Morgunblaðið - 24.12.1988, Síða 52

52
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 24. DESEMBER 1988
©1981 Universal Press Syndicote

/, íQ qj cló bevycOx ilxtbyrSis eirvurn
scmdpoteG. eor\ T"
ást er...
... að halda saman.
TM Reg. U.S. Pat Off.—all rights reserved
° 1988 Los Angeles Times Syndicate
Maðurinn minn vildi endi-
lega að hér yrði sami hátt-
ur á og heima hjá honum
að fá sótara_
HÖGNI HREKKVISI
Enn skammast Skuggi
XUIIUJLUII, I.ISM*
kgtrti Vehrakaadi.
É> er þraagjam maður. En
er «vo komið að ég get ekki ieng-
ur orða bundisL Með einhverju
mðti verður að atemma atigu við
þeinri ónAkvæmni, að ég ekki wgi
ubbuskap, aem hitt og annaö Qoí-
niöiafólk er aýknt og heilagt að
rera sig sekt um. Dropinn sem
minn mæli fyllti féll 11. deaember.
Ungur maður, raunar orðiagður
fyrir fróðleik um óskyldustu efni,
þrástagaöist & því í miðnæturþsetti
4 r4a 1 í Ríkisútvarpinu að ritið
Anabasia eftir gríaka aagnritarann
Xenófón væri aamið af allt öðrum
manni. Vildi umsjónarmaðunnn
—1 ólmur eigna fréaögnina um för
i tiu þúaund einhveijum Xenó-
UJcáj (farandakáldinu frá Kolófón
Litlu-Asíu?). Þetta atenat engan
■veginn, m.a. af þvi að ai Xenófan-
ea, aem viö þekkjum, var og hét
cinum tveimur öldum áður en þeir
atburðir gerðust aem greint er frð
i Anabasis. Um þetta leyti *ar
Xenðfón hina vegar á besta aldn
od var aukinheldur einn hinna tíu
skaga). En aá akammar oft best
æm alðaat akammar. Til að fyllstu
sanngimi a« þð gsett tek ég fram
að miðnmturþátturinn var - fynr
utan þetta með Xenófanea fynr
Xenðfðn, sem er hneykali - ekkert
ónotalegur undir svefmnn, þar voru
kveðnar armenakar rimur af nokk-
urri iþrðtt o.s.frv. Hreint alls ekki
óviðeigandi núna þegar hið marg-
hrjáða land, Armenia, er svo ofar-
lega á baugi, allt I einu.
BVrst ég er nú farinn af stað
vjldi ég beina tvennu til Morgun,-
biaðains. Hið fyrra er að gaman er
að »já að höfundur Helgisg|alls (11.
des.) er eltki aiður vel að aér um
kinversk sevintýr fom en eitt átrún-
aðargoð hans, Borgesjlið sitora
gnertir endalaus sknf Hrólfa
Sveinwonar og attaníoeaa hana.
Hættið þesau, eru vinaaxnjeg td-
mæli min og fleiri Morgunblað&lea-
enda, aem ég veit af, til þessara
mætu manna. __,
Skuggi
HEILRÆÐI
Slvsalaus
Kæri Velvakandi.
Gott er að vita að Skuggi er enn
á meðal vor og skyggn sem aldrei
fyrr á það sem öðrum förlast. Hann
kvartaði undan því hér í dálkum
þínum miðvikudaginn þremur dög-
um fyrir jól að ég — sem hann
nafngreindi raunar ekki, og er það
ólíkt Skugga að halda þannig hlífí-
skildi yfír sluxum — að ég hefði í
miðnæturþætti um miðjan desem-
ber viljað kenna öndvegisritið Ana-
basis við Xenófanes frá Kólófón en
ekki, eins og rétt er, við Xenófón
málaliða, sagnaritara og ígripa-
heimspeking. Hér hlýt ég að lúta
höfði í auðmýkt og biðja Skugga
og aðra hlustendur innvirðulega
afsökunar, að hafa sært svo hlustir
þeirra fyrir svefninn; vona bara að
draumfarir Skugga hafi þrátt fyrir
allt verið góðar. Þessari auðmýkt
fylgir svo skýring: ég játa fúslega
að af fíflsku skeytti ég endingunni
-es aftan við nafn Xenófóns ins
gríska; hins vegar sný ég aldrei
aftur með að hafa jafnan sagt Xenó-
fónes en ekki Xenófanes. A það sér
þær orsakir að í skóla varð ég aldr-
ei almennilega mæltur á fomgrísku,
sakir hyskni vona ég fremur en ein-
tómrar heimsku, og hefði betur tek-
Undirgöng
eða gang-
brautarljós?
Ágæti Velvakandi.
Mig langar fyrir hönd bama sem
sækja æfíngar hjá Knattspymufé-
laginu Val, Hlíðarenda, að fá svar
hjá borgaryfírvöldu m varðandi
gatnagerðarframkvæmdir við
Skógarhlíð.
Verða sett undirgöng fyrir
gangandi vegfarendur, sem oftast
eru böm á leið á æfíngu eða af
æfíngu, og í mörgum tilfellum á
harðahlaupum á eftir strætisvagni
sem ekki er of viljugur að bíða
eftir þeim? Eða verða sett gang-
brautarljós?
t Móðir
ið til dæmis sessunaut minn mér
til fyrirmyndar en sá fann sér ætíð
tíma til að stunda nokkuð námið
þrátt fyrir slarkskap og annað ung-
æði; er nú enda kominn til sinnar
íþöku og hefur, má ég segja, fund-
ið Penelópu. Er ég vildi vitna til
frásagnar umferð þeirra tíu þúsund
yfír Armeníu var ég því nauðbeygð-
ur að leita þeirrar frásagnar á öðm
tungumáli en fmmmálinu eða
íslensku, og mætti ég notatækifær-
ið og gauka því að grískfróðum
mönnum eins og Skugga, eða þá
honum sessunaut mínum gamla, að
margt gerðu þeir fánýtara við allan
sinn lærdóm en snara fínum bókum
eins og Anabasis eða þá mannkyns-
sögu Heródótusar á okkar móður-
máli. Þá varð fyrst fyrir mér sú
engelska sem ekki var til í árdaga
en við það bamamál hef ég því
miður yfírleitt orðið að styðjast er
fomgrísk mál rekur á mínar fjömr.
Enskumælandi menn hafa hins veg-
ar leiðan sið sem ég hef alltaf haft
á illan^ bifur, og hlýtur að skap-
rauna íþökubúum ógurlega; sem sé
að búa til ný nöfn á klassíska höf-
unda eftir sinni hentisemi; þannig
heitir Publius Vergilius Maro bar-
asta Virgil á enskri tungu; Platón
heitir Plato, og þar fram eftir göt-
unum. Minnugur þessa ósiðs þeirra
engelsku skeytti ég í glómleysi
endingunni -es við nafn Xenófóns
og særði með því Skugga og aðra
góða menn, enda hafði ég víst ekki
fyrir því að gá í allar mínar upp-
sláttarbækur hvemig sómamaður
þessi ritaði sjálfur nafnið sitt.
Er sem fyrr segir gott að Skuggi
hefur nú á þessi mín mistök bent
og hefur honum lítt förlast athyglis-
gáfan eða beinskeytnin síðan
Skammir komu út á Akureyri árið
1946. Það var kominn tími til að
Skuggi tæki aftur upp þráðinn er
Brísingameni Freyju sleppti, hvað
sem líður þeim öfugmælum að ekki
sé hann þrasgjam maður, og þykir
mér jafnvel nokkur sómi gerður
með því að verða skotspónn hans
eftir svo langa hvíld. Nema hér sé
annar Skuggi á ferð sem að sönnu
kemur út á eitt, ekki síður en það
hvort 'ég hef sagt Xenófónes eða
Xenófón, því einn Skuggi tekur við
af öðmm eins og lesa má úr verkum
hins fróma sagnaritara Lee Falk —
sem raunar gæti sitthvað af Xenó-
fóni lært.
Með vinsemd og virðingu,
Hlugi Jökulsson
Víkverji skrifar
Aðfangadagur er mnninn upp
og Víkveiji sendir lesendum
beztu kveðjur um gleðileg og kyrr-
lát jól. Flestir hafa verið undir miklu
álagi síðustu vikumar, jafnt á heim-
ilum sem á vinnustöðum, og því er
friður jólahátíðarinnar mörgum
kærkominn.
Fóik heldur upp á jólin með
margvíslegu móti. í tímans rás hafa
Qölskyldur mótað siði og venjur sem
tengjast jólum og það raskar ró
margra þegar breyta þarf ramma
jólahaldsins. En allt er breytingum
undirorpið. Afí og amma geta ekki
haldið jólaboð fyrir alla fjölskylduna
lengur eða ungu hjónin eru ekki
lengur heima hjá pabba og mömmu
á aðfangadagskvöld eins og þau
hafa gert svo langt sem munað er.
Þá er jólahaldi margra raskað
vegna veikinda, slysa eða vegna
Qarvista við nám og störf. Síðustu
árin hefur það svo bætzt við, að
ýmsir leggjast í utanlandsferðir um
jól og áramót. En hugur allra ís-
lendinga reikar heim til fjölskyld-
unnar um jólin, ekki sízt þeirra sem
eru erlendis, því það er reynsla ís-
lendinga fjarri ættjörðinni að hvergi
er jólahald jafn hátíðlegt og hug-
næmt sem á ísa köldu landi.
xxx
Sonur Víkveija spurði hann að
því fyrir skömmu, hvort jólin
væru haldin í öllum löndum. Þessi
spuming drengsins leiðir hugann
að því, að innan við fjórðungur
mannkyns telst kristinn. Nær tvö
þúsund árum eftir fæðingu frelsar-
ans lætur mestur hluti íbúa jarðar-
innar sig engu varða kærleiks-
boðskap hans og skilur ekki að jól-
in eru fagnaðarhátíð kristinna
manna vegna fæðingarinnar í
Betlehem.
A þessari öld hefur hart verið
sótt að kristninni, ekki sízt í hinum
heiðnu ríkjum kommúnismans. í 70
ár hefur verið reynt að útrýma
kristninni í Sovétríkjunum og það
er því mikil gleði að sjá, að um leið
og slakað er á kló harðstjómarinnar
þá spretta upp kristnir söfnuðir og
í ljós kemur, að þeir hafa starfað
í leynum allan þennan tíma. Styrk-
ur katólskra manna í Austur-Evr-
ópu, ekki sízt í Póllandi, er hugsvöl-
un fyrir kristið fólk sem býr við
frelsi Vesturlanda.
En ný og ógnvænleg hætta blas-
ir við kristninni nú á tímum. Það
er hröð útbreiðsla islams í heiminum
og sú staðreynd, að í ýmsum lönd-
um islams hafa völdin fallið í hend-
ur mönnum, sem haldnir eru svart-
asta hugsunarhætti fortíðar og
beijast af grimmd fyrir útbreiðslu
trúar sinnar.
XXX
Inær þúsund ár hefur Island
verið kristið land. íslendingar
hafa að mestu verið lausir við trúar-
bragðadeilur og trú þeirra hefur
ekki verið hert af eldi og stáli. Það
er þvi ekki nema von, að landsmenn
álíti, að þeir fái að vera í friði með
trú sína um alla framtíð og jafnvel
að trúin sé ekki hluti daglegs lífs
heldur aðeins til hátíðarbrigða.
En í andvaraleysi og græskuleysi
íslendinga eru hættur fólgnar. Það
er öllum hollt á fæðingarhátíð frels-
arans, sem nú gengur í garð, að
reyna að endurvekja þá sönnu og
einlægu jólagleði sem allir þekktu
sem börn.