríkisféhirði.
Það væri rétt og skynsamlegt af
menntamálaráðherra að beita sér
fyrir fjárhagsúttekt á stofnuninni
eins og hann hefði nýverið lýst yfir.
Fjármálaráðherra vék einnig að
tillögu um lánsheimild vegna breyt-
inga á Áburðarverksmiðjunni í
Gufunesi. Ráðherrann kynnti sam-
þykkt sem ríkisstjómin hefði gert
um þetta mál þá um morguninn.
GUÐRÚN Helgadóttir (Abl/Rvk)
segir að sjávarútvegsráðherra
fyrri kannanir og næði til fjölbreytt-
ari fjölskyldumynstra og fleiri
byggðarlaga. Enn væri verið að
vinna úr gögnum en sú vinnsla
hefði tekið mun lengri tíma en upp-
haflega hefði verið gert ráð fyrir.
Viðskiptaráðherra taldi að úr-
Hann sagði ljóst að þama væri um
alvarlegt öryggismál að ræða og
kostnaðarsamt en þar sem ákvörð-
un um hvaða leið yrði farin til
lausnar lægi ekki enn fyrir beindi
hann því til flutningsmanna að þeir
drægju tillögu sína til baka.
Síðar í umræðunni svaraði Jón
Baldvin fyrirspum um hvaða að-
gerðir hann teldi að grípa þyrfti til
í því skyni að lækka vexti. Fjár-
málaráðherra sagði veigamestu
hafi neitað henni um þáttöku á
ráðstefnu hvalveiðiþjóða og
vísindamanna sem halda á í
Reykjavík. „Það er gjörsamlega
furðulegt að menn skuli hafa svo
vonda samvisku að ráðstefna
sem þessi þoli ekki dagsins ljós
og sé haldin nánast á laun,“ sagði
Guðrún Helgadóttir í samtali við
blaðamenn gær.
Guðrún sagði ýmsa þingmenn
vera lítt hrifna af þessari ráðstefnu
og hefðu komið fram aðvaranir í
vinnslu myndi ljúka að mestu í
þessum mánuði og væri þá hægt
að byija að leggja drög að nýjum
neyslugrunni. Fyrst þyrfti málið að
fara til meðferðar hjá kauplags-
nefnd en með vorinu ætti að vera
hægt að taka upp nýjan grunn.
Næsta víst væri að vægi matvöm
væri minna en í gamla grunninum
frá 78-79 en vægi t.d. ýmissra tóm-
stundavara meira.
atriðin vera að minnka afskipti af
innlendum lánamarkaði, að endur-
skipuleggja bankakerfíð, að
samræma starfsemi endurskipu-
lagðs bankakerfis og íjármagns-
markaðar, algjör endurskipulagn-
ing á fyrirkomulagi húsnæðislána
með niðurgreiddum vöxtum, að
heimila erlendum bönkum starfsemi
hér á landi, að endurskoða skatt-
meðferð vaxta og að endurskoða
vísitölukerfíð.
Guðrún Helgadóttir
utanríkismálanefnd um að með
henni væri verið að bjóða_ heim
aukinni tortryggni í garð íslend-
inga. Hún sagðist hafa haft
samband við sjávarútvegsráðuneyt-
ið og óskað eftir því að sitja
ráðstefnuna en nokkrum klukku-
stundum síðar fengið þau skilaboð
frá ráðherra í gegnum starfsmann
ráðuneytisins að nærveru hennar
væri ekki æskt. Henni leyfðist þó
að hlusta á framsöguerindi við upp-
haf ráðstefnunnar. Guðrún sagðist
hafa óskað eftir því að fá þetta
svar skriflegt en fengið þau skila-
boð til baka að slíkt væri ekki
nauðsynlegt.
Guðrún gagnrýndi það að „einn
ráðherra“ væri að halda „leyniráð-
stefnu“ um viðkvæmt utanríkismál
sem utanríkismálanefnd vildi ekki
koma nærri og þingmönnum væri
meinaður aðgangur að.
Framfærsluvísitala:
Nýr neyslugnumur með vorinu
VIÐSKIPTARÁÐHERRA sagði í fyrirspumartíma í sameinuðu þingi
í gær að líklega yrði hægt að taka upp nýjan neyslugrunn fyrir
vísitölu framfærslukostnaðar með vorinu. Kom þetta fram í svari á
fyrirspurn frá Svavari Gestssyni (Abl/Rvk) um hvað liði verðupp-
töku vegna nýs grundvallar vísitölunnar.
Guðrún Helgadóttir:
Meinað að sækja
hvaJaráðstefnuna
Frávísun hæstaréttar
Réttaröryggi í landinu stefnt í voða
segir Ragnar Aðalsteinsson, hrl
„ÉG er nyög ósáttur við úrskurð
Hæstaréttar og hann hefur leitt
til þess að ný réttarregla hefur
verið mynduð af Sakadómi
Reykjavíkur. Þessi regla leiðir
til þess að réttaröryggi í landinu
er stefnt í voða,“ sagði Ragnar
Aðalsteinsson, hæstaréttarlög-
maður. Eins og sagt var frá í
Morgunblaðinu í gær, vísaði
Hæstiréttur frá dómi kærumáli
Ragnars, en Sakadómur hafði
komist að þeirri niðurstöðu að
honum væri óheimilt að ræða
efni gagna frá rannsóknarlög-
reglu við skjólstæðing sinn, sem
er í haldi í tengslum við manns-
lát í Reykjavík síðastliðið haust.
„í þessari nýju réttarreglu felst,
að nú er blátt bann lagt við því að
réttargæslumenn ræði upplýsingar
lögreglu varðandi mál skjólstæð-
inga sinna við þá,“ sagði Ragnar.
Bæjarráð Vestmannaeyja:
Harmar víllandi framsetningu
á Alþingi um smíði nýs Heijólfs
Vestmannaeyjum.
Bæjarráð Vestmannaeyja samþykkti samliljóða á fundi sínum í
vikunni að harma þá villandi framsetningu sem kom fram í tillögu
alþingismannanna Kjartans Jóhannssonar og Guðmundar G. Þórar-
inssonar varðandi byggingu nýs Herjólfs og afgreiðslu lánsfjár-
áætlunar fyrir 1988, en þingmennirnir leituðu engra upplýsinga um
málið hjá stjóm Heijólfs. Harmar stjórn Heijólfs þá neikvæðu um-
ræðu sem varð vegna tillögunnar, en yfirgripsmikill undirbúningur
að smiði nýs skips er nú á lokastigi og er reiknað með að útboð
geti farið fram á næstu vikum og að n^t skip verði tilbúið á árinu
1989.
Eftirfarandi bókun var samþykkt
samhljóða í bæjarráði Vestmanna-
eyja vegna umfjöllunar og tillögu-
flutnings á Alþingi við afgreiðslu
lánsfjárlaga 1988: „Vestmanney-
ingar ganga fúsir til þess samstarfs
sem lánsfjárlög kveða á um, en
harma þá villandi framsetningu og
neikvæðu umræðu sem áform um
smíði nýs Heijólfs hefur fengið.
Fundurinn bendir á að engra
upplýsinga var leitað hjá Heijólfí
hf. af flutningsmönnum tillögu um
breytingar orðalags lánsfjárlaga
vegna smíði nýs Heijólfs. Stjóm
Heijólfs var reiðubúin til kynningar
á áformum sínum í nóvember sl.
og óskaði þá eftir fundi í viðkom-
andi ráðuneytum. Að sjálfsögðu er
stjóm Heijólfs hf. reiðubúin að veita
stjómvöldum allar nauðsynlegar
upplýsingar hvenær sem er.
Bæjarráð Vestmannaeyja og
stjóm Heijólfs líta svo á að Vest-
manneyingar eigi að sitja við sama
borð og aðrir í samgöngumálum og
því þurfí að hraða komu nýrrar
feiju milli Eyja og lands svo sem
verða má.“
— Bjarni
„Af því leiðir, að sakbomingur, sem
veit að réttargæslumaður hans hef-
ur upplýsingar frá lögreglu en er
meinað að ræða þær við hann, glat-
ar þeim trúnaði sem hann bar til
hans. Ég hef sent yfírsakadómara
bréf, þar sem ég óska eftir að verða
leystur undan réttargæslu í þessu
máli, því ég get ekki verið veijandi
mannsins við þessar aðstæður. Ef
ég héldi áfram þá liti það út sem
skjólstæðingur minn hefði fengið
þá lögfræðilegu aðstoð sem hann á
tilka.ll til. Ég vil ekki bera ábyrgð
á því menn telji að hér ríki réttarör-
yggi, þegar svo er ekki.“
Ragnar sagði að engin fordæmi
væru til fyrir því að bann veijanda
að ræða rannsóknargögn við skjól-
stæðing sinn og enginn fræðimaður
hefði sett fram slíkar kenningar,
enda væri þessi regla búin til af
lögreglu. „Þessi úrskúrður mun
gjörbreyta störfum réttargæslu-
manna og ég veit að margir munu
neita að vinna við þessar aðstæð-
ur,“ sagði hann. „Það má nefna sem
dæmi, að ef veijanda verður á að
nefna við skjólstæðing sinn ein-
hveijar upplýsingar frá lögreglu,
þá má hann búast við kæru og jafn-
vel fangelsisvist vegna starfa sinna.
Þá yrði Hæstiréttur að taka afstöðu
til þess hvort þessi regla stæðist,
en ég veit ekki hvort einhveijir eru
reiðubúnir til að sitja í fangelsi til
að fá úr þessu skorið," sagði Ragn-
ar Aðalsteinsson að lokum.
Stuttar þingfréttir
í GÆR voru fyrirspumir til
ráðherra á dagskrá sameinaðs
þings og var það jafnframt
síðasti þingfundur fyrir þing-
hlé. Alþingi mim koma saman
á ný mánudaginn 1. febrúar nk.
Breytingar á lögnm
um ferðamál í deigl-
unni
í svari Matthíasar Á. Mathies-
en, samgönguráðherra, til
Kristínar Einarsdóttur (Kvl/Rvk)
um atvinnurekstrarleyfí til er-
lendra ferðaskrifstofa, kom fram
að ráðherrann stefnir að því að
leggja fram frumvarp til breyt-
inga á lögum um ferðamál fyrir
þinglok. Þau Kristín Einarsdóttir
og Steingrímur J. Sigfússon vildu
bæði herða reglur um starfsemi
erlendra ferðaskrifstofa á Íslandi
og sagði ráðherrann að tækifæri
myndi gefast til að ræða slíkar
samskiptareglur þegar frumvarp-
ið yrði lagt fram.
Verndaðir vinnustað-
ir og stéttarfélög
Jóhanna Sigurðardóttir, félags-
málaráðherra, sagði að í athugun
væri í félagsmálaráðuneytinu að
framkvæma könnun á þvf hvort
einhveiju væri ábótavant varð-
andi aðild starfsfólks á vemduð-
um vinnustöðum að stéttarfélög-
um. Kom þetta fram í svari við
fyrirspum frá Guðrúnu Helgad-
óttur (Abl/Rvk). Ráðherra sagði
engar formlegar kvartanir hafa
borist ráðuneytinu um þessi m.ál
en vitað væri að stundum hefði
fólki á vemduðum vinnustöðum
gengið erfiðlega að fá aðild að
stéttarfélögum og lífeyrissjóðum.
Við slíkt væri ekki hægt að una.
Heilbrigðiseftirlit á
innf luttri matvöru
Stefán Valgeirsson (SJF/Ne)
spurði Guðmund Bjamason, heil-
brigðis- og tryggingarmálaráð-
herra, hvemig heilbrigðiseftirliti
væri háttað á innfluttri matvöm.
Minnti hann á hættuna á geisla-
virkni vegna kjamorkuslysa og
sagði íslendinga verða að komá
þessum málum í sambærilegt horf
og nágrannaþjóðimar.
Guðmundur Bjamason sagði
það vera skoðun sína að þessum
málum væri ekki nógu vel komið
hér á landi og hefði hann sett í
gang athugun og undirbúning að
breytingu á þessum málum. Að
hans mati þyrfti m.a. að taka upp
beint eftirlit á innfluttri matvöm
þegar við tollskoðun. Ef gera
ætti einhvetjar úrbætur í þessum
efnum þyrfti þó að koma til stór-
aukinn skilningur hjá Qárveit-
ingavaldinu. Við afgreiðslu
fjárlaga hefðu t.d. óskir hans um
auknar fjárveitingar til Hollustu-
vemdar ríkisins ekki fengið náð
fyrir augum Alþingis.
Innf lutningnr með
f ölsuðum uppruna-
skírteinum
Ingi Bjöm Albertsson (B/Vl)
spurði íj ármálaráðherra og við-
skiptaráðherra hvort farið hefði
fram könnun á því hvort stundað-
ur væri innflutningur á fatnaði
og öðmm vamingi með fölsuðum
uppmnaskírteinum. Jón Baldvin
Hannibalsson, fjármálaráðherra,
sagði slíkar kannanir fara fram
af hálfu tollyfírvalda sem lið í
venjulegu tolleftirliti. Tölvuvæð-
ing tollstjóraembættisins væri nú
langt komin og auðveldaði það til
muna söfnun upplýsinga og at-
hugasemda tollyfírvalda um þessi
mál. Þegar vinnslu úr athuga-
semdum tollyfírvalda yrði lokið
væri hægt að ákveða hvemig
bregðast ætti við. Fjármálaráð-
herra sagði engar endanlegar
tölur vera til um þennan innflutn-
ing en hann væri talinn töluverð-
ur.