Morgunblaðið - 08.01.1989, Blaðsíða 8

s c
MORGUNBLAÐIÐ MANNLIFSSTRAUMAR SUNNUÐAGUR 8. JANÚAR 1989
HEF OPNAÐ
lækningastofu í Síðumúla 29, Lækna-
húsinu hf. Viðtalsbeiðnum veitt mót-
taka í símum 685788 og 685864.
Tómas Jónsson, læknir.
Sérgrein: Skurðlækningar.
Áramótaspitakvöld
Landsmálafélagið Vörður heldur
áramótaspilakvöld sunnudaginn
8. janúar í Súlnasal Hótels Sögu.
Húsið opnað kl. 20.00.
Glæsilegir vinningar, þ.á m. flugferð
til Glasgow, bækur, matarkarfa o.fl.
Miðaverð er kr. 600.- og gildir mið-
inn sem happdrættismiði sem er
veglegurvinningur.
Þorsteinn Pálsson flytur ávarp.
Jóhannes Kristjánsson eftirherma skemmtir.
Y Landsmálafélagið Vörður Y
lETTFTíÆDl/Allir íslendingarfrá Snorra Sturlusyni?
LÆKNISFRÆÐI///‘zvvv//^ heilsan?
Þræðir miUi
sagnameistara
Stundum hafa íslendingar stært
sig af því að vera komnir af
fomum konungum og köppum. Það
erum við reyndar en við eram líka
komnir af ótölulegum grúa nafn-
lausra manna og
kvenna, þræla og
kotfólks. Fáir gera
sér grein fyrir
hversu geysilegan
fjölda af forfeð-
ram hver og einn
eftir Guójón á þegar kemur
Friðriksson fram í ættir. Hver
maður á tvo afa
og tvær ömmur. Við hvem ættlið
sem færist aftur tvöfaldast talan.
Þannig eigum við fjóra langafa og
fjórar langömmur. Langalang-
afamir era átta og sömuleiðis
langalangömmumar. I fimmta lið
er talan sextán og sextán og svo
koll af kolli. Þegar komið er fram
í tíunda lið era langalanga
o.s.frv... .afamir orðnir 504 og
Iangömmumar jafn margar. Og í
20. lið era langafamir orðnir meira
en hálf milljón og annað eins er af
langömmum.
Hver Íslendingur getur því rakið
ættir sínar til allra þeirra fomu
frægðarmanna sem á annað borð
er hægt að rekja ættir til. Við eram
öll komin af Haraldi hárfagra, Agli
Skallagrímssyni, Sæmundi fróða
o.s.frv.
Hér í þessum þætti ætla ég til
gamans að sýna hvemig þræðimir
liggja milli tveggja frægustu sagna-
meistara íslendinga, Snorra Sturlu-
sonar í Reykholti og Halldórs Lax-
ness á Gljúfrasteini. Sá síðamefndi
er afkomandi hins fyrra í 23. lið.
Þetta er þó bara ein leið milli skáld-
anna en vafalaust era til þúsund
aðrar þó að flestar séu týndar og
tröllum gefnar.
Ættrakningin er nokkuð viss en
á einum stað er þó bláþráður sem
ekki eru öraggar heimildir fyrir.
Einar Bjamason ættfræðingur hef-
2. Einar Þorvaldsson
goðorðsmaður í Vatnsfirði (1227 —
um 1286).
3. Ónafngreind Einarsdóttir.
4. Eiríkur Sveinbjarnarson
hirðstjóri og riddari í Vatnsfirði (d.
1342).
Halldór
Laxness
ur leitt að því sterk rök að ónafn-
greind dóttir Einars Þorvaldssonar
í Vatnsfirði, dóttursonar Snorra,
hafi átt Sveinbjöm Sigmundsson
Súðvíking en sonur hans — og
væntanlega þeirra — var Eiríkur
hirðstjóri í Vatnsfirði.
Snorri Sturluson Snorri
sagnaritari í Reykholti Sturluson ítúlkun
(1179—1241). listamanns.
1. Þórdís Snorradóttir
í Vatnsfirði.
Sjálfstæðismenn í Reykjavík
Aðalfundur
Fulltrúaráðsins
Aðalfundur sjálfstæðisfélaganna í Reykjavík
verður haldinn miðvikudaginn 11. janúar kl.
21.00 í Átthagasal Hótel Sögu.
Dagskrá:
1. Venjuleg aðalfundarstörf
2. Gesturfundarins, Friðrik
Sophusson, varaformaður
Sjálfstæðisflokksins,
flytur ávarp.
3. Önnur mál
Fundarstjóri: Árni Sigfússon, borgarfulltrúi.
Fundarritari: Guðrún Zoéga, formaður Hvatar.
Fulltrúaráðsfélagar eru hvattir til að mæta og
hafa skírteini sín meðferðis.
Stjórn Fulltrúaráðsins
Anýjuári
Svo rís um aldir árið hvert um
sig, kvað Jónas forðum; bætti
síðan við og undirbjó þjóðsönginn:
eilífðar lítið blóm í skini hreinu. En
þá tók þunglyndið við stjóminni:
Mér er það svo
sem ekki neitt i
neinu, því tíminn
vill ei tengja sig
við mig.
Þannig halda
árin áfram að rísa
og hníga og hitta
mennina fyrir mis-
jafnlega á sig
komna. Á tækniöld og velmegunar-
öld ná þeir háum aldri hér á norður-
slóðum, flestir hafa í sig og á og
sjúkdómsplágum, sem áður herjuðu
á unga og aldna, hefur verið útrýmt
eða er haldið í skefjum — mörgum
hveijum. Allt er þetta gott og bless-
að; æskan menntar sig og býr sig
undir ævistörfin; miðjufólkið á
besta aldrinum vinnur fyrir sér og
sfnum, rekur þjóðarbúið og stjómar
því, sumir í krafti embættis, aðrir
í krafti síns atkvæðis; gamla fólkið
situr hjá og horfir á, kýs þó ef til
vill á nokkurra ára fresti eðá er
látið kjósa en er „svo serh ekki
neitt í neinu“.
Já, í landinu búa þijár kynslóðir,
hver annarri ólík þótt skyldar séu,
hver annarri framandi í mörgu —
atferli, viðhorfum og hugðarefnum.
Þeir spræku og vant við látnu
klappa ungviðinu á kollinn og segja:
Mikið ertu nú orðinn stór og mynd-
arlegur; og hitta svo karl eða kerl-
ingu á fömum vegi og spyija:
Hvemig er heilsan? Þú lítur bara
ljómandi vel út þrátt fyrir aldurinn
og tímana tvenna. Síðan kveður
miðjufólkið og heldur sína leið létt
í spori og ber heimsins ábyrgð og
syndir hans á breiðum herðum eins
og ekkert sé. Það man líklega ekki
þessa stundina eftir því hvað
mannsævin er stutt þó hún hafi
lengst, man líklega ekki að hún
hefur bara lengst í annan endann,
vill ekki vita af því að bráðum er
þess blómaskeið á enda og óstýriiát-
ir unglingar eru að vaxa upp í fulla
stærð sem passar í ráðherrastól og
forstjórasæti,
En svona er þetta blessað líf: einn stórkost-
legur straumur,
- svo steypumst vér í djúpið,
og fyr en nokkum varir er æfi mannsins
öll...
ságði skáldið úr Kötlum.
Sænskur læknaskólakennari seg-
ir frá því að hann hafi stundum
spurt nemendur sína: Hvenær, hvar
og hvernig hugsar þú þér að þína
eigin dauðastund muni bera að?
Mörg þeirra ráku fyrst upp skelli-
hlátur, en algengt svar var eitthvað
á þessa leið: Dauðastund? Mín?
Nei, ég ætla mér ekki að deyja.
Mannskepnan er þannig gerð að
þegar hún hugsar um sjúkdóma og
dauða er hún sjaldnast með sjálfa
sig í huga heldur þá meðbræður
og -systur sem einu nafni kallast
sjúklingar.
Við erum stolt af þeim fram-
föram í læknisfræði og breyttu að-
stæðum í þjóðfélaginu sem hafa
komið margumtalaðri lengingu
mannsævinnar í kring. En mætti
ekki með öðru auganu líta á hana
sem böl, ef til vill bæði fyrir ein-
staklinga og heild? Setjum svo, að
allsheijar lækning fyndist á krabba-
meini en hjarta- og æðasjúkdómar
hyrfu af sjónarsviðinu fyrir enn
Óþekktan læknisfræðilegan hókus-
pókus, slysum fækkaði jafnt og
þétt vegna sívaxandi andvara og
aðgæslu almennings — yrði þá ekki
tilfinnanlegur skortur á dánarmein-
um? Úr einhveiju verðum við að fá
að deyja, hvað sem tautar. Kannski
eyðnin hlypi undir bagga? Nei varla,
við komum væntanlega lögum yfir
hana áður en langt um líður. (Það
er aldrei friður fyrir þessum
læknavísindum!) Hvað er þá eftir?
Ekki margt sem treystandi er á,
nema kerlingin Elli.
Sú kerling er mislynd og dynt-
ótt. Stundum getur hún verið snör
í snúningum og beitir óspart
mjaðmarhnykk og hælkrók. Þá er
ekki að sökum að spyija. En hún
á það líka til að fara sér hægt og
hafast ekki að þótt loginn smái
flökti á skari og tengslin við tímann
séu orðin slitrótt.