Morgunblaðið - 27.05.1988, Síða 16
16
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 27. MAÍ 1988
KLÚBBUR EÐA
ALMANNAEIGN?
Unnið að gerð leikrits í sjónvarpssal.
„Útboðsstefna“
Sjónvarpsins
00
eftir Ogmund
Jónasson
Ekki alls fyrir löngu undirritaði
dagskrárstjóri innlendrar dagskrár-
deildar Sjónvarpsins, Hrafn Gunn-
laugsson, samning við íslenska
myndverið, en það fyrirtæki er í
raun tæknideild Stöðvar tvö. Þessi
samningur var á þá leið að Mynd-
verið annaðist vinnslu á leikritinu
Næturganga. Nokkru síðar var far-
ið að hringja í ýmsa starfsmenn
Sjónvarpsins frá Stöð tvö og bjóða
þeim sumarvinnu við þetta tiltekna
verkefni. Þótti mönnum þetta harla
undarlegt, ekki síst þar sem aldrei
hafði verið gengið úr skugga um
það hvort hægt væri að sinna þessu
verkefni innan veggja Sjónvarpsins.
Starfsmannafélag Sjónvarpsins
efndi til fundar til þess að mót-
mæla þessari ráðstöfun og í kjölfar-
ið ákvað framkvæmdastjóm
Ríkisútvarpsins að endurskoða mál-
ið frá gjunni. Nokkru síðar lýsti
útvarpsstjóri því yfir að ekki kæmi
til þess að Næturganga færi til ís-
lenska myndversins enda hafði þá
komið í ljós að tæknideild Sjón-
varpsins gat leyst þetta verkefni.
Þetta kom í ljós þegar málið á ann-
að borð var kannað.
Nú er ekki séð fyrir endann á
örlögum Næturgöngu. Aðstandend-
ur Stöðvar tvö munu hafa reiðst
því mjög þegar rætt var um að rifta
samningnum enda átti að greiða féð
út heilu misseri áður en verkið var
unnið og því skiljanlegt að mönnum
þætti sárt að sjá af fjármunum sem
hefðu getað nýst við uppbyggingu
þessa fyrirtækis.
Þetta er riQað upp hér vegna
þess að í kjölfarið tóku að birtast
yfirlýsingar frá hagsmunaaðilum á
borð við Samband ísl. kvikmynda-
framleiðenda og Félag kvikmynda-
gerðarmanna þar sem „harmað"
var hversu „skammsýnt" Starfs-
mannafélag Sjónvarpsins væri að
standa gegn útboðsstefnu Hrafns
Gunnlaugssonar. Sjálfur tók Hrafn
síðan undir þetta viðhorf viðskipta-
vina sinna í viðtali við Morgun-
biaðið hinn 17. maí. Þar segir hann
að mótmæli Starfsmannafélags
Sjónvarpsins hafi ekki komið sér á
óvart. „Þetta fólk er öðru fremur
að hugsa um eigin hagsmuni, en
ekki um hag Sjónvarpsins eða
betri dagskrá . .. Þetta fólk tefur
fyrir breytingum, og því miður
á fólk af þessari gerð alltaf auð-
veldara uppdráttar innan ríkis-
stofnana heldur en úti á hinum
fijálsa vinnumarkaði_____Sjón-
varpið er eign allra landsmanna
og á að þjóna þeim, en ekki haga
sér eins og klúbbur." Tveimur
dögum síðar birtir Morgunblaðið
síðan leiðara þar sem sjónarmið
Hrafns Gunnlaugssonar eru hafin
upp til skýjanna. „Útboðsstefnan"
er góð því hún tryggir „viðskipta-
vinum, sem endanlega borga rekstr-
arkostnaðinn, sem best dagskrár-
efni með sem minnstum tilkostn-
aði“. Þetta virðast leiðarahöfundi
vera einföld og augljós sannindi.
Hér á árum áður voru ákafir
vinstri menn oft sakaðir um að
hugsa „eftir kenningunni", vera
ídeólógískir eins og það var kallað.
Á síðustu árum hefur dæmið snúist
við. Nú eru það harðlínumenn til
hægri sem hugsa eftir kenning-
unni. í þeim anda var umræddur
leiðari Morgunblaðsins, engin til-
raun gerð til þess að kanna mála-
vexti heldur byggt á ofurtrú á ágæti
hins fijálsa markaðar.
Nú er það svo að Starfsmannafé-
„Sá maður leyfir sér nú
að saka almenna starfs-
menn Sjónvarpsins um
að bera ekki hag stofn-
unarinnar fyrir brjósti
heldur láti þeir stjórn-
ast af þröngnm eigin-
hagsmunum. Kann að
vera að hér eigi við
gamalt orðtak, margur
heldur mig sig? Er það
ef til vill Hrafn Gunn-
laugsson sem á heima í
hinum litla klúbbi, sem
honum verður svo
tíðrætt um?“
lag Sjónvarpsins er síður en svo
andvígt því að Sjónvarpið kaupi
efni til sýningar eða feli fýrirtækj-
um að vinna einstök verkefni.
Starfsmannafélagið hefur einfald-
lega mótmælt því að verkefni sem
hægt er að sinna í Sjónvarpinu séu
send út fýrir stofnunina. Jafnframt
hefur Starfsmannafélagið vakið
athygli á ákveðinni þversögn sem
tók að gera vart við sig þegar farið
var að keyra „útboðsstefnuna"
áfram. Þessi þversögn fólst í því
að fækka í starfsliði tæknideildar á
sama tfma og kvartað var yfir því
að ekki væri mannafli til að sinna
verkefnum innan stofnunarinnar.
Lítum nú á nokkrar staðreyndir
þessa máls. íslenska Sjónvarpið er
í rauninni mjög lítil sjónvarpsstöð
þar sem tækjakostur allur er af
skomum skammti. Enn er tækni-
deild Sjónvarpsins stærri en tækni-
deild Stöðvar tvö en munurinn hef-
ur farið ört minnkandi. Ástæðan
er einföld. Það eru takmörk fyrir
því með hve fámennu starfsliði og
litlum tækjabúnaði hægt er að reka
fyrsta flokks sjónvarpsstöð. Það er
varla svo að þessum lágmarksskil-
yrðum sé nú fullnægt hjá ríkissjón-
varpinu og fer því þess vegna fjarri
að réttlætanlegt sé að draga saman
seglin eins og gert hefur verið.
Reyndar væri nær að efla Sjón-
varpið með því að festa þar til upp-
byggingar það fjármagn sem stofn-
unin hefur með höndum í stað þess
að veita því til tækjakaupa annarra
aðila. Um það er ekki ágreiningur
að ríkissjónvarpið eigi að vera í
fyrsta gæðaflokki og ekki er heldur
um það deilt að ríkissjónvarpið eigi
sjálft að annast fréttaflutning og
hafa með höndum þáttagerð. Deil-
umar hafa snúist um það eitt, að
hvaða marki innlend þáttagerð,
leikrit og annað af því tagi, eigi
að vinna innan Sjónvarpsins.
Sjónarmið Starfsmannafélagsins
hefur í stuttu máii verið þetta: Til
þess að sinna þeim kröfum sem
menn em almennt sammála um að
beri að gera til Ríkisútvarpsins þarf
lágmarks tækjabúnaður og sér-
hæfður mannskapur að vera fyrir
hendi. Það er síðan hlutverk verk-
stjómenda að skipuleggja dag-
skrárgerð þannig að þessi tækja-
búnaður og mannskapur nýtist sem
best. Þetta hefur forráðamönnum
innlendrar dagskrárdeildar tekist
misvel og ekki alltaf sem skyldi.
En þegar þeir ætla nú að bjóða
okkur að gleypa það gagnrýnislaust
er þeir fela samkeppnisaðilanum,
Stöð tvö, að vinna verkefni fyrir
stofnunina sem hún getur annast
sjálf, þá segjum við einfaldlega, að
nú sé mælirinn fullur. Þetta kunni
að vera hægt að bjóða fólki sem
slegið er ídeólógískri blindu, en
ekki okkur.
Á einu sviði hefur orðið umtals-
verð fjölgun og útþensla hjá Sjón-
varpinu í seinni tíð og það er í skrif-
stofuhaldinu hjá innlendri dagskrá-
deild. Fram hefur komið í gögnum,
að þessi deild hefur ekki aukið
framleiðslu miðað við fjölgun
starfsmanna. Skýringin er að hluta
til sú að viðbótarmannafli hefur að
vemlegu leyti farið í stjómsýslu af
ýmsu tagi og þá einkum við að
aðstoða dagskrárstjórann. Það er
varla að undra að maðurinn hafi
áhyggjur af ríkisrekstri eða eins og
fulltrúi hans, Baldur Hermannsson,
orðaði það nýlega í viðtali við Morg-
unblaðið: „Það eru engin dæmi
þess, nokkum tíma í mannkynssög-
unni, að ríkið hafi verið betri fram-
kvæmdaaðili en einkafyrirtæki.
Sumum finnst jafnvel orka tvímælis
að Sjónvarpið skuli yfirleitt fram-
leiða nokkum skapaðan hlut...“
Ef áhöfnin hefur þessi viðhorf þá
er það vissulega undravert að nokk-
uð skuli yfirleitt framleitt.
En hvað eru menn með svona
viðhorf þá yfirleitt að gera hjá
ríkinu? Hvers vegna vinnur Hrafn
Gunnlaugsson ekki úti á hinum
frjálsa markaði? Svarið virðist ein-
falt. Staða hans hjá ríkinu hefur
fært honum völd í hendur og nú
hefur hann fundið leið til þess að
efla þessi völd. í stað þess að nýta
þá ijármuni sem honum er treyst
fyrir til framleiðslu í Sjónvarpinu í
samráði og samvinnu við aðra
starfsmenn stofnunarinnar þá er
hann nú kominn f aðstöðu til þess
að deila þessu fé að eigin duttlung-
um til fyrirtækja í landinu. Frá fyr-
irtækjum í kvikmyndaiðnaði hafa
að vísu heyrst lágværar óánægju-
raddir um að þessu fé sé nokkuð
misskipt. En þetta er ekki sagt
hátt enda svo komið í þessari starfs-
grein að menn telja sig ekki hafa
efni á því að styggja Hrafn Gunn-
laugsson.
Sá maður leyfír sér nú að saka
almenna starfsmenn Sjónvarpsins
Forkeppni Ólympíuleikanna
Island
Italía
Laugardalsvöllursunnudaginn 29. maí. kl. 20.00.
Dómari: Keith Cooper.
Línuvörður: Keith Burge og John Pearle.
0
Forsala á Laugardalsvelli S.G. einingahús,
á leikdag frá kl. 11.00 Eyravegi 37, Selfossi, sími: 99-1376. Austurvegi 38, Selfossi, sími: 99-1011
Iðnaðarbankinn