Morgunblaðið - 22.03.1989, Blaðsíða 38

38
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 22. MARZ 1989
Minning:
UllaLill Ohlén
Skaptason
Fædd 12. desember 1922
Dáin 15. mars 1989
Okkar ástkæra amma, sem við
elskuðum öll svo mikið, er farin frá
okkur. Þó enginn viti í rauninni
hvert hún er farin, erum við viss
um að sá staður er góður. í Biblí-
unni segir, að allir góðir menn fari
““ á góðan stað og allir vondir á vond-
an stað. Ef það er rétt þá er sá
staður, er nú bíður hennar, mjög
góður.
í heiminum eru mjög fáar persón-
ur sem hugsa um annað en eigin
hagsmuni, en þrátt fyrir það var
það aldrei hún sem skipti mestu
máli í lífí hennar. Tími hennar fór
allur í það að hugsa um aðra og
veita þeim, er næst henni stóðu,
aðhald.
í veikindum hennar fórum við til
hennar þar sem það var hún sem
lá fársjúk en samt var það líðan
okkar sem skipti hana öllu máli.
Svona var amma. Þegar við hugsum
til baka og spyijum sjálf okkur
hvað okkur sé minnisstæðast um
ömmu, þá koma jólin fyrst upp í
huga okkar. Hún reyndi alltaf að
gera þau sem mest spennandi fyrir
okkur krakkana. Vegna þjóðemis
síns hélt hún alltaf jólaboð á hádegi
aðfangadags. Okkur fannst jólaboð
aldrei það mest spennandi sem
hægt var að gera, en alltaf tókst
henni að gleðja okkur með litlum
óvæntum pökkum, eða öðrum uppá-
komum.
Og jólagjafímar hennar voru allt-
af mest spennandi af öllum gjöfum.
Hún eyddi ekki tíma og peningum
í að kaupa eitthvað sem stærst og
dýrast, heldur gaf hún okkur alltaf
hluti sem einhver not voru af. Og
alltaf var þessu nostursamlega
pakkað inn í marga litla og spenn-
andi pakka. Við bamabömin hennar
viljum aðeins segja að við eigum
eftir að sakna hennar mjög sárt.
Ekki bara af því að við elskum
hana, heldur einnig af þvi að jafn
óeigingjamar og ástríkar konur
sem hún var em sjaldséðar á lífs-
leiðinni.
„Hún átti þann auð sem óskum vér,
að innst sé í hjartans leynum.
Minning:
Félagi okkar hér á Vörubílastöð-
inni Þrótti er látinn.
Þorgeir Þorleifsson er fallinn frá.
Andlát hans kom okkur öllum
mjög á óvart, við okkur var hann
alltaf svo hress og kvartaði ekki.
Þorgeir fæddist 22. janúar 1916
á Þverlæk í Holtum í Rangárvalla-
sýslu. Því nýlega orðinn 73 ára er
hann lést. Þorgeir var kvæntur
Þorgerði Jónsdóttur og áttu þau 4
uppkomin böm. Þau em Jón tækni-
fræðingur, kvæntur Sigurbjörgu
Runólfsdóttur, böm þeirra em
Ásdís Þóra og Kristín. Þau em
búsett í Noregi. Vilborg, gift Gunn-
ari Þórissyni trésmiði, böm þeirra
em Þormar Vignir og Þórir. Frið-
geir Þór trésmiður, kvæntur Önnu
Davíðsdóttur, böm þeirra em Davíð
og Guðrún Lilja. Guðmundur Skúli
jámiðnaðarmaður, unnusta hans,
Rósa Dagbjört Hilmarsdóttir.
Við sem störfuðum með Þorgeiri
um áraraðir viljum minnast hans
nokkmm orðum. Fram að þeim
degi er hann fór á sjúkrahús virtist
hann léttur og hress og það gu-
staði af honum.
Hann var einstaklega traustur
og ósérhlífínn starfsmaður. Eftir
að hann settist að í Byggðarholti 1
Vinina fáa hún valdi sér,
en vakti yfir hveijum einum.
Þann sigur hún vann að hvíla hér
og hafa aldrei brugðist neinum.“
(Þ.E.)
Barnabörnin
í dag fer fram frá Landakots-
kirkju útför Ullu Lill Skaptason, en
hún lést 15. mars sl.
Hvíld er hinum ferðlúna ávallt
kærkomin, og elskuleg vinkona
okkar hjónanna, Ulla Skaptason,
var orðin vegmóð, eftir hetjulega
baráttu um alllangt skeið við sjúk-
dóm, sem mannlegur máttur gat
ekki til lengdar rönd við reist. Því
er komið að kveðjustund.
Ein er sú reynd, sem enginn fær
umflúið, að ekkert líf er án dauða
og enginn dauði án lífs. Þótt þessi
staðreynd sé fullljós ogjafnvel vitað
að hveiju stefnir, kemur umbreyt-
ingin alltaf meira og minna á óvart
og orkar þungt á okkur, þegar við
eigum að sjá á bak ástvinum eða
kunningjum handan við fortjaldið
mikla. Söknuðurinn býr um sig hið
innra með okkur og við reynum að
brynja okkur með minningunni, sem
ekki verður af neinum tekin. Sjálf-
sagt er það öllum best, svo sem
Hávamál kveða að: „Örlög sín viti
engi maðr fyrir. Þeim er sorg-
lausastr sefí." Við, vinir og vensla-
fólk Ullu, lútum nú höfði í þögulli
virðingu og eftirsjá. Megi nú Ulla
upplifa hinar fögru ljóðlínur úr
pflagrímssöngnum, eftir R. Wagn-
er:
Nú hýmar geð, ég sé heim inn í dalinn,
í himins frið lít ég bláfyallasalinn.“
í mínum huga var eins og himinn
og jörð tækju höndum saman þenn-
an dag, er vinkona okkar kvaddi.
Móðir jörð, íklædd snjóhvítum
möttli, himinninn heiður og blár og
mildur andvari rétt bærði á sér —
mannssálin var að kveðja jarðar-
sviðið, á leið til ókunnra stranda.
Ulla Lill Skaptason — fædd
Ohlén var sænskrar ættar, fædd í
Levide og uppalin í Klintenhamn á
Gotlandi. Foreldrar hennar voru
Orvar Ohlén stórkaupmaður og
kona hans Mártha — fædd Hell-
í Mosfellsbæ með fjölskyldu sinni
vann hann aðallega fyrir Álafoss
hf. við flutning á gámum.
Þorgeir tók virkan þátt í félags-
málum samtaka sinna og átti með-
al annars sæti í trúnaðarmannaráði
félagsins nær óslitið frá 1958.
Til marks um traust okkar til
hans var lagt að honum að taka
áfram þátt í stjómarstörfum við
myndun nýkjörinnar stjómar. Hann
skoraðist ekki úr leik frekar en
áður, þó hann hafí sjálfsagt verið
orðinn mikið veikur án þess að
kvarta við okkur félagana.
Örlögin hafa nú tekið í taumana
en unnin verk og minningamar
standa eftir.
Það var gott að starfa með Þor-
geiri að félagsmálum, hann hafði
langa reynslu og frá mörgu að segja
frá réttindabaráttu félagsins á liðn-
um áratugum og hafði einnig
brennandi áhuga á málefnum dags-
ins í dag. Lífsskoðun Þorgeirs mun-
um við telja að hafí verið réttlæti,
en þannig sáum við alltaf markmið
skoðana og tillagna hans. Sem einn
af þeim eldri mönnum sem starfa
sem vörubflstjórar bar hann hag
þeirra eldri fyrir bijósti, en þó var-
lega, því hann var einn af þeim.
berg. Ulla var næst yngst sex systk-
ina. Hún ólst, ásamt systkinum
sínum, upp í föðurhúsum, gekk í
verzlunarskóla í Stokkhólmi og
vann síðan við skrifstofustörf.
Það er nú vart meira en rúm
vika síðan við áttum símtal við
Gunnar og Ullu, en hún var þá
sárþjáð, þótt hún bæri sig vel. Á
slíkum alvörustundum er svo sorg-
lega lítið sem hægt er að segja til
hughreystingar, en nú, er ég sit hér
og skrifa þessi fátæklegu eftirmæli
hverfur hugurinn aftur til liðins
tíma og minningamar sækja að
manni oft svo skýrar, eins og at-
burðir, samtöl eða vinafundir hefðu
gerst í gær.
Okkar fyrstu kynni urðu, er ég
hitti Gunnar Skaptason, þá ungan
tannlækni, um borð í strandferða-
skipinu Esju, sem eftir síðari heims-
styijöldina hafði verið sent til að
flytja heim þá Islendinga sem höfðu
orðið innlyksa á meginlandinu og
ekki komist heim fyrr. Þama var
þá komin Ulla Ohlén, síðar frú
Skaptason, ung dökkhærð og glæsi-
leg sænsk stúlka, sem var að fara
í sína fyrstu íslandsferð með unn-
usta sínum, en henni hafði Gunnar
kynnst, er hann starfaði sem hér-
aðstannlæknir í Klintehamn á Gotl-
andi á stríðsárunum. Eftir stutta
dvöl hér heima skmppu þau aftur
út til Gotlands og giftu sig þar.
Að sumu leyti voru viðbrigðin
mikil fyrir Ullu að setjast að hér á
landi fyrir um 44 ámm, þar sem
allar aðstæður vom töluvert frá-
bmgðnar því er hún átti að venj-
ast. En það verður að segjast henni
til hróss, að henni tókst furðu fljótt
að aðlagast lífínu hér og verða góð-
Það er því honum til heiðurs nú að
við höfum á fundi í stjóm- og trún-
aðarmannaráði 17. mars samþykkt
að þeir félagar sem hafa náð 70
ára aldri skuli ekki greiða stéttarfé-
lagsgjald í okkar samtökum.
Sem almennur félagsmaður bar
hann hag sjúkra- og styrktarsjóðs
Þróttar fyrir bijósti og taldi að
mikið öryggi væri að hafa þann
sjóð til vemdar þeim er við slys og
veikindi eiga að stríða og bar virð-
ingu fyrir þeim mönnum er höfðu
framgöngu um stofnun hans og
framgang.
Við minnumst Þorgeirs sem góðs
drengs og söknum hans úr okkar
röðum. Eiginkonu hans og bömum
sendum við samúðarkveðjur.
Félagar og starfsfólk Vörubíl-
stjórafélagsins Þróttar.
ur íslendingur. Bráðlega tókst góð
vinátta með okkar flölskyldum sem
aldrei hefur borið skugga á. Ulla
Skaptason var heilsteypt kona að
eðlisfari, blíðlynd og trygglynd. Á
góðri stund gat hún bmgðið fyrir
sig glettni og gamansemi.
Á uppvaxtarárum sínum hafði
hún lagt stund á fijálsar íþróttir,
og hlotið verðlaun í heimalandi sínu.
Ekki er hægt að segja að Ulla
hafí setið auðum höndum eftir að
þau hjónin höfðu sest að til framtíð-
ar að Snekkjuvogi 17 í Reykjavík.
Öll heimilisstörf fóm Ullu sérstak-
lega vel úr hendi og bjó hún manni
sínum og vaxandi bamahóp sérlega
hlýlegt og myndarlegt heimili, sem
alltaf var gaman að heimsækja.
Bömin, sem löngu em flogin úr
hreiðrinu, em, Gunilla Hedvig,
Hallgunnur Mártha, Gunnar Orvar
og Bjöm. Bamabömin em orðin
níu.
Ulla var ætíð mjög nátengd böm-
um sínum, tengdabömum og bama-
bömum og var alltaf boðin og búin
til að hjálpa, styðja og hugga, þeg-
ar erfíðleikar steðjuðu að. Slíkt
hafa þau líka alltaf kunnað að
meta, og hef ég sjaldan kynnst
meiri samheldni og ræktarsemi inn-
an fjölskyldu sem þar. Kom þetta
hvað best fram í veikindum Ullu,
en þá og til síðustu stundar sýndu
þau henni mikinn kærleik og um-
hyggju. Má slíkt vera Gunnari og
bömunum huggun harmi gegn, er
þau nú syrgja hjartfólgna eigin-
konu, móður, tengdamóður og
ömmu. Ulla lagði alla tíð áherslu á
að viðhalda góðum tengslum við
systkini sín og annað skyldfólk í
Svíþjóð. Því var henni mikill styrkur
að komu systur sinnar, Maj, sem
var hjá henni uns yfír lauk. Ég
veit, að fyrir þetta eru Gunnar og
bömin henni mjög þakklát.
Á kveðjustund er gott að hug-
leiða hversu skammt við mennimir
oft sjáum fram á leið. Ýmislegt
bendir til þess að raunveruleikinn
eins og menn skilja hann, sé hluti
veruleika og að til sé æðri veruleiki
— tveir heimar, samofnir hvor öðr-
um en að reynsla vor mannanna
nái aðeins til lítils brots, sem þeir
nefna raunvemleika.
I gegnum rof skýsins sést í
stjömuna sem vísar okkur leiðina í
gegnum þrengingar til æðri og
bjartari tilveru, þar sem með ástúð
og kærleika er tekið á móti vegmóð-
um jarðarbömum. í þeirri fullvissu
þakka ég, einnig fyrir hönd fjöl-
skyldu minnar, Ullu samfylgdina
og að hafa fengið að kynnast henni
og nú biðjum við henni allrar bless-
Við fráfall okkar góða nágranna
og vinar setur okkur hljóð og minn-
ingarnar leita á hugann.
Að sjá ekki Geira lengur ganga
rösklega eftir götunni eða jafnvel
kíkja inn í kaffí með sínum vana-
lega hressileik og hlýja viðmóti, er
söknuður að.
Við kynntumst Geira og fjöl-
skyldu hans fyrir 11 ámm er við
vomm að byggja húsið okkar við
Byggðarholtið. Þá strax var hann
ólatur við að kíkja inn og athuga
hvemig okkur gengi byggingin og
ætíð tilbúinn að rétta okkur hjálpar-
hönd ef með þurfti.
Geiri hafði glöggt auga fyrir feg-
urð náttúmnnar og ber garður
þeirra hjóna þess merki. Þar var
hann öllum stundum þegar hann
gat og hlúði að stómm plöntum sem
smáum og var unun að ganga með
þeim hjónum um snyrtilegan garð-
inn þeirra.
Okkur langar að kveðja góðan
vin og granna með þessum ljóðlín-
um:
Þú kemur í dag, og þú komst í gær
að kofanum lága mínum.
Ef ellin grætur, ef æskan hlær,
hún á þig í huga sínum.
Hver geisli, sem blikar, hvert blóm, sem grær,
er blessað af kærleik þínum.
(Olina Andrésdóttir)
Við fæmm eftirlifandi konu hans,
Þorgerði Jónsdóttur, bömum þeirra
og fjölskyldum innilegustu samúð-
arkveðjur.
Blessuð sé minning hans.
Fjölskyldan Byggðarholti 25.
Þorgeir Þorleifs-
son bifreiðastjóri
unar á þeirri leið, er hún nú hefur
lagt út á.
Að lokum vil ég votta Gunnari,
tengdabömum, bamabömum svo
og öðmm ættingjum innilega sam-
úð okkar.
Minningin um góða eiginkonu,
ástríka móður og ömmu mun lifa
þótt kvaðst sé að sinni.
„Höndin, sem þig hingað leiddi,
himins til þig aftur ber. '
Drottinn elskar, Drottinn vakir
daga og nætur yfir þér.“
(Sig. Kr. P.)
Blessuð sé minning Ullu Lill
Skaptason.
Friedel og Geir R. Tómasson
Þegar sorgin sækir mig heim,
verður mér hugsað til tímans og
eilífðarinnar. Hin mikla elfur tímans
streymir fram, straumþung en hæg
og lygn á að líta. Þegar við emm
ung og leggjum úr vör á Fljót
tímans, þá fínnst okkur tilhlökkun
í siglingunni, það er rétt eins og
að Fljótið hafí aðeins beðið eftir
því, að við kæmum.
Þegar við svo emm komin á ferð,
þá fer það að renna upp fyrir okk-
ur, að það hafa aðrir farið um þetta
Fljót á undan okkur óg ýtt úr lífsins
vör rétt eins og við. Fólk eins og
við með sömu tilfinningar og þrár.
Það er aðeins neðar á Fljótinu, á
undan okkur. Við þekkjum sögu
margs þessa fólks. En milli þess
og okkar er ávallt jöfn ijarlægð,
tíminn sjálfur. Hvert Fljótið rennur
eða hvaðan það kom vitum við ekki.
Við sjáum það aðeins renna óstöðv-
andi með okkur áfram. Við getum
ekki róið gegn straumnum hversu
fegin sem við vildum. Við getum
aðeins reynt að gera okkar besta á
meðan okkur gefst tóm til. Oft
gleymum við því, hversu hraðfleyg
stundin er, sem deyr og dvínar burt
sem dropi í straumaniðinn. Fljótið
er lögmálið mikla, sem við lútum öll.
Ides Marz, árið 44 fyrir Krist,
var Gaius Júlíus Ceasar myrtur í
öldungaráðinu í Róm. Þar féll mað-
ur sem öll heimsbyggðin þekkir.
Maðurinn, sem var svo víðsýnn, að
hann þyrmdi andstæðingum sínum
þegar hann hafði sigrað þá. Fyrir
það galt hann þennan dag. Maður
án hefnigimi og heiftar, maður vits
og sanngimi, laus við öfga og góð-
gjam í garð náungans. Maður léttur
í lund, hnyttinn og orðheppinn.
Það vildi svo til, að mér var Ga-
ius Júlíus í huga 15. mars sl. er
mér barst andlátsfregn Ullu Lill
Skaptason um hádegisbil. 2033 ár
skilja dánardægur þeirra Júlíusar
að. Tveir dagar á Fljótinu mikla.
En bæði vom þau manneskjur af
holdi og blóði, sem sáu sólina og
dýrð veraldar og sáu að hún var
harla fögur. Mér kom í hug, að
margir þeir kostir sem Júlíus Ceas-
ar var búinn prýddu einmitt Ullu.
Góðsemi og hjartahlýja, laus við
langrækni eða fordóma, gott skap
og skopskyn. Þannig er Ulla í minn-
ingu minni, geislandi af glaðværð,
glettnisfull í fasi og brosmild, tal-
andi íslenzkuna á sinn sérstæða
sænska hátt.
Ulla var mjög glæsileg kona og
bar sig vel. Mér fannst hún oft
minna mig bæði á Elísabetu Engla-
drottningu og Ingrid Bergman. Hún
var líka jafn góð og hún var falleg.
Hún var mikil húsmóðir og til henn-
ar var gott að koma. Minnist ég
margra góðra stunda á heimili
þeirra hjóna, þegar hún framreiddi
ásamt öðmm kræsingum „Jansons
fristelse", sem var listilegur heitur
síldarréttur. Það vom glaðar stund-
ir, þegar fíndanskur og stórsænskur
húmor húsbóndans fylgdi hverri
skál. 1978 vomm við hjónin með
þeim hjónum vikutíma á Flórída.
Þá var mikið hlegið og lífsins notið
í djúpum teygum. Nú speglast allar
þessar stundir á Fljótinu mikla.
Allt of hratt liðu þær hjá.
Þau Ulla Lill og Gunnar Skapta-
son, tannlæknir, móðurbróðir minn,
gengu í hjónaband 17. desember
1945. Þeim varð fjögurra bama
auðið, Gunilla, tannlæknir, fæddist
1947, Hallgunnur, verslunarskóla-
kandidat, 1948, Gunnar Orvar,
stúdent og iðnrekandi, 1954, og
Bjöm Skapti, arkitekt og listmál-
ari, 1961. Allt gjörvulegt fólk og
dugandi.,