Morgunblaðið - 14.07.1988, Page 26
26
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 14. JÚLÍ 1988
0 A
Stríð Iraka og Irana:
Irakar vinna mikla sigra
Al-Amarah, írak. Reuter.
HÁTTSETTUR íraskur herfor-
ingi skýrði frá því í gœr að írak-
ar hefðu undanfarna daga borið
sigurorð af írönum á tvennum
vigstöðvum. í norðri hefðu þeir
náð á sitt vald tveim mikilvægum
hæðum nálægt borginni Halabja
og í suðri hefðu þeir sótt um 40
km inn í íran.
London, Bahrain. Reuter.
OFFRAMBOÐ á olíu frá OPEC-
ríkjunum veldur því að olíuverð
er nú hið lægsta á þessu ári. írak
og Sameinuðu arabísku fursta-
dæmin eru hætt að virða þá kvóta
sem þeim voru úthlutaðir og nú
er orðrómur á kreiki um að
Saudi-Arabía framleiði umfram
kvóta sinn, til að fjármagna
vopnakaup sín í Bretlandi.
Olíuráðherra Saudi-Arabiu hef-
ur þó borið þennan orðróm til
baka.
Verð lækkaði á frjálsum markaði
á þriðjudag þegar sá orðrómur gekk
að Saudi-Arabar hefðu aukið fram-
leiðslu sína í byijun júlí til að afla
§ár til vopnakaupa í Bretlandi.
Olíumálaráðherra Saudi-Arabíu
staðhæfir hins vegar að þeir muni
haga framleiðslu sinni í simræmi
Athygli vekur að írönsk stjómvöld
hafa viðurkennt ósigur en sumir
ráðmenn í landinu hvetja nú til þess
að almenningi sé sagður umbúðalaus
sannleikurinn um gang stríðsins.
Tugþúsundir íranskra hermanna
týndu lífi eða særðust og mörg þús-
und voru handtekin," sagði talsmað-
ur íraska hersins. Að sögn frétta-
við samkomulag OPEC-ríkjanna.
Því er allt eins búist við að hafí
framleiðslan verið of mikil í upp-
hafí mánaðarins verði það jafnað
út síðar.
OPEC-ríkin komu sér saman um
ákveðinn kvóta fyrir hvert ríki til
að framleiðslan yrði ekki meiri en
væntanleg eftirspum. írak hefur
þó ekki viljað hlíta þessum kvóta
undanfarið þar sem íran hefur leyfí
til að framleiða meira en þeir. Einn-
ig hafa Sameinuðu arabísku fursta-
dæmin framleitt meira en sem nam
þeirra kvóta, sem þau halda fram
að sé lægri en réttlátt þyki. Samtök-
in virðast ekki hafa getað haft
stjóm á aðildarríkjum sínum og
þvingað þau til að halda framleiðslu
sinni innan fyrirfram ákveðinna
marka. Slíkt leiðir óhjákvæmilega
til offramleiðslu og verðfalls.
stofu íraks voru meira en 5000 íran-
skir hermenn handteknir. I apríl
urðu íranar að hörfa frá Faw-skaga,
í maí létu þeir undan síga á Shalamc-
heh-svæðinu suðaustur af Basra og
í júní náðu írakar aftur valdi á hin-
um olíuauðugu Majnoon-eyjum í
suðausturhluta íraks.
Forsætisráðherra írans, Mir-
Hossein Mousavi, viðurkenndi í gær
að íranar hefðu beðið ósigur á ofan-
greindum vígstöðvum en slíkar yfír-
lýsingar hafa ekki tíðkast hjá þar-
lendum ráðamönnum. Hann sagði
þó að við vissar aðstæður gæti verið
nauðsynlegt að hörfa til að tryggja
sigur seinna.
Bergman
sjötugur
Stokkhólmi. Reuter.
HINN þekkti, sænski leikstjóri,
Ingmar Bergman, er sjötugur í
dag.
A ferli sínum hefur hann leik-
stýrt og haft yfirumsjón með yfír
40 kvikmyndum og 70 leikritum.
Hann flutti frá Svíþjóð árið 1976
eftir að hafa verið sakaður um
skattsvik en sneri aftur níu árum
síðar. Bergman mun halda upp á
afmæli sitt með nánustu vinum og
ættingjum í sumarhúsi sínu á eyj-
unni Fárö í Eystrasaltinu.
Olíuverð lækkar
vegna offramleiðslu
I/ mLMJarm—m
Reuter
Sérfræðiaðstoð boðin
Indveiji gaumgæfir tilboð náttúrulæknis í borginni Saharanpur
á Norður-Indlandi. Á auglýsingaskiltunum segir að læknirinn
geti aukið kyngetu viðskiptavina sinna og sömuleiðis losað þá við
uppþembu og vindgang. Hundruð slíkra lækna eru í borginni.
Veldu
Steinvara
2000
gegn
steypu-
skemmdum
Floyd Bentsen varaforsetaefni Dukakis:
Litlaus milljónamæringur
og eftirlæti athafnamanna
kynnti að hann hefði valið Bentsen til framboðs með sér. í bak
sýn má sjá Beryl Ann, konu Bentsens.
Washington, Reuter.
MICHAEL Dukakis hefur út-
nefnt öldungadeildarþing-
manninn Lloyd Bentsen til þeás
að vera varaforsetaefni sitt og
kom útnefning hans nokkuð á
óvart. Bentsen er 67 ára gam-
all auðkýfingur með silfurgrátt
hár og hefur verið nefndur
„demókrati athafnamannsins“.
Til þess er tekið hversu Bent-
sen, sem er frá Texas, sé mik-
ill sundurgerðarmaður í klæðn-
aði, en lítt að alþýðuskapi og
allt að því hrokafullur. Aðrir
telja slíkt þó til mannkosta á
Kapítólhæð þar sem flestir
þingmenn séu fullkumpánlegir
og orðhvatir. „Hann er herra-
maður,“ segir einn starfs-
manna hans um Bentsen. „Hann
er harður í horn að taka og
kröfuharður, en ávallt kurteis."
Litleysi hans þykir sumum þó
til vansa, en athafnamenn
kunna aftur á móti prýðilega
við fagmannleg vinnubrögð
hans og telja þau til eftir-
breytni.
Bentsen er einn áhrifamesti
þingmaður Öldungadeildarinnar
og eru bæði repúblikanar og
demókratar á einu máli um ágæti
hans sem formanns íjármálaog
efnahagsnefndar deildarinnar. Er
hann sagður taka á málum af
festu, ábyrgð og jafnaðargeði, en
ekki síst bera menn lof' á störf
hans þar fyrir að taka tillit til
allra skoðana óháð flokkslit.
Má þessu til dæmis nefna að
eftir verðbréfahrunið í Wall Street
hinn 19. október síðastliðinn var
Bentsen fenginn til þess að stýra
nefnd Öldungadeiidarinnar, sem
vann í samvinnu við samskonar
nefnd Fulltrúadeildarinnar og
Hvíta húsið að tillögum um hvem-
ig minnka mætti fjárlagahallann.
Hann var einnig fenginn til þess
að stýra nefnd, sem kljást þurfti
við viðskiptavandann, en sem
kunnugt er hefur viðskiptahalli
bakað Bandaríkjunum talsverðan
vanda á undanfömum árum.
Bentsen hlaut einróma lof fyrir
framgöngu sína í máli þessu, en
ljóst var að þar var við ramman
reip að draga vegna hinna gífur-
legu og íjölþættu sérhagsmuna,
sem í húfí voru.
„Hann er réttlátur," segir full-
trúi eins sérhagsmunahópanna í
viðsakiptaheiminum, sem hefur
átt mikil samskipti við Bentsen.
„Hann hlustar af gaumgæfni á
málflutning manns, jafnvel þó svo
að ljóst sé að hann er á öðm máli."
Fyrst og fremst
athafnamaður
Bentsen kærir sig þó ekkert
sérstaklega um að hlusta á rök-
semdafærslur þeirra, sem erindi
eiga við hann, og vill frekar fá
skriflegar athugasemdir eða
málaleitanir. Telja menn að þetta
megi helst rekja til ferils hans sem
athafnamanns, en menn segja
þann þátt vera mun ríkari í Bents-
en en hinn pólitíska.
Bentsen er einn fárra þing-
manna, sem hefur horfíð af þingi
til þess að sinna viðskiptum. Hann
var kjörinn til Fulltrúadeildarinn-
ar 27 ára að aldri, en árið 1956,
eftir sex ára setu, hætti hann og
fluttist til Houston þar sem hann
varð milljónamæringur af fast-
eigna- og tryggingaviðskiptum.
Hann hóf aftur afskipti af stjóm-
málum þegar hann sigraði öld-
ungadeildarþingmanninn Ralph
Yarborough í prófkjöri demókrata
og lagði síðan fulltrúadeildar-
þingmanninn George Bush af velli
í kosningum til Öldungadeildar-
innar.
Á hinn bóginn gekk honum
hörmulega þegar hann leitaði eft-
ir tilnefningu flokks síns til for-
setaframboðs árið 1976 og árið
1984 var fram hjá honum gengið
við varaforsetaefnisval þegar
Walter Mondale fékk fulltrúa-
deildarþingkonuna Geraldine
Ferraro frá New York til liðs við
sig
Ólíkt mörgum samstarfsmönn-
um hefur Bentson verið laus við
hneykslismál á ferli sínum ef frá
er talin klaufaleg fjáröflunartil-
raun fyrir kosningabaráttu hans
til öldungadeildarinnar nú í ár.
Þá skipulögðu kosningastjórar
hans „Árbít með Bentsen" og
buðu fulltrúum sérhagsmunahópa
að snæða morgunverð með þing-
manninum gegn því að þeir reiddu
fram 10.000 dali (460.000 ísl.kr.),
sem renna skyldu í kosningasjóð
hans. Þegar þetta komst í há-
mæli hætti Bentsen við allt saman
og skilaði aftur þeim fjármunum,
sem safnast höfðu með þessu
móti.
Bentsen er kvæntur Beryl Ann
Longino og eiga þau hjónin þrjú
böm.