Morgunblaðið - 24.12.1988, Qupperneq 26

26
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 24. DESEMBER 1988
Bandarísk breiðþota ferst yfir Suður-Skotlandi

Almenningi ekki skýrt
frá sprengjuhótunum
Talsmaður Bandaríkjaforseta segir koma til
greina að breyta reglum varðandi slík mál
Washington. The Daily Telegraph.
STARFSMÖNNUM sendiráða Bandaríkjamanna víða um
heim var tjáð fyrir tveimur vikum að hryðjuverkamenn
hefðu hótað að sprengja í loft upp þotu í eigu Pan Americ-
an-flugfélagsins á leið frá Frankfurt til Bandaríkjanna.
Starfsmenn bandariska varnarmálaráðuneytisins voru
einnig varaðir við og ráðamönnum helstu flugfélaga var
skýrt frá hótuninni. Þessum upplýsingum var hins vegar
ekki komið á framfæri við almenning og sögðu banda-
rískir embættismenn í Washington að venjan væri sú að
gefa ekki út almenna viðvörun því jaftian bærist göldi
slíkra hótana.
Á blaðamannafundi í Hvíta hús-
inu á fímmtudagskvöld var Marlin
Fitzwater, talsmaður Ronalds Re-
agans Bandaríkjaforseta, þráfald-
lega spurður hvers vegna banda-
rískir embættismenn hefðu ein-
vörðungu verið varaðir við en ekki
alþýða manna. Fitzwater sagði að
hótanir sem þessi bærust iðulega
og að almenningi ætti að vera
fullkunnugt um að hryðjuverka-
menn svifust einksis. Er talsmað-
urinn var spurður hvaða aðilar
væru ábyrgir fyrir því að vara al-
menning við í slíkum tilfellum
sagði hann: „Því miður, þessu get
ég ekki svarað". Kvaðst hann geta
tekið undir það sjónarmið að
breyta bæri reglum þessum en
lagði jafnframt áherslu á að ekki ’
væri sannað að hryðjuverkamenn
hefðu grandað breiðþotunni yfír
Suður-Skotlandi á miðvikudags-
kvöld.
Bandarískum embættismönnum
var slfyrt frá því að óþekktur
maður hefði hringt í sendiráð
Bandarílq'anna í Helsinki þann 5.
þessa mánaðar og sagt að
sprengju yrði komið fyrir í þotu í
eigu Pan American innan tveggja
vikna. Sagði maðurinn að hryðju-
verkasamtök, sem kennd eru við
leiðtoga þeirra, Abu Nidal, hefðu
ákveðið að granda þotunni og yrði
sprengjunni komið fyrir í Frank-
furt. Bandarísku embættismönn-
unum var tjáð að ekki væri unnt
að segja til um hversu áreiðanleg-
ar upplýsingar þessar væru og í
ljósi þessa var ekki hvatt til þess
að þeir breyttu ferðaáætlunum
sínum. Að minnsta kosti sex
bandarískir hermenn og fjórir
starfsmenn bandaríska utanríkis-
ráðuneytisins í Beirút og Nikósíu
týndu lífí í flugslysinu.
Ronald Spiers, einn aðstoðarut-
anríkisráðherra Bandaríkjanna,
sagði að yfirleitt væru slíkar hót-
anir teknar alvarlega og hefði
einnig verið svo í þessu tilfelli. Er
hann var spurður hvort skýra ætti
almenningi frá hótunum hryðju-
verkasamtaka sagði hann að
slíkum upplýsingum væri ævin-
lega komið á framfæri við ráða-
menn flugfélaga og væri það síðan
undir þeim komið að ákveða
hvemig tryggja bæri öryggi far-
þega.
Keuter
Björgunarmaður lætur lík farþega, ásamt sæti úr úr Pan Am-
þotunni, síga niður af þaki húss í Lockerbie í Suður-Skotlandi.
Úran í breiðþotum gæti valdi stórslysi
Allt að 250.000 manns gætu farist í eldsvoða efltir brotlendingu
Lundúnum. Daily Telegraph.
HÆTTA er á að 250.000 manns myndu farast kæmi eldur upp í
breiðþótu af gerðinni Boeing 747 eftir brotlendingu vegna verulegs
magns af úrani sem er i mörgum slíkum þotum, að þvi er eðlis-
fræðingurinn Robert Parker, sérfræðingur í fastefnum skýrir frá
í tímaritinu Nature, sem kom út á Smmtudag.
„Fæstir hafa gert sér grein fyrir
því að þetta efni hefur verið notað
þannig í rúm fímmtán ár og ég vildi
koma af stað umræðu um þetta
mál,“ segir eðlisfræðingurinn. Af-
gangsúran, sem fellur til við úran-
vinnslu í kjamakljúfum, hefur verió
notað í bandarískum Boeing 747
breiðþotum í stað wolframs (tungst-
ens), „sem hefur sama þéttleika,
kostar svo til það sama en er þjált,“
segir Parker. Bandaríkjastjóm seldi
úranið á lágu verði árið 1980.
Parker áætlar að í einni breið-
þotu geti verið 500 kíló af úrani,
en það er notað í stjómklefum þotn-
anna og annars staðar þar sem
rými ertakmarkað. Efnið gæti vald-
ið eitrun, það er nokkuð geislavirkt
og því fylgir mikil eldhætta. Eðlis-
fræðingurinn áætlar einnig að allt
að 250.000 manns gætu farist af
völdum efnisins í flugslysi. Hann
sagði að úran hefði ekki valdið
skaða í þotunni sem hrapaði í Suð-
ur-Skotlandi á miðvikudagskvöld
þar sem svo virtist sem sprenging
hefði orðið í henni á lofti og hitinn
hefði ekki verið nógu stöðugur til
að úranið samlagaðist súrefninu og
brynni. Greinin sem birtist í Nature
var rituð fyrir ári og Parker sagði
að stjómendur Boeing-fyrirtækisins
hefðu lesið hana og sagt að „úran
væri í 550 af þeim 700 Boeing 747
breiðþotum sem fyrirtækið hefur
smíðað."
Yasser Arafat til fiindar
við Jóhannes Pál páfa
Meirihluti ísraela vill viðræður við PLO
Rómaborg. Reuter.
YASSER Arafat, leiðtogi Frelsissamtaka Palestínumanna (PLO), kom
í gær til Rómaborgar, til viðræðna við Jóhannes Pál páfa og Ciriaco
De Mita, forsætisráðherra Ítalíu.
Arafat kom til Ítalíu með þotu
íraska flugfélagsins Iraqi Airways
Ríkisstjóm Mieczyslaws Rakow-
skis bindur vonir um að lögin muni
marka „söguleg tímamót“ í tilraun-
um stjómvalda til að færa pólskan
efnahag til nútímalegri hátta.
Vestrænir stjómarerindrekar
segja að með nýju lögunum sé reynt
að renna stoðum undir efnahaginn
með því að hleypa inn fjármagni
frá erlendum eða innlendum einka-
frá Túnis, þar sem höfuðstöðvar
PLO er að fínna. fyrr í vikunni var
aðilum og hvetja til aukins einka-
framtaks.
Með „Lögum um efnahagslega
þátttöku" er einstaklingum gert
auðveldara að hefja rekstur fyrir-
tækja. „Lög um erlendar fjárfest-
ingar" leysa af hólmi lög frá 1986
en samkvæmt þeim lögum var að-
eins 50 fyrirtækjum með erlendri
eignaraðild hleypt af stokkunum.
hann í Júgóslavíu og Austurríki þar
sem hann reyndi að afla nýstofnuðu
ríki Palestínumanna fylgis.
Strax við komuna hélt Arafat til
fundar með De Mita, en af hálfu
ítala sátu Giulio Andreotti, utanrík-
isráðherra, og Gianni De Michelis,
varaforsætisráðherra, hann einnig.
Eftir fundinn var fyrirhugað að
Arafat ræddi stuttlega við páfa.
Þeir ræddust við árið 1982 og varð
sá fundur gyðingum á Ítalíu og
víðar tilefni til mikilla mótmæla.
Arafat hugðist halda til baka til
Túnis í gærkvöldi. Gífurleg öryggis-
gæzla var viðhöfð vegna heimsókn-
ar hans.
Meirihluti ísraela, eða 54%, er
hlynntur samningaviðræðum við
PLO, samkvæmt skoðanakönnun,
sem gerð var fyrir Yedioth Ahro-
noth, stærsta dagblað ísraels.
Andvígir viðræðum við PLO voru
44%. Könnunin náði aðeins til gyð-
inga, þ.e. arabar, sem búa í ísrael
voru ekki spurðir. Þeir, sem að
könnuninni stóðu, sögðu niðurstöð-
una benda til þess að þeim færi ört
fjölgandi sem væru fylgjandi við-
ræðum við PLO, er ísraelsk yfírvöld
hafa talið til hryðjuverkasamtaka
er hefðu þann tilgang einan að
tortíma ísraelsríki. Hin nýja sam-
steypustjóm Likud- og Verka-
mannaflokksins hefur heitið því að
taka ekki upp viðræður við PLO.
Pólska þingið samþykkir ný lög:
Einkaframtak og
erlend eignaraðild
Varsjá. Reuter.
PÓLSKA þingið samþykkti í gær tvö frumvörp þar sem hvatt er til
aukins einkaframtaks og erlendrar eignaraðildar að pólskum fyrir-
tækjum. Lögin, sem taka gildi 1. janúar næstkomandi, eru fýrstu
aðgerðirnar sem þingið samþykkir til að koma til mots við umbótaa-
ætlun í efnahagsmálum sem hrundið var af stað haustið 1987.
Reuter
JÓLASVEINNÁ FÍL
Þegar jólasveinarnir heimsækja bömin í Indlandi dugar lítt að koma
á hreindýrasleða. Þar verða þeir að brúka fíla sem fararskjóta,
eins og sveinki sá, sem myndin var tekin af í Nýju Dehlí í gær.
—