Morgunblaðið - 07.08.1988, Blaðsíða 28
28
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 7. ÁGÚST 1988
„Þægilegt að vinna í gróðurhúsinu, það er svo mikil þögn þar.“ Krístín Loftsdóttir, sem hlaut íslensku barnabókaverðlaunin 1988.
KRISTÍN Loftsdóttir, 19 ára nem-
andi, hlaut íslensku barnabókaverð-
launin 1988 fyrir bók sína „Fugl í
búri“. Þetta er fyrsta bókin hennar,
en sögur hefur hún skrifað frá sex
ára aldri bæði í máli og myndum.
Söguna sína samdi hún á leiðinni úr
skólanum, og skráði hana síðan í stóra
stílabók, stundum í frímínútum.
Blaðamaður heimsótti hana upp í
Borgarfjörð þar sem hún vinnur í
gróðurhúsi í sumar.
Unga skáldkonan
situr með kross-
lagða fæturna
eins og indversk-
ur fílósófer, and-
litið bamslegt og
fasið einlægt, en
talar eins og þroskuð kona með
reynslu og þekkingu. „Ef fólk er
opið þá verða hlutimir svo miklu
eðlilegri," segir hún. Og þannig
verða einmitt kynni okkar og sam-
tal.
Foreldrar hennar eru Loftur
Magnússon yfírkennari og Erla
Guðlaug Sigurðardóttir kennari, og
Kristín er ekki frá því að það hafi
haft sín áhrif að eiga kennara fyr-
ir foreldra. „Þeir em kannski með-
vitaðri um hvað böm þurfa til að
þroskast andlega, þau lásu mikið
fyrir mig þegar ég var lítil."
En áður en Kristín gat skrifað
sögumar sínar, þá teiknaði hún
þær. Hún á enn bók eftir sig frá
því hún var sex ára með teikni-
myndum og þegar hún lítur á
myndimar núna, þá man hún enn
hvaða sögu hún var að segja.
Seinna fór hún að skrifa þær nið-
ur, en skemmtilegast fannst henni
að segja sögumar og var þá yngri
systir hennar ákafur hlustandi. „Eg
samdi alltaf sögur áður en ég sofn-
aði og síðan var framhald næsta
kvöld. En það er oft sem ég byija
á nýrri sögu og er svo komin með
aðra áður en hinni er lokið."
Kristín býr í Norðurbænum í
Hafnarfírði hjá foreldrum sínum
og þrem systkinum. Þótt sagan
hennar eigi að geta gerst hvar sem
er þá segir hún að það sé ekki laust
við að hafnfírska umhverfið hafí
haft sín áhrif.
Söguhetjumar eru Kitta og El-
ías, bæði 11 ára gömul, sem alast
upp í ólíku umhverfi og við mis-
munandi aðstæður, en einlæg vin-
átta tekst með þeim og þau deila
saman gleði og sorgum. Kristín
segir að Kitta hafí verið til í tvö ár
í huga sér en Elías kom síðar.
„Það var í ágúst í fyrra sem ég
sá auglýsingu í Morgunblaðinu þar
sem efnt var til samkeppni um
bestu barnabókina. Ég settist þá
niður og fór að teikna. Smám sam-
an kom beinagrindin að sögunni.
Ég hafði alltaf verið að dútla við
að skrifa, aldrei sýnt neinum neitt,
en nú ákvað ég að reyna í eitt
skipti fyrir öll, svo ég sæi ekki eft-
ir því seinna að hafa aldrei reynt.“
Skrifaði ekki Hemingway
á kaff ihúsum?
En haustið var komið, Kristín
var nemandi í Flensborgarskóla
og tíminn því naumur fyrir rit-
störfín. Sagan var samin á göngu
á leið úr skólanum og síðan mátti
sjá Kristínu í matsal skólans þar
sem hún sat löngum og skrifaði
í frímínútum. Mér finnst sem það
hljóti að hafa verið erfítt að skrifa
innan um svona margt fólk og
hef orð á því. En Kristínu þótti
ágætt að skrifa í hávaðanum. „Ég
á svo gott með að útiloka mig frá
umhverfínu, maður venst því þeg-
ar maður á yngri systkini," segir
hún brosandi.
— Skrifaði Hemingway ekki á
kaffíhúsum?
„Jú, en hans umhverfi var nú
kannski aðeins menningarlegra,"
segir Kristín og hlær. „En ég skrifa
bara þar sem ég er stödd í það
skiptið, í bílnum þegar ég fer milli
staða, fyrir framan sjónvarpið, já
hvar sem er. Það voru bara tveir
síðustu kaflarnir sem ég vélritaði
beint. Mamma fór síðan yfír alla
stafsetninguna með mér. Annars
var þetta þannig að eftir því sem
ég skrifaði meira því auðveldara
var það. Að lokum verður maður
háður því að skrifa."
— Er ekki Elías dálítið fullorð-
inslegur í tali?
„Mörgum fínnst það, en jafti-
framt því sem bamabækur eiga
að vera fjölbreytilegar og þro-
skandi, þá verður að vera gott mál
á þeim. Éf böm sjá aldrei eða heyra
orðið þá læra þau það aldrei. Elías
talar kannski hátíðlega en það eru
margir krakkar sem gera það.
Böm hugsa meira um lífið og tilver-
una heldur en fullorðna fólkið ætl-
ar. Ég talaði um daginn við 8 ára
strák héðan úr Reykholtssveit og
hann sagði mér dijúgur að nú
væri hann búinn að læra að lesa
og því gæti hann nú farið að lesa
Grettissögu og allar hinar íslend-
ingasögumar!"
Þetta eru gleðifréttir á síðustu
og verstu tímum íslenskunnar, en
hver var tilgangurinn með sögunni
og boðskapurinn?
„Ég vildi skrifa sögu sem vekti
krakkana til umhugsunar, þannig
að þau spyrðu pabba og mömmu,
en hún átti auðvitað líka að höfða
til fullorðna fólksins. Ég vil að þau
sjái að böm eru manneskjur sem
þurfa tíma, aðhald og hlýju. Já
mig langaði bara að segja eitthvað
fallegt.
Boðskapurinn er kannski sá, að
maður á að vera maður sjálfur.
Elías er persónugervingur fyrir
slíkan dreng.
Keypti kók og flögur
— Hvemig brástu við þegar þér
var tilkynnt um verðlaunin?
„Þegar maðurinn hringdi og
kynnti sig þá var ég steinhissa
hvað hann var kurteis að láta mig
vita að ég hefði ekki komið til
greina. Þegar hann svo sagði eins
og var þá hélt ég í fyrstu að þetta
væri gabb. En svo var voða erfitt
að geta ekki sagt neinum frá því
strax. Ég æddi um húsið og beið
eftir að pabbi og mamma kæmu
heim, fór svo út í sjoppu og keypti
kók og flögur og bauð þeim uppá
þegar þau komu!
Mér fannst allan tímann svo frá-
leitt að ég mundi vinna, vonaðist
þó til að fá eitthvað skrifað svona
neðanmáls þegar ég fengi handritið
til baka, um að ég væri efnileg eða
ætti að halda svona áfram. Mér
fannst þetta svo lélegt hjá mér og
það spillti fyrir, því það er slæmt
ef maður trúir ekki á sjálfan sig.
En Ámi, kærastinn minn, las alltaf
yfir kaflana og sagði að þetta væri
fínt hjá mér. Það var mikil uppörv-
un og þess vegna hélt ég alltaf
áfram. Hrósið er svo mikilvægt.
Ég fékk bréf frá ungri konu sem
er rithöfundur og hún hvatti mig
til að halda áfram. Ég var í skýjun-
um á eftir! Það hefur glatt mig
hvað fólk hefur glaðst með mér.
Þögnin þægileg
Kristín býr í sumar hjá kærasta
sínum, Áma Víkingi Sveinssyni,
og foreldrum hans í Reykholts-
sveit. „Mér líkar vel héma. Ég
geng oft ein upp á hálsinn héma
og ligg í grasinu. Þar eru folöld!"
bætir hún við hrifín. Mér fínnst
gott að vera ein, ég vil vera í ró.
Það er svo þægilegt að vinna f
gróðurhúsinu því það er svo mikil
þögn þar. Ég hlusta aldrei á útvarp
og fer aldrei á böll.“
— Ert þú Kitta?
„Nei ég er ekki Kitta, og ég tek
það skýrt fram að þetta er engin
sjálfsævisaga, enda hef ég alltaf
átt góðar vinkonur og foreldrar
mínir haft nægan tíma fyrir mig.
En ég held að það sé Kitta í mörg-
um okkar því við þorum ekki alltaf
að vera við sjálf."
Ég spyr hana út í framtíðar-
draumana og hún segir að það sé
margt sem sig langi til að gera og
læra, t.d. lesa bókmenntir í háskól-
anum, fara í myndlistarskóla, verða
kennari eða læra gullsmíði. „Ég
vil eiga bara þokkalegt heimili,
ekki of stórt en nóg fyrir flölskyld-
una. Ég vil helst ekki vera rík eða
fræg, en ég vil auðvitað að bækum-
ar mínar seljist."
— Ertu byijuð á annarri bók?
Nú brosir hún í fyrsta skipti
feimnislega: Já, ég er byijuð á
annarri bók, en ég vil ekkert ræða
um hana því ég veit ekkert hvort
hún verður að veruleika. En ég
held að ég einskorði mig ekki ein-
göngu við bamabækur. Mig langar
líka að skrifa fyrir fullorðna, og
einnig fyrir miklu yngri böm.“
Viðtal: Kristín Marja