Morgunblaðið - 07.07.1988, Blaðsíða 40
40
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 7. JÚLÍ 1988
Þjóðarsálin
svíkur
engan
14 \i
0z0£-'
^^i^etíuðun^bara að
minna þig á ljúffenga
PRINCE súkkulaðikexið.
EGGERT
KRISTJÁNSSON H/F
SIMI 6-85-300
ÁTAK í LANDGRÆÐSLU
LAUGWEG1120,105 REVKJAVfK
S/MI: (91)29711
Hlaupareikningur 251200
Búnaðarbankinn Hellu
«3 O
E «
« -2
k. co
O""
Þórður S. Kristjáns-
son — Minning
Kær vinur minn og gamall skóla-
bróðir, Þórður Sigurel Kristjánsson,
eða Doddi, eins og hann var kallað-
ur, hefur kvatt þennan heim. Frétt-
in um andlát hans kom algerlega á
óvart og fyrirvaralaust. A slíkri
stund hverfur hugurinn til baka,
minningamar frá æskuárunum
streyma fram og veröld manns er
ekki sú sama í dag og í gær. Inni-
legt þakklæti til trausts vinar og
samferðamanns sem aldrei brást í
neinu fyllir hjörtun.
Haustið 1945 urðu mikil þátta-
skil í lífi mínu. Foreldrar okkar
bræðranna slitu samvistum og við
fluttum ásamt móður okkar frá
Urriðavatni til Reykjavíkur. Eg átti
fáa vini fyrir en missti samband við
alla kunningjana við að flytja til
Reykjavíkur. Þetta haust bytjaði
ég að sækja Laugamesskólann og
tók skólabíl sem keyrði skólaböm
úr Sogamýrinni og Kleppsholtinu í
skólann. Bílstjórinn var Gísli Eiríks-
son, síðar þekktur fjallabílstjóri og
ferðalangur, og farartækið var yfir-
byggður hertrukkur. Kynni okkar
Dodda byijuðu á þann óvenjulega
hátt að okkur lenti saman í einni
af fystu ferðunum með þessum
skólabíl og slógumst við af fullum
kröftum í bílnum þegar Gísli henti
okkur báðum út. Doddi benti mér
þá á stiga sem lá upp á toppinn á
bílnum og tókum við það ráð að
klifra upp á bílinn og komumst
þannig með honum í skólann. Það
fyrsta sem Gísli sá þegar hann hafði
stöðvað voru hausarnir á okkur
þegar við gægðumst inn um fram-
rúðuna.
Eftir þetta vorum við bestu vinir
og óx vinátta okkar eftir því sem
lengra leið. Er skemmst frá því að
segja að við gerðum flest af því sem
strákar á þessum aidri voru vanir
að gera á þessum tíma, við fórum
í langar hjólreiðaferðir í Fossvogs-
dal, Hafnarfirði, upp að Esju og
víðar, veiddum, fórum í leiki og
gönguferðir.
Á þessum árum kynntist ég einn-
ig foreldrum hans, þeim Kristjáni
Kynntu þér mjúku
heimilistækjalínuna frá
Blombero
Hún kemur þægilega á
óvart.
_______________
Einar Farestveit&Co.hf.
■onoAHTUN 28, SIMAH: !•«) imi oo «22*00 - hmq ■Ilahmoi
Leiö 4 stoppar við dyrnar.
Guðmundssyni og Sigríði Kristjáns-
dóttur, og einnig Guðmundi bróður
Dodda. Var mér alla tíð tekið á því
heimili sem væri ég einn af fjöl-
skyldunni. Lýsir það vel hjartalagi
þessa ágæta fólks.
Doddi kynntist Björgunarsveit-
inni Ingólfi fljótlega eftir að hann
komst til fullorðinsára. Ég veit að
björgunarsveitin var honum ákaf-
lega mikils virði og að þar eignað-
ist hann marga góða vini og kunn-
ingja. Það var einmitt sumarið 1969
sem Doddi bauð mér og elsta syni
mínum í ferð með Björgunarsveit-
inni Ingólfi upp á Arnarvatns- og
Auðkúluheiði. Það var minnisstætt
ferðalag og hefðum við ekki átt
kost á slíkri ferð á annan hátt þar
sem ég átti ekki sjálfur bíl á þeim
tíma. Doddi var reyndur ferðamað-
ur og nutu hæfileikar hans sín vel
í slíkum leiðöngrum á hálendinu.
Doddi var mjög barngóður og
nutu synir mínir góðs af því á ýms-
an hátt. Það var ævintýri líkast
fýrir strákana að kynnast Dodda
og minnist ég þess t.d. þegar þeir
komu ljómandi heim og sögðu að
Doddi hefði keyrt smáspott á jeppa-
grindinni húslausri. Slíkur maður
var eiginlega ævintýrapersóna í
augum drengjanna og fátt virtist
vera honum ofviða. Ég veit að þeir
sakna hans og munu varðveita
minninguna um hann.
Doddi var einstakur dýravinur.
Ég man það eins og það hefði gerst
í gær þegar ég hringdi í Dodda til
að biðja hann að lóga ketti fyrir
mig sem hafði lagst út og var orð-
inn hálfgerður villiköttur, en Doddi
átti byssu. Það var í eina skiptið
sem hann neitaði mér um nokkurn
hlut þegar ég bar þessa bón upp
við hann og ekki var heldur við það
komandi að hann lánaði mér byss-
una til að lóga kettinum.
Doddi annaðist af mikilli natni
aldraðar frænkur sínar, ömmu og
aldraðan föður til ijölda ára. Ætt-
ingjarnir voru margir og í mörg
horn að líta og veit ég að störf hans
í þágu þeirra voru honum ljúf
skylda.
Doddi var lærður vélvirki og vann
hann leNgi á vegum Jarðborana
ríkisins, Vita- og hafnarmálastjórn-
ar og Reykjavíkurhafnar. Hann var
góður iðnaðarmaður og vildi sjá
árangur af starfi sínu. Hann lagði
Aðfaranótt 1. júlí sl. lést á Selja-
vegi 2 hér í Reykjavík Wilhelm
Holm á 93. aldursán. Enda þótt
meðalaldur okkar íslendinga sé
stöðugt að hækka hljóta níutíu og
tvö ár að teljast hár aldur, þó
kannski ekki svo mjög í þessu til-
felli, ef í huga er haft að Wilhelm
varð aldrei misdægurt svo lengi sem
kunnugir muna. Það var ekki fyrr
en á síðustu dögum að hann kvaðst
vera orðinn lumpinn. Að vísu notaði
hann sín eigin orð sem ekki verða
endursögð hér, þegar bróðursonur
hans hafðí samband við hann dag-
sig allan fram í vinnu og gekk heili
og óskiptur til allra verka. Veit ég
að samstarfsmenn hans kunnu að
meta það.
Heimili hans og Guðrúnar Jóns-
dóttur, sambýliskonu hans, verður
mér ætíð minnisstætt vegna þeirrar
einstöku gestrisni sem þar var sýnd.
Síðasta haust heimsótti ég þau á
Lindargötuna. Doddi hafði skotið
gæs til jólanna og var hún matreidd
fyrir gestinn, ekki kom annað til
mála.
Doddi var einstaklega traustur
vinur. Ekkert haggaði honum og
hann var rólyndur þótt skap ætti
hann undir niðri. Hjálpsemi hans
var viðbrugðið. Með þessum fátæk-
legu orðum vil ég kveðja hann og
votta öllum aðstandendum og ætt-
ingjum nær og fjær samúð við þetta
skyndilega fráfall Dodda. Hann var
sannur vinur.
Bragi Skarphéðinsson
Það var sem syrti í lofti þegar
Rúna hringdi til mín í bítið á þriðju-
dag fyrir viku og sagði að Doddi
hefði fengið slag og lægi á gjör-
gæsludeild Landspítalans. Þessi
tryggi og góði vinur, sem ég hafði
kvatt hressan og kátan þrem dögum
áður, þegar hann var að leggja upp
í helgarferð með sambýliskonu
sinni, lá nú meðvitundarlaus við
dauðans dyr. í íjóra daga lifðum
við í veikri von, en örlögin urðu
ekki umflúin. Hann fékk hægt and-
lát föstudaginn 1. júlí án þess að
komast nokkurn tíma til meðvitund-
ar.
Þórður Sigurel Kristjánsson, eins
og hann hét fullu nafni, fæddist í
Reykjavík 29. október 1933. For-
inn fyrir andlátið, „en,“ sagði hann,
„þeir ætla að líta á mig, kannski
fer ég á spítala." Þessir þeir sem
hann talar um eru vinir hans og
velgerðarmenn og fyrrum vinnufé-
lagar í Héðni, en þar starfaði Wil-
helm frá árinu 1953 og allar götur
þar til hann varð níræður. Eftir það
lánuðu þeir honum íbúð en hann
leit eftir húsunum í staðinn.
Það var í þessari íbúð, í sínu eig-
in rúmi, sem hann sofnaði svefnin-
um langa eins og fyrr segir, að-
faranótt 1. júlí síðastliðinn. Blessuð
veri minning hans.
eldrar hans voru Sigríður Kristjáns-
dóttir sem fædd var í Reykjavík og
Kristján Guðmundsson ættaður úr
Borgarfirði. Þau áttu þá fyrir árs
gamlan son, Guðmund að nafni.
Um það leyti sem Þórður fæddist
slitu þau Sigríður og Kristján sam-
vistum og aðeins viku gamall fór
hann í fóstur til ömmu sinnar og
föðursystra og ólst síðan upp hjá
þeim. Þórður mun ekki hafa verið
hár í loftinu þegar hann fór að
leggja til heimilisins og strax að
loknum barnaskóla fór hann að
vinna fyrir sér. Reyndi hann þá
ýmislegt, svo sem aímenna verka-
mannavinnu, fiskverkun, sjó-
mennsku og vinnu á verkstæði og
fleira. Það kom þó fljótt í ljós að
málmsmíði og hvers kyns vinna við
vélar voru þau störf, sem áttu hug
hans, enda var hann hagur í besta
lagi. Árið 1960 réðist hann til Jarð-
borana ríkisins og vann þar í nokk-
ur ár, m.a. við virkjunarrannsóknir
víða um hálendið. Var það oft erfið
og köld vinna, sérstaklega á vet-
urna, því allur aðbúnaður var frum-
stæður, ár óbrúaðar og vegslóðar
fáir og ógreiðfærir. En bormenn
Islands, eins og hópurinn nefndist,
var harðsnúið lið og féll vel að skap-
gerð Dodda. Nýttust þar verklagni
hans, þrek og dugnaður eins og
raunar svo oft síðar við mörg önnur
verkefni sem hann vann við, t.d.
hraunkælinguna í Vestmannaeyj-
um, boranirnar á Bárðarbungu eða
hin fjölmörgu björgunarstörf, bæði
á sjó og landi, og svo mætti lengi
telja.
Árið 1965 réðst hann til Vél-
smiðju Einars Guðbergssonar og
fyrir eindregna hvatningu verk-
stjóra síns, Olafs Sigfússonar, fór
hann í Iðnskólann og lauk námi í
vélsmíði. Hann var lengi tregur til
því hann óttaðist að barnaskóla-
námið væri ekki nægileg undir-
staða, en námið gekk vel og var
hann Ólafí ætíð þakklátur fyrir.
Að námi loknu réðst hann til Vita-
og hafnarmálastjóra og vann þar í
nokkur ár, en síðustu níu árin hefur
hann unnið á verkstæði Reykjavík-
urhafnar.
Það var fyrir réttum þrjátíu árum
að leiðir okkar Þórðar lágu fyrst
saman, þégar við gengum báðir í
Björgunarsveit Ingólfs. Starfsemi
sveitarinnar hafði þá verið lítil um
tíma, en þennan dag valdist í sveit-
ina samstilltur hópur manna sem
átti eftir að hafa veruleg áhrif á
allt skipulag björgunarsveita SVFÍ.
Á næstu árum lagði þessi hópur
grunn áð þeim starfsháttum, sem
björgunarsveitirnar starfa nú al-
Wilhelm Sophus Holm fæddist á
Flateyri við Önundaríjörð 6. sept-
ember árið 1896. Hann var annar
í röð 6 bama, sem upp komust,
hjónanna Sophusar Henriks Holm
verslunarstjóra og Sophie f. Nilsen.
Þetta fólk var af dönsku kyni að
öðru leyti en því að Sophie átti
íslenska móður.
Wilhelm kvæntist aldrei. Á ung-
um aldri fékk hann meinsemd í
andlit sem ekki tókst að ráða bót
á hér heima og var hann því sendur
til frændfólks síns í Kaupmanna-
höfn og var þar undir handleiðslu
færustu lækna þeirra tíma.
Með þessum línum er komið á
framfæri þakklæti til þeirra sem
þekktu og störfuðu með Wilhelm
og vildu honum vel frá eftirlifandi
bróður hans, Jörgen á Siglufirði,
en atvikin höguðu því svo að þeir
nutu aldrei samvista.
Aðalsteinn Gíslason
n
BORGARSPÍTALINN
Lausar Stðdur
Læknaritari
Læknaritari óskast í 100% starf
á röntgendeild.
Upplýsingar veitir læknafulltrúi
í síma 696434 milli kl. 13-15.
Minning:
Wilhelm Holm